Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI P 310/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Kryńska - Mozolewska

Ławnicy: Tomasz Sowa

Bożena Wojdyga

Protokolant: starszy protokolant sądowy Marzena Szablewska

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2018 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa A. W. (1)

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

o odszkodowanie

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki A. W. (1) na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  nie obciąża stron kosztami procesu – opłaty.

Tomasz Sowa SSR Małgorzata Kryńska – Mozolewska Bożena Wojdyła

Sygn. akt VI P 310/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 czerwca 2016 roku (data na kopercie) powódka A. W. (1) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 5.550,00 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę.

Powódka podała, że przyczyna wskazana we wręczonym jej wypowiedzeniu umowy o pracę jest nieprawdziwa, bowiem w rzeczywistości nie doszło do likwidacji jej stanowiska pracy.

(pozew – k. 1 – 2)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu swego stanowiska pozwana podniosła, że faktycznie doszło do likwidacji stanowiska pracy na którym była zatrudniona powódka. Pozwana wskazała, że brak posiadania przez nią certyfikatu systemu Zaradzania Jakością zgodnie z normą ISO (...), strata poniesiona w roku 2015 i zła kondycja finansowa spółki, a także przejęcie części obowiązków powódki przez członka zarządu spółki przemawiały za podjęciem decyzji o likwidacji stanowiska pracy powódki.

(odpowiedź na pozew – k. 15 - 18)

W toku postępowania pozwana spółka zmieniła nazwę z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na P. S. sp. z .o. z siedzibą w W..

(wydruki z KRS – 35 – 37 verte i 117 – 119 verte)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. W. (1) była zatrudniona w pozwanej spółce na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 grudnia 2010 roku na stanowisku Dyrektora operacyjnego i Pełnomocnika Zarządu ds. Jakości. Średnie miesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 1.850,00 zł.

W okresach od 1 kwietnia 1998 roku do 25 sierpnia 1998 roku oraz od 1 lutego 2001 roku do 30 listopada 2010 roku powódka pracowała w spółce (...) sp. z o.o. w W..

(dowód: umowa o pracę z dnia 01.12.2010r. – k. 2 cz. B a/o powódki, zaświadczenie o wynagrodzeniu – k. 38, świadectwa pracy powódki – k. 3 i 5 cz. A a/o powódki)

Powódka A. W. (1) współpracowała z A. i E. P. w ramach kilku prowadzonych przez nich spółek, w tym w ramach (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (P. S. sp. z .o. z siedzibą w W.). Poza umową o pracę z pozwaną spółką, powódka zwarła umowę zlecenie ze spółką (...) sp. z o.o. oraz umowę dotyczącą świadczenia usług na rzecz spółki (...) sp. z o.o. Spółki te były obsługiwane przez powódkę w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Spółki prowadzone przez A. i E. P. zajmowały się podobnym rodzajem działalności.

(dowód: zeznania powódki A. W. (1) – protokół rozprawy z dnia 24.04.2018r. od 00:24:04 do 00:50:50, zeznania świadka E. K. – protokół rozprawy z dnia 03.08.2017r. od 00:06:02 do 00:12:13)

Dnia 31 maja 2016 roku powódce zostało wręczone oświadczenie pracodawcy z dnia 25 maja 2016 roku o rozwiązaniu z nią umowy o pracę za wypowiedzeniem. Jako przyczynę rozwiązania z powódką umowy o pracę wskazano likwidację stanowiska pracy.

W dniu 23 maja 2016 roku została z powódką rozwiązana za wypowiedzeniem również umowa łącząca ją ze spółką (...) sp. z o.o. Wcześniej powódka wysłała maila, w którym wnosiła o zakończenie współpracy ze spółką (...) sp. z o.o. z końcem lipca 2016 roku, jednak jej współpraca z tą spółką ustała z dniem 10 maja 2016 roku.

(dowód: wypowiedzenie umowy o pracę z potwierdzeniem odbioru – k. 18 cz. B a/o powódki, wypowiedzenie umowy (...) – k. 64, zeznania powódki A. W. (1) – protokół rozprawy z dnia 24.04.2018r.)

Do zakresu obowiązków powódki należała obsługa finansowa pozwanej spółki, kontakty z bankami, z firmą zarządzającą galerią handlową, w której pozwana miała sklep, obsługą salonów firmowych od strony finansowej, ustalaniem budżetów, progów, współpracowała ona także z menagerami sklepów, motywowała pracowników. Powódka zajmowała się również kontaktami z włoskimi kontrahentami pozwanej spółki, negocjacjami biznesowymi. W kontaktach tych powódka posługiwała się językiem angielskim. W czasie nieobecności powódki zastępowała ją P. K.. W spotkaniach z kontrahentami zagranicznymi brali też zwykle udział A. P. lub E. P..

Po rozwiązaniu z powódką umowy o pracę jej obowiązki zostały rozdysponowane pomiędzy pozostałych pracowników. Kontaktem z firmą zarządzającą galerią handlową zajmowała się głównie K. M.. Z kolei kontaktem z firmą zajmującą się obsługą finansową pozwanej zajęli się E. P. oraz A. P.. Pozostałe obowiązki powódki zostały rozdzielone pomiędzy K. M. i E. P.. K. M. zna język angielski. Po zwolnieniu powódki pozwana spółka nadal utrzymywała kontakty handlowe z kontrahentami z W.. Kontaktami tymi zajmowała się E. P., której pomagała córka, znająca biegle język angielski. Córka E. P. nie była zatrudniona w pozwanej spółce.

(dowód: zeznania świadka S. G. – protokół rozprawy z dnia 16 listopada 2017 r, zeznania świadka N. K. – protokół rozprawy z dnia 24 kwietnia 2018, zeznania powódki A. W. (1) – protokół rozprawy z dnia 24.04.2018r., zeznania świadka L. K. - protokół rozprawy z dnia 03.08.2017r, zeznania świadka K. W. – protokół rozprawy z dnia 16.11.2017r., zeznania świadka P. K. – protokół rozprawy z dnia 21.11.2017r., zeznania świadka A. W. (2) – protokół rozprawy z dnia 16.11.2017r., zeznania prezesa pozwanej E. P. – protokół rozprawy z dnia 24.04.2018r.)

W strukturze pozwanej spółki wyodrębnione było stanowisko dyrektora, menadżera salonu, starszego sprzedawcy i sprzedawcy.

(dowód: zeznania powódki A. W. (1) – protokół rozprawy z dnia 24.04.2018r. )

Uchwałą nr 1 z dnia 16 maja 2016 roku zarząd pozwanej spółki podjął decyzje o zlikwidowaniu stanowiska Dyrektora Operacyjnego i Pełnomocnika Zarządu ds. Jakości.

dowód: uchwała nr 1 z dnia 16.05.2016r. – k. 19;

Pozwana jak i pozostałe spółki w chwili wręczenia powódce wypowiedzenia były w złej sytuacji finansowej, miał trudności z płynnością finansową. Ponadto powiązana z pozwaną spółka (...) sp. z o.o. zredukowała liczbę salonów, z 35 lokali do jednego. Od 2013 roku pozwana konsekwentnie prowadziła politykę szukania oszczędności, minimalizowania kosztów. Za 2015 r pozwana spółka zanotowała stratę netto w wysokości 5.740,31 zł. Z dniem 10 października 2017 r lokal w W. został przekazany innemu podmiotowi. Obecnie spółka nie prowadzi działalności gospodarczej.

dowód: zeznania świadka K. W. – protokół rozprawy z dnia 16.11.2017r, zeznania świadka A. W. (2) – protokół rozprawy z dnia 16.11.2017r., sprawozdanie finansowe za rok 2015 – k. 20 – 33, zeznania prezesa pozwanej E. P. – protokół rozprawy z dnia 24.04.2018r.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z: umowy o pracę z dnia 01.12.2010r. z k. 2 cz. B a/o powódki, zaświadczenia o wynagrodzeniu z k. 38, świadectw pracy powódki z k. 3 i 5 cz. A a/o powódki, wypowiedzenia umowy o pracę z potwierdzeniem odbioru z k. 18 cz. B a/o powódki, wypowiedzenia umowy (...) z k. 64, uchwały nr 1 z dnia 16.05.2016r. z k. 19 oraz sprawozdania finansowego za rok 2015 z k. 20 – 33. Wiarygodność powyższych dowodów nie została skutecznie podważona przez strony w toku postępowania.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadków i stron przesłuchiwanych w toku postępowania na rozprawie, odmiennie jednak oceniając ich wiarygodność.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków E. K., P. K., S. G., K. W., N. K., A. W. (2), są one bowiem spójne ze sobą i z pozostałym materiałem dowodowym, a zatem wiarygodne. Świadek E. K. potwierdziła, że wszystkie spółki prowadzone przez państwo P. zajmują się podobną działalnością. Z kolei z zeznań świadka P. K. wynika, że zastępowała powódkę podczas jej nieobecności, zajmowała się wówczas kontaktami z włoskimi kontrahentami. Potwierdza to również świadek K. W.. W ocenie sądu potwierdza to, że świadek P. K. pomagała E. P. w prowadzeniu rozmów z klientami po zwolnieniu powódki.

Z zeznań świadka S. G. wynika z kolei, że po zwolnieniu powódki były utrzymywane kontakty z firmą zarządzającą galerią handlową, w której pozwana wynajmowała lokal, stąd też Sąd uznał, że zadania powódki w zakresie współpracy z tą firmą zostały przejęte przez K. M.. Z kolei zeznania świadka N. K. ujawniają, że obowiązki powódki w zakresie obsługi finansowej pozwanej spółki zostały przejęte przez A. i E. P.. Świadek A. W. (2), która wskazała, że stanowisko zajmowane przez powódkę było kluczowe dla pozwanej spółki również wskazała, że obowiązki powódki mogły zostać rozdysponowane na innych pracowników pozwanej.

Świadek K. W. potwierdził także, że pozwana spółka była w złej sytuacji finansowej, ograniczała liczbę salonów. Także świadek A. W. (2) zeznała, że pozwana na początku miała 35 sklepów, po czym zaczęła je zamykać jedne po drugim i widać było, że sytuacja finansowa nie jest dobra., świadek potwierdziła, że spółka szukała oszczędności. Taka polityka była prowadzona od 2013 roku.

Odnośnie zeznań świadka L. K. Sąd uznał je za wiarygodne, Sąd jednak oparł się na nich jedynie w zakresie, w jakim zeznania te dotyczyły spotkań z A. P.. Sąd zaś miał na uwadze, że świadek L. K. potwierdziła, że obowiązki powódki zostały po jej zwolnieniu przejęte przez innych pracowników.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadka A. P., w szczególności Sąd miał na uwadze, że świadek ten potwierdził złą sytuację pozwanej spółki, ale również i spółki (...) sp. z o.o.

Odnośnie działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę i L. K. Sąd dał wiarę w tym zakresie powódce, która wskazała, że działalność ta była konkurencyjna wobec działalności pozwanej spółki w segmencie rynku odzieżowego. Powódka także zeznała, że grupy docelowych klientów pozwanej spółki i działalności powódki różniły się.

Odnośnie zeznań powódki Sąd miał na uwadze, że powódka potwierdziła, że jej obowiązki zostały rozdzielone po jej zwolnieniu na pozostałych pracowników pozwanej, w tym K. M. i M. D.. Sąd uznał zeznania powódki, w istotnych kwestiach za spójne z pozostałym materiałem dowodowym uznanym za wiarygodny. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że twierdzenia powódki co do tego, że faktyczną przyczyną rozwiązania z nią umowy o pracę było odkrycie prowadzenia przez nią działalności konkurencyjnej są twierdzeniami odnoszącymi się o prawdziwości przyczyny wypowiedzenia, zaś ocena prawdziwości tej przyczyny pozostaje w zakresie oceny Sądu.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. D. i prezesa pozwanej E. P. w zakresie, w jakim twierdzą oni, że po zwolnieniu powódki jej obowiązki nie zostały przez nikogo przejęte. Sąd bowiem na podstawie zeznań pozostałych świadków ustalił, że w rzeczywistości obowiązki, którymi zajmowała się powódka zostały przejęte przez innych pracowników oraz E. P., której pomagała córka. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że nie został zatrudniony żaden nowy pracownik na miejsce powódki, który miałby przejąć jej obowiązki. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. D., które potwierdzają złą sytuację finansową spółki pozwanej, ponadto świadek ten wskazuje również, że nikt nowy nie został zatrudniony na miejsce powódki.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest żądanie powódki o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Podstawą materialnoprawną dla roszczenia powódki jest regulacja z art. 45 § 1 KP, zgodnie, z którym w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W niniejszej sprawie powódka kwestionowała prawdziwość przyczyny wskazanej we wręczonym jej wypowiedzeniu. Przyczyną tą była likwidacja stanowiska pracy. Powódka argumentowała, że w rzeczywistości nie było żadnej likwidacji jej stanowiska pracy, a pozwana zwolniła ją dlatego, że dowiedziała się o prowadzeniu przez powódkę konkurencyjnej działalności.

Sąd uznał, iż argumentacja powódki nie jest zasadna. Z ustaleń poczynionych przez Sąd wynika, że pozwana w chwili wręczania powódce wypowiedzenia znajdowała się w trudnej sytuacji finansowej i szukała oszczędności. Istotnym dowodem przemawiającym za złą sytuacją finansową spółki jest sprawozdanie finansowe, które wykazuje stratę za rok 2015, czyli rok poprzedzający zwolnienie powódki. Również zeznania świadków potwierdziły złą kondycję spółki i problemy z płynnością finansową, która doprowadziła do podjęcia decyzji o likwidacji stanowiska pracy powódki.

Kontroli Sądu nie podlega ekonomiczna racjonalność likwidacji stanowiska pracy (tak też SN w wyroku z dnia 27 listopada 1997 r., sygn. akt I PKN 401/97), jednak zła sytuacja finansowa potwierdza prawdziwość przyczyny w postaci likwidacji stanowiska pracy powódki.

Sąd dalej ustalił, że obowiązki, którymi zajmowała się dotychczas powódka zostały rozdzielone pomiędzy pracownika pozwanej K. M., prezesa zarządu pozwanej - E. P.. Co prawda powódka wykazywała w toku postępowania, że E. P. nie posługiwała się językiem angielskim, więc nie mogła płynnie rozmawiać z kontrahentami włoskimi, nie mniej jednak Sąd ustalił, że pomagała jej w tym zakresie córka oraz inni pracownicy posługujący się językiem angielskim. Ponadto Sąd miał na uwadze, że sama powódka przyznała, że jej obowiązki zostały rozdzielone między innych pracowników. Dodatkowo Sąd ustalił, że pozwana nie zatrudniła nowych pracowników, którzy mieliby ewentualnie przejąć obowiązki dotychczas wykonywane przez powódkę.

W kontekście powyższego sąd nie podziela argumentacji powódki, która wskazuje, że przydzielenie obowiązków po jej zwolnieniu innemu pracownikowi ma przemawiać za pozornością przyczyny w postaci likwidacji stanowiska pracy. W rzeczywistości, bowiem prawdziwa likwidacja stanowiska pracy polega właśnie na redukcji zatrudnienia albo zaprzestaniu wykonywaniu obowiązków przypisanych do zlikwidowanego stanowiska, albo na przekazaniu tych obowiązków pozostałym pracownikom spółki. W niniejszej sprawie doszło do realizacji tej drugiej możliwości. Nie świadczy to jednak o pozorności likwidacji stanowiska pracy powódki. Z pozornością mielibyśmy do czynienia wówczas, gdyby jednocześnie z likwidacją stanowiska pracy powódki doszłoby do zatrudnienia nowej osoby, która przejęłaby dotychczas wykonywane przez powódkę obowiązki. Likwidacja mogłaby być pozorna również w sytuacji, gdyby stanowisko powódki zostało zachowane w strukturze pozwanej spółki, albo zmieniona jego nazwa. Tymczasem podział obowiązków powódki pomiędzy pracownika spółki i jej prezesa oraz brak zatrudnienia w pozwanej spółce nowej osoby świadczy o faktycznej likwidacji jej stanowiska pracy.

Sąd ustalił również, że w chwili wręczenia powódce wypowiedzenia w strukturze pozwanej spółki brak było innych osób zatrudnionych na analogicznym jak powódka stanowisku. Tym samym nie było konieczności wskazywania konkretnych kryteriów doboru pracowników do zwolnienia. Kryteria takie powinny być bowiem podane w przypadku, gdyby powódka została wybrana do zwolnienia z grupy kilku pracowników zajmujących analogiczne stanowiska pracy. W niniejszej jednak sprawie powódka zajmowała stanowisko dyrektora. Tymczasem nie było w strukturze pozwanej spółki innej osoby na takim stanowisku, czy z takim zakresem obowiązków, jak powódka. Stąd też brak konieczności wskazania w treści wypowiedzenia kryteriów doboru powódki do zwolnienia, gdyż nie była ona wybierana spośród większej liczby pracowników zajmujących podobne stanowisk pracy. Argumentacja powódki skierowana na konieczność wskazania takich kryteriów nie jest więc zasadna, zwłaszcza, że sama powódka nie wskazała, z którymi pracownikami miałaby rzekomo być porównywana.

Wobec powyższego Sąd uznał, że doszło do faktycznej likwidacji stanowiska pracy powódki. Tym samym przyczyna wskazana w wypowiedzeniu umowy o pracę wręczonym powódce jest prawdziwa. Przyczyna w postaci likwidacji stanowiska pracy może uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. To zaś oznacza, że roszczenie powódki jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Powódka argumentowała że w rzeczywistości została zwolniona ze względu na swoją działalność konkurencyjną wobec pozwanej spółki. Niewątpliwie powódka prowadziła działalność w pewnym zakresie konkurencyjną lecz nie to było przyczyną rozwiązania z powódką umowy o pracę. Sąd nie wyklucza, ze za przyspieszeniem decyzji o likwidacji stanowiska pracy powódki mogła przemawiać informacja o jej działalności jednak nie świadczy to jeszcze o nieprawdziwości, czy pozorności przyczyny wskazanej w wypowiedzeniu. W pozwanej spółce, bowiem faktycznie doszło do likwidacji stanowiska pracy powódki, likwidacja ta zaś może stanowić samodzielny i wystarczający powód uzasadniający rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Z zeznań świadka A. P. (byłego męża E. P.) wynika, że firma (...) ( (...)) likwidowała placówki sprzedaży detalicznej, ograniczała tylko do poziomu sprzedaży w W.. Zeznania powyższe znajdują potwierdzenia w zeznaniach prezesa pozwanej spółki (...), że przed rozwiązaniem z powódką umowy o pracę zostały zlikwidowane sklepy w K., P., W. i w G., natomiast sklep w (...) przynosił straty. Prezes zarządu zeznała również, że lokal w W. 10 października 2017 został przekazany innemu podmiotowi razem z towarem i zamówieniami, a obecnie spółka nie prowadzi działalności, nie została zlikwidowana tylko po to, aby płacić wynagrodzenie dla pracownika przebywającego na zasiłku macierzyński. W ocenie sądu zasady doświadczenia życiowego wskazują na to, że spółka nie podejmuje wielorakich działań związanych z likwidacją wielu punktów, by w ten sposób ukryć prawdziwe powody zwolnienia powódki z pracy. Likwidacja stanowiska powódki była jedyną przyczyną rozwiązania umowy o pracę, nawet jeśli pracodawca nie był zadowolony z faktu prowadzenia przez powódkę działalności gospodarczej. Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

W kwestii kosztów postępowania Sąd orzekł na podst. art. 98 KPC oraz §9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800, ze zm.) – według jego brzmienia obowiązującego na dzień wniesienia pozwu, zasądzając na rzecz pozwanej od powódki kwotę 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.