Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 721/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 września 2018 roku

w Warszawie

sprawy R. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o wysokość kapitału początkowego

na skutek odwołania R. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 20 kwietnia 2018 r. znak: (...) (...)

- oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

R. W. w dniu 28 maja 2018 r. wniósł za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie odwołanie od decyzji w/w organu rentowego z dnia 20 kwietnia 2018 r., znak: (...) (...) Odwołujący w treści odwołania przedstawił szereg własnych przemyśleń na różne tematy, także nie mających związku ze sprawą, wśród których trudno odnaleźć treści odnoszące się do zaskarżonej decyzji. Wskazał, że na początku studiował dziennie na Politechnice (...), zaś studia ukończył w systemie zaocznym na Politechnice (...), uzyskując dyplom. Podniósł, że dokończył studia, pomimo skreślenia go z listy studentów w chwili ich przerwania. W ocenie odwołującego dokończenia nauki nie można uznawać jako oddzielnych studiów z uwagi na spory upływ czasu ( k. 3 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.
w odpowiedzi na odwołanie z dnia 12 czerwca 2018 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. Organ rentowy wskazał, że brak jest możliwości uwzględnienia jako okresu nieskładkowego nauki odwołującego na Wydziale M. Roboczych i (...) od dnia 1 października 1972 r. do dnia 27 września 1978 r. ponieważ został on skreślony z listy studentów. Organ rentowy uznał, że nauka na Wydziale M. Roboczych i (...) od dnia 1 października 1983 r. do dnia 18 grudnia 1989 r. spełnia przesłanki do zaliczenia do okresu nieskładkowego, jednakże pokrywa się on z zatrudnieniem ubezpieczonego w Lokomotywowni W. O.. Wobec zbiegu okresu składkowego i nieskładkowego, organ rentowy przyjął do ustalenia wysokości kapitału początkowego okres składkowy jako korzystniejszy ( k. 6 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. W. w dniu 3 lutego 2004 r. złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. o ustalenie kapitału początkowego, na skutek którego została wydana decyzja z dnia 31 stycznia 2015 r., znak: (...)-2004 ( k. 1 i 45-49 a. e., tom I).

Zgodnie z zaświadczeniem z dnia 22 marca 2018 r. Politechnika W. wskazała, że odwołujący studiował na Wydziale Samochodów i M. Roboczych w okresie od dnia 1 października 1972 r. do dnia 27 września 1978 r. Ubezpieczony w dniu 27 września 1978 r. został skreślony z listy studentów z powodu niezaliczenia trzeciego roku studiów ( k. 25 a. e., tom II).

Odwołujący podjął studia dzienne na Wydziale M. Roboczych i (...) w dniu 1 października 1983 r. a w dniu 25 lutego 1984 r. przeniósł się na studia zaoczne. W roku akademickim 1986/87 ubezpieczony powtarzał piąty semestr, zaś egzamin dyplomowy złożył w dniu 18 grudnia 1989 r. uzyskując tytuł inżyniera mechanika. Programowy tok studiów zaocznych wyniósł 4,5 roku ( zaświadczenie z dnia 28 listopada 2003 r. Politechnika (...) k. 7 a. e., tom I).

Ubezpieczony w dniu 23 marca 2018 r. złożył do organu rentowego wniosek o uzupełnienie stażu emerytalnego o okres studiów. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że studiował na Politechnice (...) na tym samym kierunku, co w P., tj. na Wydziale M. Roboczych i (...), który następnie przemianowano na Wydział Samochodów i M. Roboczych na specjalności pojazdy szynowe. Dalej stwierdził, że na skutek osobistych trudności i schematycznej nauki, przerwał studia i podjął pracę. W ocenie odwołującego po kilku latach skierowano go na studia do P., jednak ze względu na zbyt długą przerwę, musiał studia podjąć od nowa ( k. 23 a. e., tom II).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. po rozpoznaniu wniosku wydał decyzję z dnia 20 kwietnia 2018 r., znak: (...) (...) na podstawie której odmówił ubezpieczonemu ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. Organ rentowy uzasadniając decyzję wskazał, że okres studiów wyższych na jednym kierunku podlega zaliczeniu, jeżeli nauka została zakończona uzyskaniem dyplomu lub absolutorium. W ocenie organu rentowego, w przypadku ubezpieczonego okres studiów nie może zostać zaliczony, ponieważ odwołujący został skreślony z listy studentów z dniem 27 września 1978 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów zgromadzonych w aktach organu rentowego. Należy uznać, że dokumenty zawarte w aktach sprawy były wiarygodne i nie budziły zastrzeżeń stron procesu i Sądu. Jednocześnie, spór dotyczył prawa, a nie faktów, dlatego Sąd dokonał rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie bez przeprowadzania innych dowodów, co umożliwiało wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie R. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 20 kwietnia 2018 r., znak: (...)-2004 jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Na wstępie należy zważyć, że zgodnie z art. 148 1 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 155 ze zm.) sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.

Analizując treść złożonych przez strony i zgromadzonych w aktach rentowych dokumentów, Sąd uznał, że okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne. Spór nie dotyczył faktów lecz prawa, wobec czego Sąd na podstawie art. 148 1 § 1 k.p.c. uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2017 r., poz. 1383, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą”, kapitał początkowy ma być odtworzeniem kwoty składek na ubezpieczenie społeczne, opłaconych przed dniem 1 stycznia 1999 r. Zasady ustalania podstawy wymiaru emerytury zostały określone w art. 15 ustawy, a wysokość kapitału początkowego, zależy od udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych, podstawy wymiaru świadczenia, współczynnika określonego przez proporcję wieku ubezpieczonego i ustawowo określonego wieku emerytalnego oraz stażu. Natomiast do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia uwzględnia się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z okresu ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok zgłoszenia wniosku o emeryturę lub z dowolnych 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku w myśl art. 15 ust. 1 ustawy.
Należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 175 ust. 1 zd. 2 ustawy, postępowanie w sprawie ustalenia kapitału początkowego przebiega według zasad dotyczących ustalenia prawa do świadczeń przewidzianych w tej ustawie, co w szczególności dotyczy katalogu środków dowodowych, jakie służą ubezpieczonemu w postępowaniu przed organem rentowym do wykazania zarówno stażu ubezpieczonego, jak i wysokości przychodów.

Sąd doszedł do przekonania, że spór w niniejszej sprawie dotyczył jedynie nieuwzględnienia przez organ rentowy przy ustalaniu wartość kapitału początkowego, okresu nieskładkowego nauki odwołującego na Wydziale M. Roboczych i (...) od dnia 1 października 1972 r. do dnia 27 września 1978 r. Ubezpieczony nie kwestionował, że nie uwzględniono mu okresu nauki w Wydziale M. Roboczych i (...) od dnia 1 października 1983 r. do dnia 18 grudnia 1989 r. ze względu na zbieg tego okresu z zatrudnieniem w Lokomotywowni W. O..

W analizowanej kwestii ma zastosowanie art. 7 pkt 9 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym okresami nieskładkowym są min. okresy nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów.

Z poglądów orzecznictwa, które zostały zaaprobowane przez Sąd Okręgowy, wynika, że ,,termin ”ukończenie nauki” odnosi się do zaliczenia całego programu studiów (uzyskania absolutorium), co należy odróżnić od pojęcia ”ukończenia studiów” z czym wiąże się obrona pracy magisterskiej i otrzymanie dyplomu ukończenia studiów wyższych.’’ ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 stycznia 2013 r., sygn. akt III AUa 1074/12) ,,Nie ma podstawy do przyjęcia wniosku, że ustawodawca miał na myśli tylko takie osoby, które zdały egzamin końcowy, a więc ukończyły wyższe studia. Nie wydaje się bowiem prawdopodobne, by ustawodawca zamierzał wyłączyć możliwość zaliczenia do okresu zatrudnienia kilkuletniego okresu nauki w szkole wyższej, ukończonej w wymiarze określonym programem, tylko ze względu na nieuzyskanie dyplomu. ukończenie nauki w szkole wyższej bez uzyskania tytułu zawodowego wpływa niewątpliwie na poziom i kwalifikacje pracownika,
a nieraz nawet daje pewne uprawnienia w sferze zawodowej, choćby
w zakresie wysokości wynagrodzenia, jak to miało miejsce w wypadku wnioskodawczyni, pracującej jako nauczycielka. Nieprzystąpienie do egzaminu końcowego (magisterskiego, dyplomowego) należy do sytuacji wyjątkowych, spowodowanych nieraz niekorzystnymi okolicznościami życiowymi, niezależnymi od osoby zainteresowanej. Nie byłoby więc słuszne pozbawianie takiej osoby możliwości zaliczenia - dla celów emerytalno-rentowych - kilkuletniego okresu nauki, w czasie których nie pracowała, gdyż uczyła się.’’ ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 1993 r., sygn. akt II UZP 6/93)

Jak wynika z niekwestionowanego stanu faktycznego, ubezpieczony studiował na Wydziale Samochodów i M. Roboczych w okresie od dnia 1 października 1972r. do dnia 27 września 1978 r. Jednak w dniu 27 września 1978 r. został skreślony z listy studentów z powodu niezaliczenia trzeciego roku studiów. Dopiero w dniu 1 października 1983 r. podjął studia dzienne na Wydziale M. Roboczych i (...), a w dniu 25 lutego 1984 r. przeniósł się na studia zaoczne. Egzamin dyplomowy złożył w dniu 18 grudnia 1989 r. uzyskując tytuł inżyniera mechanika. Zatem Sąd doszedł do przekonania, że ubezpieczony nie był studentem przez okres pięciu lat. Odwołujący w toku postępowania sądowego podkreślał, że przerwanie studiów nie może stanowić podstawy do odmowy zaliczenia okresu studiów na Politechnice (...), ponieważ dokończył tok studiów na Politechnice (...).

Jednakże, w ocenie Sądu, stanowisko wyrażone przez ubezpieczonego jest błędne oraz sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie. Odwołujący, co prawda, trafnie wskazuje w treści odwołania, że nie można rozdzielać dwóch okresów studiowania ze względu na znaczny upływ czasu. Jednakże należy wskazać, że podnoszona przez ubezpieczonego okoliczność nie skutkowała wydaniem zaskarżonej decyzji przez organ rentowy. Sąd Okręgowy zważył, że przyczyną odmowy ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. było skreślenie z listy studentów odwołującego w dniu 27 września 1978 r. W związku z tym Sąd uznał, że R. W. faktycznie nie spełnił przesłanki ukończenia studiów na Politechnice (...). W ocenie odwołującego jednak należało uwzględnić odwołanie od decyzji organu rentowego, ponieważ okres studiów na Politechnice (...) stanowił rzekomo kontynuację studiów na Politechnice (...). Zdaniem Sądu argumentacja skarżącego jest nieprawidłowa. O kontynuacji studiów nie świadczy okoliczność, zgodnie z którą studiował w P. na tym samym wydziale, co w W.. Przeczy temu pismo z dnia 22 marca 2018 r., które sporządził osobiście odwołujący. Z tego dokumentu wynika, że w wyniku długiej przerwy koniecznym było podjęcie przez ubezpieczonego studiów na Politechnice (...) od nowa, gdzie tylko częściowo zaliczono mu studiowanie na Wydziale w W.. Wobec powyższego ubezpieczony musiał odbyć pełen tok studiów, co wynika również z zaświadczenia z dnia 28 listopada 2003 r. wydanego przez Politechnikę (...). Programowy tok studiów zaocznych zajął odwołującemu 4,5 roku, ponieważ w pierwszym semestrze pierwszego roku studiował stacjonarnie. Zaliczenie jedynie niektórych poszczególnych przedmiotów z okresu studiowania w W. nie mogło skutkować uznaniem, że odwołujący kontynuował naukę w P..

W związku z tym Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł, jak
w sentencji.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć odwołującemu.