Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 595/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSA Agnieszka Bednarek-Moraś

Sędziowie:

SA Dorota Gamrat-Kubeczak

SA Leon Miroszewski (spr.)

Protokolant:

St. sekr. sąd. Marta Osińska

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2019 r. na rozprawie w Szczecinie

sprawy z powództwa (...) Bank spółki akcyjnej w W.

przeciwko J. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie

z dnia 20 czerwca 2017 r. sygn. akt I C 356/16

I.  uchyla zaskarżony wyrok w punktach pierwszym oraz trzecim i przekazuje sprawę w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Koszalinie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego,

II.  odrzuca apelację w pozostałym zakresie.

Dorota Gamrat-Kubeczak

Agnieszka Bednarek-Moraś

Leon Miroszewski

Sygnatura akt I ACa 595/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 czerwca 2017 roku Sąd Okręgowy w Koszalinie, w sprawie I C 356/16, w punkcie 1. zasądził od pozwanej J. K. na rzecz powoda (...) Bank S.A. w W. kwotę 89.953,60 złotych z odsetkami ustawowymi przewidzianymi w art. 359 § 2 k.c. od dnia 31.03.2016 r. do dnia zapłaty; w punkcie 2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie; w punkcie 3. zasądził od pozwanej na rzecz powoda
kwotę 296,52 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd ten ustalił, że w dniu 20 czerwca 2012 roku pomiędzy pozwaną a powodowym bankiem doszło do zawarcia umowy kredytu nr (...), na podstawie której bank udzielił pozwanej kredytu w wysokości 122.221,11 złotych na zakup samochodu marki A. (...), rok produkcji 2006 na okres 96 miesięcy. Jako zabezpieczenie strony ustaliły przewłaszczenie pojazdu marki A. (...) wraz z jednoczesną cesją praw z umowy ubezpieczenia AC , odnawialną w całym okresie kredytowania. Kredytobiorca zobowiązał się nadto do pokrycia wszelkich kosztów związanych z ustanowieniem i zwolnieniem ustanowionych zabezpieczeń kredytu. (§ 3 umowy). Strony umowy ustaliły
nadto, iż oprocentowanie kredytu jest zmienne (§ 2 pkt 1 umowy) i równe sumie oprocentowania podstawowego banku dla danego rodzaju kredytów na zakup pojazdu oraz stałej w całym okresie kredytowania marży w wysokości 0,5 %. W paragrafie 6 umowy
strony przewidziały możliwość pobierania przez bank podwyższonych odsetek naliczonych według stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu ustalonych w harmonogramie spłat. W paragrafie 10 umowy strony przewidziały możliwość wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia między innymi w razie niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, czy też zwłoki z zapłatą pełnych rat
kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do spłaty wymagalnych należności w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. Strony zawarły też w dniu 20 maja 2012 zawarły umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie samochodu ciężarowego marki A. (...), rok prod. 2006 , na podstawie której pozwana przeniosła na powoda udział w wysokości 49/100 w prawie własności powyższego samochodu. Jednocześnie strony w paragrafie 3 ust. 4 umowy przewidziały, iż w przypadku między innymi wypowiedzenia umowy kredytowej na bank przechodzi pozostała część udziału w prawie własności
samochodu w wysokości 51/100. Ponadto w § 8 umowy pozwana zobowiązała się do niezwłocznego wydania pojazdu na żądanie banku. Szkody wynikłe z niewykonania lub opóźnienia w wykonaniu tego obowiązku jak również wszelkie koszty poniesione przez bank obciążać miały pozwaną, która zobowiązała się do ich pokrycia.

Co do wykonania zawartej umowy Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 21 czerwca
2012r. powodowy bank przekazał na rzecz pozwanej kwotę 109.999,00 złotych w związku z zawartą umową kredytu. Pismem z dnia 3 listopada 2015r. powód poinformował pozwaną o powstaniu zaległości w spłacie kredytu w łącznej kwocie 3.739,33 złotych i wezwał do spłaty zadłużenia w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania całości zaległości , pod rygorem

wypowiedzenia umowy. Kolejnym pismem, z dnia 8.12.2015r., powodowy Bank
wypowiedział pozwanej umowę kredytową w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie kredytu z zachowaniem 30- dniowego terminu wypowiedzenia. Pismo to zostało wysłane do pozwanej na adres prowadzonej przez pozwaną działalności gospodarczej tj. S. ul. (...) oraz K. ul. (...). Obie przesyłki, mimo złożenia podwójnego awizowania przez doręczającego w skrzynce pocztowej i pozostawienie
przesyłki w urzędzie pocztowym przez okres łącznie 14 dni, nie zostały przez pozwaną
podjęte.

Pismem z dnia 18.02.2016r. powód ponownie wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia wynikającego z wypowiedzenia łączącej strony umowy kredytowej i postawienia całej należności w stan wymagalności, a w dniu 30.03.2016r. powód wystawił wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) stwierdzający, iż zobowiązanie pozwanej J. K. z tytułu umowy kredytu nr (...) z dnia 20.06.2012r wynosi:

-86.934,69 złotych z tytułu niespłaconej należności głównej ;

-1.570,47 złotych stanowiącej skapitalizowane odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 10 % od dnia 25.09.2015r. do dnia 18.02.2016r.

-1.448,47 złotych stanowiącej odsetki za opóźnienie w wysokości 10 % od dnia 25.09.2015r. do 30.03.2016r. ;

-15,00 złotych stanowiącej opłaty i prowizje.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd Okręgowy uznał powództwo za w
większości uzasadnione. Uznał, że strony zawarły umowę kredytu, która została zdefiniowana w art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Jak stwierdził, w niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że pozwana jest dłużnikiem osobistym powoda. Wobec zalegania z terminową spłatą rat kredytowych pismem z dnia 8.12.2015r. powodowy bank wypowiedział pozwanej umowę kredytową z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia.

Sąd Okręgowy zauważył, że pozwana w toku procesu, po doręczeniu jej odpisu
umowy kredytowej z dnia 20 czerwca 2012r., nie kwestionowała faktu zawarcia umowy, natomiast podnosiła, że powód w żaden sposób nie wykazał dochodzonego roszczenia. Ponadto pozwana twierdziła, że najprawdopodobniej nie otrzymała oświadczenia o wypowiedzeniu jej umowy kredytowej. W takiej sytuacji aby wykazać wysokość dochodzonego w pozwie roszczenia powód przedstawił dowód w postaci wyciągu z ksiąg bankowych z dnia 30.03.2016r., który w sposób szczegółowy wskazuje na wysokość zadłużenia pozwanej z tytułu braku spłaty kredytu na dzień 30.03.2016r. O wysokości zadłużenia świadczy nadto treść umowy kredytu, w której jest wskazana tak kwota udzielonego kredytu jak i wysokość ustalonych przez strony umownych odsetek oraz
wysokość stałych, miesięcznych rat kredytowych. Powód przedstawił nadto dowód w postaci przelewu przekazania na rzecz pozwanej ustalonej w umowie kwoty kredytu oraz zakupu
przez pozwaną samochodu osobowego a także szczegółowe rozliczenie dokonanych przez pozwaną wpłat w trakcie trwania umowy.

Sąd Okręgowy uznał, że z powołanych wyżej dokumentów wynika prawdziwość twierdzeń uzasadniających roszczenia pozwu. Wprawdzie wobec jednoznacznego brzmienia art. 95 ust. 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe dokument w postaci wyciągu
z ksiąg bankowych aktualnie w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu



urzędowego, jednak nadanie wyciągowi z ksiąg banku mocy dokumentu prywatnego nie pozbawia tego dokumentu mocy dowodowej w ogóle, a jedynie moc tę ogranicza (art.245 k.p.c.). Dowód ten, tym bardziej w powiązaniu z innymi przeprowadzonymi w sprawie dowodami, może stanowić podstawę ustaleń faktycznych Sądu, w tym także
potwierdzających twierdzenia strony powodowej.

Dalej Sąd I instancji stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie wyciąg z ksiąg
bankowych z dnia 30.03.2016r., w powiązaniu z pozostałymi przeprowadzonymi w sprawie dowodami, przy jednoczesnym braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych, pozwalał na wyprowadzenie jednoznacznych ustaleń faktycznych co do istnienia i wysokości dochodzonej pozwem wierzytelności. Jak zauważył Sąd Okręgowy, z treści łączącej strony umowy
wynika, że pozwana była zobowiązana do spłaty uzyskanego kredytu a także do uiszczania odsetek umownych kapitałowych równych sumie oprocentowania podstawowego banku dla danego rodzaju kredytu oraz stałej w całym okresie kredytowania marży w wysokości 0,5 %., zgodnie z § 2 pkt 2 umowy, jak i umownych odsetek za opóźnienie, naliczonych według stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP , zgodnie
z § 6 umowy.

Sąd ten wskazał na odróżnienie tzw. odsetek kapitałowych, które stanowią wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału zgodnie z zawartą umową i które są należne za okres sprzed terminu płatności świadczenia głównego, od odsetek za opóźnienie, które przysługują za czas opóźnienia tj. stają się wymagalne począwszy od bezskutecznego upływu terminu spełnienia świadczenia głównego i przysługują do momentu zapłaty świadczenia głównego. Wysokość odsetek kapitałowych strony ustalają w umowie, jednak wysokość odsetek kapitałowych nie może przekraczać wysokości odsetek maksymalnych. Jeśli strony
nie ustalają w umowie możliwości doliczania odsetek kapitałowych, nie ma podstaw do naliczania odsetek za okres do umówionego dnia zwrotu pożyczki. Jeśli pożyczka nie zostanie spłacona w terminie, pożyczkobiorca popada w opóźnienie stąd można mu naliczać odsetki za opóźnienie w zapłacie. Te odsetki nalicza się za okres opóźnienia, czyli poczynając od dnia następnego po umówionym dniu zwrotu pożyczki.

Sąd Okręgowy powyższe okoliczności ustalił na podstawie dokumentów załączonych do akt sprawy przez powoda, odnośnie których nie dostrzegł jakichkolwiek podstaw do nieprzyznania im mocy dowodowej. Pozwana nie przedstawiła żadnych kontrdowodów poprzestając jedynie na gołosłownych i ogólnikowych zaprzeczeniach prawidłowości wyliczenia należności. W szczególności nie wykazała, że faktycznie spłaciła zaciągnięty
kredyt w całości bądź w większej wysokości niż potwierdził to bank, zarówno w odniesieniu do kapitału, jak i do odsetek, względnie że ustalone przez Bank zadłużenie jest niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy.

Sąd Okręgowy nie uznał zasadności twierdzenia pozwanej, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia łączącej strony umowy kredytowej wobec braku jej doręczenia pozwanej. Powołując się na art. 61 § 1 k.c. stwierdził, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu wysłane do pozwanej na adres w K. ul. (...)
25 jak i na adres w S. ul. (...) dotarło do niej w sposób, który umożliwił jej zapoznanie się z jego treścią. Sąd ten zauważył, że pozwana w toku niniejszego procesu sama wskazywała, choćby w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, że zamieszkuje w K. przy ul. (...). W korespondencji kierowanej do powoda



podawała natomiast adres w S. przy ul. (...), gdzie prowadzi działalność gospodarczą. Pod oboma adresami pozwana zatem przebywa i ma możliwość odbioru korespondencji tam kierowanej. W toku procesu pozwana w żaden sposób nie wykazała, aby
w tym okresie nie przybywała pod powyższymi adresami. Na rozprawę w dniu 6 czerwca 20107r. pozwana nie stawiła się mimo, że prawidłowo otrzymała wezwanie do osobistego stawiennictwa. Nie usprawiedliwiła też w żaden sposób swojej nieobecności. Z tego też powodu sąd oddalił wniosek strony pozwanej o przesłuchanie jej w charakterze strony, gdyż
jej nieobecność podobnie jak na poprzednich rozprawach faktycznie zmierzała jedynie do zwłoki w rozpoznaniu sprawy.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Okręgowy uznał, że dochodzona przez powoda należność w wysokości: 86.934,69 złotych z tytułu niespłaconej należności głównej, 1.570,47złotych stanowiącej skapitalizowane odsetki kapitałowe i 1.448,47 złotych
stanowiącej odsetki za opóźnienie jest uzasadniona i prawidłowo wyliczona arytmetycznie. Z rozliczenia dokonanych przez pozwaną wpłat wynika, iż pozwana w okresie do marca
2015r. spłacała systematycznie raty kredytu aczkolwiek w różnych wysokościach i w różnych terminach. Natomiast po tym terminie pozwana wpłacała nieregularnie różne kwoty a na jej koncie zaczęło narastać zadłużenie. Po wpłacie w dniu 9.10.2015r. kwoty 2.000,00 złotych J. K. zaprzestała dokonywać spłat kredytu i jedynie w dniu 17.12.2015r. uiściła kwotę 2.700,00 złotych. Łącznie pozwana dokonała spłaty udzielonej pożyczki w wysokości 35.286,42 złote a zatem po rozwiązaniu umowy do zapłaty z tytułu niezwróconej należności pozostała kwota 86.934,69 złotych i taką też kwotę w swoim pozwie dochodzi powód tytułem niespłaconej pożyczki. Również wysokość ustalonych przez powoda , skapitalizowanych odsetek jest prawidłowa, tak pod względem prawnym jak i
arytmetycznym.

Sąd Okręgowy oddalił powództwo w zakresie żądania zapłaty kwoty 15,00 złotych stanowiącej opłaty i prowizje. Stwierdził, że z treści pozwu jak i pisma procesowego z dnia 3 marca 2017r. oraz dołączonych w toku procesu dokumentów w żaden sposób nie wynika sposób wyliczenia tej kwoty. Poza ogólnym sformułowaniem, że kwoty te stanowią
dodatkowe opłaty i koszty, powód faktycznie nie wskazał, w jaki sposób wyliczył tę kwotę i jakich konkretnie czynności wykonanych przez bank powyższa kwota dotyczy. Nie
udowodnił również, że takie koszty poniósł w związku z podejmowanymi czynnościami
wobec pozwanej, choć ciążył na nim obowiązek wykazania, zgodnie z treścią art. 6 k.c.

Z tych też względów Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej M. P. kwotę 89.953,60 złotych, a w pozostałej części oddalił powództwo. O kosztach procesu Sąd ten
orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód przegrał proces tylko w zakresie żądania zapłaty kwoty 15,00 złotych, przy uwzględnieniu, że dochodził on zapłaty kwoty 89.968,63 złote. Na koszty procesu składają
się: uiszczona przez powoda opłata od pozwu w wysokości 250,00 złotych, koszty pełnomocnictwa procesowego w wysokości 17,00 złotych oraz wydatki związane z uwierzytelnieniem doręczonych dokumentów w łącznej kwocie 29,52 złote.

Pozwana wniosła apelację od tego wyroku wskazując, że zaskarża go w całości. Wyrokowi temu zarzuciła: 1) naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 299 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez nieprzesłuchanie stron, choć pozostały niewyjaśnione fakty
istotne dla rozstrzygnięcia sprawy; art.233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego


rozważenia zebranego materiału dowodowego, skutkujący sprzecznością istotnych ustaleń Sądu Okręgowego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie,
że roszczenie powoda jest wymagalne pomimo skutecznego wypowiedzenia.

Mając na uwadze wskazane zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. Wniosła też o zasądzenie kosztów za obie instancje.

W uzasadnieniu skarżąca rozwinęła argumentację odnoszoną do wskazanych
zarzutów, zaś przede wszystkim podniosła, że z przeprowadzonych w sprawie dowodów z dokumentów jednoznacznie wynika, że umowa kredytu nie została skutecznie
wypowiedziana.

Powód wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje

Apelacja pozwanej doprowadziła do konieczności wydania orzeczenia kasatoryjnego, mimo że nie wszystkie jej zarzuty można było uznać za zasadne. Także w zakresie zarzutu nieskuteczności dokonanego wobec niej przez powoda wypowiedzenia kredytu przez
powoda, przyjęcie tej nieskuteczności, o czym będzie mowa wyżej, nastąpiło z innych przyczyn, niż wskazane przez skarżącą.

Co do twierdzenia skarżącej o nieskuteczności doręczenia jej oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu, o której mowa w pozwie, należy zauważyć, że zarzut pozwanej niewłaściwego doręczenia nie jest zasadny. Powodowy Bank dokonywał doręczeń
na adresy wskazywane przez pozwaną, toteż zaniechanie przez nią odbioru korespondencji bankowej, gdy miało miejsce, nie może obciążać powoda.

Przyjmując skuteczność powołanego przez powoda wypowiedzenia umowy kredytu zawartej przez powodowy Bank z pozwaną Sąd Okręgowy pominął wynikające z umowy kredytu warunki złożenia wypowiedzenia. Zgodnie z § 10 tej umowy Bank jest uprawniony
do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia między innymi w razie zwłoki z zapłatą przez kredytobiorcę pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do spłaty wymagalnych należności w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania (ppkt c) – nie ma wątpliwości, że na tej podstawie powodowy Bank wypowiedział pozwanej umowę kredytu wskazaną w pozwie. Mając na uwadze, że zgodnie z harmonogramem spłaty kredytu
wysokość rat, poza pierwszą, była stała i wynosiła 2.053,52 złotych, natomiast wezwanie, o którym mowa w powołanym przepisie zostało wysłane do pozwanej przy jej zwłoce z zapłatą kwoty 3.739,33 złotych, co powód przyznał w piśmie złożonym w postępowaniu
apelacyjnym, z dnia 21 stycznia 2019 roku, należy stwierdzić, że nie zachowane zostały ustalone w umowie kredytu warunki wypowiedzenia, bowiem wezwanie zostało wysłane pozwanej zanim doszło do jej zwłoki w zapłacie pełnych rat za co najmniej 2 okresy
płatności. W powołanym piśmie pozwany zdaje się przekonywać, że zwłoka w pokryciu wysokości rat za co najmniej dwa okresy płatności ma mieć miejsce jedynie w momencie składania oświadczenia o wypowiedzeniu, jednakże w świetle powołanego przepisu umowy taka interpretacja nie jest prawidłowa. Jego treść wskazuje, że także wezwanie, o którym w


nim mowa, może być dokonane w razie takiego właśnie zadłużenia. Tym samym słuszny okazał się zarzut o bezskuteczności wypowiedzenia umowy kredytu nr (...), a wobec tego nie można mówić o wymagalności całego zadłużenia kredytowego.

Mimo to, nie można zaprzeczyć, co słusznie dostrzegł także Sąd Okręgowy, że
pozwana nie spłaca kredytu zaciągniętego w powodowym Banku, czemu nie zaprzecza. Sąd Okręgowy wskazał na istnienie zadłużenia pozwanej i dostrzegł jego uwarunkowania, natomiast nie przeprowadził zbadania stanu zadłużenia na dzień wyrokowania, ani nie ocenił innych niż wypowiedzenie czynności w zakresie wykonania zawartej przez strony umowy kredytowej, co można z pewnością tłumaczyć tym, że uznał skuteczność dokonanego przez powoda wypowiedzenia umowy, a przez to przyjął wymagalność całego zadłużenia kredytowego. Ponieważ więc Sąd Okręgowy ustalił istnienie umowy pomiędzy stronami, fakt obowiązku spłaty kredytu przez pozwaną, zaś powód przedstawił na powyższe okoliczności stosowne dokumenty, istotą sprawy objęta została kwestia istnienia i aktualnej wysokości zadłużenia pozwanej, a następnie uwzględnienia tego w wyroku. Sąd I instancji tak
rozumianej istoty sprawy nie rozpoznał.

Stosownie do przepisu art. 386 § 4 k.p.c. sąd odwoławczy może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania w razie nierozpoznania przez Sąd pierwszej instancji istoty sprawy. Nierozpoznanie istoty sprawy odpowiada sytuacji, kiedy
sąd pierwszej instancji nie zbadał podstawy merytorycznej dochodzonego roszczenia albo zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania. Nierozpoznanie istoty sprawy można ująć jako niewyjaśnienie i pozostawienie poza oceną okoliczności faktycznych, stanowiących przesłanki zastosowania normy prawa materialnego, będącej podstawą roszczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1998 r., III CKN 411/97). Proces stosowania prawa przez sąd polega na ustaleniu faktów relewantnych dla rozstrzygnięcia, opisanych hipotezami norm prawa cywilnego materialnego, które znajdują zastosowanie dla zgłoszonych roszczeń. Brak rozważań w tym zakresie prowadzić musi do niewyjaśnienia istoty sprawy.

Jak już była mowa, przesądzenie o nieskuteczności wypowiedzenia umowy
kredytowej wskazanej z pozwie, nie przesądza o niezasadności całego roszczenia zgłoszonego pozwem. Zasądzeniu wymagalnych i niespłaconych rat kredytowych nie stoi na przeszkodzie przepis art. 321 § 1 k.p.c. (tak również Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 8 listopada 2018 roku, II CZ 45/18, wydanym w bardzo zbliżonym przedmiocie sprawy). Sąd Okręgowy stwierdził, że pozwana ma obowiązek zwrotu otrzymanego kredytu w wysokości określonej
w umowie wraz z należnymi odsetkami, a więc skutkuje to wymagalnością roszczenia banku wobec rat kredytu, których umowny termin już nastąpił. Należało zatem ocenić warunki stosunku prawnego łączącego strony, a także czy obowiązki pozwanej wynikające z tego stosunku były należycie wykonywane, wreszcie w razie stwierdzenia, że tak nie było, ocenić rozmiar niespełnionego wymaganego świadczenia pozwanej. Zaniechanie powyższego doprowadziło do nierozpoznania istoty sporu w zakresie rzeczywistego zadłużenia pozwanej,
a nie wynikającego z nieskutecznego – jak się okazało – wypowiedzenia umowy przez
powoda.

Powód w niniejszej sprawie domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej świadczenia wynikającego z czynności bankowej w postaci umowy kredytu gotówkowego, wskazanej wyraźnie w pozwie, którą nadto przedstawił, twierdził o wymagalności wierzytelności i jej niespłaceniu. Na dowód łączącej strony umowy przedłożył szereg


dokumentów wskazujących na warunki, na jakich umowa została zawarta, a także harmonogram spłaty kredytu i dotychczasowy przebieg realizacji obowiązku tych spłat, wreszcie wezwania do zapłaty i wypowiedzenie umowy.

Pozwana nie zaprzeczyła zawarcia wskazanej przez powoda umowy kredytowej, nie wykazała, że dokonała spłat, których zaniechanie przedstawił powód i wykazał odpowiednim zestawieniem, ograniczyła się jedynie do kwestionowała skuteczności dokonanego przez powoda wypowiedzenia i tylko w tym zakresie jej stanowisko okazało się słuszne, natomiast
w pozostałym zakresie nie zostało w żaden sposób poddane ocenie przez Sąd I instancji. Z jej oświadczeń podnoszonych w sprawie wynika, że nie dokonuje obsługi zaciągniętego kredytu, co potwierdzają dane wskazane w zestawieniu dokonanych wpłat oraz zaległości, przedstawionym przez powoda. Nawet więc przy przyjęciu, że wypowiedzenie złożone przez powoda jest bezskuteczne, istnieje obowiązek oceny, a następnie rozstrzygnięcia, czy inne czynności dokonane przez wierzyciela, nawet gdy zostały bądź zostaną dokonane w czasie procesu, mogą być potraktowane jako stawiające zobowiązanie w całości w stan wymagalności, a jeśli nie, to Sąd winien uwzględnić roszczenie pozwu w takiej wysokości, jaka wynika z aktualnego przeterminowanego zadłużenia pozwanej.

Mając powyższe na uwadze Sąd II instancji w oparciu o przepis art. 386 § 4 k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Koszalinie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi w oparciu o przepis art. 108 § 1 k.p.c. rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji winien przede wszystkim w oparciu o przedstawiony przez strony materiał dowodowy ustalić warunki łączącego strony stosunku prawnego, fakt czy był on i jest należycie wykonywany przez pozwaną, a więc czy i w jakim zakresie roszczenie pozwu stało się wymagalne. Wymagać to będzie oceny
wszystkich czynności materialnoprawnych, oświadczeń stron złożonych w czasie trwania umowy, dokonania ich wykładni treści zgodnie z wytycznymi wynikającymi z art. 65 § 1 i 2 k.c., z uwzględnieniem czy osoby działające w imieniu powoda były do tego należycie umocowane. Dopiero po dokonaniu takich ustaleń Sąd odniesie się do zarzutów zgłoszonych
w toku postępowania przez obie strony i będzie uprawniony do wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Zgodnie z art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację pozwaną w części obejmującej zaskarżenie orzeczenia w punkcie 2. zaskarżonego wyroku, a więc oddalenia powództwa, wobec braku interesu prawnego pozwanej w zakresie tego zaskarżenia.

Dorota Gamrat-Kubeczak Agnieszka Bednarek-Moraś Leon Miroszewski