Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1008/18

Dnia 18 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Grażyna Poręba

Protokolant: sekr. sąd. Urszula Bodziony - Mróz

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2019 roku w Nowym Sączu

na rozprawie sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w G.

przeciwko M. Ł.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  kosztami procesu obciąża powoda.

Z:

1)  (...)

2)  (...)

Dnia 18 stycznia 2019 r.

Sędzia:

Sygn. akt IC 1008/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 stycznia 2019 roku

Powód Syndyk masy upadłości (...) spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanej M. Ł. złożonym w Sądzie Rejonowym w Starogardzie Gdańskim domagał się zapłaty kwoty 1.597,32 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych (k. 3-6).

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, iż pozwana w dniu 3.06.2011r. złożyła dyspozycję zawarcia umowy (...) na kwotę 2.887,50 zł, na okres 12 miesięcy, płatną w równych ratach po 297,34 zł z tym, że ostatnia rata miała opiewać na całość dotychczas uiszczonych należności. Zabezpieczeniem przedmiotowej umowy miał być wystawiony weksel in blanco. Z uwagi na zaległości w spłacie rat powód wezwał pozwaną do wykupu weksla, umowa pożyczki natomiast ulegała rozwiązaniu wskutek upływu czasu, na jaki została zawarta. Ponadto syndyk podał, iż mimo działania spółki bez stosownych zezwoleń, nie powoduje to bezwzględnej nieważności podjętych przez nią czynności, ale należy je traktować jako ważne z zastrzeżeniem skutków określonych w art. 170 ust. 1,2 ustawy Prawo bankowe, czyli z zastrzeżeniem, iż nie powód nie ma uprawnień do pobierania wynagrodzenia, prowizji i opłat, w związku z czym jego roszczenie może opierać się wyłącznie na kwocie faktycznie wypłaconej konsumentowi. W konsekwencji wystawiony weksel in blanco opiewa na kwotę 1.597,32 zł jako różnica kwoty kapitału głównego z zaliczaniem dokonanych wpłat.

Postanowieniem z dnia 23 lipca 2018 roku Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim przekazał do rozpoznania tut. Sądowi niniejszą sprawę jako właściwemu miejscowo i rzeczowo (k. 21).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 czerwca 2011r. pozwana M. Ł. złożyła dyspozycję zawarcie z (...) sp. z o.o. umowy (...) na kwotę 2.887,50 zł brutto, z tym, że pozwanej miała zostać przekazana kwota 2.435,20 zł, pozostałą część stanowiły prowizja za przyznanie i pośrednictwo, opłaty, odsetki. Umowa została zwarta na okres 12 miesięcy. Pożyczka była płatna w dwunastu ratach miesięcznych w wysokości 297,34 zł, natomiast rata minimalna wynosiła 77,88 zł. Zabezpieczeniem zawartej umowy pożyczki miał być weksel własny in blanco.

Dowód: / dyspozycja zawarcia umowy - k. 13/.

Postanowieniem z dnia 20 września 2012 roku Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku ogłosił upadłość (...) sp. z o.o. w G. obejmującą likwidację majątku upadłego.

Dowód: /postanowienie o sygn. VI GU 173/12 - k.11- fakt znany z urzędu/

Ustalając stan faktyczny Sąd Rejonowy oparł się na dokumentach dołączonych do pozwu tj. dyspozycji zwarcia umowy limitu odnawialnego, który nie był kwestionowany przez stronę pozwaną, również Sąd po zapoznaniu się z nim nie powziął, co do niego wątpliwości. Dokument ten wskazuje w szczególności na treść stosunku umownego, którego stronami była spółka (...) i pozwana, wysokość wypłaconej kwoty jak też dowodzi o dacie wymagalności roszczenia.

Natomiast postawienie spółki w stan upadłości jako fakt znany z urzędu, nie wymaga dowodu stosownie do treści art. 228 § 2 k.p.c.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód w przedmiotowej sprawie roszczenie swoje opierał na wystawionym w dniu 16.04.2018r. wekslu in blanco będącym zabezpieczeniem pożyczki z dnia 3.06.2011r.

Weksel in blanco stanowi formę zabezpieczenia roszczenia, jednakże w umowach konsumenckich powoduje, iż w przypadku wypełniania weksla niezgodnie z porozumieniem, pożyczkobiorca może podnieść zarzut wypełnienia weksla w sposób nieprawidłowy i tym samym przenieść istotę sporu na grunt stosunku podstawowego. Wyłącznie wypełnienie weksla in blanco zgodnie z porozumieniem co do jego uzupełnienia (deklaracją wekslową) powoduje powstanie zobowiązania wekslowego osoby podpisanej na wekslu in blanco o treści określonej w tekście na skutek wypełnienia (wyrok SN z dnia 9.12.2004 r. II CK 170/04, Lex 146408). Jednym z zarzutów uzupełniania weksla in blanco niezgodnie z porozumieniem wekslowym, jest jego wypełnienie po upływie terminu przedawnienia zabezpieczonego roszczenia pozawekslowego, bowiem treść upoważnienia obejmuje uzupełnienie go jedynie przed tym terminem (np. wyrok SN z dnia 3.20.2010r., V CSK 142/10, Lex 737290, postanowienie SN z 15.05.2018r., II CSK 4/18, Lex 2495952). Wobec tego wierzyciel nie może na mocy samego weksla uzyskać więcej praw niżeli przysługuje mu w ramach stosunku podstawowego. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż koniecznym dla ważności i istnienia zobowiązania wekslowego z weksla in blanco jest obowiązek istnienia ważnego zobowiązania podstawowego (wyrok SN z dnia 24.11.2010 r. II CSK 296/10, Lex 970073, z dnia 26.09.2013 r. II CSK 719/12, Lex 1385867).

Istotnym jest także, iż wobec obecnej regulacji wprowadzonej ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2018, poz. 1104), Sąd z urzędu zobowiązany jest badać czy nie doszło do przedawnienia roszczenia skierowanego przeciwko konsumentowi, nadto stosownie do art. 5 ust. 4 cytowanej wyżej ustawy, roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Odnosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy należy podkreślić, iż powód zawarł z pozwaną umowę o kredyt odnawialny w dniu 3.06.2011r. na okres 12 miesięcy, wobec tego roszczenie stało się wymagalne po upływie dnia, w którym ulegała ona rozwiązaniu, czyli po upływie 12 miesięcy. Licząc zatem od dnia 3.06.2011r. koniec obowiązywania umowy przypadał na dzień 3.06.2012r. (termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu -112 k.c.). Pozwana M. Ł. była więc zobowiązana do zapłaty pożyczki do dnia 3.06.2012 roku i po upływie tego terminu roszczenie przechodziło w stan wymagalności. W konsekwencji od dnia 4.06.2011 roku zaczął biec termin przedawnienia roszczenia, który w przedmiotowej sprawie zgodnie z regulacją art. 118 k.c. wynosi trzy lata. Nie ulega wątpliwości, iż roszczenie to wynika z zawartej umowy pożyczki i związane było z prowadzeniem działalności gospodarczej przez stronę powodową.

W ocenie Sądu, mając na uwadze powyższe ustalenia, roszczenie strony powodowej wynikające ze stosunku podstawowego – zawartej umowy o kredyt odnawialny uległo przedawnieniu zanim doszło do wypełniania weksla in blanco stanowiącego jej zabezpieczenie, a także przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie, co powoduje, iż stosownie do art. 117 § 2 1 k.c. strona powodowa nie może skutecznie domagać się od pozwanej zaspokojenia niniejszego roszczenia.

Wobec powyższego powództwo podlegało oddaleniu o czym orzeczono w pkt. I wyroku.

W pkt. II Sąd obciążył powoda kosztami postępowania zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 k.p.c.

SSR Grażyna Poręba

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2. (...)

3. (...)

(...) SSR Grażyna Poręba