Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 104/19 upr.

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Jaśle I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Wanat

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Wojtunik

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2019 roku w Jaśle

sprawy z powództwa P. (...)z siedzibą we W.

przeciwko B. R. (1)

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 104/19 upr.

UZASADNIENIE

wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Jaśle z 27.03.2019 r.

Powód P. (...)z siedzibą we W. domagał się zasądzenia od pozwanego B. R. (2) kwoty 3.782,82 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie, powód wskazał, że na mocy umowy przelewu wierzytelności z (...). zawartej z (...) Sp. z o.o. nabył przysługującą wobec pozwanego wierzytelność pieniężną, wynikającą z umowy pożyczki o nr (...) z dnia (...). Zadłużenie wynikające z tej umowy nie zostało przez pozwanego uregulowane, pomimo wezwania do zapłaty i zawiadomienia o zmianie osoby wierzyciela. Na dochodzoną sumę składa się kwota 3.530,01 zł tytułem należności głównej i 252,81 zł tytułem skapitalizowanych odsetek.

Z uwagi na fakt, że pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew i nie stawił się na wyznaczone posiedzenie Sądu, stosownie do treści art. 339 § 1 k.p.c., Sąd zobligowany był do wydania w przedmiotowej sprawie wyroku zaocznego. Przytoczone w pozwie twierdzenia budziły jednak poważne wątpliwości Sądu, wobec czego uznano za konieczne przeprowadzenie postępowania dowodowego, co ograniczyło się w zasadzie do dopuszczenia dowodu z dokumentów złożonych i zawnioskowanych przez stronę powodową.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu (...)roku (...) sp. z o. o. zawarł
z powodem P. (...)z siedzibą we W. umowę przelewu wierzytelności w ramach transakcji sekurytyzacji. W imieniu powoda umowę podpisał pełnomocnik P. T.. W samej umowie nie wskazano danych indywidualizujących przedmiot przelewu, a umowa w tym zakresie odsyła do Załącznika nr 3 do umowy (dowód: kserokopia wyciągu z umowy przelewu wierzytelności – k. 11 - 14).

Powód sporządził wyciąg z elektronicznego załącznika do ww. umowy przelewu wierzytelności, w którym wskazał dane personalne pozwanego, datę zobowiązania i wysokość wierzytelności (dowód: wyciąg z elektronicznego załącznika do cesji – k. 13).

W dniu (...)powód P. (...)z siedzibą we W. wystawił wyciąg
z ksiąg rachunkowych stwierdzający zadłużenie pozwanego wobec powoda na kwotę 3.782,82zł, w tym należność główną w kwocie 3.530,01 zł oraz odsetki
w kwocie 252,81 zł (dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu – k. 10).

P. (...)wpisany jest do rejestru funduszy inwestycyjnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w W., VII Wydział Cywilny Rejestrowy, pod numerem (...) (...) (dowód: W. z rejestru funduszy – k.18 - 19).

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach przedstawionych przez stronę powodową, co do których nie znalazł podstaw do odmowy ich wiarygodności, przy czym załączony do pozwu wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej ocenił jako dokument prywatny, o którym mowa w art. 245 k.p.c. stanowiący dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.
W konsekwencji dokument ten nie stanowił dowodu uzasadniającego fakt istnienia i wysokości wierzytelności. Analogicznie, przedstawiony wyciąg
z elektronicznego załącznika do umowy cesji (k. 15) Sąd ocenił jako niedostateczny dla uznania istnienia opisanej w nim wierzytelności. Zdaniem Sądu, w żaden sposób nie da się wywieść faktu istnienia i nabycia przedmiotowej wierzytelności z wydruku zawierającego tabelkę, w której zamieszone są dane pozwanego i informacje odnośnie bliżej nie sprecyzowanego zobowiązania. Wydruk ten, niepodpisany przez strony umowy cesji, z całą pewnością nie jest załącznikiem do tej umowy i w żaden sposób nie potwierdza, że przedmiotem przelewu wierzytelności była wierzytelność względem pozwanego. Nie wykazano czy ów "wydruk" zawiera dane wymienione w Załączniku numer 4 do umowy przelewu wierzytelności. Nie został on też poświadczony za zgodność
z oryginałem przez pełnomocnika powoda będącego radcą prawnym, nie jest opatrzony jego pieczęcią, lecz jedynie parafką. Podkreślić należy, że jest to pismo sporządzone jednostronnie przez stronę powodową, nie podpisane przez zbywcę wierzytelności, a więc stanowi jedynie dowód tego, że zostało sporządzone
o treści w nim podanej.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 339 § 1 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawi się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, Sąd wyda wyrok zaoczny, § 2 wymienionego przepisu stanowi, iż w takim wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Sąd zawsze zobowiązany jest jednak rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu. Sąd ma także każdorazowo obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem faktycznym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 20.10.1998r.,I CKU 85/98).

Powód dochodzi wierzytelności wobec pozwanego, która miała pierwotnie przysługiwać (...) sp. z o.o. z tytułu umowy pożyczki.

W myśl przepisu art. 6 k.c. wynika, iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Normie tej w warstwie procesowej odpowiadają art. 3 k.p.c. zgodnie, z którym strony zobowiązane są przedstawiać dowody i art. 232 k.p.c. który stanowi iż strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Stronę powodową obciążał więc obowiązek wykazania, iż przysługuje jej uprawnienie do dochodzenia zapłaty należności od pozwanego z tytułu związania go umową pożyczki z poprzednikiem prawnym strony powodowej.

Przedstawione w poczet materiału dowodowego dokumenty nie dają tymczasem wystarczających podstaw do przyjęcia, że w chwili przelewu, cedentowi przysługiwała wierzytelność w wysokości opisanej w pozwie, którą to skutecznie nabył powód.

Powód w tym zakresie powołuje się na przelew wierzytelności
z (...)Z treści umowy cesji nie wynika, jakie konkretne wierzytelności zostały przeniesione na stronę powodową, w szczególności nie wymieniono w niej wprost żadnej wierzytelności wobec pozwanego. Umowa ta bowiem określa jako swój przedmiot wierzytelności pieniężne ujęte w Załączniku nr 3 (wersja papierowa) i nr 4 (wersja elektroniczna). Powód nie przedstawił do akt sprawy wyciągu z ww. załączników w zakresie odnoszącym się do osoby pozwanego. Należy podkreślić, że nabycia wierzytelności w drodze cesji nie można domniemywać i okoliczność ta powinna wynikać wprost z dokumentów. Dane personalne pozwanego zostały wskazane jedynie w wyciągu z elektronicznego załącznika do umowy cesji, który stanowił wydruk automatycznie wygenerowany. Jak już wyżej wskazano, jest to pismo sporządzone jednostronnie przez stronę powodową, nie podpisane przez zbywcę wierzytelności, a więc stanowi jedynie dowód tego, że zostało sporządzone o treści w nim podanej.

W konsekwencji stwierdzić należy, iż z przedłożonej umowy nie sposób wywieść, aby jej przedmiotem była wierzytelność przysługująca wobec pozwanego B. R. (1). Tym samym dokument ten nie potwierdza, aby powód nabył wierzytelność przeciwko pozwanemu i wstąpił w miejsce dotychczasowego wierzyciela, co z kolei uprawniałoby go do żądania spełnienia świadczenia.

Należy jednocześnie podkreślić, że powód nie przedłożył również samej umowy pożyczki, która stanowić ma źródło zobowiązania pozwanego. Nie stanowi bowiem dowodu jej istnienia i wysokości ww. wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy cesji, ani też oświadczenie zawarte w wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej. Nie kwestionując faktu, że wyciąg taki - co do zasady - może stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wyrokowania w sprawie, należało mieć na względzie, że jego materialna moc zależy jednak od jego treści merytorycznej, a o tym rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 r., II CSK 712/10, Lex 1129100). Z uwagi na nieprzedłożenie samej umowy pożyczki, z której powód wywodzi swoje roszczenie, ani strona, ani Sąd nie ma możliwości weryfikacji kwoty ujętej przez powoda w wyciągu.

Wskazać w tym miejscu również należy, że dla skuteczności przejęcia wierzytelności wymagane jest złożenie oświadczeń woli o cesji wierzytelności przez umocowane do tego osoby, a ponadto oświadczenia te nie mogą być dotknięte wadami. Zgodnie z przedłożonym przez powoda wyciągiem z rejestru funduszy inwestycyjnych wynika, iż fundusz reprezentowany jest przez K. T. (...)z siedzibą we W., a do reprezentowania funduszu uprawnieniu są dwaj członkowie zarządu działający łącznie. Tymczasem, w imieniu K. T. (...)
z siedzibą we W. umowę przelewu wierzytelności zawarł pełnomocnik P. T.. Jak wynika z odpisu wyciągu z rejestru funduszy nie był on osobą umocowaną do reprezentowania Funduszu, zaś powód nie dołączył do pozwu pełnomocnictwa do działania w imieniu Funduszu przez P. T. podpisanego przez osoby umocowane do składnia oświadczeń woli
w imieniu Funduszu.

W konsekwencji należy przyjąć, iż nie zostało wykazane, ażeby przy podpisaniu umowy cesji wierzytelności została zachowana właściwa reprezentacja powoda, co z kolei obliguje do przyjęcia, iż umowa cesji wierzytelności została zawarta przez osobę nieuprawnioną. Skutkiem tego stanu rzeczy jest to, iż powód nie udowodnił, by nabył skutecznie ewentualną wierzytelność wobec pozwanego. Jako, że podstawę materialnoprawną zgłoszonego żądania stanowi stosunek zobowiązaniowy – umowa pożyczki, to – zgodnie z dyspozycją art. 720 k.c. – uznanie zasadności powództwa w pierwszym rzędzie wymagało stwierdzenia, że powód, bądź jego poprzednik prawny tj. (...) sp. z o.o. jako pożyczkodawcy przenieśli na pozwanego własność środków pieniężnych, a pozwany przyjął na siebie zobowiązanie do ich zwrotu, z którego nie wywiązał się.

Dla weryfikacji wysokości zgłoszonego żądania niezbędnym było również wykazanie na jakich warunkach pozwany uzyskał kwotę pożyczki ( odsetki, ewentualne koszty uzyskania pożyczki, termin wymagalności zobowiązania). Zaniechanie inicjatywy dowodowej przez powoda uniemożliwiło poczynienie przez sąd jakichkolwiek ustaleń w tym zakresie.

Przyjęte wyżej ustalenia stanu faktycznego jako niepełne i budzące uzasadnione wątpliwości Sądu, obligowały Sąd do przeanalizowania materiału dowodowego zebranego w sprawie, a wynik tej analizy prowadził Sąd do stwierdzenia, że powód w żaden sposób nie wykazał, aby pozwanego łączyła
z pierwotnym wierzycielem jakakolwiek umowa.

W zaistniałych okolicznościach, na podstawie art. 720 k.c. w zw. z art. 6 k.c. i 232 k.p.c. oraz 509 k.c. orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku zaocznego doręczyć:

a)  pełnomocnikowi r.pr. E. Ś.,

b)  pozwanemu z pouczeniem o sprzeciwie.

Kalendarz 14 dni.

J., dnia 27.03.2019 r.