Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 394/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2019 r. w Ciechanowie

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę kwoty 11000,00 zł tytułem zadośćuczynienia

I zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. M. tytułem zadośćuczynienia kwotę 5600,00 zł ( pięć tysięcy sześćset złotych ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 lutego 2018 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. M. kwotę 542,98 zł ( pięćset czterdzieści dwa złote dziewięćdziesiąt osiem groszy ) tytułem zwrotu części kosztów procesu;

IV nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 485,70 zł ( czterysta osiemdziesiąt pięć złotych siedemdziesiąt groszy ) tytułem zwrotu kosztów postępowania orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 14 listopada 2018 r.

Sygn. akt I C 394/18

UZASADNIENIE

Powód J. M. wniósł w dniu 23 lutego 2018 r. ( data stempla operatora pocztowego ) pozew przeciwko (...) S.A. w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz kwoty 11000,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa tj. 23 lutego 2018 r. do dnia zapłaty. Powód wnosił ponadto o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany (...) S.A. w W., wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jego rzecz od powoda J. M. zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 czerwca 2017 r. w C. na skrzyżowaniu ulic (...), kierujący samochodem osobowym marki O. (...) nr rej. (...) R. Z. naruszył przepisy art. 3 ust. 1 i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym w ten sposób, że wykonując manewr skrętu w prawo w ulicę (...) przed przejściem dla pieszych, nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa przechodzącemu przez przejście dla pieszych J. M. potrącając go, w wyniku czego J. M. doznał obrażeń ciała w postaci złamania nasady dalszej kości promieniowej lewej i ogólnych potłuczeń, które skutkowały rozstrojem zdrowia na okres powyżej 7 dni, co stanowi przestępstwo z art. 177 § 1 kk ( bezsporne ).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 19 marca 2018 r. w sprawie II K 437/17 Sąd Rejonowy w Ciechanowie umorzył warunkowo na okres dwóch lat próby postępowanie przeciwko R. Z. oskarżonemu o czyn z art. 177 § 1 kk. Sąd przyznał pokrzywdzonemu J. M. nawiązkę w kwocie 2000,00 zł ( akta II K 437/17 ).

Pojazd marki O. (...) nr rej. (...) posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dla posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego pojazdu w (...) S.A. w (...) ( bezsporne ).

(...) S.A. w W. za skutki zdarzenia z dnia 13 czerwca 2017 r. przyznało J. M. zadośćuczynienie w wysokości 3400,00 zł decyzją z dnia 19 października 2017 r. ( akta szkody PL 2018080800042 ).

J. M. po zdarzeniu z dnia 13 czerwca 2017 r. został przewieziony karetką pogotowia ratunkowego do (...) Szpitala Wojewódzkiego w C., gdzie w badaniach obrazowych, w tym nadgarstka lewego, nie stwierdzono zmian pourazowych. J. M. zgłaszał dolegliwości bólowe wielomiejscowe z dominującym bólem nadgarstka lewego. W badaniu z dnia 21 czerwca 2017 r. stwierdzono złamanie dalszej nasady kości promieniowej lewej od strony promieniowej obejmujące powierzchnię stawową z towarzyszącym obrzękiem szpiku i obrzękiem w przykostnych tkankach miękkich. Szczelina złamania znajdowała się w środkowej części kości łódeczkowatej z niewielkim dłoniowym przemieszczeniem odłamu dystalnego z towarzyszącym obrzękiem szpiku. Stwierdzono uszkodzenie więzadła pobocznego promieniowego oraz zwiększoną ilość płynu w stawie promieniowo – nadgarstkowym i w sąsiedztwie kości łódeczkowatej z większym nasileniem od strony grzbietowej, jak również zwiększoną ilość płynu w sąsiedztwie chrząstki trójkątnej. Kończynę górną lewą unieruchomiono w szynie gipsowej, a następnie w dniu 4 lipca 2017 r. unieruchomienie wymieniono na ortezę na okres dwóch tygodni. Niezdolność do pracy J. M. trwała do 29 sierpnia 2017 r. W dniu 26 września 2017 r. stwierdzono zakończenie leczenia. W październiku 2017 r. J. M. został poddany zabiegom rehabilitacyjnym. Obecnie utrzymuje się niewielki przykurcz nadgarstka bez istotnego wpływu na funkcjonowanie codzienne i zawodowe u osoby pracującej fizycznie. Doznany przez J. M. uszczerbek na zdrowiu, wynikający z urazu kończyny górnej lewej, kształtuje się na poziomie 5 % trwałego uszczerbku na zdrowiu u osoby praworęcznej zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania ( dokumentacja medyczna k. 64 - 68, opinia biegłego sądowego w zakresie traumatologii i narządu ruchu L. G. k. 99, zeznania świadka B. M. k. 77, zeznania powoda J. M. k. 140 ).

J. M. jest osobą wrażliwą emocjonalnie, choć niechętnie to okazuje. Na ogół jest spokojny i zrównoważony, ale w związku ze zdarzeniem z dnia 13 czerwca 2017 r. przeżywa trudne emocje: lęk, smutek, irytacja. Nie okazuje na zewnątrz tego co przeżywa, stara się zachować spokój, co jednak kumuluje napięcia i ryzyko wybuchu emocjonalnego. Trudno mu było zaakceptować problemy zdrowotne; reagował na nie rozdrażnieniem. Konieczność przejścia przez jezdnię wywoływała u niego duży lęk. Bezpośrednio po zdarzeniu doświadczał problemów ze snem, miał budzące niepokój sny, koszmary senne. Zdarzenie spowodowało powrót do wspomnień związanych ze śmiercią brata, który zginął tragicznie w wypadku samochodowym. J. M. nie mógł być w domu użyteczny w takim stopniu jak zwykle, co przyczyniło się do czasowego spadku jego poziomu samoakceptacji. Zmuszony był do zaakceptowania czasowej niezdolności do pracy oraz zależności od innych. Źródłem stresu i trudnych emocji był dla niego również sam proces leczenia, w tym problemy z prawidłową diagnozą, utrudnienia związane z noszeniem ortezy, rehabilitacja. Negatywne przeżycia utrzymywały się u niego przez okres około trzech miesięcy. Obecnie J. M. pozostaje w dobrej kondycji psychicznej, dobrze radzi sobie w relacjach rodzinnych, społecznych i zawodowych. Po zdarzeniu z dnia 13 czerwca 2017 r. korzystał z pomocy psychologa w Poradni Psychologicznej w C. ( dokumentacja medyczna k. 95 - 98, opinia biegłej sądowej w zakresie psychologii dr A. W. k. 104 – 115, zeznania świadka B. M. k. 77, zeznania powoda J. M. k. 140 ).

J. M. jest osobą praworęczną. Pracuje jako pracownik fizyczny, brygadzista w szkółce leśnej ( zeznania powoda J. M. k. 140 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt szkody, akt sprawy karnej II K 437/17 Sądu Rejonowego w Ciechanowie, akt szkody, dokumentacji medycznej ( k. 64 - 68, 95 - 98 ), opinii biegłego sądowego w zakresie traumatologii i narządu ruchu L. G. ( k. 99 ), opinii biegłego biegłej sądowej w zakresie psychologii dr A. W. ( k. 104 – 115 ) oraz zeznań świadka B. M. ( k. 77 ) i zeznań powoda J. M. k. 140 ).

Okoliczności sprawy dotyczące przebiegu zdarzenia drogowego z dnia 13 czerwca 2017 r., przebytego przez powoda J. M. leczenia oraz postępowania ubezpieczeniowego przed (...) S.A. w W., nie były sporne, a jednocześnie potwierdzone zostały aktami szkody oraz aktami sprawy karnej.

Spór pomiędzy stronami przede wszystkim ograniczał się do ustalenia wysokości przysługującego powodowi zadośćuczynienia. Jeżeli chodzi o ocenę opinii biegłych sądowych to wskazać należy, że zarówno ustalenia, jak i wnioski zawarte w tych opiniach nie zostały przez żadną ze stron zakwestionowane. Biegły sądowy L. G. ustalił wysokość trwałego uszczerbku na zdrowiu, którego doznał powód, zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania, na 5 %. Przepisy cyt. rozporządzenia zawierają jednakże jedynie wytyczne o charakterze pomocniczym, a nie szczegółowe reguły. Istotą zadośćuczynienia nie jest bowiem ustalenie wysokości stałego uszczerbku na zdrowiu, jest to tylko jeden z elementów wpływających na ustalenie prawa do zadośćuczynienia i jego wysokości.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda J. M. zasługuje na uwzględnienie w znacznej części.

W ocenie Sądu, nie może budzić wątpliwości odpowiedzialność (...) S.A. w W. za doznane przez powoda J. M. cierpienia doznane w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 13 czerwca 2017 r., pozwany zakład ubezpieczeń odpowiada bowiem na podstawie art. 822 kc, jako strona umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej ze sprawcą wypadku. Sama zasada odpowiedzialności nie jest między stronami w niniejszej sprawie sporna. Spór dotyczył bowiem wysokości zadośćuczynienia.

Podstawę prawną zasądzenia zadośćuczynienia stanowi przepis art. 445 § 1 kc. Ustawodawca nie sprecyzował w nim jednak konkretnych mierników czy zasad ustalania wysokości zadośćuczynienia, pozostawiając tę kwestię swobodnemu uznaniu sędziowskiemu. Przepis cyt. artykułu stanowi bowiem, że w wypadkach przewidzianych w art. 444 § 1 kc, w tym w razie uszkodzenia ciała, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W orzecznictwie sądowym ugruntował się, aprobowany także przez piśmiennictwo, pogląd o kompensacyjnym charakterze zadośćuczynienia pieniężnego przewidzianego w art. 445 § 1 kc, tj. uznający je za sposób naprawienia szkody niemajątkowej, wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 1968 r. w sprawie I PR 175/68, uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r. w sprawie III CZP 37/73 ). Wysokość odpowiedniej sumy, której przyznanie przewiduje art. 445 § 1 kc, zależy więc przede wszystkim od rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ustalonej przez sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien więc decydować w zasadzie stopień cierpień fizycznych i psychicznych poszkodowanego. Dokonane w sprawie ustalenia wskazują na bolesne obrażenia ciała związane z ogólnym potłuczeniem oraz urazem nadgarstka ręki lewej. Powód J. M. odczuwał również okresowe dolegliwości dotyczące jego stanu emocjonalnego: lęk, niepokój, problemy ze snem, brak samoakceptacji. Ustalony przez biegłego sądowego uszczerbek na zdrowiu w związku z urazem kończyny górnej lewej powoda J. malanowskiego wynosi obecnie 5 % i ma charakter stały. Wskazać należy, że powód J. M. jest osobą praworęczną i pracuje zawodowo fizycznie, co wpływa na pojawianie się okresowych dolegliwości bólowych nadgarstka ręki prawej przy wzmożonym wysiłku fizycznym.

Bezspornym jest również w niniejszej sprawie, że pozwany zakład ubezpieczeń wypłacił powodowi J. M. w związku ze zdarzeniem z dnia 13 czerwca 2017 r. zadośćuczynienie w wysokości 3400,00 zł.

Powód J. M. domaga się obecnie dopłaty do wypłaconego już zadośćuczynienia w wysokości 11000,00 zł, Uznać zatem należy, że, jego zdaniem, wysokość przysługującego mu zadośćuczynienia, powinna wynieść łącznie 14400,00 zł.

Niewątpliwe, wysokość zadośćuczynienia należy odnosić do sytuacji z daty jego przyznania, a nie do utraty wartości pieniądza wynikającej z upływu czasu; musi być jednak adekwatna do powstałej szkody. W wyroku z dnia 29 września 2004 r. w sprawie II CK 531/03 Sąd Najwyższy podkreślił, że zadośćuczynienie należne osobie pokrzywdzonej deliktem ma na celu złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi zatem pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowana będzie zmuszona znosić w przyszłości. Podobnie w wyrokach z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie II CKN 605/00 oraz z dnia 9 listopada 2007 r. w sprawie V CSK 245/07 Sąd Najwyższy wskazał, że w przypadku uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia należy uwzględniać czynniki obiektywne: czas trwania, stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność skutków urazu ( kalectwo, oszpecenie ), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, wiek poszkodowanego, a także czynniki subiektywne: poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową.

W ocenie Sądu, kwota przyznanego w październiku 2017 r. zadośćuczynienia nie była adekwatna do doznanej przez powoda J. M. szkody. Niewątpliwie powód J. M. poniósł uszczerbek na zdrowiu, wynikający z urazu kończyny górnej lewej. Stopień doznanego przez niego trwałego uszczerbku na zdrowiu jest umiarkowany, ale dotyczy mężczyzny nadal aktywnego zawodowo, pracującego fizycznie, co jest przyczyną odczuwanych bóli ręki lewej przy wzmożonym wysiłku; co niewątpliwie ma znacznie dla komfortu jego życia.

W ocenie Sądu, powodowi J. M. przysługuje zadośćuczynienie w kwocie 9000,00 zł, które odpowiada stopniowi doznanej przez niego szkody. Sąd wysokość zadośćuczynienia pomniejszył o przyznane już powodowi zadośćuczynienie w toku postępowania przed zakładem ubezpieczeń tj. o kwotę 3400,00 zł i w związku z tym zasądził kwotę 5600,00 zł. W pozostałym zakresie tj. co do kwoty 5400,00 zł tytułem zadośćuczynienia Sąd powództwo oddalił, uznając je za niezasadne. Sąd, zgodnie z żądaniem pozwu, odsetki ustawowe od kwoty 5600,00 zł, zasądził od dnia 23 lutego 2018 r. Sąd miał na uwadze, że stosownie do art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od daty złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Podkreślić należy, że już w październiku 2017 r. kwota przyznanego powodowi zadośćuczynienia tj. 3400,00 zł, była nieadekwatna do stopnia doznanej przez powoda szkody i roszczenie powoda było zasadne już na etapie postępowania likwidacyjnego przez zakładem ubezpieczeń.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd miał na uwadze treść art. 100 zd. 1 kpc, stosunkowo je rozdzielając. Wskazać należy, że Sąd uwzględnił roszczenia powoda w 51 % i w takim stosunku obciążył strony kosztami procesu w zakresie kosztów opinii biegłych sądowych, które łącznie wyniosły 1468,00 zł. Powód zapłacił te koszty do kwoty 982,30 zł, a zatem przysługuje mu zwrot od pozwanego w kwocie 262,98 zł. Powód powinien bowiem ponieść te koszty do kwoty 719,32 zł ( (...),00 x 49 % ), zaś pozwany do kwoty 748,68 zł. Powodowi przysługuje zwrot kosztów w tym zakresie do kwoty 262,98 zł ( 982,30 – 719,32 ).

Orzekając w zakresie kosztów zastępstwa procesowego, Sąd miał również na względzie wynik procesu i w związku z tym Sąd zniósł w tym zakresie koszty pomiędzy stronami.

Ponadto Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot części opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa tj. kwotę 280,00 zł.

Łącznie zatem Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu części kosztów procesu kwotę 542,98 zł ( 262,98 + 280,00 ).

Jednocześnie Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego (...) SA. w W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 485,70 zł tytułem uzupełnienia kosztów procesu orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 14 listopada 2018 r. stosownie do art. 83 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.