Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III RC 239/18

UZASADNIENIE

W dniu 04 czerwca 2018r. małoletni M. i M. rodz. B. działający przez matkę B. K. wnieśli do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko A. B. o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego wyrokiem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 27 czerwca 2011r. w sprawie IC 1259/10 na rzecz małoletnich powodów z kwoty 650 zł na każdego z małoletnich do kwoty po 1000 zł na rzecz każdego z małoletnich płatnych do rąk matki małoletnich powodów, do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

W uzasadnieniu pozwu matka małoletnich podniosła, iż od momentu ustalania ostatniej wysokości alimentów potrzeby dzieci znacznie wzrosły. Ojciec małoletnich prócz płacenia alimentów nie partycypuje w innych kosztach utrzymania małoletnich. To na matce małoletnich spoczywa opieka nad dziećmi, a także ponoszenie kosztów związanych z zajęciami dodatkowymi małoletnich jak i dojazdów na nie. Wskazała, iż wynagrodzenie pozwanego wzrosło. Ponadto, wskazała, że pozwany dorabia w soboty u swojego ojca w składzie opału za co również jest wynagradzany.

Na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2018r. pozwany A. B. wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni M. B. (1) ur. (...) w K. oraz małoletnia M. B. (2) ur. (...) w K. pochodzą ze związku małżeńskiego B. K. i A. B..

Małżeństwo rodziców małoletnich zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 27 czerwca 2011r. wydanym w sprawie IC 1259/10 przez rozwód. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi powierzono ich matce, zachowując dla ojca prawo do kontaktowania i współdecydowania w ich istotnych sprawach życiowych. W wyroku rozwodowym zobowiązano oboje rodziców do ponoszenia kosztów utrzymania małoletnich i zasądzono od pozwanego na rzecz małoletnich dzieci alimenty w kwocie po 650 zł miesięcznie na każde z dzieci, łącznie 1300 zł płatnych z góry do dnia 10-go każdego miesiąca do rąk matki małoletnich z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności każdej z rat.

(dowód: odpisy skrócone aktu urodzenia k. 6 i 7 w aktach IC 1259/10, wyrok SO w Kaliszu z dn. 27.06.2011r. k. 172 w aktach IC 1259/10)

W dacie ostatniego wyrokowania w przedmiocie alimentów małoletni M. B. (1) miał 6 lat, a małoletnia M. B. (2) miała skończone 2 latka. W/w uczęszczali odpowiednio do przedszkola i żłobka. Przedszkole małoletniego kosztowało 300 zł miesięcznie, a żłobek 200 zł miesięcznie. Małoletni M. uczęszczał na lekcje szachów, których koszt wynosił 100 zł za 3 miesiące oraz na lekcje języka angielskiego, których koszt wynosił 27 zł miesięcznie. Na łączne miesięczne koszty małoletniego rodzeństwa składały się wydatki związane z wyżywieniem w kwocie 600 zł miesięcznie (po 300 zł na dziecko), odzieżą 200 zł (po 100 zł na dziecko), środkami czystości w kwocie 100 zł (po 50 zł na dziecko).

Małoletni M. i M. mieszkali wraz z matką w wynajętym mieszkaniu. Udział każdego z małoletnich w opłatach za mieszkanie wynosił po 366 zł miesięcznie.

Matka małoletnich była zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. w K. za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym 1317 zł brutto. Posiadała środki pieniężne w kwocie 7000 zł, które wypłaciła z funduszu powierniczego.

(dowód: dokumenty w aktach IC 1258/10 : umowa najmu lokalu mieszkalnego na k. 9- 10, umowa o pracę na okres próbny k. 70-71, zeznania B. K. (wówczas B.) z dn. 29.11.2010r. k. 72-73 )

Pozwany mieszkał wówczas samotnie w należącym do niego oraz matki małoletnich domu, na którego zakup zaciągnęli kredyt hipoteczny. Rata kredytu wynosiła 1500 zł miesięcznie. W/w ponosił miesięczne koszty utrzymania domu w kwocie 800 zł.

A. B. był zatrudniony w firmie (...) SA w K. na stanowisku szefa kuchni za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym ok. 3000 zł netto. Ponadto, dorabiał sobie pracując u ojca. W/w spłacał pożyczki w łącznej kwocie 800 zł miesięcznie. Posiadał samochód marki P. (...) rocznik 2002.

Prócz małoletnich powodów w/w nie posiadał nikogo na swoim utrzymaniu.

(dowód: dokumenty w aktach IC 1258/10 : zaświadczenie na k. 20,umowy kredytów k. 37-50, 58-61, faktury VAT k. 64, zaświadczenie k. 67, zeznania A. B. z dn. 29.11.2010r. k. 73, zaświadczenie k. 121)

Obecnie małoletni M. ma 13 lat i jest uczniem VII klasy Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. W/w ma 180 cm wzrostu. Chłopiec uprawia wioślarstwo. Matka zakupiła synowi odzież do uprawiania wioślarstwa, za którą zapłaciła 300 zł. Co roku małoletni jeździ na obozy wioślarskie. W wakacje 2018r. obóz chłopca kosztował jego matkę 1200 zł. W tym roku szkolnym małoletni brał również udział w zawodach w P.. Matka poniosła wówczas wydatek 200 zł. Małoletni w ferie zimowe był również na obozie wioślarskim, który kosztował 700 zł. Dodatkowo na wyjazd w ferie matka dała dziecku 100 zł kieszonkowego i jedzenie o wartości 150 zł. Chłopiec jest również członkiem zrzeszenia, które uczy dzieci i dorosłych wojskowości.

Małoletnia M. ma obecnie 10 lat i jest uczennicą klasy IV Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. Dziewczynka uczęszcza na dodatkowe lekcje języka angielskiego, których miesięczny koszt wynosi 120 zł. Ponadto, uczęszcza na dodatkowe zajęcia teatralne oraz plastyczne, które są bezpłatne. Małoletnia w ferie zimowe uczestniczyła w zajęciach artystycznych (...) Camp w (...), które kosztowały 250 zł.

Na wyposażenie dzieci do szkoły w roku szkolnym 2018/2019 matka przeznaczyła po 600 zł na każde dziecko (zakup książek od angielskiego, odzież, obuwie, plecaki, przybory szkolne, ubezpieczenie po 120 zł na każde dziecko, rada rodziców po 50 zł na każde dziecko, składki klasowe po 50 zł). Ponadto, na miesięczne koszty utrzymania każdego z małoletnich składają się wydatki związane z wyżywieniem w łącznej kwocie 1200 zł miesięcznie, odzieżą 300 zł, środkami czystości 200 zł.

Małoletnia M. będzie miała prywatnie wykonywany zabieg chirurgiczny – wstawienie sztucznego zęba.

Małoletnie rodzeństwo B. mieszka wraz z matką oraz jej mężem M. K. w domu jednorodzinnym w K.. Koszty utrzymania nieruchomości kształtują się następująco: prąd w sezonie zimowym 420 zł na dwa miesiące, poza sezonem 360-380 zł na 2 miesiące, ogrzewanie w okresie od października do marca 800 zł miesięcznie, woda wraz ze ściekami 270 zł miesięcznie, wywóz śmieci 75 zł na 2 miesiące, kablówka 75 zł miesięcznie, Internet 75 zł miesięcznie. Małoletnie posiadają własne telefony, koszt rachunków to – 65 zł miesięcznie telefon chłopca i b 78 zł miesięcznie telefon dziewczynki. Na benzynę matka miesięcznie wydaje ok. 500 zł.

B. K. jest zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. w K. za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym 2001,11 zł netto. Ma przyznane świadczenie 500+ na jedno dziecko. W/w posiada oszczędności. (...) pomagają jej rodzice. Pomoc tą w/w wycenia na 1500-2000 zł miesięcznie. W wyniku podziału majątku wspólnego z pozwanym, w/w otrzymała tytułem spłaty 115 000 zł oraz działkę w miejscowości S., którą matka małoletnich sprzedała w 2012r. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży działki zainwestowała w dom, w którym obecnie mieszka ona wraz z rodziną.

Matka małoletnich posiada samochód marki C. rocznik 2013.

B. K. zabiera dzieci na wyjazdy wakacyjne. W 2018r. cała rodzina była w Portugalii. Wyjazd kosztował ok. 7000 zł za cztery osoby.

M. K. jest zatrudniony w (...) jako dziennikarz, za miesięcznym wynagrodzeniem ok. 3000 zł netto.

(dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 17, 32, 33,139 potwierdzenia przelewów k. 19-26, zeznania B. K. z dn. 29.08.2018r. k. 27 -28 czas od 00:06:06 do 00:22:37, odpisy zeznań podatkowych k. 34-44, kserokopia protokołu k. 45-50, kserokopia postanowienia SR w Kaliszu z dn. 05.06.2012r. k. 49 -50, zeznania B. K. z dn. 21.11.2018r. k. 52-53 czas od 00:07:44 do 00:26:15, zeznania B. K. z dn. 06.02.2019r. k. 143 czas od 00:02:52 do 00:20:03)

Pozwany obecnie mieszka wraz z matką M. B. (3) w domu jednorodzinnym. W miarę możliwości prowadzą oni wspólne gospodarstwo domowe. Koszty utrzymania nieruchomości to: energia elektryczna w okresie zimowym 600 zł na 2 miesiące, w okresie letnim 350 zł na dwa miesiące, gaz w okresie zimowym ok. 1000 zł miesięcznie, w okresie letnim 250-300 zł miesięcznie, woda 100-200 zł miesięcznie, wywóz śmieci 28 zł miesięcznie, kablówka 60 zł miesięcznie.

Matka pozwanego otrzymuje emeryturę w wysokości 560 zł miesięcznie. Na wyżywienie pozwany wraz z matką przeznaczają ok. 1000 - 1200 zł miesięcznie. Ponadto, pozwany na swoją odzież wydaje ok. 150 zł na miesiąc/ dwa oraz 150 zł na środki czystości.

A. B. w dalszym ciągu jest zatrudniony w firmie (...) SA w K. na stanowisku szefa kuchni za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym ok. 4791 zł netto. W zakładzie pracy pozwanego są przyznawane również premie. Z wynagrodzenie pozwanego są mu dokonywane potrącenia komornicze. Ponadto, w soboty pozwany pracuje u swojego ojca, który ma skład opału. Miesięcznie potrafi dorobić do wypłaty ok. 400-700 zł w zależności od ilości pracy.

W 2016r. pozwany osiągnął dochód w wysokości 80.611,57 zł.

W/w posiada dom o pow. 140 m 2 , który został mu przyznany w ramach podziału majątku wspólnego z byłą małżonką. Powyższa nieruchomość jest warta ok. 560 000 zł. Pozwany spłaca raty kredytu hipotecznego w wysokości po ok. 2000 zł miesięcznie. Dom ten jest całkowicie wyposażony, nie jest wynajmowany, ani przez nikogo zajmowany.

Pozwany użytkuje samochód matki M., który jest własnością firmy jego ojca. Ojciec pozwanego zapewnia mu benzynę.

Pozwany kupuje dzieciom prezenty z okazji ich świąt. Jak małoletni M. wyjeżdżał na ferie to przekazał mu 100 zł, incydentalnie odbiera syna z treningów. Ostatni kontakt dzieci z ojcem miał miejsce w dniu 10 grudnia 2018r. Ojciec nie zabiera dzieci na wyjazdy wakacyjne.

W/w prócz małoletnich powodów nie ma nikogo na swoim utrzymaniu.

(dowód: zaświadczenie k. 18, zeznania A. B. z dn. 29.08.2018r. k. 28 – 29 czas od 00:22:37 do 00:38:06, faktury i rachunki k. 60, historia rachunków bankowych k. 62-85, 88-101, 103- 116, 124,137, odpis zeznania podatkowego k. 123, zeznania A. B. z dn. 06.02.2019r. k. 143-144 czas od 00:22:31 do 00:45:48 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane powyżej dowody. Sąd dał wiarę zeznaniom matki małoletnich powodów oraz pozwanego w zakresie ujętym w stanie faktycznym.

Sąd nie dał wiary pozwanemu co do okoliczności, iż jego miesięczne wynagrodzenie wynosi ok. 3300 zł netto miesięcznie, gdyż stoi to w sprzeczności z tym, co pozwany sam zeznał na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2018r. Wówczas wskazał on, że jego wynagrodzenie przeciętnie wynosi ok. 5000 zł netto. Również z przedłożonego przez pozwanego zaświadczenia o zarobkach za okres od lutego 2018r. do lipca 2018r. (k. 18 akt) wynika, że średnie wynagrodzenie A. B. w tym okresie wynosiło ok. 4.791 zł. Należy również wskazać, iż w 2016r. pozwany osiągnął dochód w wysokości 80.611,57 zł.

Sąd nie dał również wiary pozwanemu co do okoliczności, iż nie może on wynająć domu, który został mu przyznany w ramach podziału majątku z matką małoletnich powodów. Pozwany na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2018r. zeznał, iż nie może wynająć przedmiotowej nieruchomości, gdyż nie została ona oddana do użytku, natomiast na rozprawie w dniu 06 lutego 2019r. niemożność wynajęcia nieruchomości tłumaczył pękniętą rurą i brakiem środków pieniężnych na naprawę tejże awarii – o czym wcześniej nie wspominał. Należy również wskazać, że pozwany mieszkał w tym domu w trakcie trwania sprawy rozwodowej, dlatego też jego zeznania w powyższym zakresie są mało wiarygodne.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zgodnie z art. 138 krio można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków, przy czym o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe strony zobowiązanej do alimentacji (art. 135 § 1 krio).

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do podwyższenia alimentów od A. B. na rzecz zarówno małoletniego syna M. jak i małoletniej córki M.. Od ostatniego wyrokowania w przedmiocie wysokości alimentów należnych małoletnim powodom minęło ponad 7 lat i przez cały ten okres ich usprawiedliwione potrzeby wzrosły. Małoletni powodowie byli wówczas malutkimi dziećmi, odpowiednio uczęszczającymi do przedszkola i żłobka. Obecnie małoletni M. jest nastolatkiem. Jego miesięczne koszty utrzymania wynoszą ok. 1700 zł miesięcznie. Natomiast małoletnia M. ma lat 10 i znajduje się w okresie intensywnego wzrostu. Jej miesięczny koszt utrzymania oscyluje w granicach 1600 zł miesięcznie. Ojciec powinien partycypować w połowie kosztów utrzymania swoich małoletnich dzieci. Nie ma on prócz w/w małoletnich nikogo na swoim utrzymaniu. Jego sytuacja finansowa jest zdecydowanie lepsza od sytuacji finansowej matki małoletnich. Matka małoletnich zarabia ok. 2001,11 zł netto miesięcznie, natomiast wynagrodzenie pozwanego z tytułu świadczonej przez niego pracy w firmie (...) wynosi ok. 4.791 zł netto miesięcznie. Pozwany dorabia sobie do wynagrodzenia od 400 do 700 zł miesięcznie pracując w soboty u swojego ojca. Ponadto, ma on możliwość wynajęcia domu, który został mu przyznany w ramach podziału majątku wspólnego z byłą małżonką, a z którego uzyskiwałby stały, dodatkowy, miesięczny dochód. Nieruchomość o wartości ok. 560 000 zł może zostać również przez niego sprzedana. Pozwany ma dokonywane potrącenia komornicze z uzyskiwanego wynagrodzenia, jednakże posiada on możliwości by spłacić swoje zadłużenia chociażby ze sprzedaży czy wynajmu w/w nieruchomości. Zważyć należy, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał, że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu może wymagać nawet poświęcenia części składników majątkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 .03. 2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351).

Nie można obciążać matki małoletnich w większym stopniu kosztami utrzymania dzieci, gdyż to na niej głównie spoczywa obowiązek wychowania małoletnich i codziennej opieki nad nimi. Ojciec małoletnich utrzymuje bowiem sporadyczny kontakt ze swoimi dziećmi.

W tych okolicznościach Sąd na podstawie wyżej powołanych przepisów orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku podwyższając obowiązek alimentacyjny pozwanego względem małoletniego syna z kwoty 650 zł miesięcznie do kwoty 850 zł miesięcznie, oraz względem małoletniej córki z kwoty 650 zł miesięcznie do kwoty 800 zł miesięcznie (łącznie 1650 zł miesięcznie), od dnia wniesienia pozwu tj. 04 czerwca 2018r.

W punkcie 2 sentencji wyroku dalej idące powództwo o podwyższenie alimentów Sąd oddalił jako nadmiernie wygórowane.

Orzeczenie o rygorze natychmiastowej wykonalności zawarte w punkcie 3 sentencji wyroku oparto na treści art. 333 § 1 kpc.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 Nr 167, poz. 1398 ze zm.) Sąd zasądził od A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 216 zł tytułem opłaty, od której małoletni powodowie byli zwolnieni z mocy ustawy o czym w punkcie 4 wyroku.

O kosztach jak w punkcie 5 sentencji wyroku Sąd orzekł przy zastosowaniu przepisu art. 102 kpc.