Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Jolanta Dzitowska

Protokolant st.sekr.sądowy Donata Romanowska

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2019r .w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego K. J. (1) reprezentowanego przez matkę A. B.

przeciwko K. J. (2)

o podwyższenie alimentów

1. Podwyższa alimenty od pozwanego K. J. (2) na rzecz małoletniego powoda K. J. (1) zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 31.10.2014r. w sprawie sygn. akt III RC 123/14 z kwoty 230zł miesięcznie do kwoty 400 (czterysta ) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności każdej z rat, do rąk matki małoletniego A. B. poczynając od dnia 08.12.2018r.

2.W pozostałej części powództwo oddala.

3.Nie obciąża pozwanego opłatą sądową, od której powódka była zwolniona z mocy ustawy.

4. Pozostałe koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

5.Wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 83/18

UZASADNIENIE

A. B. przedstawicielka ustawowa małoletniego syna K. J. (1) w pozwie przeciwko K. J. (2) wniosła o podwyższenie alimentów należnych małoletniemu od pozwanego na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 31 października 2014r. sygn. akt III RC 123/14 w kwocie 230 zł miesięcznie do kwoty po 600 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że syn jest starszy i ma większe potrzeby, których matka nie jest w stanie mu zapewnić. Chłopiec spożywa obiady w szkole, uczęszcza na dodatkowe zajęcia AIKIDO, korepetycje z języka angielskiego oraz zajęcia taneczne. Przyjmuje lekarstwa w związku z refluksem i musi utrzymywać dietę. Ojciec dziecka nie interesuje się nim.

Pozwany K. J. (2) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych, ewentualnie według spisu kosztów przedłożonego na rozprawie.

Podniósł, iż powód w żaden sposób nie wykazał podstaw swojego żądania. Utrudniony kontakt pozwanego z małoletnim wynika z faktu przebywania K. J. (2) do kwietnia 2020r. w zakładzie karnym, w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności. Podwyższenie alimentów należnych powodowi jest niemożliwe, gdyż pozwany otrzymuje niespełna 13 zł miesięcznie z tytułu pracy wykonywanej w zakładzie. Nadto jest niepełnosprawny i nie może podejmować każdego rodzaju pracy fizycznej.

W dalszej części odpowiedzi na pozew wskazał, że pozwany od 17 października 2017r. pozostaje w związku małżeńskim z M. J., która ma na swoim utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci. U pozwanego rozpoznano chorobę L. – C. i wymaga on specjalistycznej diety, której nie może realizować w warunkach izolacji. Po odbyciu kary chce kontynuować leczenie, co będzie wiązało się z dodatkowymi wydatkami na dietę i wizyty lekarskie. Z uwagi na to, że w zakładzie karnym pozwany nie ma zapewnionej specjalistycznej diety, małżonka przekazuje mu co miesiąc 400 zł celem zakupu specjalnej żywności na terenie zakładu karnego.

Jedno z dzieci małżonki pozwanego – M. – jest osobą niepełnosprawną, co powoduje konieczność ponoszenia dodatkowych wydatków.

Pozwany w toku postępowania egzekucyjnego uregulował wszystkie zaległe zobowiązania z tytułu alimentów, a także uiszcza bieżące raty alimentacyjne. Środki pozwalające mu na spłatę zadłużenia pochodziły ze sprzedaży udziałów pozwanego w nieruchomości, która na skutek spadkobrania weszła w skład majątku pozwanego i w całości zostały przeznaczone na spłatę wymagalnych zobowiązań alimentacyjnych.

W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. J. (1) ur. (...) jest dzieckiem A. B. i pozwanego K. J. (2) . Wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 31 października 2014r. sygn. akt III RC 123/14 podwyższono alimenty od K. J. (2) należne małoletniemu K. J. (1), zasądzone wyrokiem tegoż Sądu z dnia 19 marca 2013r. w sprawie sygn. akt III RC 59/13 z kwoty 200 zł do kwoty 230 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 – tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności każdej z rat, do rąk matki małoletniego A. B. (okoliczność bezsporna, d: wyrok k. 61 akt SR w Giżycku sygn. akt III RC 123/14).

W 2014r. w czasie ostatniego orzekania o wysokości alimentów należnych małoletniemu K., A. B. nie pracowała, była zarejestrowana jako osoba bezrobotna i otrzymywała z tego tytułu zasiłek z pomocy społecznej w kwocie 213 zł miesięcznie. Nadto we wrześniu 2014r. otrzymała zasiłek celowy na zakup podręczników kwocie 150 zł oraz w zakresie dożywienia w kwocie 80 zł. Powódka wraz z synem i narzeczonym mieszkała w mieszkaniu komunalnym, na które otrzymywała dotację w kwocie 200 zł, która pokrywała koszt miesięcznego czynszu. Rachunki wynosiły wówczas: 180 zł za energię elektryczną i 70 zł za gaz. Małoletni K. w tym czasie uczęszczał do klasy zerowej w szkole podstawowej.

Pozwany K. J. (2) w czasie orzekania o alimentach należnych synowi w 2014r. początkowo odbywał karę pozbawienia wolności, której wykonywanie rozpoczął w październiku 2012r. W lipcu 2014r. pozwany w związku z uzyskaną przerwą w karze, opuścił zakład karny i zamieszkał u rodziców w G.. K. J. (2) nie pracował w tym czasie i utrzymywał się z zasiłku z opieki społecznej w kwocie 529 zł, otrzymywanego z uwagi na orzeczony stopień niepełnosprawności i całkowitą niezdolność do pracy. Pozwany chorował na chorobę L. – C. (d: protokół k. 59 – 60, orzeczenie k. 3, informacja k. 6, opinia o stanie zdrowia k. 32 – akt SR w Giżycku sygn. akt III RC 123/14).

Pozwany w tym czasie nie uiszczał alimentów na rzecz uprawnionego, w związku z czym toczyła się egzekucja komornicza tych świadczeń, która była bezskuteczna. K. J. (2) w październiku 2013r. posiadał zadłużenie alimentacyjne wynoszące łącznie 1.794,04 zł. (d: zaświadczenia k. 25 i k. 26 – akt SR w Giżycku sygn. akt III RC 123/14).

Aktualnie matka małoletniego powoda A. B. mieszka wraz z synem K. oraz partnerem i ich wspólnym dzieckiem – drugim synem mającym 2 i pół roku, na stancji, której koszt wynajęcia wraz z opłatami wynosi około 1.400 zł miesięcznie (d: zeznania A. B. k. 177v - 178, umowa najmu k. 76 – 77, zawiadomienie o wysokości opłat k. 78).

A. B. nie pracuje i nie posiada dochodów z tytułu pracy zarobkowej. W okresie ferii zimowych pracowała dorywczo jako pomoc kuchenna za co otrzymała wynagrodzenie w wysokości 500 zł. Pobiera świadczenia z programu 500+ na dwoje dzieci. W okresie od listopada 2017r. do października otrzymywała zasiłek rodzinny na dwoje dzieci w kwotach po 95 zł i 124 zł. Choruje na owrzodzenie dwunastnicy oraz jest alergiczką, w związku z czym przyjmuje lekarstwa, których koszt wynosi 200 zł. (...) wymienionej pracuje jako magazynier i zarabia 2.800 zł brutto miesięcznie. Na wyżywienie wszystkich wymienionych przeznaczana jest miesięcznie kwota 1.300 zł (d: zeznania A. B. k. k. 177v - 178, umowa o pracę k. 175, decyzja k. 3).

Małoletni K. obecnie jest uczniem 3 klasy szkoły podstawowej. Małoletni w tym roku przystępuje do pierwszej Komunii, w związku z czym matka dziecka ponosi dodatkowe koszty w postaci opłat, kupna alby oraz zorganizowania przyjęcia, którego koszt strona określa na kwotę 1.000 zł. Małoletni uczęszcza na dodatkowe zajęcia języka angielskiego, których koszt wynosi 160 zł miesięcznie. Dziecko posiada wykupione obiady w szkole, których koszt, to 60 zł miesięcznie. Dziecko posiada refluks żołądkowo – przełykowy i przyjmuje leki antyrefluksowe. Chłopiec w okresie wakacji nie wyjeżdżał na kolonie (d: zeznania A. B. k. k. 177v - 178, zaświadczenie k. 168, zaświadczenie k. 166 i k. 73).

K. J. (2) od stycznia 2016r. odbywa karę pozbawienia wolności i przebywa w Zakładzie Karnym w B.. Koniec kary przypada na 12 kwietnia 2020r. Pozwany od 29 września 2017r. jest zatrudniony nieodpłatnie w jednostce penitencjarnej. Z tego tytułu otrzymuje rocznie kwotę 50 zł (d: zeznania M. J. k. 68 – 69, informacja k. 94, zeznania K. J. (2) k. 146 – 148). W dniu 17 października 2017r. zawarł związek małżeński z M. J.. Nie mają wspólnych dzieci (d: odpis skrócony aktu małżeństwa k. 13 – 13v, zeznania M. J. k. 69).

K. J. (2) w 2010r. przeszedł wypadek komunikacyjny i cierpi na podwójne widzenie oraz niedoczulicę lewostronną. Nadto choruje na chorobę L. – C.. Leczy się neurologicznie, psychiatrycznie i gastrologicznie. Posiadał orzeczoną niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym Z uwagi na chorobę L. – C., na którą cierpi, wymaga specjalistycznej diety, której nie ma zapewnionej w warunkach pobytu w zakładzie karnym. Korzysta z pomocy żony, która przesyła mu artykuły żywnościowe lub pieniądze na ich zakup (d: zeznania K. J. (2) k. 146 – 148, zeznania M. J. k. 68 – 69, zaświadczenie k. 19).

Pozwany posiadał aktualne - do dnia 30 września 2018r. orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, którym zaliczony został do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, w którym stwierdzono, iż może pozostawać zatrudniony w warunkach pracy chronionej. Nie posiada aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności (d: orzeczenie k. 15, zeznania K. J. (2) k. 146 – 148).

Córka małżonki pozwanego – M. zaliczona została do osób niepełnosprawnych. Żona pozwanego ma także drugą córkę. Posiada na dzieci zasądzone alimenty w łącznej kwocie 800 zł, których egzekucja jest bezskuteczna. Zarabia 2.400 zł miesięcznie z tytułu pracy w Zespole (...) w O.. M. J. reguluje zobowiązanie alimentacyjne męża wobec uprawnionego K. (d: orzeczenie k. 14, zeznania M. J. k. 68 – 69, zeznania K. J. (2) k. 146 – 148).

Pozwany wraz z siostrą w następstwie objęcia spadku po zmarłych rodzicach uzyskał własność dwóch mieszkań położonych w G.. Zostały one sprzedane za kwoty ok. 180.000 zł i 150.000 zł. Z uzyskanych środków pokryte zostały długi spadkowe wynoszące ok. 53.000 zł. Pozostała kwota podzielona została między pozwanego i jego siostrę. K. J. (2) nie dysponuje uzyskanymi pieniędzmi, gdyż dysponuje nimi jego żona. K. J. (2) i M. J. w toku sprawy zeznali, że środki te mają zostać przeznaczone na operację pozwanego po tym jak opuści zakład karny. Pozwany nie był w stanie wskazać jaki będzie przewidywany koszt operacji, zaś jego żona zeznała, że operacja oka wyniesie ok. 50.000 zł (d: zeznania M. J. k. 68 – 69, zeznania K. J. (2) k. 146 – 148).

Pozwany nie utrzymuje kontaktu z synem (d: zeznania A. B. k. 177v – 178).

Sąd zważył, co następuje:

Sąd za całkowicie wiarygodne uznał dowody z przedstawionych w sprawie dokumentów, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony postępowania, a ich autentyczność nie budzi wątpliwości. Sąd podzielił również zeznania przesłuchanego w sprawie świadka w osobie M. J. – żony pozwanego - w zakresie ustalonego wyżej stanu faktycznego. Świadek ten zeznawał przede wszystkim odnośnie stanu zdrowia pozwanego, a także okoliczności nabycia przez niego spadku po rodzicach. Jej zeznania znajdują w tym zakresie potwierdzenie w zeznaniach pozwanego. Okoliczności te w toku postępowania nie były także kwestionowane przez drugą stronę postępowania.

Sąd podzielił również zeznania stron w zakresie przedstawionego stanu faktycznego, szczególności w zakresie w jakim powódka wyjaśniła, jaka jest jej sytuacja życiowa, źródła i wysokość dochodów, a także wysokość i źródła ponoszonych kosztów, w tym kosztów utrzymania i wychowania małoletniego K.. Sąd podzielił także zeznania pozwanego odnośnie okoliczności takich jak fakt jego pobytu w zakładzie karnym, stanu zdrowia, osiąganych dochodów i ich źródeł, posiadanego majątku, a także objęcia spadku po rodzicach i uzyskanych z tego tytułu przysporzeń.

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 oraz art.135 § 1 kr i o.

Przepis art. 138 kr i o umożliwia korektę zakresu obowiązku alimentacyjnego, w razie zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmiany w zakresie potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Od czasu ostatniego ustalenia wysokości alimentów upłynął stosunkowo długi okres czasu, bo niecałe 5 lat. W przedmiotowej sprawie zachodzą w ocenie Sądu przesłanki umożliwiające korektę wysokości świadczeń. W świetle przeprowadzonych dowodów zasadne zdaniem Sądu jest podwyższenie kwoty alimentów należnych małoletniemu uprawnionemu do kwoty po 400 zł miesięcznie.

Usprawiedliwione potrzeby małoletniego w tym okresie uległy zwiększeniu, albowiem oczywistym jest, że w miarę upływu czasu rosną wraz z wiekiem dziecka jego potrzeby, zwłaszcza, że K. J. (1) jest w okresie szkolnym i uczęszcza na zajęcia dodatkowe.

Oczywistym jest też, że ceny produktów i usług stale rosną. Nie ma w tym zakresie zdaniem Sądu potrzeby przeprowadzania szczegółowej analizy wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. Rodzice winni zapewnić małoletniemu nie tylko środki do życia, ale również zaspokoić potrzeby edukacji i leczenia, które są wyższe niż wcześniej. Elementy te wchodzą w zakres usprawiedliwionych potrzeb. W zakres usprawiedliwionych potrzeb wchodzą oprócz powyższych także te związane z utrzymaniem miejsca zamieszkania małoletniego dziecka i zmierzające do zapewnienia mu właściwych warunków mieszkaniowych.

K. nie jest jeszcze samodzielny. Potrzebuje uprania ubrań, przygotowania posiłków, opieki w chorobie, leczenia, wreszcie pracy wychowawczej. Czynności te aktualnie spełnia wyłącznie matka A. B.. Matka małoletniego zamieszkuje wspólnie z synem i na co dzień zajmuje się jego wychowaniem przez co w znacznej części wykonuje obowiązek alimentacyjny – art. 135 § 2 kr i o. Ojciec dziecka nie uczestniczy w żaden sposób w jego wychowaniu.

Sytuacja zarobkowa pozwanego od czasu ostatniego orzekania o wysokości obowiązku alimentacyjnego zasadniczo nie uległa zmianie. Pozwany tak jak i wcześniej przebywa w zakładzie karnym, gdzie nie wykonuje odpłatnej pracy zarobkowej. Nie posiada zatem dochodów. Podobnie również wygląda kwestia stanu jego zdrowia. Wprawdzie pozwany nie przedstawił aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności, lecz w świetle zeznań pozwanego i jego żony, stwierdzić należy, że nie uległ on poprawie. K. J. (2) z uwagi na posiadane schorzenia i problemy zdrowotne, po opuszczeniu zakładu karnego prawdopodobnie w dalszym ciągu będzie miał ograniczoną zdolność wykonywania pracy zarobkowej.

Niezależnie od powyższego w ocenie Sądu stwierdzić trzeba, że możliwości majątkowe pozwanego uzasadniają podwyższenie alimentów należnych powodowi do kwoty po 400 zł miesięcznie. Pozwany w niedalekiej przeszłości nabył spadek o znacznej wartości i po spłaceniu długów spadkowych w jego dyspozycji pozostała znaczna kwota pieniężna. Choć powód nie podał jaką dokładnie kwotę uzyskał, to biorąc pod uwagę jego zeznania oraz zeznania M. J., z treści których wynika, że za sprzedane mieszkania pozwany wraz z siostrą uzyskali łącznie kwotę ok. 330.000 zł, zaś długi spadkowe wyniosły ok. 53.000 zł, pozwany dysponować może kwotą ok. 138.000 zł. Pozwany, jak i jego żona, w toku sprawy wprawdzie podawali, że pieniądze te mają zostać przeznaczone na leczenie K. J. (2) po tym jak opuści on zakład karny, jednakże w tym zakresie strona pozwana nie przedstawiła jakichkolwiek dowodów potwierdzających konieczność leczenia w warunkach odpłatnych, czy ewentualnej wysokości kosztów związanych z leczeniem, ograniczając się jedynie do bliżej niesprecyzowanych twierdzeń o istnieniu takiej potrzeby. Przy tym jedynie świadek M. J. zeznała, że pozwany miałby przejść operację oka, która kosztowałaby 50.000 zł i jest to jedyna okoliczność z tym związana, która została sprecyzowana.

Sąd nie podzielił także argumentacji pozwanego, iż ponosi koszty utrzymania małoletnich dzieci małżonki, w tym niepełnosprawnej M.. K. J. (2) zawierając związek małżeński świadomy niewątpliwie był tego, że ciąży na nim obowiązek alimentacyjny względem syna K. i w pierwszej kolejności powinien realizować go względem dziecka własnego. Niezależnie od tego zauważyć należy, że małoletnie dzieci małżonki pozwanego nie są pozbawione środków na utrzymanie, które zapewnia im matka.

W ocenie Sądu zasądzona kwota 400 zł tytułem alimentów na rzecz małoletniego jest adekwatna do jego usprawiedliwionych potrzeb oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Zasądzone alimenty w takiej wysokości pokryją przede wszystkim wydatki związane z edukacją oraz zajęciami dodatkowymi. Jednocześnie Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, żeby usprawiedliwione potrzeby uprawnionego uzasadniały zasądzenie alimentów w wysokości żądanej przez stronę powodową. Jednocześnie ustalone możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego nie pozwalają na ustalenie wysokości alimentów na takim poziomie.

Sąd mając na względzie ustaloną sytuację finansową pozwanego zwolnił go od ponoszenia opłaty sądowej, od której powódka była zwolniona z mocy ustawy, zaś pozostałe koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie zniósł. K. J. (2) w pierwszej kolejności winien przeznaczyć posiadane środki na pokrycie zobowiązań alimentacyjnych.

W oparciu o art. 333 § 1 pkt 1 kpc Sąd wyrokowi w części podwyższającej alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności.