Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2019 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania W. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 22 listopada 2017 r. Nr(...)i z dnia 24 listopada 2017 r. Nr (...)

w sprawie W. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o wysokość kapitału początkowego i o wysokość emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 22 listopada 2017r. i ustala, że wysokość kapitału początkowego W. B. na dzień 1 stycznia 1999r. wynosi 43 733,25 (czterdzieści trzy tysiące siedemset trzydzieści trzy i 25/100) zł,

II.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 24 listopada 2017r. i ustala, że wysokość emerytury W. B. na dzień 1 października 2017r. wynosi 777,66 (siedemset siedemdziesiąt siedem i 66/100) zł brutto miesięcznie.

Sygn. akt: IV U 54/18 UZASADNIENIE

Decyzją z 24 listopada 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.24 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. B. od 1 października 2017r. prawo do emerytury i na podstawie art.26 ustawy ustalił wysokość tego świadczenia na kwotę 333,57 złotych brutto miesięcznie. Jednocześnie organ rentowy wskazał, że ustalając wysokość emerytury nie rozpatrywano okresu pracy od 1 kwietnia 1978r. do 31 maja 1989r. na podstawie oświadczenia ubezpieczonego i zeznań świadków, gdyż zgodnie z art.117 ustawy emerytalnej okresy zatrudnienia w rolniczej spółdzielni produkcyjnej mogą być zaliczone do stażu pracy, jeżeli zostały udowodnione dokumentami lub wpisami w legitymacji ubezpieczeniowej, nie mogą być natomiast rozpatrywane na podstawie zeznań świadków (decyzja z 24 listopada 2017r. k.11 akt emerytalnych).

Przed wydaniem decyzji ustalającej prawo do emerytury i wysokość świadczenia, w dniu 22 listopada 2017r. organ rentowy wydał decyzję, w której ustalił wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 18 692,96 złotych. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego organ rentowy przyjął okresy składkowe w wymiarze 2 lata, 11 miesięcy i 23 dni, nie uwzględnił natomiast okresu od 1 kwietnia 1978r. do 31 maja 1989r. podnosząc, że nie został wystarczająco udowodniony (decyzja z 23 listopada 2017r. o ustaleniu kapitału początkowego k.19 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Odwołanie od obu w/w decyzji złożył ubezpieczony W. B. wnosząc o ich zmianę poprzez przyjęcie do ustalenia kapitału początkowego, a następnie do ustalenia wysokości emerytury okresu jego pracy w Spółdzielni (...) w D. N. od 1978r. do 1989r. (odwołania od decyzji z 24 listopada 2017r. i 22 listopada 2017r. k.3 i 24 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie wskazując na argumentację przytoczoną w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji (odpowiedzi na odwołania k.4-6 i 25-27 akt sprawy).

Postanowieniem z 11 maja 2018r. Sąd połączył sprawy z obu odwołań celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygnaturą akt IV U54/18 k.32-32v akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. B. urodził się w dniu (...) W dniu 4 września 2017r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z wnioskiem o emeryturę (wniosek k.1-3 akt emerytalnych). W celu rozpoznania powyższego wniosku organ rentowy w pierwszej kolejności ustalił wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 2 lata, 11 miesięcy i 23 dni, na które składają się: okres zatrudnienia ubezpieczonego w (...)w S. od 8 kwietnia 1975r. do 31 października 1976r., co stanowi 1 rok, 6 miesięcy i 23 dni oraz w Spółdzielni (...)w S. od 1 listopada 1976r. do 31 marca 1978r., co stanowi 1 rok i 5 miesięcy (umowy o pracę z 8 kwietnia 1975r. i 15 czerwca 1975r. z (...)w S. k.8 i 10 akt o ustalenie kapitału początkowego oraz świadectwo pracy z 17 maja 1978r. wystawione przez Spółdzielnię (...)w S. k.11 akt o ustalenie kapitału początkowego). Ustalona w oparciu o powyższe wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego wyniosła na dzień 1 stycznia 1999r. - 18 692,96 złotych (zaskarżona decyzja z 22 listopada 2017r. o ustaleniu kapitału początkowego k.19 akt o ustalenie kapitału początkowego).

W dniu 24 listopada 2017r. organ rentowy wydał drugą zaskarżoną decyzję, w której na podstawie art.24 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. B. od 1 października 2017r. prawo do emerytury i na podstawie art.26 ustawy ustalił wysokość tego świadczenia na kwotę 333,57 złotych brutto miesięcznie (zaskarżona decyzja z 24 listopada 2017r. k.11 akt emerytalnych).

Do ustalenia wysokości kapitału początkowego, a następnie wysokości emerytury ubezpieczonego organ rentowy nie uwzględnił okresu pracy ubezpieczonego w (...) spółdzielni (...) w D. i w D. N. od 1 kwietnia 1978r. do 31 maja 1989r., na okoliczność której ubezpieczony przedstawił własne oświadczenie oraz zeznania świadków H. Z. i M. K. (oświadczenie ubezpieczonego i zeznania w/w świadków k.14-16 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Od 1 października 1978r. ubezpieczony był członkiem Spółdzielni (...) w D. N., gmina S.. Jako członek Spółdzielni ubezpieczony codziennie świadczył pracę na rzecz Spółdzielni jako traktorzysta oraz pracownik fizyczny przy zwierzętach. Ubezpieczony rozpoczynał pracę codziennie o godzinie 7 rano i kontynuował ją przez minimum 8 godzin, a niejednokrotnie znacznie dłużej - aż do godzin wieczornych, szczególnie w okresie letnim, na który przypadały żniwa i sianokosy. Niejednokrotnie ubezpieczony pracował w niedziele. W okresach zimowych, kiedy nie było pracy w polu, Spółdzielnia delegowała swoich członków do pracy na rzecz Rejonowego Zespołu (...) przy transporcie materiałów budowlanych. Od 1987r. ubezpieczony prowadził własne gospodarstwo rolne i jednocześnie pracował w w/w Spółdzielni jako jej członek. Z końcem maja 1989r. ubezpieczony zrezygnował z członkostwa w Spółdzielni i rozpoczął prowadzenie własnej pieczarkarni (kopia rejestru członków Spółdzielni (...) z adnotacją o uchwale Zgromadzenia Członków Spółdzielni z 1 października 1978r. o przyjęciu ubezpieczonego na członka Spółdzielni k.53-54 akt sprawy, karta zarobków członków Spółdzielni za 1989r. z wyszczególnionym pod pozycją 20 nazwiskiem i imieniem ubezpieczonego k.51 akt sprawy, zeznania świadków: M. K., H. Z. i S. R. k.33-34 akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.32v i k.77-77v akt sprawy, zaświadczenie Prezesa KRUS o okresach podlegania przez W. B. ubezpieczeniu społecznemu rolników k.24 akt emerytalnych KRUS).

Kapitał początkowy ubezpieczonego wyliczony przy uwzględnieniu okresu pracy ubezpieczonego w charakterze członka Spółdzielni (...) w D. N. od 1 października 1978r. (data przyjęcia na członka Spółdzielni) do 31 maja 1989r. (data krańcowa podana przez ubezpieczonego znajdująca potwierdzenie w karcie zarobków za 1989r.), a zatem przy uwzględnieniu dodatkowo 10 lat i 8 miesięcy, co łącznie – z uwzględnieniem okresu uprzednio uwzględnionego stanowi 13 lat, 7 miesięcy i 23 dni, na dzień 1 stycznia 1999r. wynosi 43 733,25 złotych, a wysokość emerytury ubezpieczonego obliczona na dzień 1 października 2017r., tj. na dzień nabycia prawa, przy uwzględnieniu przeliczonego kapitału początkowego wynosi 777,66 złotych brutto miesięcznie (projekt decyzji zawierający wyliczenie kapitału początkowego i projekt decyzji zawierający wyliczenie wysokości emerytury k.70-73 akt sprawy, uzupełniająca opinia biegłej księgowej A. D. z 11 lutego 2019r. k.111-116 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego W. B. okazało się uzasadnione w zakresie, w jakim ubezpieczony wnosił o uwzględnienie do wyliczenia wysokości kapitału początkowego, a następnie wysokości emerytury okresu zatrudnienia w charakterze członka Spółdzielni (...) w D. N..

Zgodnie z art.174 ust.2 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy ,tj. przed 1 stycznia 1999r. okresy składkowe, o których mowa w art.6 ustawy. Zgodnie zaś z art.6 ust.2 pkt 12 ustawy emerytalnej okresami składkowymi są przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych objęte obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki albo okresy pracy przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu. W myśl zaś art.4 dekretu z 4 marca 1976r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych i ich rodzin (Dz.U. z 1983r., Nr 27, poz.135 ze zm.) w związku z art.195 pkt 3 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu okresy pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej wymaganego do uzyskania świadczeń za dzień pracy uważa się 8 godzin, za miesiąc pracy uważa się 20 dni pracy dla mężczyzny, a za rok pracy uważa się rok obrachunkowy, w którym mężczyzna przepracował w spółdzielni co najmniej 240 dni pracy.

Analizując w świetle powyższych uregulowań okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że zachodzą podstawy do zaliczenia okresu pracy ubezpieczonego w charakterze członka (...) spółdzielni (...) w D. N. do okresu ubezpieczenia – okresu składkowego i jako taki do ustalenia wysokości kapitału początkowego, a następnie wysokości emerytury ubezpieczonego. Organ rentowy odmawiając ubezpieczonemu zaliczenia wnioskowanego okresu pracy od 1 kwietnia 1978r. do 31 maja 1989r. wskazywał na brak wystarczającego udowodnienia tego okresu podnosząc, że zeznania świadków i oświadczenie ubezpieczonego nie stanowią dostatecznych środków dowodowych. W toku postępowania sądowego okazało się jednak, że zachowały się dowody z dokumentów, które choć nie obejmują całego spornego okresu, zawierają dokumenty pozwalające na ustalenie daty początkowej zatrudnienia ubezpieczonego w charakterze członka oraz daty końcowej tego zatrudnienia. Dowody te przedstawił likwidator przedmiotowej Spółdzielni (...) w D. N. S. R. (przesłuchany również w charakterze świadka) i stanowią je – w zakresie daty początkowej zatrudnienia ubezpieczonego wypis z rejestru członków Spółdzielni wskazujący datę przyjęcia ubezpieczonego w poczet członków Spółdzielni ,tj. datę 1 października 1978r. (k.53-54 akt sprawy), a w zakresie daty końcowej zatrudnienia kartę zarobków członków spółdzielni za 1989r., gdzie pod pozycją 20 widnieją dane ubezpieczonego (k.51 akt sprawy). Dokumenty te nie budzą wątpliwości co do ich autentyczności. Zostały one okazane przez likwidatora spółdzielni na rozprawie w dniu 11 maja 2018r. (zeznania likwidatora spółdzielniS. R.k.33v-34 akt sprawy), a następnie złożone w formie kserokopii do akt sprawy (na k.53-54 i k.51) wraz z dodatkowymi dokumentami m.in. listami obecności członków Spółdzielni na zebraniach w 1979r., 1980r., 1981r. (k.45-48 akt sprawy). We wszystkich tych dokumentach pojawiają się dane osobowe ubezpieczonego. W ocenie Sądu przestawione dokumenty wraz ze spójnymi zeznaniami świadków – innych członków Spółdzielni w osobach M. K. i H. Z. oraz samego ubezpieczonego dały podstawy do ustalenia nie tylko okresu zatrudnienia ubezpieczonego w charakterze członka przedmiotowej Spółdzielni (od 1 października 1978r. - data przyjęcia na członka do 31 maja 1989r. - data końca zatrudnienia wskazana przez ubezpieczonego i znajdująca potwierdzenie w karcie zarobków za 1989r., gdzie widnieje osoba ubezpieczonego), ale także warunków zatrudnienia ubezpieczonego, który swoją pracę wykonywał codziennie, niejednokrotnie również w niedziele - co było zdeterminowane prowadzeniem przez spółdzielnię produkcji roślinnej i zwierzęcej - przez minimum 8 godzin. Przy takich warunkach zatrudnienia ubezpieczonego uznać należało, że w spornym okresie - na przestrzeni roku ubezpieczony przepracował 240 dni, a w okresie miesiąca 20 dni po 8 godzin dziennie. Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd stwierdził, że okres pracy ubezpieczonego w charakterze członka Spółdzielni (...) w D. N. od 1 października 1978r. do 31 maja 1989r. podlega zaliczeniu do wysokości kapitału początkowego ubezpieczonego, a następnie wysokości emerytury ubezpieczonego. Mając to na uwadze Sąd polecił organowi rentowemu przedstawienie wyliczeń wysokości kapitału początkowego przy uwzględnieniu w/w okresu zatrudnienia ubezpieczonego w charakterze członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, a następie wysokości emerytury ubezpieczonego obliczonej na podstawie art.26 ustawy emerytalnej przy uwzględnieniu przeliczonego kapitału początkowego (zobowiązanie k.65 akt sprawy). Z przedstawionych wyliczeń wynika, że na dzień 1 stycznia 1999r. kapitał początkowy ubezpieczonego wynosi 43 733,25 złotych, a wysokość emerytury ubezpieczonego obliczona na dzień 1 października 2017r., tj. na dzień nabycia prawa, przy uwzględnieniu przeliczonego kapitału początkowego wynosi 777,66 złotych brutto miesięcznie (projekty decyzji k.70-73 akt sprawy). Wyliczenia te znalazły potwierdzenie w uzupełniającej opinii biegłej księgowej A. D. z 11 lutego 2019r. (opinia na k.111-116 akt sprawy).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżone decyzje z 22 listopada 2017r. i 24 listopada 2017r. i orzekł jak w pkt I i II sentencji wyroku.