Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt: V GC 1469/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 27 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: SSR Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Katarzyna Niciejewska

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2019 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w L.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej w L. kwotę 6045,45 zł ( sześć tysięcy czterdzieści pięć złotych 45/100 ) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1113 zł ( jeden tysiąc sto trzynaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 1817 zł ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

SSR Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 1469/17

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wniósł w dniu 27 grudnia 2016r. o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym od (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 6.045,45 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 czerwca 2016r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w wyniku kolizji komunikacyjnej z dnia 12 kwietnia 2016r. został uszkodzony pojazd marki D. o numerze rej. (...), stanowiący własność W. D.. Pozwany jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej pojazdu sprawcy tej kolizji uznał swoją odpowiedzialność za szkodę i wypłacił bezsporną część odszkodowania. W związku z uszkodzeniem pojazdu poszkodowany został zmuszony do wynajęcia pojazdu zastępczego. Poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego wynajętego od powoda w okresie od dnia 13 kwietnia 2016r. do dnia 24 maja 2016r. Poszkodowanemu za wynajęcie pojazdu zastępczego została wystawiona faktura VAT nr (...)r. z dnia 24 maja 2016r. na kwotę 9.833,85 zł. Kwota wskazana w fakturze została wyliczona jako iloczyn dni korzystania przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego oraz stawki najmu za dzień: 41 dni x 195 zł netto = 7.995 zł netto, 9.933,85 zł brutto. W dniu 24 maja 2016r. powód nabył wierzytelność obejmującą odszkodowanie za szkodę wynikającą z konieczności najmu pojazdu zastępczego. Pozwany wypłacił na rzecz powoda odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w wysokości 3.788,40 zł brutto. Odszkodowanie wypłacono za 28 dni korzystania z pojazdu zastępczego a stawkę przyjęto w wysokości 110 zł netto za jeden dzień najmu pojazdu. Powód domaga się dopłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego stanowiącej różnicę pomiędzy kosztami najmu wynikającymi z faktury VAT i odszkodowaniem wypłaconym przez pozwanego: 9.833,85 – 3.788,40 zł = 6.045,45 zł. Umowa wynajmu pojazdu zastępczego zawiera wiele postanowień korzystnych dla najemcy.

Do pozwu załączono decyzję pozwanego o wypłacie odszkodowania, fakturę VAT, umowę wynajmu samochodu z ogólnymi warunkami wynajmu samochodu zastępczego, umowę cesji wierzytelności, zlecenie naprawy.

W dniu 27 kwietnia 2017r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kaliszu wydała nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu, sygn. akt V GNc 11/17.

Zachowując ustawowy termin pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, że zaproponował poszkodowanemu w trakcie zgłaszania szkody zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego przez pozwanego oraz poinformował o akceptowanych przez pozwanego stawkach za wynajem w przypadku organizacji najmu we własnym zakresie. Poszkodowany miał zatem możliwość wynajęcia pojazdu za pośrednictwem pozwanego po niższej stawce. Ponadto pozwany uznał za zasadny okres najmu pojazdu zastępczego przez 28 dni. Cenę wynajmu zweryfikował do kwoty 110 zł netto plus VAT za jedna dobę, tj. do rynkowej stawki czynszu najmu tej samej klasy. W dniu 11 lipca 2016r. wypłacone zostało odszkodowanie w kwocie 3.788,40 zł. Pozwany zakwestionował wysokość stawki dobowej za wynajem, określonej na kwotę 239,85 zł brutto.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał żądanie pozwu.

W piśmie procesowym z dnia 21 stycznia 2019r. pełnomocnik powód wskazał, że doszło do zmiany firmy powoda na (...) Spółka Akcyjna

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. D. od 2016r. do 2017r. był właścicielem pojazdu marki D., którym wykonywał działalność gospodarczą, świadcząc usługi (...) osobowe. W czasie pracy doszło do uszkodzenia samochodu. W momencie zgłaszania szkody u pozwanego nikt nie informował go o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego. Poszkodowany zgłosił powodowi potrzebę wynajęcia samochodu zastępczego i w dniu następnym podstawiono mu samochód marki T. (...). Pozwany został poinformowany o tym fakcie. Pierwsze oględziny rzeczoznawcy pozwanego były po pięciu dniach na parkingu w N., mimo że poszkodowany informował pozwanego, że samochodem tym pracuje i potrzebuje go jak najszybciej naprawić. Samochód nadawał się do naprawy, więc szkoda była likwidowana jako częściowa. Pierwsza wypłata pozwanego była dokonana po trzech tygodniach. W. D. stwierdził jednak, że pozwany przyznał mu zbyt niskie odszkodowanie. Przekazał samochód do mechanika, który stwierdził, że powinna być jeszcze jedna wycena. Samochód pojechał na lawecie do mechanika do K.. Kolejny tydzień czekał na ponowne oględziny, mimo że cały czas zgłaszał pozwanemu, że samochód jest mu konieczny do pracy. Z samochodu zastępczego korzystał około 40 dni, oddał go po dwóch dniach od otrzymania pieniędzy od pozwanego. Samochód zastępczy został podstawiony pod dom poszkodowanego i stamtąd został odebrany. Nie musiał płacić kaucji powodowi.

Dowód: zeznania świadka W. D. (00:04:07 –

00:30:07 minuta rozprawy z dnia 30.10.2017r.)

W dniu 13 kwietnia 2016r. W. D. zawarł z powodem umowę wynajmu samochodu marki T. (...) klasy D o numerze rejestracyjnym (...) za cenę netto 195 zł za każdą rozpoczętą dobę z datą zwrotu 20 kwietnia 2016r. Integralną częścią umowy były ogólne warunki samochodu zastępczego.

Dowód: umowa wynajmu z 13.04.2016r. (k. 24 akt), ogólne warunki

wynajmu samochodu zastępczego (k. 25 akt)

W dniu 20 kwietnia 2016r. W. D. zawarł z powodem umowę wynajmu samochodu marki T. (...) klasy D o numerze rejestracyjnym (...) za cenę netto 195 zł za każdą rozpoczętą dobę z datą zwrotu 27 kwietnia 2016r. Integralną częścią umowy były ogólne warunki samochodu zastępczego.

Dowód: umowa wynajmu z 20.04.2016r. (k. 22 akt), ogólne warunki

wynajmu samochodu zastępczego (k. 23 akt)

Uszkodzony pojazd został oddany do naprawy w dniu 27 kwietnia 2016r. Termin odbioru auta ustalono na 14 dni roboczych począwszy od daty wykonania zgłoszonych dodatkowych oględzin przez właściciela pojazdu do (...).a zwrócony w dniu 3 grudnia 2016r.

Dowód: protokół przekazania samochodu do naprawy po kolizji z

27.04.2016r. (k. 27 akt)

W dniu 27 kwietnia 2016r. W. D. zawarł z powodem umowę wynajmu samochodu marki T. (...) klasy D o numerze rejestracyjnym (...) za cenę netto 195 zł za każdą rozpoczętą dobę z datą zwrotu 4 maja 2016r. Integralną częścią umowy były ogólne warunki samochodu zastępczego.

Dowód: umowa wynajmu z 27.04.2016r. (k. 20 akt), ogólne warunki

wynajmu samochodu zastępczego (k. 21 akt)

W dniu 4 maja 2016r. W. D. zawarł z powodem umowę wynajmu samochodu marki T. (...) klasy D o numerze rejestracyjnym (...) za cenę netto 195 zł za każdą rozpoczętą dobę z datą zwrotu 11 maja 2016r. Integralną częścią umowy były ogólne warunki samochodu zastępczego.

Dowód: umowa wynajmu z 4.05.2016r. (k. 18 akt), ogólne warunki

wynajmu samochodu zastępczego (k. 19 akt)

W dniu 11 maja 2016r. W. D. zawarł z powodem umowę wynajmu samochodu marki T. (...) klasy D o numerze rejestracyjnym (...) za cenę netto 195 zł za każdą rozpoczętą dobę z datą zwrotu 18 maja 2016r. Integralną częścią umowy były ogólne warunki samochodu zastępczego.

Dowód: umowa wynajmu z 11.05.2016r. (k. 16 akt), ogólne warunki

wynajmu samochodu zastępczego (k. 17 akt)

W dniu 18 maja 2016r. W. D. zawarł z powodem umowę wynajmu samochodu marki T. (...) klasy D o numerze rejestracyjnym (...) za cenę netto 195 zł za każdą rozpoczętą dobę z datą zwrotu 25 maja 2016r. Integralną częścią umowy były ogólne warunki samochodu zastępczego.

Dowód: umowa wynajmu z 18.05.2016r. (k. 14 akt), ogólne warunki

wynajmu samochodu zastępczego (k. 15 akt)

W dniu 24 maja 2016r. powód wystawił wobec W. D. fakturę VAT nr (...) z tytułu wynajmu samochodu T. (...) od dnia 13 kwietnia 2016r.do dnia 20 kwietnia 2016r. , od dnia 20 kwietnia 2016r. do dnia 27 kwietnia 2016r., od dnia 27 kwietnia 2016r. do dnia 4 maja 2016r., od dnia 4 maja 2016r. do dnia 11 maja 2016r., od dnia 11 maja 2016r. do dnia 18 maja 2016r. i od dnia 18 maja 2016r. do dnia 24 maja 2016r. na łączną kwotę 9.833,85 zł.

Dowód: faktura VAT nr (...) z 24.05.2016r. (k. 11 akt)

W dniu 24 maja 2016r. powód zawarł z W. D. zwanym cedentem, umowę cesji wierzytelności, w której oświadczył, że w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 12 kwietnia 2016r., likwidowaną przez (...) S.A. poniósł szkodę wiązaną z utratą możliwości korzystania z samochodu marki D. V. o numerze rejestracyjnych (...). Cedent przelał na rzecz powoda wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania za korzystanie z pojazdu zastępczego w okresie od dnia powstania szkody komunikacyjnej do dnia zakończenia naprawy samochodu cedenta.

Dowód: umowa cesji wierzytelności z 24.05.2016r. (k. 26 akt)

W dniu 11 lipca 2016r. pozwany przyznał na rzecz poszkodowanego W. D. kwotę 12.576,82 zł brutto, pomniejszając ją o wcześniejszą wypłatę w kwocie 8.788,42 zł. Pozostała do wypłaty kwota 3.788,40 zł została przyznana z tytułu kosztów pojazdu zastępczego lub wynajęcia pojazdu zastępczego i wypłacona upoważnionemu powodowi. W piśmie wskazano, że poszkodowany był informowany w momencie zgłaszania szkody o możliwości wynajmu pojazdu za stawkę dobową 110 zł netto. Jako uzasadniony okres wynajęcia pojazdu zastępczego wskazano 28 dni, wskazując, że odnośnie czasu wynajmu, w przypadku dokonania naprawy pojazdu jego wartość powinna odpowiadać okresowi niezbędnemu technologicznie do wykonania naprawy pojazdu, wynikającego z czasochłonności operacji opisanych w kosztorysie naprawy, powiększonego o czas związany z oczekiwaniem na informację o rozliczeniu szkody, inne niezbędne czynności związane z naprawą pojazdu.

Dowód: pismo pozwanego do poszkodowanego z dnia 11.07.2016r. (k.12-13

akt)

Powód co roku na przełomie grudnia i stycznia dokonuje analizy stawek czynszu najmu stosowanego w wypożyczalniach, które ujawniają swoją ofertę w Internecie. W przypadku, gdy czynsz najmu pobierany jest z góry, stawka czynszu jest niższa. Na wysokość stawek czynszu wpływ ma również pobieranie kaucji, ustalenie limitu kilometrów, jaki jest udział własny w szkodzie. Jeżeli jest limit kilometrów, to przy jego przekroczeniu klient płaci wyższa stawkę czynszu. Samo zniesienie udziału własnego przez najemcę kosztuje dodatkowe 29 – 55 zł dziennie. Wszystkie te okoliczności rzutują na wysokość czynszu najmu. Ponadto w cenie może być koszt dostarczenia samochodu. Stawka powoda dostosowywana jest do rynku. Na terenie województwa (...) w 2016r. średnia stawka najmu pojazdu klasy D wynosiła 214 zł, natomiast rok wcześniej 172 zł. Dotyczyło to wypożyczalni, które wszystkie wskazane wyżej opłaty miały w cenie najmu. Sam udział własny to około 40 zł dziennie w wielu wypożyczalniach. Szkodowość w samochodach wypożyczonych jest ogromna, dlatego stawki ubezpieczeniowe są wyższe nawet o 300 %. Oferta powoda jest bezpieczna dla klienta. Nie grozi mu pokrywanie kosztów szkody wyrządzonej w wynajętym pojeździe.

Dowód: zeznania prezesa zarządu powoda (00:33:37 – 00:44:01 minuta

rozprawy z dnia 30.10.2017r.)

Zasadny czas najmu pojazdu zastępczego wynikający z procesu likwidacji szkody i czasu naprawy pojazdu w warsztacie naprawczym powinien wynosić 41 dni. Pojazdem, który został uszkodzony na skutek zaistniałej kolizji drogowej była taksówka osobowa, a w rejonie K. i okolic podmioty gospodarcze zajmujące się wynajmowaniem pojazdów nie posiadały tego typu pojazdów z wyposażeniem specjalistycznym niezbędnym do prowadzenia działalności w zakresie przewozu zarobkowego osób. Dobowa stawka za wynajem taksówki osobowej w okresie II kwartału 2016r., ustalona metodą porównawczą, wynosiła 221,26 zł netto, co stanowi 248,47 zł brutto z 23 % podatkiem od towarów i usług (...). Stawka ta jest o 13 % wyższa od stawki zastosowanej przez powoda, dlatego stawkę powoda należy uznać za rynkową.

Dowód: opinia biegłego sądowego P. L. (k. 138 – 152 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów, zeznań świadka W. D., opinii biegłego sądowego P. L. oraz zeznań powoda.

Sąd zważył co następuje:

Podstawą niekwestionowanej przez pozwanego odpowiedzialności za szkodę wywołaną przez sprawcę kolizji drogowej była umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodnie z którą pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony (art. 822 § 1 kodeksu cywilnego).

Odpowiedzialność sprawcy szkody wynika z przepisu art. 436 § 1 k.c., zgodnie z którym odpowiedzialność określoną w art. 435 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. W art. 435 §1 kodeksu cywilnego przewidziano odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie zaś z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2013r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz. 392 ze zm.) ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. W art. 36 ust. 1 ustawy wskazano, że odszkodowanie ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Oznacza to, że o rodzaju i wysokości świadczeń należnych od zakładu ubezpieczeń decydują przepisy kodeksu cywilnego, a w szczególności art. 361-363 oraz 444 – 447. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 8 ust. 4 ustawy o działalności ubezpieczeniowej). Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, na zasadach określonych w kodeksie cywilnym. Odpowiada więc za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. W tych granicach naprawienie szkody powinno obejmować wszystkie straty, które poszkodowany poniósł wskutek zaistnienia szkody (art. 361 § 2 k.c.). Przedstawione reguły nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego w sytuacji jego uszkodzenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem samochodu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.

Obowiązek pozwanego pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego wynika również z wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego. Zgodnie z rekomendacją KNF z dnia 1.12.2009r. poszkodowany może żądać pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres, w którym nie było możliwe korzystanie z pojazdu, który uległ uszkodzeniu. Okres najmu winien być uzasadniony. Długość tego okresu warunkowana jest lojalnym zachowaniem się poszkodowanego wobec ubezpieczyciela.

W toku sporu ustalono, że zachodziła konieczność wynajmu samochodu zastępczego albowiem samochód uszkodzony w wyniku wypadku komunikacyjnego był samochodem z którego korzystał poszkodowany prowadzący działalność gospodarczą jako (...) osobowe. Dokonując likwidacji szkody pozwany uznał zasadność wynajmu pojazdu zastępczego przez okres 28 dni i obniżył stawkę dobową do wysokości 110 zł netto za jeden dzień najmu pojazdu. Postępowanie dowodowe nie potwierdziło aby pozwany deklarował w momencie zgłoszenia szkody zorganizowanie dla poszkodowanego najmu pojazdu zastępczego albo by informował go o uznawanych przez siebie stawkach. Zgodnie z opinią biegłego uzasadniony okres najmu, biorąc również pod uwagę moment zlecenia naprawy po oględzinach pojazdu wyniósł 41 dni. Dobowa stawka najmu wyniosła natomiast 248,48 zł brutto.

W ocenie Sądu, skoro ustalona przez biegłego stawka najmu jest wyższa o 13 % od stawki przyjętej przez powoda i należy uznać za usprawiedliwiony okres korzystania z pojazdu zastępczego wysokość kosztów najmu wynikająca z faktury VAT, którą powód wystawił wobec poszkodowanego najemcy jest uzasadniona.

Sytuacja, gdy doszło do poniesienia przez poszkodowanego wydatków na uzyskanie pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu stanowi wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (art. 361 § 2 k.c.). Przeważa w piśmiennictwie stanowisko, że muszą to być wydatki zmierzające do wyłączenia lub ograniczenia szkody i niewątpliwie są nimi koszty wynajmu pojazdu zastępczego w celu kontynuowania działalności gospodarczej lub zawodowej, ponieważ zapobiegają utracie określonych dochodów (art. 361 § 2 k.c.) Szkodę stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Przy takim ujęciu, stratą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. są objęte także wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia ) pojazdu. Zwrotowi mogą podlegać tylko wydatki rzeczywiście poniesione na taki najem…. (OSNC 2012/3/28, LEX nr 1011468, Biul.SN 2011/11/5).

Powód stał się wierzycielem pozwanego na skutek przelewu wierzytelności.

Zgodnie bowiem z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Odpowiedzialność pozwanego względem powoda z tytułu przelanej wierzytelności jest taka sama jak wobec poszkodowanego.

Powództwo podlegało więc uwzględnieniu w całości.

Orzeczenie o kosztach postępowania wydano na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i obciążono nimi w całości przegrywającego spór pozwanego. Na koszty postępowania złożyła się opłata sądowa w wysokości 303 zł, wynagrodzenie biegłego w wysokości 810 zł i wynagrodzenia pełnomocników stron ustalone w oparciu o § 2 pkt 4 rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U. z 5 listopada 2015r. poz. 1800 ze zm. ) i w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015r (Dz.U. z 2015r. poz.1804) wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw.

SSR Magdalena Berczyńska-Bruś