Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 120/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2019 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Mariola Mastalerz

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2019 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku F. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania F. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 14 maja 2015 r. sygn. (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od wnioskodawcy F. M. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. kwotę 240,00 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postepowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt V U 120/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 maja 2015 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił F. M. prawa do emerytury górniczej wskazując, że nie udokumentował on wymaganego 25-letniego okresu pracy górniczej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W dniu 10 czerwca 2015 roku F. M. złożył odwołanie od decyzji, w którym wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury górniczej po zaliczeniu do pracy górniczej okresu pracy od dnia 14 września 1982 roku do nadal. W uzasadnieniu wskazał, że w spornym okresie wykonywał prace górnicze na stanowisku kierowcy-operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce, wymienione w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku pod poz. 6.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Postanowieniem z dnia 14 lipca 2015 roku, Sąd Okręgowy w Gliwicach uznał się niewłaściwym miejscowo i na podstawie art. 200 par. 1 k.p.c. w zw. z art 461 par. 2 k.p.c. przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

Wyrokiem z dnia 5 lipca 2016 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie sygn. akt V U 965/16 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu F. M. prawo do emerytury górniczej od dnia 16 lutego 2015 roku i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego F. M. kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na skutek apelacji organu rentowego od wyżej opisanego wyroku Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 grudnia 2017 roku w sprawie sygn. akt III AUa 1419/16 uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za II instancję.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca F. M. urodzony w dniu (...), w dniu 16 lutego 2015 roku wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę z dnia 16 lutego 2015 roku k. 2-4 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 21 listopada 2012 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił F. M. prawa do emerytury górniczej wskazując, że nie udokumentował do dnia 29 sierpnia 2012 roku wymaganego 25-letniego okresu pracy górniczej ani co najmniej 15 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do pracy górniczej następujących okresów zatrudnienia:

- od dnia 14 września 1982 roku do dnia 24 października 1983 roku oraz od dnia 5 listopada 1985 roku do dnia 31 lipca 1993 roku, ponieważ stanowisko kierowca nie figuruje w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- od dnia 1 sierpnia 1993 roku do dnia 30 kwietnia 1999 roku, ponieważ stanowisko kierowca - mechanik nie figuruje w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- od dnia 1 maja 1999 roku do dnia 28 lutego 2003 roku, ponieważ stanowisko kierowca prowadzący stale samochód ciężarowy powyżej 3,5 tony nie figuruje w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- od dnia 1 marca 2003 roku do dnia 31 maja 2006 roku, ponieważ stanowisko kierowca samochodu ciężarowego (członowego) 3,5 tony - 13 ton figuruje w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- od dnia 1 czerwca 2006 roku do dnia 16 listopada 2006 roku, ponieważ stanowisko kierowca samochodu ciężarowego (członowego) 13 - 20 ton figuruje w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku,

- oraz od dnia 17 listopada 2006 roku do nadal, ponieważ będąc zatrudnionym na stanowisku kierowca-operator samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce wnioskodawca wykonywał takie same czynności jak przed 2006 rokiem, kiedy to był zatrudniony na stanowiskach: kierowca i kierowca mechanik, kierowca prowadzący stale samochód ciężarowy powyżej 3,5 tony, kierowca samochodu ciężarowego (człon.) 3,5 tony - 13 ton, kierowca samochodu ciężarowego (człon.) 13 - 20 ton.

(dowód: decyzja z dnia 14 maja 2015 roku, k. 32-32v akt emerytalnych)

W okresie od dnia 14 września 1982 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku wnioskodawca był zatrudniony w (...). W dniu 1 stycznia 1999r. przedsiębiorstwo zostało sprywatyzowane i wnioskodawca stał się z mocy prawa pracownikiem (...). Obecnie pracodawcą skarżącego jest (...) z siedzibą w R.. Wnioskodawca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

(dowód: umowa o pracę z dnia 14 września 1982 roku k. 1 akt osobowych cz. B; umowa o pracę z dnia 27 września 1982 roku, k. 5 akt osobowych; informacja z dnia 4 stycznia 1999 roku, k. 33,świadectwo wykonywania pracy górniczej część B akt osobowych).

Wnioskodawca był zatrudniony w Oddziale (...) (...). W okresie od dnia 14 września 1982 roku do dnia 24 października 1983 roku skarżący był zatrudniony na stanowisku kierowcy.

(karta obiegowa zmiany, k. 4, zawiadomienie o rozwiązaniu stosunku pracy, k. 9 akt osobowych)

W okresie od dnia 25 października 1983 roku do dnia 4 listopada 1985 roku skarżący odbywał czynną służbę wojskową. Po powrocie z wojska wnioskodawca wrócił na tożsame stanowisko pracy, które zajmował do dnia 31 lipca 1993 roku.

(dowód: umowa o pracę po wojsku z dnia 5 listopada 1985 roku, k. 16, angaż z dnia 1 grudnia 1985 roku, k. 18¸ angaż z dnia 5 czerwca 1986 roku, k. 20 akt osobowych)

Skarżący był zatrudniony w okresie:

- od dnia 1 sierpnia 1993 roku do dnia 30 kwietnia 1999 roku jako kierowca - mechanik,

- od dnia 1 maja 1999 roku do dnia 28 lutego 2003 roku jako kierowca prowadzący stale samochód ciężarowy powyżej 3,5 tony,

- od dnia 1 marca 2003 roku do dnia 31 maja 2006 roku jako kierowca samochodu ciężarowego (członowego) 3,5 tony - 13 ton,

- od dnia 1 czerwca 2006 roku do dnia 16 listopada 2006 roku jako kierowca samochodu ciężarowego (członowego) 13 - 20 ton,

- od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 8 marca 2015 roku jako kierowca-operator samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce.

(dowód: angaż z dnia 1 września 1993 roku, k. 27; angaż z dnia 24 maja 1999 roku, k. 34, karta obiegowa zmiany, k. 38, angaż z dnia 16 czerwca 2003 roku, k. 40, karta obiegowa zmiany, k. 51, angaż z dnia 29 maja 2006 roku, k. 52¸ wniosek o zmianę nazwy stanowiska pracy, k. 56, angaż z dnia 29 grudnia 2006 roku, k. 57)

Z dniem 9 marca 2015 roku wnioskodawca został przeniesiony na stanowisko robotnika do prac ciężkich.

(dowód: wniosek o zmianę warunków pracy i płacy z dnia 6 marca 2015 roku, k. 97, angaż z dnia 23 marca 2015 roku, k. 98, zgłoszenie zaprzestania wykonywania pracy górniczej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, k. 102 akt osobowych wnioskodawcy część (...))

Pracodawca wskazał, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierowcy – operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce od 14 września 1982 roku do dnia 28 lutego 1989 roku oraz od dnia 1 maja 1991 roku do dnia 9 marca 2015 roku w oddziale (...). Praca polegała na obsłudze samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Sprzęt ten wykorzystywany był do prac transportowych na terenie (...) nieprzerwanie i w pełnym wymiarze godzin. Początkowo wnioskodawca obsługiwał sprzęt K., od 1 stycznia 1993 roku do 30 czerwca 1997 roku był kierowcą (...) pracujących dla potrzeb oddziałów górniczych: (...), (...), (...). W okresie pracy na stanowisku kierowcy – operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce ciągle wykonywał tą samą pracę.

(dowód: charakterystyka stanowisk pracy, k. 23 – 25 akt ZUS).

W (...) B. wnioskodawca pracował od początku zatrudnienia, to jest od dnia 14 września 1982 roku do dnia 8 marca 2015 roku w Oddziale (...) (...). Oddział ten wykonywał drogi na terenie kopalni , zarówno we wkopie jak i na zwałowisku, których zadaniem było zapewnienie dojazdu do koparek , do zwałowarek, do wyznaczonych odcinków taśmociągów, w tym do stacji kontowych. Oddział posiadał samochody ciężarowe, w tym wywrotki, które wyposażone były w systemy hydrauliczne, a także betonomieszarki, ciągniki balastowe. Drogi budowane były z kamienia, z piasku, tłucznia. Wnioskodawca był pracownikiem wyspecjalizowanym do przewozu kruszywa z magazynu kruszywa na teren budowy drogi, przez ostatnie 18 lat był kierowcą wywrotki typu T., samochodu o ładowności powyżej 20 ton. Wnioskodawca przewoził samochodem kamień, tłuczeń, piach, żwir. Samochód T. był wyposażony w skrzynię ładunkową. Materiał pobierał ze specjalnego magazynu z tego typu materiałami, który mieścił się na zewnątrz wkopu na poziomie „0”, kilka kilometrów od wyrobiska. Sporadycznie zdarzało się, że wnioskodawca na zlecenie przełożonego jechał w miejsce, gdzie był zdejmowany nadkład koparkami, żeby zabrać korzenie, podobnie sporadycznie podwoził wywrotką krążniki. Wnioskodawca nie należał do grupy kierowców ciężarówek zatrudnionych w Oddziale (...), którzy stale kierowani byli do oddziałów górniczych w celu przewozu tych elementów nadkładu znajdującego się w pobliżu koparek wielonaczyniowych , które nie mogły być transportowane taśmociągami (np. skały). Wnioskodawca pracował najpierw w systemie jednozmianowym, następnie systemie 4- brygadowym, nie otrzymywał tzw. dodatku stykowego.

(dowód: zeznania wnioskodawcy, nagranie od 00:00:16 do 00:37:12, protokół z rozprawy z dnia 26 czerwca 2018 roku, k. 110 – 112v akt sprawy, zeznania wnioskodawcy, nagranie od 00:47:07 do 00:55:33, protokół z rozprawy z 11 marca 2019 roku, k. 130-131v akt sprawy; zeznania świadka T. N., nagranie od 00:38:15 do 01:17:51, protokół z rozprawy z dnia 26 czerwca 2018 roku, k. 110 – 112v akt sprawy; zeznania świadka K. W., nagranie od 00:02:05 do 00:39:02, protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 roku, k. 118 – 120 akt sprawy zeznania świadka R. P. protokół rozprawy z dnia 11 marca 2019 r. k. 130 -131 ).

Do 1994 roku do budowy dróg wewnętrznych kopalnia wykorzystywała kruszywo łamane kupowane od podmiotów zewnętrznych, natomiast piasek naturalny stosowany do warstwy odsączającej pochodził z wyrobiska. W styczniu 1995 roku rozpoczął działalność własny Zakład Produkcji (...) w P., w którym przerabiano materiał w całości pochodzący z wyrobiska P. B.. Od tego czasu wszystkie materiały potrzebne do budowy dróg w wyrobiskach i na zwałowiskach pochodzą z własnych kopalin towarzyszących.

( dowód: informacja k. 116)

Proces technologiczny budowy dróg na terenie kopalni i zwałowiska wygląda następująco. Z uzyskanych w kopalni kopalin wytwarza się kruszywa. Miejsce pod budowę drogi jest korygowane, następnie układane są warstwy: pierwsza warstwa odsączająca z piasków, następnie podbudowa z kruszywa np. kamienia wapiennego, następnie warstwa wierzchnia z drobnego kruszywa łamanego. Na niektórych drogach wylewane są wierzchnie warstwy. Bywało tak, że nadkład w postaci piasku był przewożony bezpośrednio z miejsca urobku na miejsce budowy drogi. Budowane drogi mają charakter tymczasowy, bowiem potrzeba budowy kolejnych ich odcinków wynika z potrzeby dostosowania dróg dojazdowych do zmieniającego się frontu robót górniczych ( przemieszczania się wyrobiska oraz przebudowy lub tworzenia nowych układów technologicznych ). Ciężarówki stanowią sprzęt pomocniczy w procesie technologicznym, w kopalni istnieją bowiem taśmociągi.

(dowód: zeznania świadka A. J., nagranie od 00:01:12 do 00:32:05, protokół z rozprawy z dnia 8 listopada 2018 roku, k. 124 – 126 akt sprawy; zeznania świadka R. P., nagranie od 00:02:43 do 00:44:041, protokół z rozprawy z dnia 11 marca 2019 roku, k. 130 – 131v akt sprawy)

Powołana przez pracodawcę wnioskodawcy Komisja Weryfikacyjna na posiedzeniu w dniu 14 czerwca 2014 roku ustaliła, że F. M. w okresie od dnia 14 września 1982 roku do dnia 28 lutego 2003 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą. Komisja weryfikacyjna wskazała, że pomimo posiadania angaży na stanowisko kierowcy od dnia 14 września 1982 roku do dnia 31 lipca 1993 roku, kierowcy mechanika od dnia 1 sierpnia 1993 roku do dnia 30 kwietnia 1999 roku oraz kierowcy prowadzącego stale samochód ciężarowy o ciężarze powyżej 3,5 tony, wskazane prace odpowiadają charakterem pracy na stanowisku kierowcy- operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce tj. na stanowisku wymienionym w poz. 6 załącznika nr 2 do rozporządzenia, z wyłączeniem okresu od dnia 1 marca 1989 roku do dnia 30 kwietnia 1991 roku, kiedy to skarżący wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony.

(dowód: protokół z posiedzenia z dnia 14 czerwca 2014 roku, k. 20-20v akt emerytalnych).

W dniu 14 czerwca 2014 roku (...) z siedzibą w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej, w którym zaświadczyła, że w okresie zatrudnienia skarżący w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą od dnia 14 września 1982 roku do dnia 28 lutego 1989 roku oraz od dnia 1 maja 1991 roku do dnia 28 lutego 2003 roku na stanowisku kierowcy - operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce.

(dowód: świadectwo pracy cz. B akt pracowniczych)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.)

Zgodnie z art. 50 a ust 1 i 2 ustawy emerytura górnicza przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej

co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

Zgodnie z art. art. 50b w/w ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Z kolei w myśl art. 50 c ust. 1 pkt 4 za pracę górniczą uważa się zatrudnienie na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie zaliczane jest do pracy górniczej oraz wykonywanej w przodkach uwzględnianej w rozmiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 roku Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 1 lutego 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 roku, Nr 30, poz. 154). Wykaz ten obowiązuje jednak jedynie w takim zakresie, w jakim jego przepisy nie są sprzeczne z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS. A zatem zakładowe wykazy stanowisk, na których wykonywana jest praca górnicza, muszą być zgodne z wykazem nr 2 stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, obejmującego stanowiska pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą lub wykazem nr 3 stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, obejmującego stanowiska pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym. Jednakże dokonana przez pracodawcę kwalifikacja zajmowanego przez konkretnego pracownika stanowiska, jak i ewentualna zmiana tej kwalifikacji na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej, nie przesądza jeszcze o zaliczeniu zatrudnienia na tym stanowisku do pracy górniczej. O uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu omawianych przepisów nie decyduje bowiem treść wymienionych dokumentów, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1998r., II UKN 570/97, OSNAPiUS 1999, nr 6, poz. 213, z dnia 22 marca 2001r., II UKN 263/00, OSNAPiUS 2002, nr 22, poz. 553 oraz z dnia 2 czerwca 2010r., I UK 25/10, LEX nr 621137). Rozporządzenie wykonawcze nie może zatem przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień niż uczynił to ustawodawca. Tym samym, przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowić muszą zawsze punkt wyjścia do oceny zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do ustalenia, czy wnioskodawca wykonywał pracę górniczą w okresie zatrudnienia w (...)w B. od 14 września 1982 roku do 24 października 1983 roku, od 5 listopada 1985 roku do 31 lipca 1993 roku, od 1 sierpnia 1993 roku do 30 kwietnia 1999 roku oraz od 1 maja 1999 roku do 28 lutego 2003 roku, od 1 marca 2003 roku do 31 maja 2006 roku, od 1 czerwca 2006 roku do 16 listopada 2006 roku, oraz od 17 listopada 2006 roku do chwili wydania zaskarżonej decyzji.

Pełnomocnik wnioskodawcy podnosił, że w tym okresie tak jak wynika z wystawionego mu przez (...) z siedzibą w R. świadectwa pracy górniczej wykonywał pracę kierowcy - operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce wymienionego w rozporządzeniu MP i PS z dnia 23 grudnia 1994 roku w zał. Nr 2 poz. 6, a organ rentowy zaprzeczał temu z uwagi na fakt zajmowania przez skarżącego stanowiska kierowca, kierowca-mechanik, kierowca samochodu ciężarowego pow. 3,5 t, kierowca samochodu ciężarowego pow. 3,5 -13 t, kierowca samochodu ciężarowego pow. 13 -20 t.

Należy podnieść, że treść świadectwa wykonywania pracy górniczej nie została w sposób prawidłowy sformułowana, gdyż nie określa rodzaju prac, które faktycznie wykonywał skarżący, jak tego wymaga art. 50c ustawy, a jedynie zajmowane przez niego stanowisko wymienione w załączniku nr 2 poz. 6 rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994r. Tymczasem o uznaniu konkretnej pracy (wykonywanych czynności służbowych) za pracę górniczą w rozumieniu przepisów emerytalno-rentowych decyduje charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika, a nie nazwa stanowiska, protokół komisji weryfikacyjnej czy wreszcie świadectwo pracy. Zatem operator sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce tylko wtedy uzyska potwierdzenie zatrudnienia przy pracy górniczej, gdy na odkrywce w kopalni węgla brunatnego pracował przy urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych (tak: postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2012-04-04, I UK 440/11).

Stwierdzenie zatem przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy górniczej, iż skarżący zajmował stanowisko wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia poz. 6, nie jest jeszcze równoznaczne z wykonywaniem przez niego pracy, o której mowa w art. 50c ustęp 1 pkt 4 ustawy, jak chce skarżący. Zwłaszcza, że jak wynika z akt osobowych pracodawca w spornych okresach nie powierzył skarżącemu stanowiska kierowcy-operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce, ale zajmował on stanowiska: kierowca, kierowca-mechanik, kierowca samochodu ciężarowego pow. 3,5 t, od 3,5 -13t, od 13 -20 t. Stanowisko kierowcy-operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce wnioskodawca zajmował dopiero od dnia 17 listopada 2006r. Należy podkreślić, że zmiana nazewnictwa zajmowanego stanowiska przy niezmienionych obowiązkach w całym spornym okresie, co potwierdza skarżący oraz świadkowie, nie może doprowadzić do zmiany charakteru wykonywanej pracy.

Legitymowanie się zatem przez skarżącego świadectwem wykonywania pracy górniczej nie oznacza jeszcze, że rzeczywiście wykonywał on prace górnicze. Świadectwo pracy nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 k.p.c., nie korzysta zatem z domniemania prawdziwości i autentyczności, albowiem jest tylko dokumentem prywatnym, który stanowi jedynie dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie w nim zawarte (art. 245 k.p.c. ). Świadectwo pracy samo przez się nie tworzy zatem praw podmiotowych ani ich nie pozbawia.

Organ rentowy zakwestionował powyższe świadectwo, podnosząc że z angaży wynika, że wnioskodawca w spornym okresie nie pracował na stanowisku operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce, ale na stanowisku kierowcy, kierowcy-mechanika, kierowcy samochodu ciężarowego do 3,5 t, kierowcy samochodu ciężarowego pow. 3,5 -13 t, kierowcy samochodu ciężarowego pow. 13 -20 t. , które nie są wymienione w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 roku. Organ rentowy podniósł, że dopiero od dnia 17 listopada 2006r. do chwili obecnej wnioskodawca pracuje na stanowisku wymienionym w załączniku nr 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 roku, a mianowicie stanowisku kierowcy- operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce. Nie mniej z uwagi na ustalenia, że skarżący cały czas także po dniu 16 listopada 2006r. ma takie same obowiązki jak w okresie poprzednim, organ rentowy odmówił zaliczenia do pracy górniczej także okresu od 17 listopada 2006r.

Ponieważ organ rentowy zaprzeczał prawdziwości świadectwa co do charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy w spornym okresie (spór dotyczył dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca), ciężar wykazania prawdziwości tego dokumentu prywatnego w myśl art. 253 zd. 2 k.p.c. spoczywał na wnioskodawcy jako osobie, która chce z tego dokumentu skorzystać.

Skarżący domagając się zaliczenia spornego okresu do stażu górniczego winien wykazać, że na zajmowanych stanowiskach wykonywał prace wymienione w art. 50 c ustęp 1 pkt 4 ustawy emerytalnej.

Charakter pracy wnioskodawcy w spornych okresach Sąd ustalił na podstawie zgromadzonej w sprawie dokumentacji pracowniczej oraz zeznań świadków: R. P., T. N., K. W., A. J. oraz zeznań samego wnioskodawcy. Trzeba jednak podkreślić, że to głównie zeznania samego wnioskodawcy miały przesądzające znaczenie dla takiej oceny odwołania.

To właśnie z jego zeznań wynika, że w spornym okresie wnioskodawca przewoził na odkrywce samochodami ciężarowymi głównie kruszywo, a nie nadkład. Sam wnioskodawca w swoich zeznaniach stwierdził, że był pracownikiem wyspecjalizowanym głównie w przewozie kruszywa. Stwierdził, że sporadycznie był wysyłany by zebrać nadkład, a zdarzało się to jedynie wówczas, gdy w cyklu technologicznym nastąpiła awaria. Praca wnioskodawcy polegała przede wszystkim na dostarczaniu kruszywa do budowy dróg, a jedynie w razie konieczności sporadycznie przewoził nadkład. Podobnie to, że czasami przewoził bezpośrednio z miejsca urobku na miejsce budowy drogi piasek, nie zmienia faktu, że trzonem pracy wnioskodawcy było pokonywanie samochodem ciężarowym drogi na linii - magazyn – teren budowy drogi, a praca przy nadkładzie była wyjątkową sytuacją. Wnioskodawca zeznając w charakterze strony na rozprawie w dniu 11 marca 2019 roku ( k.131 verte ) nie potrafił wskazać jak często przewoził nadkład, stwierdzając jednocześnie iż raczej był tylko wyspecjalizowany do przewozu kruszywa.

Sąd uznał, że wykonywana w spornym okresie przez wnioskodawcę praca nie była pracą górniczą. Przewożenie samochodami ciężarowymi kruszywa do budowy dróg nie mieści się bowiem w pojęciu prac przy przewozie nadkładu i złoża, które to prace wymienione są w art. 50c ustęp 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zatrudnienie przy przewozie innych materiałów niż nadkład i złoża nie stanowi pracy górniczej. To, że ubezpieczony wykonywał czasami prace związane z przewożeniem nadkładu wydobytego przy udostępnieniu złoża, nie zmienia tej oceny albowiem jak przyjmuje się w orzecznictwie aby uznać okres pracy za pracę górniczą musi być ona wykonywana stale i w pełnym zakresie czasu pracy.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 maja 2010 roku (sygn. akt I UK 30/10) „(…) za pracę górniczą uważa się zatrudnienie na odkrywce w kopalni węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym dla spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa. Takie ustawowe rozumienie pracy górniczej w tej sprawie określa art. 36 ust. 1 pkt 4 ustawy (aktualnie przepis art. 50c ust. 1 pkt 4). Innymi słowy, ów "kierowca - operator samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce" z punktu 6, załącznika nr 2 do rozporządzenia, tylko wtedy uzyska uznanie zatrudnienia za pracę górniczą, gdy na odkrywce w kopalni węgla brunatnego pracował przy urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych”.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że wnioskodawca nie wykonywał stale wskazanych prac. Jego praca w spornym okresie polegała na przewozie przetworzonego kruszywa z magazynu na teren budowy dróg, co nie stanowi pracy górniczej w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy.

Ponieważ wnioskodawca nie wykazał 25-letniego okresu pracy górniczej, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Podstawą orzeczenia o kosztach był art. 98 k.p.c. Z uwagi na wynik sprawy, Sąd obciążył wnioskodawcę kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 240,00 złotych zgodnie z mając na uwadze § 9 ust. 2 i § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).