Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Błażejowska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2018 r. w Bydgoszczy na posiedzeniu niejawnym

sprawy N. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania N. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 24 lipca 2018 r. nr (...)

oddala odwołanie.

SSR Katarzyna Błażejowska

Sygn. akt VII U 765/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 lipca 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówi N. K. prawa do odsetek ustawowych od zasiłku chorobowego wypłaconego za okres od 15.04.2017r. do 22.08.2017r. i wypłaconego zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r., zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 10.01.2018r. do 31.03.2018r.

W uzasadnieniu organ rentowy powołał się na przepisy art.85 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń Społecznych oraz art.64 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Wskazał, iż zgodnie z powołanymi przepisami ZUS wypłaca zasiłki na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. Jeżeli Zakład w przewidzianych terminach nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest zobowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. W związku z decyzją (...)r. z dnia 22.06.2017r. o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym z tytułu zgłoszonego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w L. (...) w B. od dnia 05.01.2017r. , decyzją z dnia 09.08.2017r. uchylającą decyzję (...).06.2017r. ZUS odmówił prawa do zasiłku chorobowego za okres od 15.04.2017r. do 19.07.2017r. oraz decyzją z dnia 4;.08.2017r. odmówił prawa do zasiłku od 20.07.2017r. do 24.08.2017r. Od decyzji z dnia 22.06.2017r. powódka odwołała się do Sądu. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 31.01.2018r. sygn.akt VIU 1309/17 zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od 5 stycznia 2017r., jako pracownik u płatnika składek L. (...) Wobec tego ZUS przyznał odwołującej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 15.04.2017r. do 22.08.2017r., zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 10.01.2018r. do 21.08.2018r. i wypłacił należne po wyroku świadczenia. Do ustaleń, które doprowadziły do zmiany decyzji w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społeczny w sprawie doszło w toku postępowania przed Sądem Okręgowym po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, tj. przesłuchania świadków. Ostatnim dokumentem niezbędnym do stwierdzenia uprawnień do zasiłku chorobowego od 20.03.2017r. do 22.08.2017r. jest wyrok Sądu Okręgowego, który uprawomocnił się dnia 07.03.2018r. Zasiłek chorobowy za okres od 15.04.2017r. do 22.08.2017r. został zrealizowanym w dniu 06.04.2018r. Natomiast wniosek o ustalenie uprawnień do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 10.01.2018r. do 21.08.2018r. wpłynął do ZUS w dniu 21.03.2018r. Wypłata świadczenia nastąpiła po otrzymaniu kompletnej dokumentacji pozwalającej ustalić prawo do zasiłku macierzyńskiego, tj. po złożeniu 05.04.2018r. prawidłowo wypełnionego zaświadczenia płatnika składek na druk ZUS Z-3. Wypłata zasiłku macierzyńskiego za okres od 23.08.2017r. do 30.04.2018r. nastąpiła w dniu 04.05.2018r. Wypłata kolejnych zasiłków macierzyńskich realizowana jest zgodnie z obowiązującymi terminami przewidzianymi na wypłatę świadczeń. Ponieważ należne odwołującej świadczenia zostały wypłacone z zachowaniem terminu 30 dni od daty wpływu ostatniego dokumentu niezbędnego do stwierdzenia uprawnień do świadczeń, nie przysługują powódce odsetki ustawowe za opóźnienie w wypłacie tych świadczeń.

N. K. złożyła odwołanie od tej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie prawa do odsetek ustawowych od zasiłku chorobowego i macierzyńskiego oraz wniosła o zasądzenie od organu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, iż wszystkie okoliczności faktyczne warunkujące nabycie prawa do świadczenia lub warunkujące jego wypłatę zostały wykazane w postępowaniu przed organem rentowym, a organ rentowy wydał bezprawną decyzję o odmowie przyznania świadczenia, w związku, z czym opóźnienie nie jest następstwem okoliczności, za które organ nie ponosi odpowiedzialności. Wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej prawa do świadczenia lub jego wypłaty, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, oznacza zdaniem odwołującej wystąpienie okoliczności, za które ZUS ponosi odpowiedzialność, nawet, jeśli nie można mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. W niniejszej sprawie, opóźnienie w przyznaniu ubezpieczonej prawa do spornego świadczenia nie nastąpiło w konsekwencji przeprowadzenia wyczerpującego postepowania administracyjnego przez sam organ, lecz na skutek odwołania od wydanej decyzji i rozstrzygania wynikłego sporu przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy. Strona odwołująca przytoczyła szereg orzeczeń SN argumentując swoje racje.

Sąd ustalił, co następuje:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją (...)r. z dnia 22.06.2017r. orzekł o niepodleganiu przez N. K. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zgłoszonego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w L. (...) w B. od dnia 05.01.2017r. Decyzją z dnia 09.08.2017r. uchylającą decyzję (...).06.2017r. ZUS odmówił N. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 15.04.2017r. do 19.07.2017r. oraz decyzją z dnia 4;.08.2017r. odmówił prawa do zasiłku od 20.07.2017r. do 24.08.2017r. Od decyzji z dnia 22.06.2017r. powódka odwołała się do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 31.01.2018r. sygn.akt VIU 1309/17 zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że N. K. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od 5 stycznia 2017r., jako pracownik u płatnika składek L. (...) Wobec tego ZUS przyznał odwołującej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 15.04.2017r. do 22.08.2017r., zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 10.01.2018r. do 21.08.2018r. i wypłacił należne po wyroku świadczenia. Do ustaleń, które doprowadziły do zmiany decyzji w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społeczny w sprawie doszło w toku postępowania przed Sądem Okręgowym po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, tj. przesłuchania świadków zawnioskowanych przez odwołującą N. K. w odwołaniu- D. L. i P. K.. Następnie odwołująca złożyła wniosek o przesłuchanie kolejnych świadków przez Sądem Okręgowym. W piśmie z dnia 26 października 2017r. zawnioskowała o przesłuchanie świadków A. N., T. M., T. K., R. A., E. B., L. L.. Zgodnie z wnioskiem odwołującej Sąd przeprowadził dowód z zeznań tych osób. Dopiero po przeprowadzeniu takiego postępowania dowodowego na podstawie tych dowodów pozwoliło na wydanie wyroku przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy. Ostatnim dokumentem niezbędnym do stwierdzenia uprawnień do zasiłku chorobowego od 20.03.2017r. do 22.08.2017r. jest wyrok Sądu Okręgowego VI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 31 stycznia 2018r., który uprawomocnił się dnia 07.03.2018r. Zasiłek chorobowy za okres od 15.04.2017r. do 22.08.2017r. został zrealizowanym w dniu 06.04.2018r. Natomiast wniosek o ustalenie uprawnień do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 10.01.2018r. do 21.08.2018r. wpłynął do ZUS w dniu 21.03.2018r. Wypłata świadczenia nastąpiła po otrzymaniu kompletnej dokumentacji pozwalającej ustalić prawo do zasiłku macierzyńskiego, tj. po złożeniu 05.04.2018r. prawidłowo wypełnionego zaświadczenia płatnika składek na druk ZUS Z-3. Wypłata zasiłku macierzyńskiego za okres od 23.08.2017r. do 30.04.2018r. nastąpiła w dniu 04.05.2018r. Wypłata kolejnych zasiłków macierzyńskich realizowana jest zgodnie z obowiązującymi terminami przewidzianymi na wypłatę świadczeń.

Dowód: dokumenty w aktach VIU 1309/17 , dokumenty w aktach ZUS

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów, których wiarygodności nie kwestionowała żadna ze stron.

Odwołanie N. K. należy uznać za niezasadne w świetle art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art.64 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. ZUS jest obowiązany do wypłaty odsetek w wysokości określonej przepisami prawa cywilnego, wówczas, gdy nie dokona - w następstwie okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność - wypłaty świadczeń w terminach przewidzianych w przepisach dotyczących ich przyznawania i wypłacania. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego określenie "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania. W judykaturze przyjmuje się, że 30 dniowy termin wydania decyzji w sprawie świadczenia i jego wypłaty w razie, gdy prawo do świadczenia zostało ustalone przez sąd, powinien być liczony od dnia doręczenia wyroku sądu tylko wtedy, gdy ustalenie prawa do świadczenia dopiero w postępowaniu sądowym nie było następstwem okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność organ rentowy. Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji należy uznać dzień wpływu prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, gdyż ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym, ( które było podstawą przyznania prawa do zasiłków) dopiero w postępowaniu sądowym nie było następstwem okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność organ rentowy. To odwołująca zaoferowała nowe dowody, które pozwoliły na wydanie korzystnego dla niej wyroku. Natomiast ustawowe określenie "okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności" oznacza, że organ rentowy jest zobowiązany do uiszczenia odsetek od należności głównej wtedy, gdy można mu przypisać winę w uchybieniu terminowi, a także, gdy opóźnienie jest konsekwencją zdarzeń niezawinionych, choć szczególnych (por. wyrok z dnia 9 marca 2001 r., II UKN 402/00, OSNP 2002 Nr 20, poz. 501, wyrok z dnia 7 października 2004 r., II UK 485/03, OSNP 2005 Nr 10, poz. 147, wyrok z dnia 21 kwietnia 2009 r., I UK 345/08, OSNP 2010 Nr 23-24, poz. 293).

Również odsetki od zasiłków macierzyńskich się nie należą. Wniosek o ustalenie uprawnień do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego od 23.08.2017r. do 09.01.2018r. i zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od 10.01.2018r. do 21.08.2018r. wpłynął do ZUS w dniu 21.03.2018r. Wypłata świadczenia nastąpiła po otrzymaniu kompletnej dokumentacji pozwalającej ustalić prawo do zasiłku macierzyńskiego, tj. po złożeniu 05.04.2018r. prawidłowo wypełnionego zaświadczenia płatnika składek na druk ZUS Z-3. Wypłata zasiłku macierzyńskiego za okres od 23.08.2017r. do 30.04.2018r. nastąpiła w dniu 04.05.2018r. Wypłata kolejnych zasiłków macierzyńskich realizowana jest zgodnie z obowiązującymi terminami przewidzianymi na wypłatę świadczeń.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych dochował terminu 30 dni, przewidzianego w art.64 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Mając powyższe na uwadze na podstawie art.477 ¹⁴§ 1 kpc należało orzec jak w sentencji.

SSR Katarzyna Błażejowska