Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1784/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Jolanta Łanowy - Klimek

Protokolant:

Małgorzata Skirło

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2018 r. w Gliwicach

sprawy K. K. (1) (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania K. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 4 kwietnia 2018 r. nr (...)-8/20

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu K. K. (1) prawo do emerytury górniczej od (...)

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. na rzecz odwołującego kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Jolanta Łanowy – Klimek

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia(...). – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił K. K. (1) prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek, zgodnie z art. 50 e ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W ocenie organu rentowego ubezpieczony nie spełnia przesłanek do tego świadczenia albowiem nie udowodnił 25 letniego okresu pracy górniczej, a jedynie 18 lat, 3 m-ce i 2 dni. Organ rentowy nie uznał za pracę górniczą okresu zatrudnienia od 1.07.1997r. do 4.07.2004r na stanowisku ślusarz –sygnalista, z uwagi na brak wykazu dniówek zjazdowych.

Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony K. K. (1). Domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek i wskazał, iż w spornym okresie pracował stale i w pełnym wymiarze pod ziemią.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał zaskarżoną decyzję w całości.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Ubezpieczony K. K. (1) urodził się (...)

Pracę w górnictwie węglowym podjął w 1992r.

Przebieg jego zatrudnienia w górnictwie przedstawia się następująco:

- od 12.02.1992r. do 31.07.1993r. ślusarz pod ziemią w KWK (...),

- od 1.08.1983r. do 30.06.1995r. ślusarz pod ziemią, od 1.07.1995r. do 30.06.1997r. młodszy ślusarz – tokarz pod ziemią, od 1.07.1997r. do 3.05.1999r. sygnalista pod ziemia w KWK (...),

- od 4.05.1999r. do 31.08.1999r. ślusarz sygnalista pod ziemią Zakład (...) sp. Z o.o.,

- od 1.09.1999r. do 31.01.2003r. ślusarz sygnalista pod ziemią (...) Zakład (...),

- od 1.02.2003r. do 4.07.2004r. ślusarz sygnalista (...) Zakład (...),

- od 5.07.2004r. do 30.06.2009r. ślusarz pod (...) Grupa (...),

- od 1.07. 2009r. do 16.06.2016r. starszy ślusarz pod (...) Grupa (...),

- od 3.07.2011r. do 30.09.2011r. w wymiarze 2/5 etatu ślusarz pod ziemia Przedsiębiorstwo (...) SA,

- od 1 .07.2016r. do nadal - wykonuje prace montażowe pod ziemia (...) sp. Z o.o. w K..

W dniu 8 marca 2018r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek.

Organ rentowy po przeanalizowaniu sprawy, zaskarżoną decyzją z dnia kwietnia 2018r.- odmówił K. K. (1) prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek, zgodnie z art. 50 e ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W ocenie organu rentowego ubezpieczony nie spełnia przesłanek do tego świadczenia albowiem nie udowodnił 25 letniego okresu pracy górniczej, a jedynie 18 lat, 3 m-ce i 2 dni.

Organ rentowy nie uznał za pracę górniczą okresu zatrudnienia od 1.07.1997r. do 4.07.2004r na stanowisku ślusarz –sygnalista, z uwagi na brak wykazu dniówek zjazdowych.

Ubezpieczony nie zgodził się z ta decyzja, twierdził, iż w spornym okresie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace pod ziemią, jednakże nie posiada wykazu zjazdów.

W toku procesu ustalono, iż w spornym okresie ubezpieczony pracował w KWK (...) i zakładzie (...) II , w szybie S. na stanowisku ślusarza pod ziemią, sygnalisty pod ziemią - na podszybiu na poziomie 660. Zatrudniony był w systemie zmianowym. Kur sygnalisty ukończył w 1995r. Co umożliwiło mu podjęcie pracy na stanowisku sygnalisty, pod ziemią.

Będąc zatrudnionym na tych stanowiskach ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze wykonywał prace pod ziemią, przed codziennym zjazdem pobierał znaczek, pochłaniacz i lampę. Jego praca polegała na awaryjnej naprawie maszyn pod ziemia, a jako sygnalista oprócz transportu ludzi i urobku, zajmował się także pracami związanymi z wydobyciem węgla, a mianowicie - ładowaniem węgla do tzw. S..

Ubezpieczony nigdy nie pracował na nadszybiu.

Różnica pomiędzy pracą sygnalisty na podszybiu i sygnalisty na nadszybiu polegała na ty, iż sygnalista na podszybiu zajmował się załadunkiem urobku do tzw. S..

Okoliczności i warunki pracy ubezpieczonego potwierdzili świadkowie W. C., J. F., A. G., D. K. i R. Ł.. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w tych samych okresach czasowych, w tym samym oddziale i zatrudnieni byli na takich samych stanowiskach co ubezpieczony.

Świadkowie : R. Ł., W. C. Z. F., co wynika z ich akt emerytalnych – pobierają emerytury górnicze i mają zaliczone do okresów pracy górniczej , okresy zatrudnienia na stanowiskach sygnalisty pz, wykonywanej w warunkach tożsamych do ubezpieczonego.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie: akt organu rentowego, akt osobowych odwołującego, akt emerytalnych świadków : R. Ł., W. C. Z. F., oraz zeznań świadków : W. C., J. F., A. G., D. K. i R. Ł. oraz przesłuchania stron.

Powyższe dowody uznał za wiarygodne i wystarczające do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego K. K. (1) zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań należy zauważyć, że postępowanie przed Sądem w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych jest postępowaniem kontrolnym mającym na celu sprawdzenie prawidłowości decyzji organu rentowego. Zakres rozpoznania sprawy jest wyznaczony zakresem przedmiotowym i podmiotowym zaskarżonej decyzji.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

Według treści art. 50a ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do emerytury górniczej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  ukończył 55 lat życia;

2)  ma okres pracy górniczej, wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust.1

3)  nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z ust. 2 wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

Zgodnie z art. 50b przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Definicję zatrudnienia uważanego za pracę górniczą i pracę równorzędną z pracą górniczą zawiera art. 50c przytoczonej wyżej ustawy.

Wreszcie, zgodnie z art. 50d ust. 1 przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1)w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2)w drużynach ratowniczych.

Natomiast po myśli art. 50e ustawy prawo do górniczej emerytury, bez względu na wiek i zajmowane stanowisko, przysługuje pracownikom, którzy pracę górniczą wykonywali pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres wynoszący co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem ust. 2.

Do okresów pracy górniczej, o której mowa w ust. 1, zalicza się także okresy:

1)niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy pracy albo z tytułu choroby zawodowej, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne,

2)czasowego oddelegowania pracowników, o których mowa w art. 50c ust. 1 pkt 6, do zawodowego pogotowia ratowniczego w (...) S.A. w B., w (...) S.A. Oddział (...) w L. lub w okręgowych stacjach ratownictwa górniczego

- bezpośrednio poprzedzone pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przypadające w czasie trwania stosunku pracy.

Prawo do emerytury, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem, że pracownik nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W myśl cytowanych przepisów niezbędnym warunkiem nabycia prawa do emerytury górniczej jest, obok wymaganego wieku także, posiadanie odpowiedniego okresu pracy górniczej łącznie z okresami pracy równorzędnej z pracą górniczą – art. 50a ustawy - zaś w przypadku starań o emeryturę górniczą bez względu na wiek, legitymowanie się wymaganym okresem pracy górniczej, kwalifikowanej, określonej w art. 50e.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył okresu pracy górniczej ubezpieczonego, a w szczególności czy ubezpieczony legitymuje się wymaganym w przepisach 25 letnim stażem pracy górniczej, w rozumieniu art. 50e ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Przepis art. 50e reguluje odrębne warunki nabywania uprawnień do emerytury górniczej. Warunkuje przyznanie prawa do tego świadczenia od spełnienia przesłanki wykazania 25 lat kwalifikowanej pracy górniczej wykonywanej pod ziemią w pełnym wymiarze czasu pracy.

Katalog prac uznawanych za prace górniczą zawarty został w art. 50c cyt. w. ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przepis ten w ust. 1 pkt 1 stanowi, iż za prace górniczą uważa się zatrudnienie: pod ziemią w kopalniach węgla, rud, kruszców, surowców ogniotrwałych, glin szlachetnych, kaolinów, magnezytów, gipsu, anhydrytu, soli kamiennej i potasowej, fosforytów oraz barytu.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy w zaskarżonej decyzji - ZUS, oceniał uprawnienia ubezpieczonego do emerytury górniczej na podstawie art. 50e ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) i uznał za udowodnione przez odwołującego 18 lat, 3 miesiące i 2 dni pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pod ziemią.. Organ rentowy nie uznał za pracę górniczą okresu zatrudnienia od 1.07.1997r. do 4.07.2004r na stanowisku sygnalista, z uwagi na nie przedłożenie przez ubezpieczonego wykazu dniówek zjazdowych. Tym samym w ocenie organu rentowego ubezpieczony nie wykazał, iż stale i w pełnym wymiarze czasu pracy świadczył pracę górniczą w rozumieniu cyt. w. przepisu art. 50c ust. 1.

Odwołujący faktycznie nie dysponował wykazem zjazdów.

Natomiast zeznający w sprawie świadkowie, współpracownicy odwołującego, zatrudnieni w tym samym szybie co odwołujący, w tym samym czasie i na takich samych lub podobnych stanowiskach – zeznali, iż praca ubezpieczonego polegała na codziennych zjazdach pod ziemię. Ubezpieczony wykonywał bowiem pracę sygnalisty na podszybiu i zajmował się transportem ludzi oraz urobku, ładowaniem węgla do skipów, a także wykonywał czynności ślusarza , przy remoncie i naprawie urządzeń wydobywczych. Pracę pod ziemią wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd Okręgowy rozważył wszelkie okoliczności sprawy i ocenił, że materiał dowodowy dostarczył podstaw do uznania, że ubezpieczony udowodnił , iż legitymuje się 25 letnim okresem pracy górniczej, przy uwzględnieniu okresu spornego i po odjęciu okresów zasiłkowych ( 40 dni) jest to 25 lat, 1 m-c i 26 dni.

Nadto wskazać należy, iż współpracownicy ubezpieczonego, świadkowie R. Ł., W. C. Z. F., co wynika z ich akt emerytalnych – pobierają emerytury górnicze i mają zaliczone do okresów pracy górniczej , okresy zatrudnienia na stanowiskach sygnalisty pod ziemią, wykonywanej w warunkach tożsamych do ubezpieczonego.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego - ubezpieczony spełnił przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek w myśl przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.). Dlatego orzeczono jak w sentencji – art. 477 .14.par. 2 (197) kpc.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono po myśli art. 98 kpc w zw. z art. 99 kpc i par. 9 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych .

(-) SSO Jolanta Łanowy – Klimek