Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 sierpnia 2018 r. po rozpatrzeniu wniosku A. G. z dnia 3 lipca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ł. umorzył postępowanie w sprawie emerytury.

W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy podniósł, iż zgodnie z art.116 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednak nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. W razie wycofania wniosku postępowanie w sprawie świadczeń podlega umorzeniu. W związku z tym, że w dniu 03-08-2018 r. A. G. zgłosiła na piśmie wycofanie wniosku o emeryturę z dnia 03-07-2018 r. Zakład umorzył postępowanie o emeryturę. /decyzja k. 33 plik IV akt ZUS/

W dniu 24 października 2010 roku A. G. wniosła odwołanie od powyższej decyzji. Wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji przez orzeczenie, że z dniem 1 sierpnia 2018 roku zawieszeniu ulega wypłata emerytury przyznanej decyzją z dnia 24 lipca 2018 roku na podstawie art. 88 ustawy — Karta Nauczyciela. Ponadto wniosła o wypłatę wyżej wymienionego świadczenia za okres od dnia 3 lipca do 31 lipca 2018 roku. Wskazanemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie:

1) art. 95 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz art. 8 § 1 i art. 9 k.p.a. w zw. z art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - poprzez zignorowanie treści pisma z dnia 3 sierpnia 2018 roku i błędne przyjęcie, że wnioskodawczyni zrezygnowała z ubiegania się o świadczenie w postaci emerytury należnej na podstawie art. 88 ustawy - Karta Nauczyciela, w sytuacji gdy w sposób oczywisty z pisma wynika, że wnioskodawczyni dochodzi ustalenia prawa do świadczenia korzystniejszego, ale nie rezygnując z prawa do emerytury nauczycielskiej za okres dotychczasowy, to jest od dnia 3 lipca 2018 roku,

2) art. 98 § 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez jego niezastosowanie, wyrażające się w wydaniu zaskarżonej decyzji o umorzeniu postępowania, zamiast decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczenia mniej korzystnego dla ubezpieczonej i przez nią nie wybranego, to jest emerytury należnej na podstawie ustawy - Karta Nauczyciela.

/ odwołanie k. 3-5/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 6 listopada 2018 r. organ rentowy wniósł o jego odrzucenie z uwagi na jego złożenie po terminie lub ewentualnie o jego oddalenie. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że po rozpoznaniu wniosku zainteresowanej z 3.07.2018r. decyzją z 24.07.2018r. Zakład przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury „nauczycielskiej" od 3.07.2018r. tj. od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy w oparciu o przepisy art. 88 ust. 2a ustawy z 26.01.1982r. Karta Nauczyciela (Dz.U.2018.967).

Podniósł, że po rozpoznaniu wniosku z 3.08.2018r. o wycofanie wniosku w sprawie emerytury nauczycielskiej Zakład wydał zaskarżoną decyzję. We wniosku tym Pani A. G. wniosła o potraktowanie wniosku z 3.07.2018r. jako wniosku o przyznanie emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego z rekompensatą. Decyzją z 20.08.2018r. Zakład przyznał Pani A. G. prawo do emerytury z rekompensatą od 1.08.2018r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Organ podkreślił, że nabycie uprawnień do emerytury nauczycielskiej przyznanej „bez względu na wiek" tj. emerytury „w obniżonym wieku" wyklucza przyznanie emerytury z rekompensatą tj. z odszkodowaniem za utratę możliwości nabycia uprawnień do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Jednocześnie stosownie do art. 129 ust. 1 powołanej ustawy emerytalnej świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Reguła powyższa wyklucza możliwość wstecznego wypłacania świadczeń tj. za okres po nabyciu prawa, a przed złożeniem wniosku. W tym stanie rzeczy brak podstaw prawnych do przyznania prawa do świadczenia za okres wsteczny od 1.07.2018 r. /odpowiedź na odwołanie k. 8-8v./

Na rozprawie w dniu 5 marca 2019 r. poprzedzającej wydanie wyroku wnioskodawczyni poparła odwołanie i oświadczyła, że nie chce emerytury z Karty Nauczyciela, w związku z czym złożony w dniu 3 sierpnia 2018 r. wniosek o wycofanie wniosku o emeryturę z Karty Nauczyciela podtrzymuje w całości. Natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o odrzucenie odwołania, względnie o jego oddalenie. /stanowiska procesowe stron protokół z rozprawy z dnia 5 marca 2019 r. 00:00:41 -00:11:14 oraz 00:13:16 -00:13:45/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni A. G. w dniu 3 lipca 2018 roku złożyła wniosek o przyznanie emerytury z art. 88 ustawy Karta Nauczyciela. /wniosek k. 1-5 plik IV akt ZUS/

Decyzją z 24 lipca 2018 roku Zakład przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury „nauczycielskiej" od 3 lipca 2018 roku, tj. od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy w oparciu o przepisy art. 88 ust. 2a ustawy z 26.01.1982r. Karta Nauczyciela. /decyzja k. 22-23 v akt ZUS/

W dniu 3 sierpnia 2018 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek - druk wycofania wniosku o emeryturę z Karty Nauczyciela. /druk wycofania wniosku k. 31 – 31 v plik IV akt ZUS/

Do wskazanego druku załączyła pismo opatrzone tą samą datą, w którym zwróciła się z prośbą o potraktowanie wniosku o emeryturę z dnia 3 lipca 2018 r. jako wniosku o emeryturę powszechną z rekompensatą i podjecie wypłaty świadczenia emerytalnego z tego tytułu od dnia 3 lipca 2018 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż prośba o takie potraktowanie wniosku wynika z wyboru korzystniejszego dla niej świadczenia jakim jest emerytura powszechna z rekompensatą. Podniosła, iż prosi o potraktowanie tego pisma jako formalnego wniosku o emeryturę z wieku powszechnego z rekompensatą z prawem do świadczenia od 1 lipca 2018 r. /pismo k. 32 plik IV akt ZUS/

W uzupełnieniu pisma z dnia 3 sierpnia 2018 r. w dniu 16 sierpnia 2018 r. wnioskodawczyni złożyła w ZUS druk wniosku o emeryturę z rekompensatą. /wniosek k. 1-4v. plik V akt ZUS/

Decyzją z dnia 21 .08.2018 r. uchylającą decyzje (...).08.2018r. Zakład przyznał A. G. prawo do emerytury z rekompensatą od 1.08.2018r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. /decyzje z dnia 20 i 21.08.2018 r. k. 5-8 v plik v akt ZUS/.

Sporną decyzję z dnia 13 sierpnia 2018 r. wnioskodawczyni otrzymała 20 września 2018 r. /oświadczenie wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 5 marca 2019 r. 00:11:14 -00:12:32/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności odnieść należy się do żądania organu rentowego odrzucenia odwołania A. G. jako wniesionego po terminie.

Zgodnie z art. 477 ⁹ § 1 k.p.c. odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję lub do protokołu sporządzonego przez ten organ,
w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji.

W myśl przepisu art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

W oparciu o materiał zgromadzony w sprawie brak podstaw do uznania – co podnosi organ rentowy - iż wniesione odwołanie było spóźnione. Podkreślić należy, że pismo w tym przedmiocie opatrzone jest datą 19 października 2018 r. a w świetle oświadczenia wnioskodawczyni, nie podważonego przez organ rentowy, sporną decyzję otrzymała ona w dniu 20 września 2018 roku. Sąd miał przy tym na uwadze, że podpisany przez wnioskodawczynię odpis odwołania został nadany w placówce pocztowej dopiero dnia 24 października 2018 r. Niemniej jednak ZUS nie kwestionował faktu złożenia odwołanie w dniu 19 października 2018 r. (brak dowodów wskazujących na złożenie odwołania w innej dacie), natomiast późniejsze uzupełnienie braków formalnych odwołania pozostaje bez wpływu na datę jego złożenia - pismo uzupełnione w terminie wywołuje bowiem skutki od chwili jego wniesienia. Ponadto nawet gdyby uznać, że nieznaczne spóźnienie w związku ze złożeniem poprawnego formalnie odwołania w dniu 24 października 2018 r. miało miejsce, to skoro ZUS nie jest w stanie wykazać daty doręczenia spornej decyzji wnioskodawczyni, trudno uznać by było nadmierne z przyczyn dotyczących odwołującej.

Z tych też względów brak było podstaw do odrzucenia odwołania.

Co do meritum wskazać natomiast należy, iż odwołanie nie może prowadzić do spodziewanych przez skarżącą skutków procesowych tj. przyznania emerytury w powszechnym wieku emerytalnym z rekompensatą od 1 lipca 2018 r.

Zgodnie z art. 116 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r (Dz.U. z 2018 r. poz. 1270) wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednak nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. W razie wycofania wniosku postępowanie w sprawie świadczeń podlega umorzeniu.

Wycofanie wniosku we wskazanym terminie powoduje umorzenie postępowania. Cofnięcie wniosku o emeryturę lub rentę niweczy to postępowanie, tak jakby wniosku nie było. /por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 czerwca 2017 r. III AUa 1052/16 Legalis Numer 1640797/

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że wnioskodawczyni w dniu 3 sierpnia 2018 r. skutecznie złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych druk wycofania wniosku o naliczenie emerytury z Karty Nauczyciela. Do wskazanego druku załączyła pismo opatrzone ta samą datą, w którym zwróciła się z prośbą o potraktowanie wniosku o emeryturę z dnia 3 lipca 2018 roku jako wniosku o emeryturę powszechną z rekompensatą i podjecie wypłaty świadczenia emerytalnego z tego tytułu od dnia 3 lipca 2018 roku. Wnioskodawczyni wskazała, iż prośba o takie potraktowanie wniosku wynika z wyboru korzystniejszego dla niej świadczenia jakim jest emerytura powszechna z rekompensatą. Podniosła, iż prosi o potraktowanie tego pisma jako formalnego wniosku o emeryturę z wieku powszechnego z rekompensatą, z prawem do świadczenia od 1 lipca 2018 roku. Jednocześnie w toku procesu z całą stanowczością oświadczyła, iż nie chce emerytury z Karty Nauczyciela, w związku z czym złożony w dniu 3 sierpnia 2018 r. wniosek o wycofanie wniosku o emeryturę z Karty Nauczyciela podtrzymuje w całości.

W ocenie Sądu Okręgowego, w konsekwencji powyższego, brak podstaw do uznania -co sugeruje w odwołaniu skarżąca - iż składając wskazany wniosek nie zrezygnowała ona z ubiegania się o świadczenie w postaci emerytury należnej na podstawie art. 88 ustawy - Karta Nauczyciela, a dochodzi tylko ustalenia prawa do świadczenia korzystniejszego, nie rezygnując z prawa do emerytury nauczycielskiej za okres dotychczasowy, to jest od dnia 3 lipca 2018 roku. Wobec tego w ocenie odwołującej winno dojść więc do wstrzymania wypłaty świadczenia mniej korzystnego dla ubezpieczonej przyznanego decyzją z dnia 24.07.2018r. i przez nią nie wybranego, to jest emerytury należnej na podstawie ustawy - Karta Nauczyciela i wypłaty emerytury z rekompensatą od tej daty.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż wnioskodawczyni jasno i precyzyjnie określiła, iż nie chce świadczenia z Karty Nauczyciela lecz przyznania emerytury (zwykłej) z rekompensatą w związku z tym cofa wniosek w tym przedmiocie. Wniosek ten został zatem prawidłowo cofnięty i nie wywołuje żadnych skutków.

Tym samym nie sposób dojść do przekonania, iż konsekwencją jego złożenia winno być jednak przyznanie wnioskodawczyni niechcianego i nie wybranego przez nią świadczenia, a następnie jego zawieszenie i przyznanie świadczenia korzystniejszego.

Wobec cofnięcia wniosku brak było podstaw do procedowania w tym przedmiocie. Umorzenie postępowania było zatem ze wszech miar prawidłowe.

Ponadto podkreślić należy, że samo umorzenie zawiera w sobie uchylenie nieprawomocnej decyzji. / por. powoływany już Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 7 czerwca 2017 r. III AUa 1052/16/.

Do żadnego zawieszenia świadczeń przyznanych nieprawomocną decyzją z dnia 24 lipca 2018r. (wobec złożenia wniosku o świadczenie korzystniejsze ) oczywiście dojść nie mogło.

Na marginesie dla porządku podnieść również należy, iż za uwzględnieniem odwołania nie może przemawiać fakt, iż wnioskodawczyni cofając wniosek o wypłatę emerytury nauczycielskiej i wnioskując o przyznanie emerytury w powszechnym wieku emerytalnym z rekompensatą działała w zaufaniu do pracowników ZUS, którzy mieli udzielić jej takich wskazówek wprowadzając ja rzekomo w błąd co do możliwości uzyskania należnych świadczeń w konkretnej dacie. Istotną cechą ubezpieczeń społecznych jest bowiem schematyzm prawa do świadczeń. Wyraża się on w bezwzględnym przestrzeganiu równości formalnej, bez możliwości korekty w przypadkach uzasadnionych okolicznościami sytuacji jednostkowej. W związku z tym w prawie ubezpieczeń społecznych nie ma klauzul generalnych, tj. zwrotów ustawowych, pozwalających na indywidualne potraktowanie każdego przypadku ze względu na np. zasady współżycia społecznego (wyr. SA w Szczecinie z 28.8.2014 r., (...), L.).

Okoliczności te pozostają zatem bez wpływu na wynik rozstrzygnięcia.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

J.L.