Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 676/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 stycznia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. (dalej: ZUS lub organ rentowy) dokonał przeliczenia od dnia 1 stycznia 2018 roku renty rodzinnej Z. B.. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury osoby zmarłej przyjęto podstawę wymiaru renty tej osoby uwzględniając zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie rolne za 1 rok 2 miesiące i 12 dni. Wskazano, że do renty rodzinnej przysługuje 50 % zwiększenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie rolników przez okres 1 roku, 2 miesięcy i 12 dni. Kwota renty rodzinnej wraz ze zwiększeniem wynosiła zdaniem organu rentowego 882,56 zł i podlegała podwyższeniu do 1.000 zł (tj. do kwoty najniższej renty rodzinnej). Organ stwierdził, że wziął pod uwagę najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 69,85%, tj. zarobki z lat 1986-1987 (okres przyjęty przy ustalaniu wymiaru renty inwalidzkiej pobieranej przez zmarłego od 1988 r.).

/decyzja, k. 108 akt ZUS/

W odwołaniu z dnia 22 lutego 2018 r. wnioskodawczyni wniosła o ponowne przeliczenie wysokości renty rodzinnej wskazując, że organ rentowy błędnie wyliczył podstawę wymiaru emerytury jej zmarłego męża. W jej ocenie organ nie zastosował przepisów obowiązujących w dacie przyznania mu renty, a przepisy obowiązujące w dacie złożenia wniosku o przeliczenie renty rodzinnej. W rezultacie organ przyjął wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 69,85 % zamiast 129,93 %. Nadto podniosła, że ZUS wskazał w decyzji niewłaściwą datę złożenia przez nią wniosku (2 stycznia 2018 r. zamiast 29 grudnia 2017 r.). Zarzuciła także naruszenie art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 1383, dalej u.e.r.f.u.s.) poprzez zmianę świadczenia na niekorzyść ubezpieczonej – ustalenie innego niż w decyzji z 1 stycznia 2006 r. okresu opłacania przez M. B. składek na ubezpieczenie rolnicze (1 rok, 2 miesiące i 12 dni zamiast 34 kwartałów).

/odwołanie, k. 3-5/

Decyzją z dnia 5 marca 2018 r. ZUS zmienił powyższą decyzję z 31 stycznia 2018 r. o przeliczeniu renty rodzinnej przyjmując korzystniejszy dla ubezpieczonej wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury osoby zmarłej wynoszący 82,09 %. Wskaźnik ten wyliczono biorąc pod uwagę przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osoby zmarłej z 10 lat kalendarzowych od 1978 r. do 1987 r. Jednocześnie organ poprawił okres opłacania przez M. B. składek na ubezpieczenie rolnicze wskazując przedział 11 lat i 6 miesięcy. W dalszym ciągu wysokość świadczenia nie przekraczała jednak najniższej renty rodzinnej.

/decyzja, k. 128-131 akt ZUS/

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie, k. 17/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. B. jest wdową po M. B.. M. B. urodził się (...) Zmarł 23 października 2014 r.

/odpis skrócony aktu zgonu, k. 9 akt ZUS dot. Z. B./

W dniu 31 maja 1988 r. M. B. złożył wniosek o przyznanie mu renty inwalidzkiej, w którym wniósł o przyjęcie do wyliczenia świadczenia przeciętnych miesięcznych zarobków z ostatnich 12 miesięcy zatrudnienia. Wcześniej pracował łącznie przez 19 lat.

/wniosek, k. 1 akt ZUS dot. M. B.; dokumentacja, k. 15-22 akt ZUS dot. Z. B./

Decyzją z dnia 29 czerwca 1988 r. organ rentowy przyznał M. B. rentę inwalidzką (III grupy) od dnia 21 czerwca 1988 r. Podstawę wymiaru renty stanowiła kwota 24,770 zł, tj. przeciętny miesięczny zarobek z ostatnich 12 miesięcy zatrudnienia w okresie od 1 stycznia do 31 kwietnia 1986 r. oraz od 1 października 1986 r. do 31 maja 1987 r.

/decyzja z 29 czerwca 1988 r., k. 35 akt ZUS, dot. M. B./

Rentę tę pobierał nieprzerwanie do 31 grudnia 2005 r.

/bezsporne/

Decyzją z 1 stycznia 2006 r. organ rentowy z urzędu przyznał M. B. od tej daty prawo do emerytury na podstawie art. 27a u.e.r.f.u.s. W decyzji wskazał, że w związku z przyznaniem emerytury z dniem 1 stycznia 2006 r. ustało prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wymiar 16 lat i 3 miesięcy okresów składkowych oraz dotychczasową podstawę wymiaru renty. Przyjęto wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 69,85%. Wskaźnik ten wyliczono z 12 miesięcy ostatniego zatrudnienia – okresu przyjętego w decyzji o ustaleniu prawa do renty inwalidzkiej. Podstawa wymiaru wynosiła 937,06 zł. Wysokość emerytury z uwzględnieniem zwiększenia z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie rolne za 43 kwartały, wyniosła 581,84 zł. Ponieważ tak wyliczona emerytura była niższa od dotychczas wypłacanej renty, podlegała podwyższeniu do kwoty tej renty, tj. do 623,06 zł.

/decyzja z 1 stycznia 2006 r., k. 308 akt ZUS, dot. M. B./

M. B. nigdy nie wystąpił z wnioskiem o przeliczenie podstawy wymiaru renty, nie dostarczył również zaświadczeń o wysokości zarobków za pozostałe okresy zatrudnienia.

W dniu 12 grudnia 2014 r. Z. B. złożyła wniosek o przyznanie jej renty rodzinnej po zmarłym mężu.

/wniosek, k. 1 akt ZUS dot. Z. B./

Decyzją z dnia 15 stycznia 2015 r. organ rentowy przyznał Z. B. rentę rodzinną od 1 grudnia 2014 r. Dokonując wyliczenia organ wskazał, że renta wynosi 85% świadczenia osoby zmarłej, tj. 760,55 zł. Uwzględniono 50% zwiększenia, jakie przysługiwało zmarłemu z tytułu uiszczania składek na ubezpieczenie rolników otrzymując kwotę 809,11 zł. Rentę podwyższono następnie do wysokości najniższej renty rodzinnej, tj. do 844,45 zł. Prawo do świadczeń zostało zawieszone z uwagi na przysługujące Z. B. wyższe świadczenie z KRUS.

/decyzja z 15 stycznia 2015 r., k. 33/34 akt ZUS dot. Z. B.; decyzja z 19 lutego 2015 r., k. 45/46 akt ZUS dot. Z. B./

W dniu 29 grudnia 2017 r. Z. B. złożyła wniosek o ponowne obliczenie renty rodzinnej i przedstawiła dokumentację płacową za okres zatrudnienia M. B. w Przedsiębiorstwie (...) w Wodę (...) za okres od 1 października 1978 r. do 31 stycznia 1985 r. oraz w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) za lata 1982-1985.

/wniosek, k. 55/56; dokumentacja, k. 57/58 akt ZUS dot. Z. B./

Decyzją z 31 stycznia 2018 r. zmienioną decyzją z 5 marca 2018 r. organ rentowy przeliczył rentę rodzinną wnioskodawczyni. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury osoby zmarłej przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby zmarłej z 10 lat kalendarzowych od 1978 r. do 1987 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru osoby zmarłej z tego okresu wynosiłby 82,09%. Przy takim wskaźniku i kwocie bazowej 717,16 zł podstawa wymiaru emerytury osoby zmarłej wynosiłaby 588,72 zł (717,16 zł x 82,09%). W rezultacie wysokość emerytury wynosiłaby 300,29 zł, a po zwaloryzowaniu – 956,71 zł. Po uwzględnieniu zwiększenia emerytura wyniosłaby 1.051,98 zł. Rentę rodzinną obliczono mnożąc 956,71 zł przez 85%, a następnie dodając 50% należnego zmarłemu zwiększenia. W rezultacie otrzymano kwotę 860,84 zł na dzień 1 grudnia 2014 r. Uwzględniając waloryzację wysokość renty rodzinnej na dzień 1 marca 2018 r. wynosiła 936,08 zł. Po podwyższeniu do najniższej renty rodzinnej wyniosła 1.029,80 zł. W dalszym ciągu wypłacenie tej renty było zawieszone z uwagi na przysługujące wnioskodawczyni wyższe świadczenie z KRUS.

/decyzja z 31 stycznia 2018 r., k. 107/108; decyzja z 5 marca 2018 r., k. 127/128 akt ZUS dot. Z. B./

Po przeliczeniu podstawy wymiaru przy wniosku o przyznanie prawa do renty rodzinnej (z 12 grudnia 2014r.), wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia obliczony z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 1 i 2 u.e.r.f.u.s. z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok przyznania emerytury wyniósłby 8,68 % (art. 111 ust. 1 pkt 1 u.e.r.f.u.s.), zaś renty– 33,58 % (art. 111 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s.) i był niższy od dotychczasowego. Ponieważ M. B. nie pracował przez 20 lat nie było możliwym wyliczenie wskaźnika w oparciu o art. 111 ust. 1 pkt 3 u.e.r.f.u.s.

Natomiast wskaźnik wyliczony przy rozpoznawaniu wniosku o przeliczenie renty rodzinnej (z 29 grudnia 2017 r.), przy uwzględnieniu przedstawionej przy wniosku przez wnioskodawczynię dokumentacji płacowej zmarłego, z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok przyznania emerytury wyniósłby 10,72%, zaś renty 82,09 %.

/pismo organu rentowego z 24 listopada 2018 r., k. 58-59/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dokumenty, których treść i forma nie budziła wątpliwości co do ich wiarygodności i mocy dowodowej. Zgodnie z art. 3 ustawy z 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 2224) Sąd oparł ustalenia w zakresie stanu cywilnego wnioskodawczyni oraz daty śmierci M. B. na danych zawartych w odpisie aktu zgonu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 73 ust. 1 pkt 1 u.e.r.f.u.s. renta rodzinna wynosi dla jednej osoby uprawnionej - 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. Ust. 2 tego przepisu stanowi, że za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, uważa się kwotę emerytury, z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a, lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Ust. 3 z kolei wskazuje, że jeżeli emerytura zmarłego została obliczona wraz ze zwiększeniami, o których mowa w art. 26a lub art. 56 ust. 3 i 4, rentę rodzinną oblicza się jako procent świadczenia zmarłego w wysokości pomniejszonej o te zwiększenia, odpowiednio do liczby uprawnionych do renty. Tak obliczoną rentę rodzinną uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50% zwiększenia, które przysługiwałoby zmarłemu. Chodzi tu w szczególności o zwiększenia za okresy opłacania składek na Fundusz Emerytalny (...), Fundusz Ubezpieczenia Społecznego (...) i ubezpieczenie emerytalno-rentowe, o których mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Stosownie do treści art. 114 ust. 1 pkt 1 u.e.r.f.u.s. w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. Niewątpliwie wskazana regulacja ma zastosowanie do renty rodzinnej i uprawnia do przeliczenia emerytury lub renty należnej zmarłemu, od wysokości której zależy wysokość renty rodzinnej (por. uzasadnienie wyroku SN z 9 sierpnia 2011 r., I UK 94/11, LEX nr 989818). Korekta świadczenia następuje co do zasady na wniosek zainteresowanego, z zastrzeżeniem że, jeżeli ubezpieczony nie wybierze wariantu przeliczenia, to organ rentowy powinien obliczyć należne świadczenie w sposób najkorzystniejszy (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 28 marca 2012 r., III AUa 5/12, LEX nr 1165741).

Zgodnie z art. 111 ust. 1 u.e.r.f.u.s. wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Przeliczenie następuje w ten sposób, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15 u.e.r.f.u.s., mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia (art. 111 ust. 2 u.e.r.f.u.s.). Oznacza to, że przeliczenie podstawy wymiaru w okolicznościach wskazanych w art. 111 ust. 1 i art. 114 ust. 1 u.e.r.f.u.s. będzie polegać na cofnięciu się do dnia nabycia prawa (pierwotnego ustalenia świadczenia – w rozpatrywanej sprawie do 1 stycznia 2006 r.) i ponownym wyliczeniu emerytury na ten dzień, a następnie na dokonaniu wszystkich waloryzacji nowej kwoty emerytury w celu ustalenia jej aktualnej wysokości (tj. na dzień złożenia wniosku o przeliczenie – w sprawie będzie to 29 grudnia 2017 r.). Świadczenie w nowej (wyższej) kwocie będzie wypłacane od miesiąca złożenia wniosku o przeliczenie (zob. I. Jędrasik-Jankowska, Pojęcia i konstrukcje ubezpieczenia społecznego, wyd. 5, Warszawa 2013, s. 115).

W niniejszej sprawie Z. B. przedłożyła organowi rentowemu nowe dowody w postaci dokumentacji płacowej swojego zmarłego męża za okres od 1 października 1978 r. do 31 stycznia 1985 r. W rezultacie organ zmienił decyzję o przyznaniu wnioskodawczyni renty rodzinnej, jednak przeliczenie okazało się mniej korzystne od oczekiwanego przez Z. B.. Nadal pobierane przez nią świadczenie w KRUS jest bowiem wyższe od wyliczonego w niniejszej sprawie.

Wnioskodawczyni nie kwestionowała prawidłowości ustaleń faktycznych organu. Nie zgodziła się natomiast ze sposobem wyliczenia emerytury, jaka przysługiwałaby M. B., co konsekwentnie miało oznaczać wadliwe wyliczenie renty rodzinnej. Zdaniem skarżącej źródłem błędu organu było zastosowanie niewłaściwej normy do ustalenia wskaźnika wysokości podstaw wymiaru przyjętego do wyliczenia podstawy wymiaru emerytury należnej jej mężowi.

W jej ocenie do wyliczenia powyższego wskaźnika organ winien zastosować przepisy obowiązujące w dacie przyznania renty M. B. tj. w dniu 21 czerwca 1988 r. Konkretnie wnioskodawczyni wskazała na art. 16 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1982 r., nr 40, poz. 267 ze zm., dalej: u.z.e.p.r.) w brzmieniu sprzed 1 stycznia 1990 r. Zgodnie z tym przepisem podstawę wymiaru emerytury i renty stanowiło zasadniczo przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres ostatnich 12 miesięcy zatrudnienia albo kolejnych 24 miesięcy zatrudnienia wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 12 lat zatrudnienia. Opierając się na wskazanej regulacji skarżąca wywodzi, że organ rentowi winien przyjąć najkorzystniejszy dla niej okres 2 lat z ostatnich 12 lat zatrudnienia męża. Podnosi, że jest to okres między 1983 r. a 1984 r. Przy zastosowaniu, powyższej regulacji średni wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty za te lata wynosiłby 129,93%.

Stanowisko wnioskodawczyni jest jednak błędne. Przyznana jej renta rodzinna nie jest bowiem bezpośrednio uzależniona od wysokości renty pobieranej przez M. B. od 21 czerwca 1988 r. do 31 grudnia 2005 r. Jak to wyżej wskazano wysokość należnego jej świadczenia stanowi 85% emerytury jej zmarłego męża. Przyznanie tej emerytury nastąpiło zaś z urzędu z dniem 1 stycznia 2006 r. W tym czasie wskazany przez skarżącą przepis art. 16 ust. 1 u.z.e.p.r. już nie obowiązywał. Ustawa ta utraciła moc z dniem 1 stycznia 1999 r. (art. 195 pkt 5 u.e.r.f.u.s. w zw. z art. 196 u.e.r.f.u.s.). Nie było więc możliwe dokonanie przeliczenia renty rodzinnej należnej Z. B. w oparciu o wskazaną przez nią regulację. Zastosowanie w sprawie znajdują przepisy obowiązujące w dniu ustalenia prawa do emerytury.

W myśl art. 15 ust. 1 u.e.r.f.u.s. podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 tego samego przepisu przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę. Zgodnie zaś z ust. 4 powołanego przepisu w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty :

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz

4) mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury należy mieć na względzie, iż zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy uwzględnia się kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

W niniejszej sprawie należy dodatkowo zauważyć, że zgodnie z art. 21 ust. 1 u.e.r.f.u.s. podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, stanowić może:

1) podstawa wymiaru renty - w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 5, albo

2) podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art. 15

Stąd konieczne okazało się zestawienie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przyjętego do wyliczenia podstawy renty inwalidzkiej (69,85 %) z tożsamym wskaźnikiem wyliczonym dla wszystkich możliwych wariantów przewidzianych art. 111 ust. 1 u.e.r.f.u.s.

Jak ustalono, po przeliczeniu podstawy wymiaru z uwzględnieniem dokumentacji pracowniczej dostarczonej przez Z. B. za lata 1982-1985, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia, obliczony z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 1 i 2 u.e.r.f.u.s., z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok przyznania emerytury wyniósłby 8,68 % (art. 111 ust. 1 pkt 1 u.e.r.f.u.s.), zaś renty– 33,58 % (art. 111 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s.). Natomiast wskaźnik wyliczony przy rozpoznawaniu wniosku o przeliczenie renty rodzinnej wyniósłby z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok przyznania emerytury 10,72%, zaś renty – 82,09 %. Nie było możliwe ustalenie wskaźnika z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty (art. 111 ust. 1 pkt 3 u.e.r.f.u.s.), ponieważ M. B. przepracował jedynie 19 lat.

Z powyższego wynika, że organ rentowy dokonał przeliczenia renty rodzinnej przysługującej wnioskodawczyni wg najkorzystniejszego dla niej wariantu przyjmując wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 82,09 %. Oznacza to, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i nie jest krzywdząca dla ubezpieczonej.

Odnosząc się do zarzutu błędnej daty, od której przyznano świadczenie w nowej wysokości, wystarczy wskazać, że omyłkowe wskazanie daty 1 stycznia 2018 r. (decyzja z 31 stycznia 2018 r.) zostało skorygowane przez organ rentowy w decyzji z 5 marca 2018 r., gdzie wskazano prawidłowy dzień przyznania tego świadczenia, tj. 1 grudnia 2017 r. Podobnie poprawiono błędny okres opłacania przez M. B. składek na ubezpieczenie rolnicze. Organ nie naruszył więc art. 114 u.e.r.f.u.s. poprzez zmianę świadczenia na niekorzyść ubezpieczonej.

W rezultacie brak było podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, a odwołanie podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.