Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 26 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Protokolant: Maciej Haszczyc

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2019 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) na rzecz powoda M. J. kwotę 10694,92 zł (dziesięć tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt dwa grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 6494,92 zł od dnia 10 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

- 4200 zł od dnia 24 lipca 2018 r. do dnia zapłaty

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3864,49 zł (trzy tysiące osiemset sześćdziesiąt cztery złote czterdzieści dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 1241/18

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 czerwca 2018 r. M. J. wniósł przeciwko (...) spółce akcyjnej V. (...) w W. o zapłatę kwoty 12 055,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 7 155,06 zł od dnia 10 lutego 2017 r. do dnia zapłaty;

- 4 900 zł od dna 16 lutego 2017 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dnia 30 grudnia 2016 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki R. (...) nr rej. (...) należący do powoda. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną V. (...) w W.. Powód dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne. W toku postępowania na skutek sporządzonej kalkulacji naprawy przyznano i wypłacono powodowi odszkodowanie w kwocie 2251,37 zł, które w ocenie powoda zostało znacznie zaniżone, nadto ceny części zostały niesłusznie obniżone, zaś kwota odszkodowania w ocenie powoda została niesłusznie ustalona w kwocie netto zamiast brutto. Powód kwestionując sporządzoną kalkulację naprawy zwrócił się do niezależnego rzeczoznawcy, który ustalił wysokość szkody na kwotę 9406,43 zł. Mimo zgłoszenia roszczenia ubezpieczycielowi, ten podtrzymał swoją dotychczasową decyzję odmawiający wypłaty dalszego odszkodowania.

W związku z powstała szkodą powód wynajął pojazd zastępczy na okres od 21 stycznia 2017 r. do dnia 4 lutego 2017 r. tj. na czas naprawy uszkodzonego pojazdu. Na rzecz powoda została wystawiona faktura VAT na kwotę 11 524 zł, która została pokryta przez powoda w całości. Ubezpieczyciel sprawcy szkody odmówił również zwrotu poniesionych przez powoda kosztów najmu. Z tytułu najmu pojazdu zastępczego powód dochodzi części roszczenia w kwocie 4900 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 3 lipca 2018 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwana wiosła przeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana podniosła, iż wypłacona dotychczas kwota odszkodowania tj. 2251,37 zł w pełni zaspokaja roszczenie powoda. Nadto kwota odszkodowania winna zostać ustalona w oparciu o stawkę netto, albowiem pojazd uszkodzony wykorzystywany był do prowadzenia przez powoda działalności gospodarczej, wobec czego w przypadku otrzymania odszkodowania w stawce brutto, otrzymałby wyższe odszkodowanie a nadto miałby możliwość odliczenia podatku VAT. W zakresie najmu pojazdu zastępczego, pozwana podniosła, iż powód posiada również inne pojazdy, z których mógł korzystać, wobec czego najem pojazdu zastępczego nie był konieczny i nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Pozwana zakwestionowała również roszczenie co do wysokości, wskazując, iż okres najmu uległ nieuzasadnionemu wydłużeniu, stawka dobowa przyjęta w umowie najmu była znacznie zawyżona, zaś koszty podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego były również nieuzasadnione.

W zakresie kosztów naprawy pojazdu powoda, pozwana podniosła, iż koszt ten wskazany w prywatnej kalkulacji wykonanej na zlecenie powoda został znacznie zawyżony, zaś powód nie przedłożył żadnych rachunków potwierdzających naprawę pojazdu przy takich cenach i stawkach. Koszt naprawy winien zostać ustalony w oparciu o ceny części alternatywnych.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Usługi (...), w zakresie przewozów medycznych – wozi pacjentów szpitali na dializy i przeszczepy. Działalność ta zwolniona jest z podatku VAT. Posiada wiele pojazdów przystosowanych do wożenia chorych (m. in. zaopatrzonych w specjalne listwy, służące do mocowania wózków inwalidzkich na czas przewozu), jednakże wszystkie te pojazdy mają na stałe ustalone grafiki przewozów, a niewywiązanie się z umowy oznacza dla powoda wysokie kary umowne, nałożone przez szpitale, z którymi ma podpisane umowy.

Dowód: - zeznania M. J. k. 128;

- faktury VAT k. 124a-124;

Dnia 30 grudnia 2016 r. w Ł. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki R. (...) nr rej. (...) należący do M. J.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną V. (...) w W..

Powód dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

Niesporne, nadto dowód:

- akta szkody nr 1513200/1, płyta CD k. 63

- notatka informacyjna o zdarzeniu k. 64;

- potwierdzenie okoliczności wypadku k. 65;

- przyjęcie zgłoszenia k. 66, 15;

- zeznania M. J. k. 128;

Powód na czas naprawy pojazdu potrzebował samochodu zastępczego, by wykonywać umowę ze szpitalem w Ł.. W okolicy Ł. powód nie znalazł podobnego pojazdu do wypożyczenia. Na czas naprawy uszkodzonego pojazdu powód zawarł z EC Transfery B. R. umowę najmu pojazdu zastępczego. Data wynajmu pojazdu wiązała się z datą wstawienia pojazdu powoda do warsztatu. Najem pojazdu trwał przez okres 21 stycznia 2017 r. do dnia 4 lutego 2017 r. Z tytułu najmu pojazdu dnia 6 lutego 2017 r. na rzecz powoda wystawiono fakturę VAT na łączną kwotę 11 524 zł brutto tytułem podstawienia pojazdu do Ł. w dniu 20 stycznia 2017 r. za kwotę 3312 zł brutto, tytułem najmu pojazdu zastępczego przy stawce dobowej najmu wynoszącej 350 zł przez okres 14 dni- łącznie 4900 zł brutto oraz tytułem odbioru pojazdu zastępczego dnia 5 lutego 2017 r. za kwotę 3312 zł brutto.

Powód uiścił należność wynikająca z faktury VAT.

Pojazd powoda został naprawiony, użyto części oryginalnych, wypłacona przez ubezpieczyciela kwota była dużo niższa, niż koszt naprawy.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 23;

- zeznania M. J. k. 128;

Decyzją z dnia 15 lutego 2017 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał powodowi odszkodowanie tytułem kosztu naprawy uszkodzonego pojazdu w kwocie 2251,37 zł ustalone na podstawie kalkulacji naprawy z dnia 14 stycznia 2017 r.

Dowód:
- decyzja C. z dnia 15 lutego 2017 r. k. 13-14;

- kalkulacja C. k. 19-22;

Powód kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania zwrócił się do warsztatu naprawczego, (...) spółka jawna w S. o wykonanie kalkulacji naprawy pojazdu R. (...) nr rej. (...). W sporządzonej dnia 18 stycznia 2017 r. kalkulacji naprawy, ustalono koszt naprawy pojazdu powoda na kwotę 9406,43 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja nr 27/01/2017 k. 7-12;

W dacie powstania szkody powód dysponował łącznie siedemnastoma pojazdami różnych kategorii, tj. pojazdami specjalnymi, terenowymi, osobowymi oraz dostawczymi.

Dowód:

- informacja z (...) k. 117v.-120;

Uzasadniony ekonomicznie koszt naprawy pojazdu marki R. (...) nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 30 grudnia 2016 r. wynosił w przypadku użycia do naprawy wyłącznie części oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu kwotę 9098,20 zł brutto. Natomiast w przypadku przeprowadzenia naprawy na częściach z grupy zamienników o potwierdzonej jakości tj. z grupy PC, PT (dotyczy to zderzaka przedniego pojazdu), koszt ten wynosił 8747,29 zł brutto – naprawa ta przywróciłaby pojazd do stanu sprzed szkody.

Uszkodzony pojazd został zbyty w maju 2018 r.

Technologiczny czas naprawy pojazdu to 5 dni, czas na sprowadzenie części to 3 dni, plus 1 dzień na wydanie pojazdu – łącznie 9 dni roboczych, do czego należy doliczyć dni wolne. Uszkodzenia pojazdu powstałe w wyniku zdarzenia z dnia 30 grudnia 2016 r. nie eliminowały pojazdu z ruchu, wykorzystywanego do przewozu pacjentów na dializy, co potwierdza fakt wynajęcia pojazdu zastępczego dopiero dnia 21 stycznia 2017 r.

Pojazdy typu BUS oferowane były na rynku lokalnym w 2017 r. za stawkę dobową najmu wynoszącą w opcji z pełnym ubezpieczeniem oraz wykupionym udziałem własnym w szkodach, z limitem kilometrów 250 zł do 260 zł netto/doba, zaś w opcji bez limitu kilometrów 300 zł do 350 zł netto/doba.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 134-149, 169

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Niespornym jest, iż sprawcę szkody i pozwanego łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodna z treścią przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Przepis art. 4 powyższej ustawy wskazuje, iż ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Stosownie do treści art. 13 ust. 2 ustawy w obowiązkowych ubezpieczeniach OC odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem. Natomiast w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 22 ust 1 ustawy).

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie z treścią art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

W niniejszej sprawie powód dochodził kwoty odszkodowania tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, pomniejszonych o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania oraz kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności. Kwestionowana była wysokość kosztów naprawy ustalonych przez powoda oraz zasadność najmu, a także stawka oraz okres najmu.

Co do uzasadnionego kosztu naprawy pojazdu marki R. (...) nr rej. (...), Sąd oparł się na przedłożonych dowodach przez strony, zeznaniach powoda, a w szczególności na sporządzonej przez biegłego sądowego W. S. opinii, którą biegły podtrzymał na rozprawie w dniu 19 marca 2019 r. Za biegłym Sąd przyjął, iż uzasadniony koszt naprawy ww. pojazdu wynosił 8747,29 zł brutto. Jak wskazał biegły, użycie zamienników przywróciłoby pojazd do stanu sprzed szkody, przy czym użycie zamiennika dotyczy wyłącznie zderzaka, a więc części nie rzutujące na układy kluczowe dla bezpieczeństwa (układ jezdny, kierowniczy itp.) Z tego względu sąd przyjął, że uzasadnione jest obliczenie odszkodowania w oparciu o ten wariant opinii, wobec czego tak przeprowadzona naprawa winna kosztować 8747,29 zł. Nieuzasadnione są zarzuty pozwanej co do tego, że powód winien wykazać realny koszt naprawy. Szeroko tę kwestię wyjaśnił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 7 grudnia 2018 r. 9III CZP 51/18) wskazując, ze skoro poszkodowany w ogóle nie musi naprawiać pojazdu i wówczas należy mu się odszkodowanie wyliczone jako hipotetyczny koszt naprawy przywracającej pojazd do stanu sprzed szkody, to sytuacja poszkodowanego, który pojazd naprawił, lecz nie potrafi wykazać kosztów takiej naprawy, nie może być gorsza. Obowiązek wykazania, że koszt ustalony hipotetycznie jest wyższy, niż koszt naprawy faktycznie przeprowadzonej, spoczywa zaś na ubezpieczycielu.

Mając powyższe na uwadze, tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, na rzecz powoda należało zasądzić równowartość ekonomicznie uzasadnionego kosztu naprawy (8747,29 zł), pomniejszoną o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania tj. 2251,37 zł, co daje kwotę 6494,92 zł.

Co do uzasadnionego czasu naprawy, Sąd również oparł się na opinii biegłego, którą biegły podtrzymał na rozprawie w dniu 19 marca 2019 r. Wskazany przez biegłego czas naprawy i oczekiwania na części to 8 dni roboczych, do czego należy doliczyć 1 dzień na wydanie pojazdu oraz dni wolne. Biegły wprawdzie wskazał, że łącznie czas uzasadnionego najmu to 11 dni, jednakże najwyraźniej biegły nie dostrzegł, że początek najmu przypada na sobotę, zatem wolnych dni było łącznie 4, nie 3, zatem całkowity uzasadniony czas najmu winien wynosić 12 dni, a nie, jak wskazano w opinii, 11 dni. Natomiast sąd nie uwzględnił argumentacji pełnomocnika powoda o potrzebie doliczenia jeszcze po jednym dniu na podstawienie pojazdu i jego odbiór między Ł. a S., jak bowiem wynika z faktury, czynności te były rozliczane osobno, wykonane przed i po wykazanym na fakturze czasem najmu (czas najmu wg faktury to 21.01-4.02, data podstawienia pojazdu do Ł. to 20.01, a data odbioru to 5.02), zatem dni te nie powiększają kosztów samego najmu.

W zakresie uzasadnionej stawki najmu, biegły wskazał obowiązujące ówcześnie na rynku lokalnym stawki najmu pojazdów typu BUS. Zastosowana w umowie najmu stawka wynosząca 350 zł brutto mieści się we wskazanych przez biegłego przedziałach, wynoszących 300-350 zł netto, nie doszło zatem do przyczynienia się poszkodowanego do zwiększenia szkody przez wynajęcie pojazdu po stawkach rażąco wyższych, niż stawki rynkowe.

Biorąc pod uwagę uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynoszący 12 dni oraz uzasadnioną stawkę najmu pojazdu zastępczego w kwocie 350 zł, na rzecz powoda należało zasądzić kwotę stanowiącą iloczyn dni i przyjętej stawki, tj. kwotę 4200 zł (12 dni x 350 zł).

Sporne było także i to, czy powód może od kwot wydatkowanych w związku z naprawą i najmem pojazdu odliczyć podatek VAT. Jednakże zgodnie z art. 43 ust 1 pkt 18a i 20 ustawy o podatku od towarów i usług działalność polegająca na medycznym przewozie pacjentów, zwolniona jest z opodatkowania tym podatkiem (co zresztą wynika z przedłożonych przez powoda faktur, wystawianych przez niego za świadczone usługi), co za tym idzie, powód nie odprowadza podatku VAT i nie może podatku odprowadzanego pomniejszyć o podatek uiszczony, jak to przewiduje art. 86 ust 1 tej ustawy dla podmiotów będących podatnikami tego podatku . Tym samym należne mu odszkodowanie musi być liczone w kwotach brutto.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 i 2 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu co do kosztów naprawy, albowiem w zakresie odszkodowania tytułem kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, powód żądał odsetek po upływie 30 dnia od dnia zgłoszenia szkody, które zostało potwierdzone przez ubezpieczyciela dnia 10 stycznia 2017 r.. Natomiast w zakresie odsetek od kwoty 4200 zł Sąd uznał, iż przysługują one powodowi od dnia następnego po upływie 14 dni od zgłoszenia roszczenia z tytułu najmu pojazdu zastępczego, które nastąpiło dopiero w dniu doręczenia pozwu, tj. 9 lipca 2018 r. – powód nie przedstawił bowiem dowodu, by roszczenie z tego tytułu było zgłoszone wcześniej, stosowny dowód nie znajduje się też w aktach szkody.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 k.p.c. i 100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w 89 %. Na koszty poniesione przez powoda składa się opłata od pozwu 603 złotych, od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 3600 złotych oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 649,44 złotych, łącznie 4869,44 zł, z czego 89 % daje kwotę 4333,80 złotych. Koszty poniesione przez pozwanego to opłata od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 3600 złotych oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 649,44 złotych, łącznie 4266,44 zł, z czego 11 % daje kwotę 469,31 złotych. Skompensowanie wskazanych kwot oznacza, że pozwany winien zwrócić powodowi 3864,49 zł (4333,80 złotych – 469,31 złotych).

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

4. (...)