Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 25 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Mariusz Zawicki

Protokolant: Angelika Sykut

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2019 roku w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

przeciwko (...) w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1348/18

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 czerwca 2018 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wniosła przeciwko (...) w W. o zapłatę kwoty 3.442,84 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia złożenia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż dnia 23 marca 2017 roku doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki L. należący do D. M.. Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową na podstawie ważnej polisy od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej z (...) w W.. Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady, wszczął postepowanie likwidacyjne w którym ustalił wysokość szkody na kwotę 2.635,37 złotych.

Spółka zawarła umowę cesji przedmiotowej wierzytelności z powodem.

Kwota dochodzona przez powoda to jego zdaniem należne odszkodowanie stanowiące różnicę między faktyczną wysokością szkody a kwotą wypłaconą przez pozwanego. Powód dochodzi również kosztów sporządzenia prywatnego kosztorysu w kwocie 738 złotych brutto oraz kwoty 24,67 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek.

W sprawie wydano nakaz zapłaty (karta 32).

W sprzeciwie pozwany (karta 36) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz, od powoda kosztów procesu. Wskazał, że kwota wypłacona jest wystarczająca do naprawy pojazdu.

W toku postępowania strony nie zmieniły swoich stanowisk.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 sierpnia 2017 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki L. należący do D. M.. Sprawca szkody posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) w W..

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który wszczął postępowanie likwidacyjne, w którym przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady ustalając wysokość szkody na kwotę 2.635,37 zł, którą wypłacił poszkodowanemu.

Bezsporne, nadto dowód:

- dokumenty w aktach szkodowych, karta 61;

W dniu 21 czerwca 2018 roku G. L. wystawił na rzecz powoda fakturę VAT nr (...) na kwotę 738 zł brutto tytułem sporządzenia kalkulacji naprawy kalkulacji i sporządzenia opinii.

Według prywatnej wyceny koszt naprawy pojazdu wynosi 5.315,54 złotych z podatkiem VAT.

Dowód:

- faktura VAT, karta 19;

- kosztorys i opinia karta 13-18

W dniu 2 czerwca 2018 roku D. M. (cedent) zawarła z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. (cesjonariusz) umowę cesji wierzytelności określonej jako świadczenie odszkodowawcze ze zdarzenia z dnia 27 sierpnia 2017 roku gdzie uszkodzony został pojazd L..

Dowód:

- umowa cesji, karta 10;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Niespornym jest, iż sprawcę szkody i pozwaną łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodna z treścią przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Przepis art. 4 powyższej ustawy wskazuje, iż ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Stosownie do treści art. 13 ust. 2 ustawy w obowiązkowych ubezpieczeniach OC odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem. Natomiast w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 22 ust 1 ustawy).

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie z treścią art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi również art. 361 k.c., zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Natomiast § 2 art. 361 k.c. stanowi, iż w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W ocenie sądu powód nie wykazał swojej legitymacji czynnej do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przysługujących poszkodowanemu D. M. w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela. W sprawie nie zostały bowiem ujawnione, żadne okoliczności wskazujące na istnienia kauzy rozporządzenia dochodzoną wierzytelnością, dokonanego umową cesji wierzytelności, zawartą w dniu 2 czerwca 2018 roku pomiędzy poszkodowanym a powodową spółką co nakazywało uznać tę umowę jako nieważną, która nie wywołała skutków prawnych

Kwestia istnienia legitymacji czynnej czy biernej należy do zakresu prawa materialnego, którą sąd bierze pod uwagę z urzędu.

Przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 510 § 1 k.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Przepis § 2 stanowi, że jeśli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania. W świetle treści przytoczonego przepisu ważność umowy przelewu zależy od istnienia zobowiązania do przeniesienia wierzytelności. Umowa przelewu jest więc czynnością kauzalną, co oznacza, że kauza stanowi samodzielną przesłankę ważności tej umowy. W sytuacji, gdy przelew dochodzi do skutku w drodze umowy czysto rozporządzającej, ważność przelewu wierzytelności zależy od istnienia ważnego zobowiązania do przeniesienia wierzytelności. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w licznych i zgodnych wypowiedziach judykatury i doktryny (por. K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2005, s.135; W. Czachórski, zobowiązania, 207, s.395; G. Pieniek, Komentarz, T. I, 2006, s.664; A. Szpunar, glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 1998 r., III CKN 387/97, PPH 1999, nr 4, s.47; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2006 r., V CSK 253/06, OSNC 2007, nr 9, poz. 141).

Zwraca się również uwagę, że przepis art. 510 § 2 k.c. nie wymaga, aby zobowiązanie zostało ujawnione w samej umowie rozporządzającej wierzytelnością. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 06 kwietnia 2016r., IV CSK 403/15, Lex nr 2044487, „Kodeks cywilny nie wprowadził wymogu wskazywania w umowie przeniesienia wierzytelności zobowiązania, w wykonaniu którego dochodzi do przelewu, co oznacza mimo materialnej kauzalności formalnie oderwany charakter samoistnej umowy przelewu. Cedent i cesjonariusz w ramach łączącego ich stosunku prawnego zobowiązani są uzgodnić kauzę w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie muszą jej ujawniać na zewnątrz, zwłaszcza dłużnikowi. Przypomnieć należy, że przelew ma charakter nabycia pochodnego i nie wymaga zgody dłużnika. (…).Brak lub wadliwość causae cessionis powoduje, że cesjonariusz nie nabywa wierzytelności. Podniesienie zarzutu braku przyczyny prawnej przelewu oznacza powinność jej ujawnienia przez cesjonariusza i obarczenie dłużnika ciężarem dowodu jej nie istnienia lub braku skuteczności. (…) Zobowiązanie to może wynikać nie tylko z umowy zobowiązującej, ale i innych zdarzeń prawnych.”

Mając na względzie powyższe uwagi, oceniając zebrany w sprawie materiał procesowy, sąd stwierdził, że umowa cesji wierzytelności: (karta 10) zawarta przez poszkodowanego jako cedenta z powodem jest nieważna. Wymieniona umowa nie wskazuje na żadnej informacji co do podstawy przysporzenia.

W § 1 umowy zapisano wyłącznie, cedent przelewa na rzecz cesjonariusza opisaną wcześniej wierzytelność. W konsekwencji z uwagi na brak wykazania w omawianej sprawie, podstawy do dokonania przelewu wierzytelności powództwo nie mogło być uwzględnione, co czyni zbędnym badanie pozostałych okoliczności.

Podobnie orzekła Sąd Okręgowy w Szczecinie w wyroku z dnia 24 sierpnia 2018 roku w sprawie VIII Ga 269/18.

Nie było możliwości ustalić opisanych wyżej okoliczności albowiem z uwagi na niestawiennictwa świadka, postanowieniem, z dnia 4 lutego 2019 roku oznaczono ostateczny termin przesłuchania świadka na dzień 25 marca 2019 roku. Świadek nie został doprowadzont zatem postanowieniem z dnia 25 marca 20189 roku pominięto dowód z przesłuchania świadka i oddalono wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Strony nie składały zastrzeżeń do protokołu.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.. Powód przegrał sprawę w całości a wygrał ją pozwany. Na koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego 900 złotych i opłata od pełnomocnictwa 17 złotych.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

- (...)

- (...)

3. (...)