Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 1436/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 marca 2018 r. złożonym pierwotnie w elektronicznym postepowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego, (...) spółka akcyjna w (...) wniosła przeciwko pozwanemu M. N. o zapłatę kwoty 1845 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot cząstkowych oraz o zasadzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powódka wskazała, że strony łączyła umowa o współpracy handlowej w sieci sklepów (...). Mimo wynikającego z umowy zobowiązania pozwany nie uiścił na rzecz powoda opłaty marketingowej za wskazane miesiące.

Nakazem zapłaty z dnia 2 października 2018 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie, pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając go w całości wnosząc o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut niewykazania roszczenia co do zasady jak i co do wysokości a także nieistnienia stosunku zobowiązaniowego.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 23 sierpnia 2010 r. (...) Spółka akcyjna w (...) zawarła z M. N. (...) Sklep (...) w D.” umowę o współpracy handlowej w ramach sieci sklepów (...).

Na podstawie umowy, powódka udzieliła pozwanemu jako partnerowi na czas trwania umowy upoważnienia do korzystania ze znaków towarowych, tajemnic handlowych oraz innych świadczeń określonych w Podręczniku Operacyjnym (§1 ust. 2). Na mocy umowy pozwany zobowiązał się do włączenia do sieci sklepów (...) swojej placówki handlowej oraz miał dążyć do wprowadzenia do sprzedaży w prowadzonej placówce całego asortymentu znajdującego się w ofercie (...) S.A. Pozwany zobowiązał się do nabywania asortymentu wyłącznie w hurtowniach powódki, zaś towary niedostępne w sieci powódki, pozwany miał nabywać u dostawców z którymi powódka zawarła porozumienie o współpracy handlowej (§3 i 4).

Powódka gwarantowała pozwanemu rabaty: obrotowy, gotówkowy oraz promocyjny odpowiednio z tytułu obrotów z hurtownią powódki zgodnie z załącznikiem, za zakupy dokonywane za gotówkę oraz na wybrane produkty przez czas trwania promocji (§5).

Pozwany zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia (opłaty marketingowej) na rzecz powódki w wysokości 200 zł netto miesięcznie za sklep znajdujący się w sieci powódki.

Opłata uiszczana miała być przelewem na rachunek powódki lub w kasie hurtowni w terminach wskazanych w fakturze.

Każdej stronie przysługiwała możliwość rozwiązania umowy z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, licząc od pierwszego dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w którym dostarczono wypowiedzenie kierownikowi hurtowni. W przypadku rozwiązania umowy w terminie 14 dni miało dojść do rozliczenia stron- zwrotu dokumentów oraz wynajmowanych urządzeń.

Dowód:

- umowa o współpracy handlowej z dnia 23 sierpnia 2010 r. k. 36-38;

- zeznania M. N. k. 118-119.

Dnia 1 lipca 2011 r. umowę z powódką zawarł również syn powoda W. N..

Dowód:

- umowa z dnia 1 lipca 2011 r. wraz z załącznikiem k. 39-40.

W kwietniu 2016r., pozwany będąc w hurtowni powódki, złożył jej kierownikowi D. M., wypowiedzenia obu umów współpracy, tj. zarówno dotyczącej jego, jak i jego syna. Wypowiedzenia zostały sporządzone na jednym dokumencie. D. M. poinformował pozwanego o konieczności złożenia każdego wypowiedzenia na osobnym arkuszu. Pozwany w obecności kierownika hurtowni przepisał wypowiedzenie na dwa odrębne dokumenty i wręczył D. M.. Kierownik hurtowni w ramach swojej pracy dla powoda, namawiał pozwanego do pozostania w sieci sklepów (...). Pozwany nie wycofał swojego wypowiedzenia pozostawiając jej kierownikowi hurtowni.

Dowód:

- zeznania M. N. k. 118-119;

- zeznania świadka D. M. k. 117-118.

Mimo złożonego wypowiedzenia powódka w dalszym ciągu naliczała opłatę marketingową z tytułu umowy zawartej z pozwanym, wystawiając kolejne faktury Vat:

- dnia 17 maja 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-31 maja 2016 r. na kwotę 246 zł z terminem płatności do dnia 31 maja 2015 r.;

- dnia 15 lipca 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-31 lipca 2016 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 29 lipca 2017 r.;

- dnia 13 sierpnia 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-31 sierpnia 2016 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 27 sierpnia 2016 r.;

- dnia 15 września 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-30 września 2016 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 29 września 2016 r.;

- dnia 16 października 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-31 października 2016 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 30 października 2016 r.;

- dnia 15 listopada 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-30 listopada 2016 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 29 listopada 2016 r.;

- dnia 16 grudnia 2016 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-31 grudnia 2016 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 30 grudnia 2016 r.;

- dnia 14 lipca 2017 r. fakturę VAT nr (...) za okres 1-31 lipca 2017 r. na kwotę 246 zł brutto z terminem płatności do dnia 28 lipca 2017 r.;

Dowód:

- faktury VAT k. 41-44;

- potwierdzenie nadania k. 75, 97.

Pozwany nie zgadzając się z naliczanymi opłatami, starał się wyjaśnić sytuację, udając się osobiście do kierownika hurtowni, którym nie był już wówczas D. M.. Kierował pisemne zastrzeżenia z prośbą o wyjaśnienie do prezesa powodowej spółki. Powód nie odpowiedział na zastrzeżenia pozwanego. Po złożonym wypowiedzeniu umowy, pozwany ze znacznie mniejszą częstotliwością niż wcześniej dokonywał, dla własnych potrzeb zakupów z hurtowni powoda.

Dowód:

- zeznania M. N. k. 118-119;

- faktury VAT k. 76-79, 92-95;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Podstawę prawną niniejszego powództwa stanowi umowa o współpracy w ramach sieci sklepów (...), będąca tzw. umową franczyzy, gdzie powód występował w roli franczyzodawcy, a pozwany franczyzobiorcy.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w toku postępowania dokumentów złożonych przez strony, a w także na podstawie zeznań pozwanego oraz świadka D. M..

Bezsporna była treść łączącej strony umowy, w tym obowiązek uiszczania i wysokości opłaty marketingowej, spór zaś dotyczył okresu jej obowiązywania, a w szczególności faktu i daty wypowiedzenia umowy przez pozwanego.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Na tej podstawie to pozwany powinien wykazać, że złożył wypowiedzenie skutecznie przed okresem za który powódka dochodzi wynagrodzenia. Zgodnie z art. 61 § 1 zd. 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Nie ma znaczenia w przypadku wypowiedzenia umowy data nadania pisma, ale data kiedy zleceniobiorca miał możliwość zapoznania się z jego treścią.

Na okoliczność wypowiedzenia umowy o współpracy w kwietniu 2016r. dopuszczono i przeprowadzono dowód z zeznań świadka D. M., jak i dowód z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony pozwanej. Jak wynikało wprost z zeznań świadka, pozwany istotnie złożył mu wypowiedzenie umowy współpracy. Zeznania świadka oceniono jako wiarygodne, m.in. z uwagi na to, że mimo upływy znacznego czasu od tego zdarzenia, świadek pamiętał okoliczności związane z wypowiedzeniem. Wskazywał bowiem, że pozwany złożył na jednym dokumencie wypowiedzenia dotyczące dwóch umów, a następnie przepisał jej na dwa osobne arkusze (k. 118). Nadto mimo, że świadek zeznał również, iż namawiał pozwanego na zmianę decyzji, to w żaden sposób nie wskazywał, aby istotnie pozwany w jakikolwiek sposób zmienił swoją decyzję i odstąpił od wypowiedzenia. Co więcej świadek zeznawał, że pozwany również w późniejszym czasie potwierdzał mu złożenie wypowiedzenia i składał do niego zastrzeżenia, w związku z pismami powoda. Zeznania świadka w pełni korespondują z konsekwentnymi w toku całego procesu twierdzeniami pozwanego, który wskazywał, że w kwietniu 2016r. złożył wypowiedzenie umowy, pozostawiając je kierownikowi hurtowni. Mając na uwadze § 8 ust. 2 wiążącej strony umowy, pozwany zgodnie z jej postanowieniami dostarczył wypowiedzenie kierownikowi hurtowni. Tym samym dla skuteczności tego wypowiedzenia nie miała żadnego znaczenia wola pracownika powoda w przyjęciu takiego wypowiedzenia, namowy na zmianę decyzji, czy wreszcie - jak wskazywał świadek - ewentualne zniszczenie dokumentu wypowiedzenia umowy. W świetle przeprowadzonych dowodów jednoznacznie wynika, że pozwany we właściwy sposób i formie złożył oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy. Zdaniem sądu nie miał racji pełnomocnik powoda wskazują, że zeznania świadka nie dały jednoznacznej odpowiedzi czy pozwany złożył, czy też nie złożył wypowiedzenia. Świadek bowiem wprost wskazywał, że fakt taki miał miejsce, ewentualne późniejsze uchybienia, czy zaniechania kierownika hurtowni, nie mogą w żaden sposób obciążać pozwanego. Również samo nakłanianie innej osoby – w ramach własnego interesu gospodarczego i finansowego – do zmiany decyzji w żaden sposób nie świadczy o faktycznej ich skuteczności. Co prawda świadek nie potwierdził daty złożenia wypowiedzenia, jednakże mając na uwadze zeznania pozwanego, jak i fakt, że już od maja 2016r. pozwany nie interesował się i nie odbierał faktur Vat w hurtowni, uznano, że istotnie pozwany od tego czasu pozostawał w pewności i świadomości zakończonej współpracy.

Dodatkowo stanowisko pozwanego potwierdza fakt, że skoro złożone w tym samym czasie i formie wypowiedzenie umowy łączącej syna pozwanego było skuteczne (co znalazło odzwierciedlenie w systemie informatycznym powódki), to z pewnością złożone tego samego dnia, w tej samej formie oświadczenie pozwanego, również winno być uznane przez powoda za właściwe.

Nadto pośrednio twierdzenia pozwanego i zeznania świadka potwierdza właśnie fakt, że pozwany po złożeniu wypowiedzenia przestał interesować się fakturami Vat, związanymi z opłatami marketingowymi. Do tej pory odbierał jej w kasie hurtowni, a po wypowiedzeniu, będąc przekonanym o rozwiązaniu umowy nie dopytywał się o faktury. Powódka zaś nie przedłożyła na okoliczność skutecznego doręczania pozwanemu faktur Vat żadnych dowodów np. dowodu nadania korespondencji czy też wezwania do zapłaty powstałych zaległości. Pozwany nadal kontynuował zakupy w hurtowni powódki jednakże w mniejszych ilościach i z mniejszą częstotliwością- raz w miesiącu, mimo to nikt nie doręczał pozwanemu faktur, o czym świadczyć może próba wyjaśnienia podjęta przez powoda dopiero w listopada 2016 r.

Mając na uwadze, że pozwany złożył wypowiedzenie umowy w kwietniu 2016 roku, zgodnie z § 8 ust 2 umowy, wypowiedzenie jednomiesięczne należało liczyć od 1 maja 2016r. Tym samym umowa została rozwiązana i nie obowiązywała stron od 1 czerwca 2016r. Zleceniobiorca zatem zasadnie wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) i należność z tej faktury podlegała zasadzeniu, zaś powództwo w pozostałym zakresie obejmującym okres po wypowiedzeniu umowy podlegało oddaleniu o czym orzeczono w pkt I i II.

Orzeczenie o odsetkach oparte zostało o przepis art. 7 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych tj. z dnia 10 maja 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 684) stanowiący, że wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie;

2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 k.p.c. i 100 k.p.c. Ponieważ powódka wygrała sprawę w 13 % a przegrała w 87 %. Na koszty poniesione przez powódkę składa się opłata od pozwu 30 złotych, od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 900 złotych z czego 13 % daje kwotę 123,11 złotych. Pozwany nie poniósł żadnych kosztów procesu, albowiem nie był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika. Wobec czego należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 123,11 zł stanowiącą stosunkowe rozdzielenie kosztów ze względu na wynik procesu.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

Zarządzenia:

1. (...)

2. (...)

3. (...)