Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 1757/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 9 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Protokolant: Paulina Lebowska

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2019 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w W. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 697,88 zł (sześćset dziewięćdziesiąt siedem złotych osiemdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 1273,24 zł (jeden tysiąc dwieście siedemdziesiąt trzy złote dwadzieścia cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 1757/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 sierpnia 2018 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę kwoty 5.138,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż strony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarły szereg umów przewozu, na podstawie których powódka zrealizowała wszystkie zleconej jej zlecenia transportowe. Podała, że wszystkie umowy zostały wykonane bez zastrzeżeń, wobec czego powódka wystawiła za każdą umowę fakturę Vat. Pozwana dokonała zapłaty za każdą z faktur, jednakże z opóźnieniem, wobec czego powódka wystawiła pozwanej notę odsetkową na łączną kwotę odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych opiewającą na kwotę 552,41 zł, z czego niniejszym pozwem dochodzi części odsetek w kwocie 483,68 zł. Powódka podała, że dochodzi także od pozwanej rekompensat za koszty odzyskiwania należności, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych w łącznej kwocie 4.654,52 zł.

W dniu 4 września 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, którym zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, podniosła zarzut przedawnienia roszczenia i nieudowodnienia roszczenia oraz wniosła o zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana potwierdziła, że powódka wykonała na jej rzecz usługi transportowe, jednak zaprzeczyła, aby nie regulowała należności w terminie. Podała, że zgodnie ze zleceniami fracht miał być płatny przelewem w terminie 60 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury Vat. Pozwana podniosła, że powódka każdorazowo oznaczała termin zapłaty na fakturze nieprawidłowo, niezgodnie z umową, nie dołączyła do pozwu potwierdzeń zapłaty i nie udowodniła, że pozwana dokonała zapłaty po terminie. Pozwana podniosła także, że strony łączyła stała współpraca, więc roszczenie o zwrot kosztów odzyskiwania należności winno być naliczane wyłącznie jednokrotnie.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Strony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawierały umowy przewozu.

Zleceniem transportowym (...) z dnia 21 czerwca 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towaru z K. nad O. do G. we (...)

Zleceniem transportowym (...) z dnia 5 kwietnia 2017 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. do A.. Termin płatności ustalono na 14 dni.

Zleceniem transportowym (...) z dnia 27 lipca 2016 pozwana zleciła powódce transport towarów z K. nad O. do L. L. (...) A. we (...).

Zleceniem transportowym (...) z dnia 28 kwietnia 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. nad O. do A. N. we (...). Termin płatności ustalono na 45 dni.

Zleceniem transportowym (...) z dnia 11 maja 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. na O. do M. we (...).

Zleceniem transportowym (...) z dnia 6 czerwca 2016 roku pozwana zlecił powódce transport towarów ze Z. do V. we (...). W warunkach do tego zlecenia wskazano, że fracht będzie płaty przelewem w terminie 60 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury VAT wraz z oryginałem wymaganych dokumentów przewozowych.

Zleceniem transportowym (...) z dnia 19 lipca 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. nad O. do S. C. we (...).

Zleceniem transportowym (...) z dnia 13 września 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z L. i P. do B..

Zleceniem transportowym (...) z dnia 1 grudnia 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z W. do G. we (...).

Zleceniem transportowym (...) z dnia 7 grudnia 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z C. we (...) do D..

Zleceniem transportowym (...) z dnia 10 kwietnia 2017 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. nad O. do S. M. L. B. we (...).

Zleceniem transportowym (...) z dnia 16 września 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z F. do P. .

Zleceniem transportowym (...) z dnia 19 maja 2016 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. nad O. do L. we (...).

Zleceniem transportowym (...) z dnia 10 kwietnia 2017 roku pozwana zleciła powódce transport towarów z K. nad O. do O. we (...).

Niesporne, nadto dowód:

- odpisy z KRS powódki i pozwanej k.7-10,

- zlecenia k.65-78, 55,

Powódka wystawiła pozwanej następujące faktury Vat:

- nr (...) z dnia 23 listopada 2015 roku na kwotę 3.759,81 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 25 listopada 2015 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).01.2016 r.

- nr (...) z dnia 12 listopada 2015 na kwotę 5.619,93 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).01.2016 r. która została doręczona pozwanej w dniu 18 listopada 2015 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).01.2016 r.

- nr (...) z dnia 29 października 2015 roku na kwotę 3.797,67 zł (na podstawie zlecenia (...)) z terminem płatności 60 dni,

- nr (...) z dnia 29 października 2015 na kwotę 3.682,41 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 30 października 2015 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).01.2016 r.

- nr (...) z dnia 16 października 2015 na kwotę 4.172,65 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 21 października 2015 roku: pozwana zapłaciła tę fakturę (...).12.2015 r.

- nr (...) z dnia 30 września 2015 na kwotę 6.445,82 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 45 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 8 października 2015 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).11.2015 r.

- nr (...) z dnia 16 września 2015 na kwotę 2.226,35 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 22 września 2015 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).11.2015 r.

- nr (...) z dnia 14 lipca 2015 na kwotę 3.718,63 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 17 lipca 2015 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).09.2015 r.

- nr (...) z dnia 14 grudnia 2016 na kwotę 6.032,08 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 20 grudnia 2016 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).02.2017 r.

- nr (...) z dnia 14 grudnia 2016 na kwotę 8.835,73 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 29 grudnia 2016 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).03.2017 r.

- nr (...) z dnia 7 grudnia 2016 na kwotę 3.732,02 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 9 grudnia 2016 roku; pozwana zapłaciła tę fakturę (...).02.2017 r.

- nr (...) z dnia 19 września 2016 na kwotę 1.861,65 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 30 września 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).12.2016 r.

- nr (...) z dnia 9 sierpnia 2016 na kwotę 4.823,86 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 19 sierpnia 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).10.2016 r.

- nr (...) z dnia 9 sierpnia 2016 na kwotę 6.971,64 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 19 sierpnia 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).10.2016 r.

- nr (...) z dnia 18 lipca 2016 na kwotę 4.267,89 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 20 lipca 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).09.2016 r.

- nr (...) z dnia 16 czerwca 2016 na kwotę 5.868,91 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 20 czerwca 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).08.2016 r.

- nr (...) z dnia 31 maja 2016 na kwotę 7.061,66 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 20 czerwca 2016 roku,

- nr (...) z dnia 13 października 2016 na kwotę 2.910,24 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 28 października 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).01.2017 r.

- nr (...) z dnia 11 maja 2015 na kwotę 7.387,81 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 45 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 13 maja 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).06.2016 r.

- nr (...) z dnia 28 marca 2017 na kwotę 7.142,31 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 45 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 11 kwietnia 2017 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).06.2017 r.

- nr (...) z dnia 18 sierpnia 2016 na kwotę 984 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 50 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 22 sierpnia 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).10.2016 r.

- nr (...) z dnia 29 marca 2016 na kwotę 4.885,03 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 31 marca 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).06.2016 r.

- nr (...) z dnia 30 grudnia 2015 na kwotę 3.745,35 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 14 stycznia 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).03.2016 r.

- nr (...) z dnia 24 maja 2016 na kwotę 7.724,20 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 60 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 27 maja 2016 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).08.2016 r.

- nr (...) z dnia 24 kwietnia 2017 na kwotę 6.257,50 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 45 dni, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).07.2017 r.

- nr (...) z dnia 28 kwietnia 2017 na kwotę 5.214,59 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 45 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 16 maja 2017 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).07.2017 r.

- nr (...) z dnia 14 kwietnia 2017 na kwotę 3.587,71 zł (na podstawie zlecenia (...)), z terminem płatności 14 dni, która została doręczona pozwanej w dniu 21 kwietnia 2017 roku, pozwana zapłaciła tę fakturę (...).06.2016 r.

Dowód:

- faktury Vat k.11-37, 88-116

- potwierdzenia przelewu k. 148-161

Celem wyliczenia kwoty odsetek z tytułu przeterminowania należności powódka wystawiła pozwanej notę zbiorczą z dnia 9 maja 2018 roku na kwotę 552,41 zł związaną z dokumentami:

- FS (...) z dnia 2015-11-23 na kwotę 3 759,81 zł z terminem płatności 2016-01-22 wyliczając 5 dni zwłoki, co dało kwotę 4,89 zł,

- FS (...) z dnia 2015-11-12 na kwotę 5 619,93 z terminem płatności 2016-01-11 wyliczając 11 dni zwłoki, co dało kwotę 16,09 zł,

- FS (...) z dnia 2015-10-29 na kwotę 3 797,67 zł z terminem płatności 2015-12-28 wyliczając 7 dni zwłoki, co dało kwotę 6,92 zł,

- FS (...) z dnia 2015-10-29 na kwotę 3 682,41 zł z terminem płatności 2015-12-28, wyliczając 14 dni zwłoki, co dało kwotę 13,42 zł,

- FS (...) z dnia 2015-10-16 na kwotę 4 172,65 zł z terminem płatności 2015-12-15 wyliczając 7 dni zwłoki, co dało kwotę 7,60 zł,

- FS (...) z dnia 2015-09-30 na kwotę 6 445,82 zł z terminem płatności 2015-11-14 wyliczając 10 dni zwłoki, co dało kwotę 16,78 zł,

- FS (...) z dnia 2015-09-16 na kwotę 2 226,35 zł z terminem płatności 2015-11-15 wyliczając 8 dni zwłoki, co dało kwotę 4,64 zł,

- FS (...) z dnia 2015-07-14 na kwotę 3 718,63 zł z terminem płatności 2015-09-12 wyliczając 10 dni zwłoki, co dało kwotę 9,68 zł,

- FS (...) z dnia 2016-12-14 na kwotę 6 032,08 zł z terminem płatności 2017-02-12 wyliczając 10 dni zwłoki, co dało kwotę 15,70 zł,

- FS (...) z dnia 2016-12-14 na kwotę 8 835,73 zł z terminem płatności 2017-02-12 wyliczając 21 dni zwłoki, co dało 48,29 zł,

- FS (...) z dnia 2016-12-07 na kwotę 3 732,02 zł z terminem płatności 2017-02-05 wyliczając 8 dni zwłoki, co dało kwotę 7,77 zł,

- FS (...) z dnia 2016-09-19 na kwotę 1 861,65 zł z terminem płatności 2016-11-18 wyliczając 17 dni zwłoki, co dało kwotę 8,24 zł,

- FS (...) z dnia 2016-08-09 na kwotę 4 823,86 zł z terminem płatności 2016-10-08 wyliczając 12 dni zwłoki, co dało kwotę 1,74 zł,

- FS (...) z dnia 2016-08-09 na kwotę 6 971,64 zł z terminem płatności 2016-10-08 wyliczając 12 dni zwłoki, co dało kwotę 21,77 zł,

- FS (...) z dnia 2016-07-18 na kwotę 267,89 zł z terminem płatności 2016-09-16, wyliczając 6 dni zwłoki, co dało kwotę 6,66 zł,

- FS (...) z dnia 2016-06-16 na kwotę 5 868,91 zł z terminem płatności 2016-08-15 wyliczając 6 dni zwłoki, co dało kwotę 9,17 zł,

- FS (...) z dnia 2016-05-31 na kwotę 7 061,66 zł z terminem płatności 2016-07-30 wyliczając 23 dni zwłoki, co dało kwotę 42,27 zł,

- FS (...) z dnia 2016-10-13 na kwotę 2 910,24 zł z terminem płatności 2016-12-12 wyliczając 22 dni zwłoki, co dało kwotę 16,66 zł,

- FS (...) z dnia 2016-05-11 na kwotę 7 387,81 zł z terminem płatności 2016-06-25, wyliczając 3 dni zwłoki, co dało kwotę 5,77 zł,

- FS (...) z dnia 2017-03-28 na kwotę 7 142,31 zł z terminem płatności 2017-05-12 wyliczając 35 dni zwłoki, co dało kwotę 65,06 zł,

- FS (...) z dnia 2016-08-18 na kwotę 984 zł z terminem płatności 2016-10-07 wyliczając 6 dni zwłoki, co dało kwotę 1,54 zł

- FS (...) z dnia 2016-03-29 na kwotę 4 885,03 zł z terminem płatności 2016-05-28, wyliczając 4 dni zwłoki, co dało kwotę 5,09 zł,

- FS (...) z dnia 2015-12-30 na kwotę 3 745,35 zł z terminem płatności 2016-02-28, wyliczając 21 dni zwłoki, co dało kwotę 20,47 zł,

- FS (...) z dnia 2016-05-24 na kwotę 7 724,20 zł z terminem płatności 2016-07-23, wyliczając 9 dni zwłoki, co dało kwotę 18,09 zł,

- FS (...) z dnia 2017-04-24 na kwotę 6 257,50 zł z terminem płatności 2017-06-08 wyliczając 25 dni zwłoki, co dało kwotę 40,72 zł,

- FS (...) z dnia 2017-04-28 na kwotę 5 214,59 zł z terminem płatności 2017-06-12 wyliczając 21 dni zwłoki, co dało kwotę 28,50 zł,

- FS (...) z dnia 2017-04-14 na kwotę 3 587,71 zł z terminem płatności 2017-04-28 wyliczając 43 dni zwłoki, co dało kwotę 40,15 zł.

Dowód:

- nota zbiorcza k.38,

Powódka sporządziła także wyliczenie rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych:

- fv (...) - wysokość odsetek - 4,89 zł - rekompensata - 170,46 zł

- fv (...)- wysokość odsetek - 16,09 zł – rekompensata - 170,46 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 6,92 zł - rekompensata 170,56 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 13,42 zł – rekompensata 170,56 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 7,60 zł -rekompensata 170,56 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 16,78 zł – rekompensata 170,61 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 4,64 zł - rekompensata 170,61 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 9,68 zł - rekompensata169,38 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 15,70 zł - rekompensata173,23 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 48,29 zł - rekompensata173,23 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 7,77 zł - rekompensata 173,23 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 8,24 zł– rekompensata 173,07 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 1,74 zł - rekompensata172,48 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 21,77 zł -rekompensata 172,48 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 6,66 zł -rekompensata 174,22 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 9,17 zł - rekompensata 174,74 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 42,27 zł – rekompensata 177,02 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 16,66 zł –rekompensata 177,54 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 5,77 zł - rekompensata 175,28 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 65,06 zł - rekompensata 168,68 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 1,54 zł - rekompensata 172,48 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 5,09 zł - rekompensata 176,31 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 20,47 zł – rekompensata 177,62 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 18,09 zł - rekompensata 177,02 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 40,72 zł - rekompensata 166,95 zł

- fv (...) -wysokość odsetek 28,50 zł - rekompensata 166,95 zł

- fv (...) - wysokość odsetek 40,15 zł - rekompensata 168,79 zł

Sumę odsetek powódka wyliczyła na kwotę 483,68 zł, zaś sumę rekompensaty na kwotę 4654,52 zł, co łącznie dało kwotę 5138,20 zł.

Następnie powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 6.376,90 zł, w tym kwoty 552,341 zł z tytułu odsetek za opóźnienie zgodnie z notą odsetkową z dnia 9 maja 2018 roku i kwoty 5.824,49 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Dowód:

- wyliczenie rekompensaty k.41,

- wezwanie do zapłaty k.40,

- mail powódki k.39

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo uzasadnione.

Strony łączyły umowy przewozu, co było niesporne, podobnie jak to, że należności z tych umów zostały przez pozwaną zapłacone.

Powódka dochodzi 2 rodzajów należności. Pierwsza z nich to odsetki, związane z opóźnieniem w płatnościach.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 684) w transakcjach handlowych - z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie;2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Powódka swoje roszczenie odsetkowe oparła na założeniu, że terminy płatności były takie, jak wskazała w fakturach. Zaprzeczyła temu pozwana, twierdząc, iż termin płatności zawsze był 60-dniowy. Przedłożyła jednak wyłącznie 1 zlecenie, z którego wynika taki termin płatności, a z kolei powódka przedłożyła kilka zleceń, z których wynika termin odmienny. W tych przypadkach, gdy w zleceniu figuruje krótszy termin płatności, powódka wystawiła fakturę zawierającą taki właśnie termin, dlatego też Sąd przyjął, że faktury wystawiano zgodnie z umowa stron, jeśli idzie o termin płatności. Odrębną kwestią jest początek biegu tego terminu. Pozwana twierdziła, że termin rozpoczynał bieg w dniu doręczenia kompletu dokumentów, a nie w dniu wystawienia faktury. Także i tę kwestię pozwana wykazała wyłącznie w odniesieniu do 1 zlecenia, niemniej jednak pismo procesowe powódki z 21 marca 2019 r., w którym przelicza ona opóźnienie w płatnościach pozwanej, potwierdza stanowisko pozwanej, że termin płatności zgodnie z umową winien być liczony od doręczenia faktur. Wobec tego tę kwestię Sąd rozstrzygnął zgodnie z twierdzeniem pozwanej, na podstawie art. 229 k.p.c. Z kolei datę doręczenia faktur ustalono na podstawie prezentat na fakturach, przedstawionych przez pozwaną, jako że powódka nie przedstawiła na tę okoliczność żadnego innego dowodu. Powoduje to, że opóźnienia są znacznie mniejsze, niż wyliczyła to pozwana, a w odniesieniu do niektórych faktur – z racji niewykazania daty doręczenia faktury – opóźnienie w ogóle nie jest wykazane.

Prawidłowe wyliczenie odsetek jest więc następujące (poczynając od faktury nr (...), jako że pozostałych odsetek z noty powódka nie dochodziła):

- FS (...) na kwotę 3 759,81 zł – 3 dni opóźnienia, odsetki 1,96 zł,

- FS (...) na kwotę 5 619,93 zł - 3 dni opóźnienia (termin płatności przypadł w niedzielę), odsetki 5,85 zł,

- FS (...) na kwotę 3 797,67 zł – niewykazana data doręczenia;

- FS (...) na kwotę 3 682,41 13 dni opóźnienia, odsetki 12,46 zł,

- FS (...) na kwotę 4 172,65 zł 1 dzień opóźnienia (termin płatności niedziela), odsetki 0,91 zł,

- FS (...) na kwotę 6 445,82 zł 1 dzień opóźnienia (termin płatności niedziela), odsetki 1,41 zł,

- FS (...) na kwotę 2 226,35 zł 3 dni opóźnienia, odsetki 1,46 zł,

- FS (...) na kwotę 3 718,63 zł 7 dni opóźnienia, odsetki 5,71 zł,

- FS (...) na kwotę 6 032,08 zł 3 dni opóźnienia (termin płatności sobota), odsetki 4,71 zł,

- FS (...) na kwotę 8 835,73 zł 7 dni opóźnienia, odsetki 16,10 zł,

- FS (...) na kwotę 3 732,02 zł 6 dni opóźnienia, odsetki 6,80 zł,

- FS (...) na kwotę 1 861,65 zł 6 dni opóźnienia, odsetki 2,91 zł,

- FS (...) na kwotę 4 823,86 zł 2 dni opóźnienia, odsetki 2,51 zł,

- FS (...) na kwotę 6 971,64 zł 2 dni opóźnienia, odsetki 3,63 zł,

- FS (...) na kwotę 267,89 zł 3 dni opóźnienia (termin płatności niedziela), odsetki 3,33 zł,

- FS (...) na kwotę 5 868,91 zł 3 dni opóźnienia, odsetki 4,58 zł,

- FS (...) na kwotę 7 061,66 zł 3 dni opóźnienia, odsetki 5,51 zł,

- FS (...) na kwotę 2 910,24 zł 6 dni opóźnienia, odsetki 4,54 zł,

- FS (...) na kwotę 7 387,81 zł 1 dzień opóźnienia, odsetki 1,92

- FS (...) na kwotę 7 142,31 zł 21 dni opóźnienia, odsetki 39,04 zł,

- FS (...) na kwotę 984 zł 2 dni opóźnienia, odsetki 0,51 zł,

- FS (...) na kwotę 4 885,03 zł 2 dni opóźnienia, odsetki 2,54 zł,

- FS (...) na kwotę 3 745,35 zł 7 dni opóźnienia, odsetki 6,82 zł,

- FS (...) na kwotę 7 724,20 zł 6 dni opóźnienia, odsetki 12,06 zł,

- FS (...) na kwotę 6 257,50 zł 3 dni opóźnienia, odsetki 4,89 zł

- FS (...) na kwotę 5 214,59 zł 3 dni opóźnienia, odsetki 4,07 zł,

- FS (...) na kwotę 3 587,71 zł 36 dni opóźnienia, odsetki 33,62 zł.

Łącznie należne odsetki za opóźnienie to kwota 189,85 zł. Pozwana podnosiła, że roszczenie o odsetki uległo przedawnieniu z uwagi na roczny termin przedawnienia roszczeń z umowy przewozu, jednakże po uregulowaniu należności głównej odsetki uzyskują samodzielny byt, przestają być roszczeniem akcesoryjnym i wobec tego, jako że są roszczeniem okresowym, zastosowanie ma 3-letni termin przedawnienia, zgodnie z art. 118 k.c. Najstarsza z faktur wedle powódki płatna była we wrześniu 2015 r., pozew złożono 29 sierpnia 2018 r., zatem żadne z roszczeń odsetkowych nie uległo przedawnieniu.

Druga część dochodzonej należności to rekompensata z tytułu kosztów odzyskiwania należności naliczona od każdej z ww. faktur. Możliwość żądania powyższej rekompensaty reguluje art. 10 ustawy z dnia 08 marca 2013r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 684), zgodnie z którym wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Powódka żądała rekompensaty od każdej wystawionej, a niezapłaconej w terminie faktury. Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 3 ww. ustawy uprawnienie do kwoty, o której mowa w ust. 1, przysługuje od transakcji handlowej, z zastrzeżeniem art. 11 ust. 2 pkt 2. W tym zakresie nie ma zatem racji strona pozwana, że z uwagi na łączącą strony stałą współpracę powódka mogła żądać wyłącznie jednej rekompensaty. Nie oznacza to jednak uwzględnienia roszczeń powoda w całości, gdyż Sąd uznał, że naliczenie rekompensat w przypadku bardzo niewielkich opóźnień stanowi nadużycie prawa w rozumieniu art. 5 k.c.

Tytułem wyjaśnienia wskazać należy, że powołana ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych została wprowadzona do polskiego porządku prawnego w związku z implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 roku w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Celem dyrektywy była ochrona przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich, przed opóźnieniami w płatnościach w transakcjach handlowych zapewniając regulowanie należności w odpowiednim terminie. Podstawowym jej celem było więc zwalczanie opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, tak aby zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego (art. 1 ust. 1 dyrektywy). Rozwiązania przewidziane dyrektywą miały zniechęcić kontrahentów do opóźnień w płatnościach, poprzez wprowadzenie możliwości żądania przez wierzyciela w danych sytuacjach odsetek za opóźnienie w określonej wysokości czy też wprowadzenie stałej kwoty rekompensaty na pokrycie ponoszonych przez wierzycieli kosztów odzyskiwania należności. Powołana dyrektywa wskazywała, że państwa członkowskie powinny zapewnić, aby wierzyciel był uprawniony do uzyskania od dłużnika co najmniej stałej kwoty 40 euro w przypadku gdy odsetki za opóźnienia w płatnościach stają się wymagalne w ramach transakcji handlowych (art. 6 ust. 1). Ponadto, państwa członkowskie miały zapewnić, aby kwota ta była płacona bez konieczności przypomnienia, jako rekompensata za koszty odzyskiwania należności poniesione przez wierzyciela (art. 6 ust. 6 ust. 2).

Wskazania te znalazły odzwierciedlenie w przywołanym wyżej art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Celem ustawy było zwalczanie pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych przez wprowadzenie instrumentów wspomagających zmniejszenie opóźnień w zapłacie należności oraz dyscyplinujących do stosowania krótkich terminów zapłaty. Wprowadzenie natomiast instrumentu uprawnienia do żądania rekompensaty miało prowadzić do zwrotu wierzycielowi kosztów, które poniósł przy dochodzeniu należnej mu od dłużnika kwoty. Kwota równowartości 40 euro ma charakter ryczałtowy, a możliwość jej dochodzenia nie jest uwarunkowana spełnieniem jakichkolwiek dodatkowych przesłanek. Podkreślenia jednak wymaga, że choć ustawa nakłada na dłużnika obowiązek uiszczenia tej kwoty, bez względu na to czy wierzyciel jakiekolwiek koszty z tego tytułu poniósł, to możliwość jej zasądzenia jest ściśle uzależniona od okoliczności konkretnej sprawy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 11 grudnia 2015 roku (sygn. akt III CZP 94/15) wskazał, że mając na uwadze dolegliwość dla dłużnika takiej sankcji, to do sądu orzekającego w sprawach o przyznanie równowartości 40 euro, należy zbadanie czy w okolicznościach konkretnej sprawy wierzyciel nie nadużył przyznanego mu prawa, biorąc pod uwagę art. 5 k.c. W określonym układzie sytuacyjnym żądanie zasądzenia zryczałtowanej kwoty rekompensaty odzyskiwania należności może zostać zatem uznane za sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego (por. Konrad Osajda (red.), Ustawa o terminach zapłaty. Komentarz, wyd. 1, Legalis/el.)). Wskazać przy tym należy, że art. 5 k.c. stosowany może być jedynie wyjątkowo, skorzystanie z tej klauzuli generalnej ma bowiem na celu zapobieganie sytuacji, w której wykorzystanie uprawnień wynikających z przepisów prawa prowadziłoby do skutków nieaprobowanych ze względu na zasady współżycia społecznego czy też skutków odbiegających w sposób zasadniczy od celu danej regulacji prawnej. Jedynie wyjątkowo dochodzenie tego rodzaju roszczenia może być uznane za sprzeczne z moralnością ujmowaną w obrocie profesjonalnym jako dobre obyczaje kupieckie, zasady uczciwego obrotu. O sprzeczności dochodzenia tego roszczenia z tak rozumianą moralnością może wskazywać występowanie takich elementów jak niewielka suma transakcji, nieznaczny okres opóźnienia, wyjątkowość zdarzenia, brak choćby hipotetycznej szkody, brak wpływu na płynność finansową wierzyciela czy też brak podejmowania przez wierzyciela działań w celu odzyskania wierzytelności. W przypadku wystąpienia tego rodzaju okoliczności za wystarczającą ochronę dla interesów kontrahenta należy uznać roszczenie o odsetki za występujące opóźnienie ( vide wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 19 maja 2017 roku, sygn. akt VIII Ga 138/17). Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, że o ile należności z ww. faktur VAT regulowane były z opóźnieniem, to opóźnienia te nie miały jednak znacznego charakteru. W większości przypadków są to opóźnienia od 1 do 7 dni, tylko 3 faktury zostały zapłacone z opóźnieniem dłuższym (faktura nr (...) po 13 dniach, faktura nr (...) po 21 dniach i faktura nr (...) p 36 dniach). Powódka przy tym zachowała się w procesie nielojalnie od samego początku, starając się zawyżyć owo opóźnienie przez to, że nie uwzględniła umówionego przez strony początku biegu terminu zapłaty. Co istotne, pozwana nie uchylała się od zapłaty należności, wprawdzie zapłaty dokonywała po terminie, ale samodzielnie, bez wezwania, co oznacza że także hipotetyczny koszt odzyskiwania należności w ogóle nie powstał. Tam, gdzie opóźnienie jest kilkudniowe, trudno bowiem zakładać, że powódka w ogóle zdążyła zaangażować pracowników do jakichkolwiek czynności windykacyjnych.

Powyższe w ocenie Sądu świadczy o zaburzeniu równowagi pomiędzy celem wprowadzenia instytucji rekompensaty, a wagą ewentualnego naruszenia obowiązku zachowania terminów regulowania należności oraz uszczerbkiem spowodowanym przez to naruszenie. Jak już wskazywano instytucja rekompensaty za koszty odzyskiwania należności miała z jednej strony motywować kontrahentów do terminowej zapłaty, z drugiej zaś strony umożliwić wierzycielom prostsze (bo bez konieczności wykazywania poniesionych kosztów) dochodzenie ich zwrotu od dłużnika. Podkreślić należy, że celem ustawodawcy nie było wprowadzenie do porządku prawnego źródła dodatkowego zarobkowania dla wierzycieli czy też powodowanie ryzyka popadnięcia w spiralę zadłużenia przez dłużnika. Zważyć bowiem należy, że w niniejszej sprawie naliczone przez powódkę rekompensaty to kwota ponad 5000 zł, przy czym zostały one naliczone także za faktury płatne w 2015 r., a więc po niemal 3 latach od opóźnionej zapłaty. Samo nazewnictwo powyższej regulacji jako rekompensaty za koszty odzyskiwania należności daje podstawę do przyjęcia, że miała ona prowadzić do wynagrodzenia wierzycielom strat poniesionych w związku z nieterminową spłatą, w tym polegających na konieczności przeprowadzenia działań windykacyjnych. Nie miała ona jednak stanowić dodatkowego zarobku w związku z zawieranymi transakcjami handlowymi. Biorąc pod uwagę, że niemożliwym jest podejmowanie działań windykacyjnych, gdy opóźnienie nie przekracza tygodnia, Sąd uznał, że zasadnym jest domaganie się rekompensat wyłącznie od faktur, w których opóźnienie było większe, tj. od faktur nr (...) – kwota 170, 56 zł, nr 122 – 168,68 zł i nr 167 – 168,79 zł.

Razem z odsetkami za opóźnienie daje to kwotę 697,88 zł i tylko w tym zakresie powództwo zostało uznane za zasadne. O dalszych odsetkach orzeczono na podstawie art. 482 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 i 100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w 14%, jego koszty to opłata od pozwu – 250 zł, wynagrodzenie pełnomocnika z opłatą skarbową – 1817 zł, wobec tego koszt powódki podlegający zwrotowi to 289,38 zł. Strona pozwana poniosła analogiczny koszt związany z udziałem pełnomocnika i ma prawo do zwrotu 86%, tj. 1562,62 zł. Skompensowanie tych kwot oznacza, że powód winien zwrócić pozwanej 1273,24 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)