Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła przeciwko pozwanej (...) spółce akcyjnej pozew o zapłatę kwoty 1519,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu, z tytułu pokrycia pełnych kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Pozwany nie uznał roszczenia, wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 24 grudnia 2017r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki V. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność M. i Ł. G.. Sprawca szkody posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

W wyniku wypadku samochód poszkodowanych nadawał się do ruchu, a uszkodzenia nie ograniczały technicznej możliwości jego dalszej eksploatacji. Pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

Bezsporne.

W dniu 28 grudnia 2018r., w chwili telefonicznego zgłaszania szkody, poszkodowana została poinformowana o obowiązku współdziałania z ubezpieczycielem przy likwidacji szkody. Nadto przedstawiciel pozwanego poinformował poszkodowaną o przysługującym jej prawie do najęcia pojazdu zastępczego, na czas naprawy oraz akceptowanych przez pozwaną stawkach za najem pojazdów klasy A, B i C, jak również o możliwości ustalenia dalszych warunków wynajmu z inny pracownikiem pozwanej. Z uwagi na to, że pojazd poszkodowanej nie został wyłączony z eksploatacji poszkodowana nie miała wówczas potrzeby najmowa pojazdu zastępczego.

Poszkodowani ustalili w (...) V. termin rozpoczęcia naprawy samochodu na dzień 5.02.2018r. Przed tym dniem poszkodowana skontaktowała się z pozwaną celem zorganizowania na czas naprawy pojazdu zastępczego i ustalenia wszystkich warunków najmu, w tym m.in. marki i modelu samochodu zastępczego. Przedstawiciel pozwanej nie skontaktował się jednak z poszkodowaną i nie zorganizował dla niej pojazdu zastępczego.

Dowód:

- zapis rozmowy telefonicznej, k. płyta DVD k. 63 (od 12 minuty),

- informacja opiekuna szkody K. B., strona 130 akt szkody na płycie DVD k. 39,

- zeznania poszkodowanej M. G., k. 93,

Dnia 10.02.2018r. poszkodowani zawarli z (...) Spółką akcyjną umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...), za stawkę czynszu 239,85 zł brutto dziennie. Najem trwał do 10.02.2018r. do 19.02.2018r. przez 9 dni. Łączna wartość zobowiązania z tytułu najmu pojazdu zastępczego wyniosła 2158,65 zł.

Dowód:

- umowa najmu wraz OW, k. 30-31,

- potwierdzenie zawarcia umowy wraz z aneksami, k. 28,

- protokół odbioru, k. 29,

- raport z wynajmu, k. 22.

W dniu 19.02.2018r. poszkodowany Ł. G. i poszkodowana M. M. zawarli z powódką umowę przejęcia długu i cesji wierzytelności. Na jej podstawie powódka zobowiązała się przejąć zobowiązania poszkodowanych związane z najmem pojazdu zastępczego należne wynajmującemu (...) Spółce akcyjnej. Na przejęcie długu spółka wynajmująca pojazd zastępczy wyraziła pisemną zgodę. W zamian za przejęcie zobowiązania poszkodowani przenieśli na powódkę wierzytelność przysługującą od pozwanej z tytułu odszkodowania za uszkodzenie pojazdu V. (...) nr rej. (...) w dniu 24.12.2017 r.

Dowód:

- umowy z dnia 19.02.2018r., k. 23-27.

Decyzją z dnia 15 marca 2018r. pozwana przyznała odszkodowanie tytułem najmu pojazdy zastępczego w wysokości 639,60 zł, uznając za zasadny okres 4 dni najmu za stawkę 130 zł netto za dobę.

Dowód:

- decyzja, k. 20-21.

W okresie najmu przez poszkodowanych pojazdu zastępczego, przeciętna stawka najmu samochodów, na rynku (...), w segmencie (...), wynosiła ok. 235 zł netto, a przedział cenowy wynosił od 163 zł do 284 zł netto.

Dowód:

- opinia biegłego, k.112-124.

Proces związany z ustalaniem zakresu naprawy, kosztów naprawy i procesu naprawy przebiegał w ten sposób, że:

- 10.01.2018r. doszło do pierwszych oględzin zewnętrznych;

- 18.01.2018r. pozwana zaakceptowała kosztorys naprawczy serwisu,

- 30.01.2018 r. zamówiono części zamienne,

- 5.02.2018r. dostarczono części zamienne i rozpoczęto naprawę poprzez zdemontowanie zderzaka, gdzie ujawniono kolejne uszkodzenia,

- 6.02.2018r. serwis przesłał pozwanej kosztorys dodatkowy,

- 7.02.2018r. pozwana zaakceptowała kosztorys dodatkowy i zamówiono kolejne części zamienne,

- 10.02.2018r. części zamienne dostarczono, a poszkodowana najęła pojazd zastępczy od powoda,

- 17.02.2018r. zakończono naprawę i wydano pojazd.

Technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 2 dni. Niezbędne było doliczenie 1 dnia na utwardzenie powłoki lakierniczej, a także 1 dnia na czynności związane m.in. z wydawaniem pojazdu, czy jego myciem. Naprawa samochodu przy zachowaniu prawidłowego toku i uwzględnieniu dnia wolnego od pracy, powinna zakończyć się 15.02.2018r. Łącznie uzasadniony czas najmu wynosił więc 6 dni.

Dowód:

- opinia biegłego, k.112-124.

- zlecenie naprawy, k. 32.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było uzasadnione w części.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 kc, zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z § 4 art. 822 kc, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela konieczne jest zaistnienie przesłanek odpowiedzialności, a więc zdarzenia, z którym umowa wiąże obowiązek odszkodowawczy, powstania szkody oraz związku przyczynowego między zdarzeniem sprawczym, a faktem, z którego szkoda wynika, przy czym zgodnie z art. 361 kc powinien to być adekwatny związek przyczynowy.

W sprawie niespornym był fakt odpowiedzialności pozwanej, zaistnienie zdarzenia powodującego szkodę, sporna pozostawała wysokości szkody w postaci kosztów najmu, w tym okres najmu i stawka najmu.

Badając z urzędu legitymację procesową powódki, ustalono, że wynika ona z przedłożonych umów przejęcia długu i cesji zawartej z poszkodowanymi i art. 509 kc oraz 510 kc. Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania; wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. W wyniku zawartej umowy powód – nabywca - przejął zobowiązanie poszkodowanego względem spółki wynajmującej pojazd zastępczy, zaś zgodnie z § 1 ust. 2 tytułem wynagrodzenia, poszkodowany przeniósł na powoda swoją wierzytelność odszkodowawczą względem pozwanej. Tym samym nie ulegało wątpliwości, że umowa przejęcia długu, zgodnie z wolą stron w oparciu o treść art. 353 ¹ kpc, stanowiła jednocześnie umowę cesji wierzytelności o charakterze zobowiązująco-rozporządzającym.

W zakresie zarzutu pozwanej co do uchybienia przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody i przyczynieniu się do jej zwiększenia, z uwagi na nieskorzystanie z przedstawionej oferty najmu, uznano go za niezasadny. Co oczywiste na poszkodowanym ciąży obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), tzw. minimalizacja szkody. Kwestia ta była przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji, czy innych kosztach potencjalnie obciążających najemcę. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość ochronie uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela- z resztą brak danych aby w sprawie takie niedogodności mogły wystąpić.

Z przedstawionych przez pozwaną dowodów, w szczególności w postaci nagrania rozmowy telefonicznej z poszkodowaną, istotnie wynikało, że pozwana przedstawiła jej możliwość najmu za jej pośrednictwem pojazdu zastępczego. Przedstawiciel pozwanej zaoferował pojazd zastępczy na okres naprawy, a podając obowiązujące u pozwanej stawki, wskazał je wyłącznie dla klas pojazdów A, B i C, pomijając klasę pojazdu, który został uszkodzony. Zdaniem sądu pozwany nie wykazał, aby poszkodowani otrzymali informację o najmie w innej formie niż telefoniczna. W aktach szkody na płycie DVD znajduje się standardowy formularz informacyjny (...), jednakże nie ma dowodu doręczenia tych informacji poszkodowanemu (np. zwrotnego poświadczenia odbioru, czy nadania wiadomości e-mail lub w inny sposób). Zdaniem sądu fakt, że poszkodowana wówczas – tj. w chwili zgłaszania szkody w dniu 28.12.2017r. – nie wyrażała chęci najmu pojazdu zastępczego był w pełni zrozumiały, racjonalny i zgodny z ustalonym stan pojazdu. Nie było bowiem sporu, że pojazd poszkodowanych nadawał się do ruchu mimo uszkodzeń. Z uwagi więc na brak rzeczywistej konieczności najmu pojazdu zastępczego, poszkodowana w tamtym czasie nie była zainteresowana pojazdem zastępczym. Wbrew jednak twierdzeniom pozwanej, nie stanowiło to przyczyny dla której poszkodowana również później nie najęła auta za pośrednictwem pozwanej. Jak wynikało wprost z zeznań świadka M. M., skontaktowała się ona ponownie z pozwaną w związku z koniecznością najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy. Poszkodowana była zainteresowana najmem pojazdu w ramach propozycji pozwanej i chciała uzyskać wcześniej nie podane jej informacje o warunkach najmu, w tym przede wszystkim rodzaju i marce pojazdu zastępczego. Mimo to nie otrzymała od pozwanej żadnej odpowiedzi, a pozwana nie podjęła się organizacji pojazdu zastępczego. Zeznania świadka w tym zakresie potwierdza informacja pracownika pozwanej – opiekuna szkody – który pisał wprost, że „klient prosi o kontakt w sprawie pojazdu zastępczego. Proszę o tel. do klienta w dniu dzisiejszym sprawa pilna” (strona 130 akt szkody na płycie DVD k. 39). W aktach szkody brak jest jakichkolwiek informacji o odpowiedzi pozwanej na taką prośbę poszkodowanej. Tym samym uznano za w pełni wiarygodne jej zeznania, w zakresie braku kontaktu ze strony pozwanej w związku z wolą zawarcia umowy najmu.

Nie sposób więc uznać, aby najęcie przez poszkodowanych pojazdu zastępczego od innej osoby stanowiło uchybienie obowiązkowi minimalizacji szkody, czy przyczynienie się do jej zwiększenia.

Powód na okoliczność wykazania zasadności przyjętej i dochodzonej stawki najmu, wnosił również o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Tak przeprowadzony dowód wykazał, że stawka najmu pojazdu zastępczego przyjęta w umowie z poszkodowanym nie tylko mieściła się w granicach stawek rynkowych, lecz pozostawała w ich dolnych granicach. Tym samym uznano, ją za zasadną.

Odnośnie zarzutu pozwanej co do okresu najmu, na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów i opinii biegłego, ustalono, że był on w części wykazany. Okres najmu w rozpoznawanej sprawie był ściśle powiązany z procesem przeprowadzanego postępowania likwidacyjnego oraz samej naprawy – lecz dopiero od dnia 10.02.2018r. – kiedy to najem się rozpoczął. Analiza złożonych dokumentów, poparta opinią biegłego i ustalonym przez niego technologicznym czasem naprawy (2 dni) wykazała, że przy zachowaniu w pełni prawidłowego postępowania, naprawa powinna być zakończona 15.02.2018r. Skoro już 10.02.2018r. (sobota) serwis dysponował wszystkimi częściami zamiennymi, to od 12.02.2018r. (poniedziałek) mógł przystąpić do naprawy (2 dni technologicznej + 2 dni konieczne czynności dodatkowe).

Dokonano więc obliczenia:

6* 239,85 = (...),10 ;

(...),10 – 639,60 (odszkodowanie wypłacone) =799,50 zł

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 k.p.c. oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Powód wygrał sprawę w 52 %. Na koszty powoda składało się: wynagrodzenie pełnomocnika 900 zł, opłata skarbowa – 17 zł, opłata od pozwu 76 zł, wykorzystana część zaliczki - 492 zł, łącznie 1485 zł z czego 52 % = 772,20

Na koszty pozwanego składało się: wynagrodzenie pełnomocnika 900 zł, wykorzystana część zaliczki - 492 zł, łącznie 1392 zł z czego 48 % = 668,16 zł. Po dokonaniu wzajemnej kompensaty orzeczono jak w pkt III wyroku.

Na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2015r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano zwrócić stronom niewykorzystane części zaliczek.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)