Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 4 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Ewa Hoffa

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy Krystyna Wojciechowska-Trawka

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2019 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa G. M. /PESEL:(...)/

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. /KRS: (...)

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  Powództwo oddala.

II.  Nie obciąża powoda kosztami sądowymi, natomiast zasądza od niego na rzecz pozwanego kwotę 5417 zł /pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych/ tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/-/ E. Hoffa

Sygn akt XII C 285/18/3

UZASADNIENIE

Powód, G. M., wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego- wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 4 kwietnia 2000 r. wydanego w sprawie(...)zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną dnia 12 grudnia 2001 r. /k.1/

Domagał się też zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z doliczeniem opłaty skarbowej /k. 1v/.

Pozwany, (...) Spółka z o.o. , wniósł o oddalenie powództwa /k. 100/. Wskazał też, że toczył się nie wskazane w pozwie postępowanie egzekucyjne przerywające bieg przedawnienia /k.44/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyroku Sądu Okręgowego we W. z 4 kwietnia 2000 r. wydanym w sprawie (...)zasądzona została od G. M. na rzecz (...) Spółka z o.o. z siedzibą we W. kwota 169.168 zł z odsetkami ustawowymi od 25 lutego 1998 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania w kwocie 22.083,90 zł. Sąd Okręgowy we W. nadał temu wyrokowi klauzulę wykonalności dnia 12 grudnia 2001 r. /k. 5- kserokopia wyroku z poświadczeniem prawomocności i klauzulą wykonalności/.

Na podstawie tego tytułu wykonawczego i wniosku wierzyciela toczyło się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Rewiru II przy Sądzie Rejonowym wW.pod sygnaturą (...).

Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem z dnia 2 lipca 2002 r. ze względu na stwierdzenie bezskuteczności egzekucji. Komornik w uzasadnieniu wskazał, że dokonał przeszukania pomieszczeń i schowków na terenie (...) w P., gdzie dłużnik prowadził działalność gospodarczą i nie wykrył tam mienia ruchomego podlegającego zajęciu. Zaznaczył, że dłużnik nie mieszka pod adresem ul. (...) (...)-(...) P. /k.58- kserokopia postanowienia, k.6 nieczytelna kserokopia z czytelną pieczęcią o wysokości kosztów postępowania egzekucyjnego/.

Oczywiste jest, że o upływie okresu archiwizacji /5 lat/ akta zostały zniszczone, więc przeprowadzenie dowodu z nich nie było możliwe.

Wniosek o wszczęcie kolejnego postępowania egzekucyjnego na podstawie w/w tytułu wykonawczego wierzyciel złożył dopiero 21 maja 2012 r. /k.77- pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. (...)w P. Z. G. z informacją pozyskaną z systemu komputerowego o kolejnych działaniach podjętych w sprawie (...)

Akta (...)opisane powyżej zostały zniszczone po upływie 5- letniego okresu archiwizacji.

Komornik, w toku postępowania dokonał min. zajęcia wierzytelności i wynagrodzenia za pracę dłużnika w firmach: (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. /k.77/ o czym zawiadomił też wierzyciela /k.55- 57- odpisy zawiadomień o zajęciach złożone przez pozwanego/.

Niewątpliwie do powoda dotarła wiadomość o zajęciu wynagrodzenia za pracę wypłacanego mu przez firmę (...) Spółka z o.o. bowiem pracodawca miał obowiązek zawiadomić powoda z jakiej przyczyny nie będzie mu wypłacał zajętego przez Komornika wynagrodzenia, w całości, lub w części.

Tak więc okoliczność gdzie powód mieszkał lub przebywał w czasie trwania postępowania egzekucyjnego (...)nie ma istotnego znaczenia.

Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem z dnia 2 lipca 2012 r. /k.77- pismo w/w Komornika z dnia 17 stycznia 2019 r./.

W okresie od 21 maja 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. trwała więc przerwa biegu przedawnienia i od 1 stycznia 2013 r. jego 10- letni bieg rozpoczął się od nowa.

Od dnia 9 listopada 2017 r. toczyło się kolejne postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika T. C. działającego przy Sądzie Rejonowym wO.pod sygnaturą(...)

Do wniosku o wszczęcie egzekucji wierzyciel dołączył odpis postanowienia z dnia 31 grudnia 2012 r. o umorzeniu postępowania w sprawie (...)opisanej powyżej /k.1-3 akt(...)/.

Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem z dnia 13 lipca 2018 r. wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji i doręczone pełnomocnikowi dłużnika działającemu także w sprawie niniejszej /k. 86 i 87 akt (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów. Sąd z urzędu przeprowadził dowód z wywiadu u Komornika Z. G. co do akt (...)/k.69 i 70/.

Pismo Komornika wskazujące czynności w toku egzekucji odtworzone z systemu komputerowego /k.77/ potwierdziło autentyczność odpisów dokumentów dołączonych do pisma pozwanego z dnia 7 listopada 2018 r. złożonego po terminie zakreślonym w zarządzeniu z dnia 3 lipca 2018 r. /k.28v/ doręczonym pozwanemu dnia 24 lipca 2018 r. /k.33- z.p.o./.
Za wiarygodne Sąd uznał więc zgromadzone w sprawie w/w dokumenty urzędowe, albowiem zostały one sporządzone przez właściwe ku temu organy i w granicach ich kompetencji. Ocena ta dotyczy również zawiadomienia z dnia 17 stycznia 2019 r. o treści informacji znajdujących się w systemie komputerowym Komornika Z. G. dotyczących sprawy (...). Konieczne i celowe było stosowanie zasady prawdy obiektywnej.

Bez znaczenia dla rozpoznania sprawy był fakt, czy powód kiedykolwiek mieszkał pod adresem przy ul. (...), (...)-(...) P., ewentualnie, czy pracował w którejś ze spółek mających tam siedzibę. Bez znaczenia była też okoliczność, czy powód stawił się na przesłuchanie w Kancelarii (...)

dnia 16 lipca 2012 r. , czy się nie stawił. /k.77- ostatnia pozycja wykazu czynności/. Protokół przesłuchania jest sporządzany, podobnie jak podczas czynności sądowych, niezależnie od stawiennictwa osoby przesłuchiwanej i zawiera informacje, że wezwana osoba nie stawiła się.

Wniosek o otwarcie rozprawy na nowo i o przesłuchanie powoda na te okoliczności /k.89- 90/ nie został więc uwzględniony wobec wyjaśnienia wszelkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy /k.93/.

Sąd zważył, co następuje:
Podstawą prawną roszczenia powoda jest art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.
Powództwo przeciwegzekucyjne, przewidziane w art. 840 k.p.c. (tzw. powództwo opozycyjne) jest środkiem merytorycznej obrony przed egzekucją, przysługującym dłużnikowi. Jego podstawą jest zasadność i wymagalność obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym. Jeżeli tytuł egzekucyjny (prawomocne orzeczenie sądu lub referendarza sądowego) korzysta z powagi rzeczy osądzonej podstawą powództwa może być zdarzenie, które nastąpiło po powstaniu tytułu egzekucyjnego albo po zamknięciu rozprawy, po której wydano tytuł egzekucyjny, na skutek którego zobowiązanie objęte tytułem wygasło. Są to wszelkie zdarzenia wywołujące taki skutek na gruncie prawa cywilnego materialnego (np. spełnienie świadczenia, potrącenie, odnowienie, przyjęcie innego świadczenia przez wierzyciela w zamian za objęte tytułem, niemożność świadczenia, zwolnienie z długu). Podstawą powództwa opozycyjnego mogą być także zdarzenia, z nastąpieniem których zobowiązanie objęte tytułem nie może być egzekwowane (np. przedawnienie, odroczenie terminu spełnienia świadczenia, rozłożenie świadczenia na raty).
Istotą powództwa opozycyjnego z art. 840 k.p.c. jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Przedmiotem sporu jest zatem wykonalność tytułu wykonawczego. Zasadność roszczenia stwierdzonego orzeczeniem sądowym może być rozpatrywana tylko na podstawie zdarzeń, które nastąpiły po wydaniu orzeczenia sądowego.
Powód powoływał się na przedawnienie roszczenia stwierdzonego wyżej opisanym prawomocnym wyrokiem sądowym z upływem 10 lat od jego uprawomocnienia się , a więc wskazał zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane.
Zgodnie z art. 125 § 1 k.c. roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Dotyczy to zarówno roszczeń podlegających krótszym terminom przedawnienia, jak i roszczeń ograniczonych terminami zawitymi. Nie dotyczy to jedynie stwierdzonych w powyższy sposób roszczeń o świadczenia okresowe należne w przyszłości, które podlegają właściwemu im przedawnieniu trzyletniemu. Art. 125 k.c. nie wskazuje początku biegu przewidzianego w nim terminu przedawnienia. Odwołując się do brzmienia art. 124 § 2 k.c., stanowiącego, iż w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone uznać należy, że zdarzeniem wyznaczającym początek biegu terminu przedawnienia przewidzianego w art. 125 § 1 k.c. jest uprawomocnienie się orzeczenia.
Z kolei zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Zgodnie natomiast z art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Istotą przerwania biegu przedawnienia jest zatem to, że termin przedawnienia przestaje upływać z chwilą zaistnienia okoliczności powodującej przerwę i nie biegnie (w sytuacji opisanej w art. 124 § 2 k.c.) przez cały czas jej trwania, a nadto, po ustaniu tej okoliczności termin przedawnienia biegnie od początku, w całej swej długości, tak jakby wcześniej nie upłynęła żadna jego część. Przerwanie biegu przedawnienia może nastąpić w wyniku dokonania przez dłużnika lub wierzyciela oznaczonej w ustawie czynności. Powoduje ono taki skutek, że dotychczasowy bieg przedawnienia zostaje zniesiony.
Zarówno w orzecznictwie jak i w literaturze utrwalony jest pogląd, że złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przerywa bieg przedawnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2004 r. wydany w sprawie II CR 276/2004, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r. wydana w sprawie III CZP 101/2003). Bieg terminu przedawnienia przerywa także złożenie do komornika wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego względem dłużnika i prowadzenie postępowania egzekucyjnego w oparciu o ten wniosek.
Wyrok wydany przez Sąd Okręgowy we W. w sprawie o sygnaturze (...)uprawomocnił się i dnia 12 grudnia 2001 r. nadano mu klauzulę wykonalności.10-letni termin przedawnienia uległ przerwaniu na czas trwania postępowania egzekucyjnego w sprawie (...) i od daty uprawomocnienia się postanowienia z dnia 2 lipca 2002 r. terminu 10-letni termin przedawnienia rozpoczął swój bieg na nowo.

Dnia 21 maja 2012 r., a więc przed upływem okresu przedawnienia, rozpoczęło się kolejne postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika przy Sądzie Rejonowym P. (...)w P. Z. G. pod sygnaturą (...)Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem z dnia 31 grudnia 2012 r. r. ze względu na stwierdzenie bezskuteczności egzekucji /k.77- informacja Komornika o przebiegu postępowania/.

Okres przedawnienia rozpoczął więc swój bieg od 1 stycznia 2013 r.

Ponieważ nie nastąpiło przedawnienie powództwo należało oddalić.

Powód został zwolniony od kosztów sądowych w całości postanowieniem referendarza sądowego z dnia 21 maja 2018 r. /k.24/, nadal odbywa karę pozbawienia wolności wobec czego brak było podstaw do zmiany tego postanowienia.

Sąd nie obciążył powoda kosztami sądowymi , lecz zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę 5417 zł stanowiącą koszty zastępstwa procesowego pozwanego na podstawie art. 98§ 1, 23 i 3, oraz §2 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz. U. poz. 1804 i zm. w Dz. U. 2016 poz. 1667/.

/-/ E. Hoffa