Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 53/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 23 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Kaliszu, w sprawie z powództwa J. S. przeciwko D. U. (1) o zapłatę, w pkt 1. oddalił powództwo w całości; w pkt 2. zasądził od powódki J. S. na rzecz D. U. (1) kwotę 4 817,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz w pkt 3. przyznał ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu na rzecz adwokata Z. K. kwotę 4.817,00 złotych powiększoną o 23 % stawkę podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej powódce z urzędu, sygn. akt V GC 889/16 (wyrok k. 163; uzasadnienie k. 173 – 179, tom II).

Apelację od powyższego orzeczenia złożyła powódka – J. S. i wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie powództwa z przyznaniem kosztów zastępstwa prawnego, a nadto wniosła o zwolnienie powódki od kosztów za postępowanie apelacyjne. Skarżąca z ostrożności zaskarżyła postanowienie o kosztach z pkt 2. wyroku, uznając, iż przyznanie tychże kosztów od powódki będącej bez wątpienia w trudnej sytuacji materialnej narusza przepis art. 102 k.p.c.

Zaskarżonemu wyrokowi apelująca zarzuciła, że istota sprawy nie została zbadana, poczynione zostały zbędne ustalenia, nieodnoszące się do istoty sprawy, przez co rozstrzygnięcie nie było poprawne (apelacja k. 190 – 193).

Pozwani: D. U. (2) oraz O. U. i I. U. (następcy prawni pozwanego D. U. (1) ) w odpowiedzi na apelację powódki, wnieśli o jej oddalenie i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku oraz zasądzenie na rzecz pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem II instancji (odpowiedź na apelację k. 291 – 296 oraz k. 291-296 tom II).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki jest niezasadna.

Nie zasługują na uwzględnienie podniesione przez Skarżącą zarzuty niezbadania istoty sprawy, poczynienia zbędnych ustaleń nie odnoszących się do istoty sprawy, a w konsekwencji niepoprawne rozstrzygnięcie.

Z niewadliwych i niekwestionowanych przez strony ustaleń Sądu Rejonowego wynika, iż w dniu 28 kwietnia 2015 roku powódka zawarła z pozwanym D. U. (1), prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą(...) z siedzibą w miejscowości K. umowę, której przedmiotem było stałe świadczenie przez przewoźnika usług przewozowych na rzecz zleceniodawcy. Na mocy postanowień umowy powódka zobowiązała się w czasie obowiązywania umowy do pozostawania w stałej gotowości do świadczenia usług przewozowych w imieniu i na rachunek pozwanego. Strony postanowiły, że zgodnie z § 12 pkt 3 umowy w przypadku rażącego naruszenia postanowień umowy przez którąkolwiek ze stron, drugiej stronie przysługuje prawo rozwiązania umowy bez zachowania terminu wypowiedzenia, ze skutkiem natychmiastowym. W szczególności zleceniodawcy (pozwanemu) przysługiwało prawo do rozwiązania przedmiotowej umowy ze skutkiem natychmiastowym w przypadku zaprzestania świadczenia usług przewozowych przez przewoźnika wbrew postanowieniem umowy. Nie budziło wątpliwości, iż pismem z dnia 12 stycznia 2016 roku pozwany wypowiedział powódce umowę ze skutkiem natychmiastowym, powołując się na treść § 12 ust. 3. Jako przyczynę wypowiedzenia umowy pozwany wskazał, iż w dniu 5 stycznia 2016 roku kurier (...) E. A., pracujący dla powódki, nie pobrał przesyłek do doręczenia oraz powódka nie podstawiła auta zastępczego.

W § 2 ust. 15 zdanie 1 umowy strony postanowiły, że w przypadku zdarzeń losowych uniemożliwiających świadczenie usług takich jak np.: choroba przewoźnika czy też awaria samochodu, Przewoźnik zobowiązany jest powiadomić Zleceniodawcę niezwłocznie o takim zdarzeniu i okresie, w którym nie będzie świadczył usług przewozowych oraz zagwarantować podmiot, który w jego zastępstwie będzie świadczył usługi na rzecz Zleceniodawcy, z zastrzeżeniem, iż podmiot ten będzie posiadać kwalifikacje, o których mowa w § 2 ust. 2 oraz będzie przeszkolony przez Przewoźnika z obowiązujących w (...) procedur, instrukcji, zarządzeń i innych wytycznych związanych z wykonywaniem niniejszej umowy i zaakceptowany przez (...).

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego prawidłowo ustalił, że powódka uchybiła obowiązkom wynikającym z zawartej umowy, co stanowiło podstawę do jej wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym. Sąd I instancji ustalił, że powódka w dniu 5 stycznia 2016 roku nie wykonała zleceń dostarczenia przesyłek, do czego się zobowiązała w umowie. Z dowodu z zeznań przesłuchanych na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2017 roku świadków: K. S. i K. J. wynika, że kierowca E. A. w dniu 5 stycznia 2016 roku był zdany sam na siebie, przyjechał własnym samochodem, gdyż firmowy się popsuł, zapakował go ile mógł i zostawił część przesyłek w magazynie, zapowiadając, iż przyjedzie po przesyłki po rozwiezieniu pobranych. Jednakże tego dnia z uwagi na awarię swojego samochodu po pozostałe przesyłki się nie zgłosił, nie informując w trakcie rozwożenia o kłopotach z transportem. Powódka także nie informowała pozwanego o powstałych trudnościach z transportem. Jednocześnie z dowodu z przesłuchania pozwanego w charakterze strony wynika, iż gdyby powódka poinformowała o wystąpieniu awarii, poprosiła o pomoc w rozwiązaniu problemu, zwyczajnie wykazała chęć, zaangażowanie i gotowość do współpracy, pozwany uznałby, że powódka faktycznie wypełniła zobowiązania wynikające z zawartej umowy, a przynajmniej wykazała dobrą wolę do jej realizacji. W przedmiotowej sprawie trafnie Sąd Rejonowy wskazał, iż powódka nie podjęła stosownych działań zgodnie z procedurami obowiązującymi w (...) i wiążącą strony umową. Tym bardziej, że kłopoty z pobraniem wszystkich przesyłek i dostarczeniem ich do odbiorców powtórzyły się w dniu 6 stycznia 2016 roku. Należy przy tym pamiętać, iż pozwany był rozliczany przez zlecającego – (...) szczegółowo ze wszelkich niedoręczonych przesyłek, bądź innych uchybień. Wobec tego był zobligowany do współpracy z podmiotami, które sprawnie, konkretnie i terminowo wykonają zlecone przewozy. W tym zakresie Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń i żadne z nich, wbrew zarzutom Skarżącej, nie były zbędne.

W tym miejscu należy wskazać, iż powódka w niniejszej sprawie dochodzi odszkodowania w wysokości utraconych dochodów. Zasadnie pozwany wskazał, iż powódka w toku procesu nie wykazała wysokości poniesionej przez siebie szkody. Zgodnie, bowiem z zasadami odpowiedzialności kontraktowej to na niej w takiej sytuacji spoczywał ciężar dowodu (art. 6 k.c. w związku z art. 471 k.c.). Sąd Rejonowy trafnie uznał, że w realiach przedmiotowej sprawy również wysokość dochodzonego odszkodowania nie została przez powódkę w żaden sposób udowodniona. Zasadnie Sąd I instancji wskazał, iż powoływanie się na średnią kwotę zarobków z miesięcy poprzedzających okres świąteczny nie może stanowić podstawy do ustalenia utraconego dochodu. Ustalenie wysokości odszkodowania wymagało wiadomości specjalnych, toteż nie sposób było dokonać stosownych ustaleń bez przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego (art. 278 § 1 k.p.c.). Powódka nie przedstawiła żadnych wniosków dowodowych celem wykazania wysokości dochodzonego odszkodowania, nie żądała przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego w tym zakresie. Powódka, ograniczając się wyłącznie do własnych twierdzeń, nie wykazała również, aby żądana przez nią kwota 439 zł, objęta pozwem, stanowiła uiszczone pozwanemu świadczenie nienależne.

Sąd Odwoławczy nie dostrzegł uchybień kwestionowanego wyroku, które winny być uwzględnione w toku kontroli instancyjnej z urzędu. W tym stanie rzeczy, wobec bezzasadności wskazanych zarzutów sformułowanych przez apelującą Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację. W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew stanowisku skarżącej, brak było podstaw do rozstrzygania o kosztach procesu w oparciu o art. 102 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. i w związku z art. 391 § 1 k.p.c., zasądzając od powódki, jako strony przegrywającej to postępowanie, na rzecz pozwanych kwotę 1.800,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w tym postępowaniu. Wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych, będącego radcą prawnym, zostało ustalone na podstawie § 2 ust. 5 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych - tekst jednolity z dnia 3 stycznia 2018 roku, Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).

Wobec tego, że koszty pełnomocnika ustanowionego z urzędu dla powódki J. S. nie zostały pokryte ani w całości, ani w części na etapie postępowania apelacyjnego, Sąd Okręgowy, działając na podstawie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 roku, poz. 1714), przyznał i nakazał wypłacić to wynagrodzenie w kwocie 1 476,00 złotych brutto, stosownie do wartości przedmiotu zaskarżenia, ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu.

Bartosz Kaźmierak Iwona Godlewska Beata Matysik