Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Ca 1657/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Zbigniew Zgud

Sędziowie:

SO Agnieszka Cholewa-Kuchta

SO Katarzyna Serafin-Tabor (sprawozdawca)

Protokolant: sekr. sądowy Dominik Kulesza

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2018 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy Miejskiej K.

przeciwko A. S., D. S. i E. S.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie

z dnia 25 kwietnia 2018 r., sygnatura akt I C 4899/17/N

1.  zmienia zaskarżony wyrok nadając mu treść:

„.I. zasądza solidarnie od pozwanych A. S., D. S. i E. S. na rzecz strony powodowej Gminy Miejskiej K. kwotę 12 672,55 zł (dwanaście tysięcy sześćset siedemdziesiąt dwa 55/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 29 października 2015 r. do dnia zapłaty;

II. oddala powództwo w pozostałej części ;

III. zasądza solidarnie na rzecz pozwanych od strony powodowej kwotę 1286 zł (jeden tysiąc dwieście osiemdziesiąt sześć) tytułem zwrotu kosztów postępowania.”;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz strony powodowej kwotę 2434 zł (dwa tysiące czterysta trzydzieści cztery) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Katarzyna Serafin-Tabor SSO Zbigniew Zgud SSO Agnieszka Cholewa-Kuchta

Sygn. akt II Ca 1657/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego z dnia 5 grudnia 2018 roku

Pozwem z dnia 14 kwietnia 2016 roku Gmina Miejska K. domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanych A. S., D. S. i E. S. kwoty 43.280,17 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot za okresy szczegółowo wskazane w pozwie. Nadto domagała się zasądzenia zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie w dniu 7 lipca 2016 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwani w sprzeciwach od nakazu zapłaty domagali się uchylenia nakazu zapłaty oraz oddalenia powództwa w całości. W piśmie nadanym w dniu 15 marca 2018 roku podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Pomiędzy stronami bezsporne były następujące okoliczności:

Właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...), znajdującego się w budynku na osiedlu (...) w K. jest Gmina Miejska K.. Pozwani zamieszkiwali w tym lokalu w okresie od listopada 2009 roku do grudnia 2012 roku bez tytułu prawnego. We wskazanym okresie pozwani nie regulowali w całości ani terminowo opłat za lokal, powstała w ten sposób zaległość w łącznej kwocie 42.193,21 zł. Odsetki za opóźnienie w zapłacie kwot należnych za w/w okres wynoszą łącznie 1.086,96 zł.

W związku z powstałą zaległością Gmina Miejska K. wzywała pozwanych do zapłaty zaległej kwoty.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Sąd Rejonowy uznał, iż w niniejszej sprawie powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd wskazał, że nie ulega wątpliwości, iż wszyscy pozwani są byłymi lokatorem w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Zgodnie zaś z art. 18 ust. 1 u.o.p.l. osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie, to odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać odszkodowania uzupełniającego (art. 18 ust. 2 zdanie drugie u.o.p.l.). Przy czym osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł (art. 18 ust. 3 u.o.p.l.). Po ustaniu stosunku najmu byłego lokatora i właściciela łączy szczególnego rodzaju stosunek zobowiązaniowy, którego treścią jest zapewnienie właścicielowi określonego, również płatnego periodycznie (co miesiąc) wynagrodzenia za dalsze korzystanie z lokalu.

Pozwani nie kwestionowali, że faktycznie we wskazanym okresie zajmowali oni lokal mieszkalny, stąd w ocenie Sądu byli zobowiązania do zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie. Pozwani nie kwestionowali również wysokości naliczonych przez Gminę kwot, podnieśli jednak zarzut przedawnienia roszczenia.

W tej kwestii Sąd wskazał, że zgodnie z art. 117 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się z korzystania z zarzutu przedawnienia. Skorzystanie przez zobowiązanego z tego uprawnienia, powoduje że roszczenie nie może już być przez uprawnionego skutecznie dochodzone. Dotyczy to nie tylko roszczenia głównego, ale także odsetek za opóźnienie. Stosownie do treści art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – lat trzy.

Sąd Rejonowy powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazał, że przesądzone zostało, że odszkodowanie przewidziane w art. 18 ust. 1 ustawy z 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego ma charakter świadczenia okresowego. Nadanie świadczeniom odszkodowawczym charakteru świadczeń okresowych, uzasadnia zastosowanie do ich dochodzenia, właściwego dla nich, trzyletniego terminu przedawnienia przewidzianego w art. 118 k.c. Również i w zakresie roszczenia odsetkowego Sąd wskazał, że zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z przepisem art. 481 § 2 k.c., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Stosownie natomiast do przepisu art. 482 § 1 k.c., od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie od chwili wytoczenia o nie powództwa. Wedle art. 118 k.c. termin przedawnienia dla roszczeń o świadczenia okresowe wynosi 3 lata. W tej kwestii również wskazał, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem odsetki za opóźnienie mają charakter świadczeń okresowych i przedawniają się w określonym dla nich trzyletnim terminie, przy czym roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie w zapłacie ulega przedawnieniu najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego.

Wobec powyższego Sąd Rejonowy uwzględnił zarzut przedawnienia skutecznie podniesiony przez wszystkich pozwanych. Ponieważ powództwo w niniejszej sprawie zostało wniesione w dniu 14 kwietnia 2016 roku, a dotyczyło roszczenia obejmującego okres od listopada 2009 roku do grudnia 2012 roku, a zatem całe roszczenie objęte pozwem uległo przedawnieniu. Również przedawnieniu uległy odsetki ustawowe, których zasądzenia domagała się Gmina od przedawnionych kwot roszczenia głównego, w tym również odsetki w kwocie 1.086,96 zł, które naliczone zostały od należności płatnych z opóźnieniem dotyczących miesięcy od października do listopada 2009 roku.

Mając powyższe na uwadze Sąd I instancji powództwo w całości oddalił z uwagi na podniesiony zarzut przedawnienia.

O kosztach orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z kierunkiem rozstrzygnięcia. Na koszty te złożyły się koszty zastępstwa procesowego przez adwokata w wysokości 4.800 zł oraz 17 zł tytułem uiszczonej opłaty za pełnomocnictwo. Z uwagi na to, że wszyscy pozwani byli reprezentowani przez jednego pełnomocnika, Sąd przyznał na ich rzecz zwrot kosztów tego w wysokości wynagrodzenia przysługującego jednemu pełnomocnikowi.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa zarzucając mu naruszenie prawa materialnego tj. art.18 par.2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego polegające na błędnej jego wykładni i przyjęciu, że opłaty niezależne od właściciela, stanowiące odszkodowanie uzupeł­niające są świadczeniem okresowym, a tym samym podlegają 3-letniemu okresowi przedawnienia.

W oparciu o tak sformułowany zarzut wniosła o zasądzenie od pozwanych A. S., D. S. i E. S. solidarnie na rzecz powoda Gminy Miejskiej K. kwoty 12.672,55 złotych z ustawowymi odsetkami za okres do 31.12.2015 roku i z usta­wowymi odsetkami za opóźnienie za okres od 1.01.2016 r:

- od kwoty 254,98 zł od dnia 2.12.2009 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 254,98 zł od dnia 3.01.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 254,98 zł od dnia 2.02.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 265,48 zł od dnia 2.03.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 265,48 zł od dnia 2.04.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 5.05.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 2.06.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 2.07.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 3.08.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 2.09.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 2.10.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 3.11.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 2.12.2010 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 287,73 zł od dnia 4.01.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.02.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.03.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.04.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 3.05.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.06.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.07.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.08.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.09.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.10.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 3.11.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 2.12.2011 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300,62 zł od dnia 3.01.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 316,37 zł od dnia 2.02.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 427,66 zł od dnia 2.03.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 427,66 zł od dnia 3.04.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 427,66 zł od dnia 3.05.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 427,66 zł od dnia 2.06.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 427,66 zł od dnia 3.07.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 427,66 zł od dnia 2.08.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 430,46 zł od dnia 2.09.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 430,46 zł od dnia 2.10.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 430,46 zł od dnia 3.11.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 430,46 zł od dnia 2.12.2012 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 575,47 zł od dnia 3.01.2013 r. do dnia zapłaty,

Nadto skarżąca wniosła o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda Gminy Miejskiej K. kosztów postępowania sądowego, w tym kosz­tów zastępstwa procesowego, za obydwie instancje. Alternatywnie strona powodowa wniosła o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Są­dowi I instancji do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów dotychczasowego postępowania.

W odpowiedzi na apelację pozwani wnieśli o jej oddalenie, a także o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuję:

Apelacja wniesiona przez stronę powodową w przeważającej części zasługiwała na uwzględnienie.

Zasadniczo apelacja wniesiona przez powoda sprowadzała się do zarzutu naruszenia art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej: „u.o.p.l.”) poprzez przyjęcie, że w przypadku opłat niezależnych, stanowiących odszkodowanie uzupełniające, świadczenia te, jako świadczenia okresowe, podlegają trzyletniemu okresowi przedawnienia.

Na wstępie wyjaśnić trzeba, że art. 18 ust. 1 u.o.p.l. stanowi, że osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Zgodnie z art. 18 ust. 2 z zastrzeżeniem ust. 3, odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego. Po myśli art. 18 ust. 3 tej ustawy osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł.

W sytuacji zatem, gdy odszkodowanie wyliczone na podstawie zdania pierwszego powołanego przepisu nie pokrywa wszystkich strat, właściciel może żądać odszkodowania uzupełniającego. Odszkodowanie to ma na celu wyrównanie tego, czego właściciel nie jest w stanie otrzymać z odszkodowania zastępującego czynsz i z reguły obejmuje opłaty niezależne od właściciela, takie jak opłaty za dostawę wody czy odbiór nieczystości. Uzyskując odszkodowanie uzupełniające właściciel ma zatem możliwość wyrównania strat poniesionych w związku z uiszczaniem przez właściciela opłat niebędących składnikiem odszkodowania, które musi on uiszczać, by zrealizować ciążące na nim obowiązki utrzymania lokalu w stanie nadającym się do korzystania.

W okolicznościach niniejszej sprawy strona pozwana domagała się odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu za okres od listopada 2009 roku do grudnia 2012 roku włącznie oraz odsetek od spłaconych z opóźnieniem należności. Kwoty, których zasądzenia domagała się powódka obejmowały odszkodowanie oraz opłaty niezależne. Z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia powództwo, w zakresie w jakim dotyczyło zasądzenia odszkodowania, zostało oddalone i nie było to kwestionowane przez stronę powodową. Powódka kwestionuje natomiast to, czy zasadnie zostało oddalone z uwagi na przedawnienie również żądanie dotyczące zasądzenia odszkodowania uzupełniającego.

Zasadniczą dla oceny zasadności wniesionej apelacji była więc kwestia w jakim terminie przedawnieniu ulega roszczenia o odszkodowanie uzupełniające przewidziane w art. 18 ust. 2 u.o.p.l.

Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Świadczenie okresowe polega na periodycznym, w określonych z góry odstępach czasu, dawaniu uprawnionemu, w czasie trwania określonego stosunku prawnego pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, których ilość nie jest z góry określona. Za takie świadczenia uznaje się odszkodowanie przewidziane w art. 18 ust. 1 u.o.p.l, o którym mowa powyżej, albowiem ustawodawca wyraźnie wskazał, że "odszkodowanie" ma być płatne co miesiąc. Wobec tego w tym wypadku zastosowanie znajduje trzyletni termin przedawnienia przewidziany w art. 118 k.c. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2012 r., sygn. akt IV CSK 303/12, z dnia 18 maja 2012 r., sygn. akt IV CSK 490/11, L.).

Inna sytuacja jest w przypadku odszkodowania uzupełniającego przewidzianego w art. 18 ust. 2 u.o.p.l., gdzie brak jest takiego wskazania nakładającego obowiązek comiesięcznego, periodycznego uiszczania opłat mających na celu uregulowanie strat powstałych po stronie właściciela lokalu mających inna podstawę, niż odszkodowanie. Jak wskazał Sąd Najwyższy w powołanym powyżej wyroku z dnia 9 listopada 2012 roku „ poza tym zakresem pozostaje uzupełniające odszkodowanie przewidziane w art. 18 ust. 2 zdanie drugie ustawy o ochronie praw lokatorów. Jak wynika z treści art. 18 ust. 1, trzyletni termin przedawnienia odnosi się wyłącznie do odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu.” Jak dalej wskazał Sąd, odszkodowania uzupełniającego, zatem z tytułu opłat niezależnych, właściciel może żądać na zasadach ogólnych tj. zastosowanie art. 472 k.c. i bez nadawania temu odszkodowaniu charakteru świadczeń okresowych. W przeciwnym razie, odrębne uregulowanie w art. 18 ust. 2 u.o.p.l. zagadnienia odszkodowania uzupełniającego, byłoby pozbawione racjonalnego znaczenia. Stanowisko to zostało potwierdzone również w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2007 roku, sygn. akt III CZP 121/07. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd uznał za najwłaściwsze ujmowanie odpowiedzialności, o której mowa w przepisach art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l., jako odpowiedzialności odszkodowawczej za naruszenie obowiązku zwrotu lokalu po wygaśnięciu do niego tytułu prawnego, zmodyfikowaną w sposób przewidziany w tych przepisach, tj. jako odpowiedzialność ex contractu opartą na zasadach art. 471 i nast. z daleko idącymi zmianami dokonanymi przez art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l. Jak wyjaśnił dalej Sąd Najwyższy, z chwilą wygaśnięcia tytułu prawnego do lokalu powstaje obowiązek jego niezwłocznego zwrotu przez byłego lokatora właścicielowi. Jeżeli zdarzeniem będącym źródłem tytułu prawnego do lokalu jest umowa, obowiązek ten ma podstawę w tej umowie (por. art. 56 k.c.). Nienależyte wykonanie tego obowiązku pociąga za sobą konsekwencje określone w art. 471 i nast., chyba że co innego zastrzeżono w umowie będącej źródłem tytułu prawnego do lokalu lub co innego wynika z ustawy. W art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l., w odniesieniu do przypadków dochodzenia odszkodowania w granicach czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu, wyłączono zastosowanie art. 472 k.c., wyrażającego zasadę winy, i oparto odpowiedzialność byłego lokatora na zasadzie ryzyka. Świadczenia odszkodowawcze mają zaś charakter świadczeń okresowych płatnych co miesiąc. Odnosząc się do kwestii świadczenia uzupełniającego (art. 18. ust 2 zd. drugie u.o.p.l.) Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że tego odszkodowania właściciel może się domagać już tylko na zasadach ogólnych, tj. z zastosowaniem art. 472 k.c. i bez nadawania temu odszkodowaniu charakteru świadczeń okresowych. Jednocześnie zdaniem Sądu Najwyższego jako odpowiedzialności odszkodowawczej za naruszenie obowiązku zwrotu lokalu po wygaśnięciu do niego tytułu prawnego, zmodyfikowanej w sposób przewidziany w art. 18 ust. 1 i 3 u.o.p.l., nie da się ująć odpowiedzialności, o której mowa w art. 18 ust. 3 u.o.p.l. Skoro przepis ten pozwala osobom na zajmowanie zgodnie z prawem lokalu, którego dotyczył wyrok eksmisyjny, do czasu dostarczenia im lokalu socjalnego lub zamiennego, to nie można przyjąć, że osoby te naruszają obowiązek niezwłocznego zwrotu lokalu właścicielowi. Wobec tej okoliczności, odróżniającej przypadki określone w art. 18 ust. 1 i 3 u.o.p.l. od przypadków objętych zakresem zastosowania art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l., art. 18 ust. 1 i 3 u.o.p.l. wyłącza w określonych w tym przepisie stanach faktycznych odpowiedzialność odszkodowawczą kontraktową byłych lokatorów i ustanawia w jej miejsce szczególnego rodzaju stosunek zobowiązaniowy, którego treścią jest zapewnienie właścicielowi określonego, płatnego periodycznie wynagrodzenia za dalsze korzystanie z lokalu przez byłego lokatora. Reasumując rozważania Sąd Najwyższy przyjął, że podstawy prawnej dla żądania odszkodowania uzupełniającego z art. 18 ust. 2 u.o.p.l. nie można upatrywać w art. 415 k.c. i to zarówno w przypadku, gdy chodzi o osoby w stosunku do których orzeczono o uprawnieniu do lokalu socjalnego jak i byłych lokatorów, którym takie uprawnienie nie przysługuje. W wypadku zajmowania lokalu przez byłego lokatora uprawnionego do lokalu socjalnego odbywa się to na podstawie szczególnego rodzaju stosunku zobowiązaniowego, którego treścią jest zapewnienie właścicielowi określonego, płatnego periodycznie wynagrodzenia za dalsze korzystanie z lokalu przez byłego lokatora i w ramach którego właściciel może dochodzić odszkodowania uzupełniającego, gdy odszkodowanie wyliczone na podstawie art. 18 ust. 3 u.o.p.l. nie pokrywa wszystkich strat. Roszczenie o odszkodowanie uzupełniające nie ma charakteru okresowego, zatem podlega ogólnemu terminowi przedawniania, a termin przedawnienia wynosi 10 lat.

Wobec powyższego uznać należało, iż roszczenie powódki o odszkodowanie uzupełniające, z uwagi na dłuższy, niż w przypadku odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, termin przedawnienia, mogło być dochodzone w niniejszym postępowaniu i nie uległo przedawnieniu.

Opłaty nienależne, których zasądzenia domaga się powódka w okresie od grudnia 2009 roku do lutego 2010 roku wynosiły 254,98 zł, w okresie od marca 2010 roku do kwietnia 2010 roku wynosiły 265,48 zł, w okresie od maja 2010 roku do stycznia 2011 roku wynosiły 287,73 zł, w okresie od lutego 2011 roku do stycznia 2012 roku wynosiły 300,62 zł, w okresie od lutego 2012 roku do sierpnia 2012 roku wynosiły 427,66 zł, w okresie od września 2012 roku do grudnia 2012 roku wynosiły 430,46 zł, a w styczniu 2013 roku wynosiły 575,47 zł. Łącznie należność Gminy Miejskiej K. z tytułu odszkodowania uzupełniającego wynosiła 12 672,55 zł. Powyższe kwoty nie były kwestionowane ani co do wysokości, ani co do okresów za które były naliczane przez pozwanych.

Sąd Okręgowy częściowo oddalił natomiast apelacje w zakresie, w jakim powód domagał się zasądzenia odsetek wskazując, odrębnie za każdy miesiąc naliczania odszkodowania uzupełniającego, kolejny dzień miesiąca, od którego mają być naliczane odsetki, w ten sposób nadając poszczególnym kwotom charakteru periodycznego. W ocenie Sądu Okręgowego, z uwagi na powyższe rozważania dotyczące charakteru odszkodowania uzupełniającego, brak jest podstaw do naliczania odsetek w ten sposób. W tym zakresie zastosowanie znajdą reguły ogólne, a zatem istotne są wezwania wystosowane do pozwanych z zakreślonymi terminami, w jakich należności miały zostać uregulowane. Na tej podstawie Sąd Okręgowy ustalił, że datą wymagalności była data 29 października 2015 roku, jako pierwzy dzień po upływie wskazanego wezwaniach terminu.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uwzględnił powództwo co do kwoty 12 672,55 zł na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c., jednocześnie zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 29 października 2015 roku do dnia zapłaty. W zakresie roszczenia odsetkowego Sąd Okręgowy, na podstawie 385 k.p.c. oddalił apelację w pozostałym zakresie, o czym orzekł jak w pkt 2 wyroku.

O kosztach postępowania przed Sądem Rejonowym orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c. Strona pozwana wygrała to postępowanie w 70 %, zaś strona powodowa w 30 %.

Z kolei o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., uznając pozwanych za stronę przegrywającą w całości. Na zasądzone koszty złożyła się opłata od apelacji w wysokości 634 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1800 zł, ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Agnieszka Cholewa-Kuchta SSO Zbigniew Zgud SSO Katarzyna Serafin-Tabor