Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 16 kwietnia 2019 r.

Sygn. akt VI Ka 1026/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca: SSO Ludmiła Tułaczko (spr.)

Protokolant asystent sędziego Martyna Rokicka – Spodar

przy udziale prokuratora Józefa Gacka

po rozpoznaniu dnia 16 kwietnia 2019 r. w Warszawie

sprawy G. Z., s. W. i M., ur. (...)
w O.

oskarżonego o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie

z dnia 5 marca 2018 r. sygn. akt IV K 240/16

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok; zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 520 zł tytułem opłaty za drugą instancję oraz obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze.

SSO Ludmiła Tułaczko

Sygn. akt VI Ka 1026/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie wyrokiem z dnia 5 marca 2018r. po rozpoznaniu sprawy IV K 240/16 G. Z.

oskarżonego o to, że:

w dniu 14 listopada 2001 r. w sklepie (...) przy ul. (...)
w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził (...) Bank (...) S.A. z/s w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 9.995,63 zł wprowadzając pracownika (...) S.A. z/s w W. w błąd co do możliwości spłaty kredytu przy zawieraniu umowy kredytowej nr (...) wydania kart kredytowej A. z (...) Bank (...) S.A. z/s w W. przy użyciu której dokonał zakupów na w/w kwotę działając w ten sposób na szkodę w/w banku,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

I.  oskarżonego G. Z., w ramach zarzucanego mu czynu, uznał za winnego tego, że w dniu 14 listopada 2001 roku w sklepie (...) przy ul. (...) w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci środków pieniężnych w kwocie 9.995,63 zł, w ten sposób, że posługując się jako autentycznym podrobionym zaświadczeniem o zatrudnieniu i zarobkach, datowanym na dzień 9 listopada 2001 roku, zawarł z tym bankiem umowę nr (...) o wydanie karty kredytowej A., wprowadzając w błąd upoważnionego do zawarcia tej umowy pracownika firmy (...) S.A. z siedzibą w W. co do swego zatrudnienia na stanowisku Prezesa Zarządu w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. (...) i wysokości uzyskiwanego z tego tytułu wynagrodzenia, a także co do zamiaru wywiązania się z warunków przedmiotowej umowy, po zawarciu której została mu przesłana drogą pocztową karta kredytowa, przy użyciu której, w okresie od dnia 26 listopada 2001 r. do dnia 14 grudnia 2001 roku, dokonał następnie nabycia towarów w sklepie (...) przy ul. (...) w W. oraz M. w J. na łączną kwotę 9.995,63 zł, czym działał na szkodę w/w banku i za tak opisany czyn, na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazuje oskarżonego, zaś na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, a nadto na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. orzeka wobec oskarżonego karę grzywny w wysokości 100 (sto) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) złotych;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 1 (jednego) roku tytułem próby;

III.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k., w okresie próby, zobowiązał oskarżonego do informowania Sądu o przebiegu okresu próby;

IV.  na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzekł przepadek – przez pozostawienie w aktach sprawy - na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego wskazanego w wykazie dowodów Drz 2478/02 pod poz. 2 w postaci zaświadczenia o zarobkach;

V.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwrócił (...) S.A. z siedzibą
w W. lub jego następcy prawnemu dowód rzeczowy wskazany w wykazie dowodów rzeczowych Drz 2478/02 pod poz. 1 w postaci umowy o wydanie karty kredytowej;

VI.  na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 626 § 1 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.869,28 zł (jeden tysiąc osiemset sześćdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia osiem groszy) tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 520 (pięćset dwadzieścia) złotych tytułem opłaty.

Od powyższego wyroku apelacje wniósł obrońca oskarżonego.

1. Na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 444 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w całości;

2.Na podstawie art. 427 pkt 1 i 2 k.p.k. art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. oraz art. 438 pkt 1 i 2 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

I. rażącą obrazę przepisów postępowania tj. art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. poprzez wydanie wyroku karnego skazującego w sytuacji, gdy z uwagi na przedawnie karalności czynu wskazanego w art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 101 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 102 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w ustawie obowiązującej w chwili popełnienia czynu sąd winien był umorzyć postępowanie w sprawie;

II. obrazę przepisów prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k. i art. 4 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę dowodów i bez rozważenia wszystkich okoliczności sprawy w tym przemawiających na korzyść oskarżonego G. Z. poprzez uznanie za niemiarodajne i kłamliwe wyjaśnień oskarżonego w których zasłaniał się niepamięcią i uznając powyższe za przyjęcie wykrętnej linii obrony, mającej na celu uniknięcie odpowiedzialności karnej;

III. obrazę przepisów prawa procesowego tj. art. 7 k.p.k. art. 4 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. poprzez błędną ocenę zgromadzonego materiału w postaci pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu badań pisma ręcznego pomimo, iż biegły nie stwierdził jednoznacznie o nakreśleniu pisma ręcznego bądź podpisów przez oskarżonego G. Z. w obrębie dokumentu zaświadczenie o zarobkach;

IV. w części dotyczącej punku VI wyroku obrazę przepisów prawa procesowego tj. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 624 §1 k.p.k. poprzez obciążenie oskarżonego kosztami sądowymi w całości i przyjęcie iż z uwagi na fakt prowadzenia przez oskarżonego działalności gospodarczej na terenie Anglii zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w złożonym do protokołu przesłuchania oświadczeniu zaniżył on rzeczywistą wysokość uzyskiwanych przez siebie dochodów a tym samym naruszenie przez sąd zasady in dubio pro reo.

3. Mając na uwadze powyższe:

-na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k. wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania karnego;

- ewentualnie na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k., wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów;

- na podstawie art. 632 k.p.k. zasądzenie kosztów poniesionych przez oskarżonego na adwokata z wyboru za postępowanie przygotowawcze oraz w I i II instancyjne.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy nie jest zasadna a wskazane w niej zarzuty i wnioski nie zasługują na uwzględnienie. Nie jest zasadny zarzut przedawnienia karalności czynów stanowiący bezwzględną przyczynę odwoławczą opartą o przepis art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. W dacie popełnienia tego czynu tj. w dniu 14 listopada 2001r. przestępstwo z art. 286 §1 k.k. zagrożone było karą do 8 lat pozbawienia wolności. Przedawnienie karalności w myśl art. 101 § 1 k.k. (tekst pierwotny Dz.U.1997.88.553) wynosiło 10 lat licząc od dnia jego popełnienia oraz na podstawie art. 102 k.k. (tekst pierwotny Dz.U.1997.88.553) ulegało przedłużeniu o kolejne 5 lat gdy w tym czasie wszczęto postępowanie przeciwko osobie. Natomiast przedawnienie przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. zagrożonego karą do 5 lat pozbawienia wolności wynosiło 10 lat i także ulegało przedłużeniu o kolejne 5 lat jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie przeciwko osobie.

Postanowienie o wszczęciu dochodzenia przeciwko G. Z. zostało wydane w dniu 30 sierpnia 2002r. (k- 23) a zostało ogłoszone w dniu 18 listopada 2015r. gdyż nie można było ustalić miejsca pobytu oskarżonego. Na podstawie art. 2 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny (Dz. U. 2005 r. Nr 132 poz. 1109), został wprowadzony art. 101 § 1 pkt 2a k.k. stwierdzający, że przestępstwo zagrożone karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności przedawnia się z upływem 15 lat od dnia jego popełnienia i jednocześnie nastąpiła zmiana art. 102 k.k. mówiącego o tym, że jeżeli w tym okresie zostało wszczęte postępowanie przeciwko osobie to termin przedawnienia ulega przedłużeniu o dalsze 10 lat. Tak więc, w sumie okres przedawniania przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. wynosi 25 lat. Należy stwierdzić, że w dacie przedstawienia zarzutów oskarżonemu czyli wszczęcia postępowania w fazie in personam, okres przedawnienia jeszcze nie upłynął. W myśl art. 2 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny (Dz. U. 2005 r. Nr 132 poz.1109) przedawnienie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. nastąpiłoby dopiero z dniem 18 listopada 2016r. Sąd odwoławczy powołuje się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2013 r. III KK 236/13 stwierdzający, że: W myśl art. 2 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny (Dz. U. 2005 r. Nr 132 poz. 1109) do czynów popełnionych przed wejściem w życie ustawy zmieniającej stosuje się przepisy Kodeksy karnego o przedawnieniu w brzmieniu nadanym tą ustawą, chyba że termin przedawnienia już upłynął.” LEX nr 1375218. Ponadto zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018r. I Kzp 7/18 – „W wypadku czynu, wyczerpującego znamiona dwóch albo więcej przepisów ustawy karnej, który stanowi przestępstwo podlegające kumulatywnej kwalifikacji prawnej (art. 11 § 2 k.k.), termin przedawnienia jego karalności wyznaczany jest, na podstawie art. 101 k.k., w oparciu o wysokość kary grożącej za to przestępstwo określonej w myśl art. 11 § 3 k.k. albo inne przesłanki wymienione w przepisach dotyczących terminu przedawnienia, a stosuje się go do całego kumulatywnie kwalifikowanego przestępstwa.” OSNKW 2018/11/72, KZS 2018/10/3, LEX nr 2549481, www.sn.pl, Biul.SN 2018/9/14, KSAG 2018/4/56-57

Należy podkreślić, że art. 2 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny (Dz. U. 2005 r. Nr 132 poz. 1109) pod względem zgodności z Konstytucją ocenił Trybunał Konstytucyjny i stwierdził, że jest to przepis zgodny z obowiązującymi normami prawnymi gdyż przepisy o przedawnieniu nie należą do grupy gwarancji ustawowych a odnoszą się tylko do przestępstwa. Tak więc, zarzut przedawnienia zawarty w apelacji obrońcy nie jest zasadny.

Wbrew zarzutom obrońcy sąd I instancji w sposób prawidłowy ocenił zgromadzony w tej sprawie materiał dowodowy. Nie naruszył art. 7 k.p.k. art. 410 k.p.k. art. 5 § 2 k.p.k. Zgromadzone dowody: zeznania świadków i opinia biegłego potwierdzają ustalenia sądu I instancji i prowadzą do wniosku, że zawierając umowę o kartę kredytową oskarżony był w pełni świadomy tego, że w celu jej zawarcia przedłożył jako autentyczny podrobiony i stwierdzający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia o swoim rzekomym zatrudnieniu i zarobkach w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O., w której w rzeczywistości nigdy nie pracował i nie pełnił funkcji Prezesa zarządu. Opinia biegłego wskazuje jednoznacznie, że oskarżony podpisał umowę kredytową. W tym kontekście sąd I instancji zasadnie uznał, że wyjaśnienia oskarżonego złożone na tę okoliczność pomimo upływu długiego okresu czasu są nieprawdziwe i wynikają z linii obrony. Natomiast fakt, iż posłużył się podrobionym zaświadczeniem wynika z zeznań świadka A. S.. Świadek zaprzeczył, aby był zatrudniony w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O., jak również, iż aby taką firmę prowadził oskarżony lub M. Z.. Ponadto świadek zeznał, że jego podpis widniejący na zaświadczeniu o zatrudnieniu i zarobkach, którym posłużył się oskarżony przy zawarciu przedmiotowej umowy o kartę kredytową, został podrobiony.(k-250) Sąd I instancji ustalił, że oskarżony tym dokumentem, który został podrobiony, posłużył się w celu wyłudzenia karty kredytowej. Zasadnie uznał, że oskarżony był świadomy tego, że nie osiąga dochodów wskazanych w tym zaświadczeniu, umożliwiających mu wywiązanie się z zaciągniętego zobowiązania pieniężnego w uzgodnionym terminie, zaś podmiot będący jego rzekomym pracodawcą w ogóle nie istnieje, jak również nie budzi wątpliwości, że oskarżony dopuszczając się przedmiotowego czynu zabronionego obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim nie tylko to, że wprowadza upoważnioną do zawarcia tej umowy osobę w błąd, co do swego rzekomego zatrudnienia oraz wynagrodzenia, a także posiadania zdolności kredytowej oraz co do zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, ale także, że doprowadza w ten sposób pokrzywdzony podmiot do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy i jednocześnie, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej popełnił ten czyn.

Apelacja obrońcy nie jest także zasadna w części dotyczącej kosztów procesu. Sąd I instancji obciążył oskarżonego kosztami na podstawie art. 627 k.p.k. Oskarżony przez długi okres pracował za granicą w branży komputerowej więc koszty, które powstały w wyniku prowadzonego przeciwko niemu postępowanie karnego powinien uiścić. W razie trudności z jednorazową wpłatą istnieje możliwość rozłożenia ich na dogodne raty. Wymierzona oskarżonemu kara w myśl art. 438 pkt 4 k.p.k. nie jest rażąco niewspółmiernie surowa.

Mając powyższe na uwadze sąd odwoławczy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. O kosztach postępowania odwoławczego sąd orzekł na podstawie art. 636 § 1 k.p.k.