Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 25 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Małgorzata Małecka

Protokolant:stażysta Tomasz Wojciechowski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa B. S.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Szefa Wojskowego Zarządu Infrastruktury w Poznaniu

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 61.572,73 zł (sześćdziesiąt jeden tysięcy pięćset siedemdziesiąt dwa złote 73/100 groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a)  od kwoty 52.264 zł od dnia 1 sierpnia 2018 r.,

b)  od kwoty 9.308,73 zł od dnia 27 grudnia 2018 r.

do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  koszty procesu rozdziela stosunkowo obciążając nimi powódkę w 22 %, a pozwanego w 78 %, szczegółowe rozliczenie pozostawiając referendarzowi sądowemu przy ustaleniu wynagrodzenia dla pełnomocnika powódki i Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej na poziomie dwukrotności stawki minimalnej.

/-/ SSO M. Małecka

­

UZASADNIENIE

WYROKU Z DNIA 25 KWIETNIA 2019r.

Pozwem z dnia 27 grudnia 2013r. powódka B. S. wystąpiła przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Wojskowy Zarząd Infrastruktury w Poznaniu o zasądzenie na jej rzecz kwoty 104.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że jest właścicielką nieruchomości położonej w L. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w P. prowadzi księgę wieczystą nr (...). Na nieruchomości posadowiony jest dom jednorodzinny. Nieruchomość znajduje się w linii lotów samolotów wojskowych, co czyni uciążliwym korzystanie z nieruchomości, w tym wypoczynku. Na mocy rozporządzenia nr(...)Wojewody (...) z dnia 17 grudnia 2003 roku utworzono (...) Ograniczonego (...), na podstawie którego nieruchomość powódki znalazła się w strefie C. Lotnisko w K. rozszerzyło swoją działalność, w wyniku czego stacjonują tam 32 samoloty (...)co wpłynęło na obniżenie wartość jej nieruchomości. Szkodę powódka szacuje na kwotę 104.000 zł. Powódka stwierdziła, że musi nieustannie znosić olbrzymie hałasy wytwarzane przez startujące i lądujące samoloty wojskowe. Hałas uniemożliwia swobodne korzystanie z nieruchomości. Powódka zmuszona była do dokonania prac budowlanych zmierzających do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego poprzez wykonanie izolacji akustycznej, wymiany okien. Konieczne było wykonanie rewitalizacji budynku z własnych środków finansowych. Możliwość zbycia nieruchomości zdaniem powódki jest także ograniczona.

Od 6 czerwca 2014r. powódka reprezentowana jest przez fachowego pełnomocnika procesowego.

Pismem z dnia 8 października 2014r. pozwany Skarb Państwa reprezentowany przez Wojskowy Zarząd Infrastruktury w Poznaniu złożył odpowiedź na pozew żądając oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych lub przedłożonego spisu kosztów.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że nie zostały spełnione przesłanki warunkujące odpowiedzialność Skarbu Państwa za spadek wartości nieruchomości oraz poniesienie kosztów nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego powódki. Pozwany podniósł, że roszczenia związane z utworzeniem strefy ograniczonego użytkowania wygasły. Pozwana zakwestionowała fakt, że nieruchomość powódki znajdowała się w strefie C z uwagi na niewykazanie przedmiotowego przez powódkę. Pozwany podał, że rozporządzenie Wojewody (...) weszło w życie w dniu 1 stycznia 2004 roku, a powódka miała okres 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia na wystąpienie z roszczeniem. W tym okresie powódka nie wzywała pozwanego do wypłaty odszkodowania. Wobec uchybienia terminu zawitego, powództwo winno zostać oddalone. Zdaniem pozwanej, nie została również wykazana legitymacja czynna powódki, która nie przedstawiła dowodów na to, że nadal jest właścicielem nieruchomości. Pozwana podniosła także, że powódka nie przedstawiła jakiekolwiek zestawienia kosztów prac poniesionych celem wypełnienia wymagań technicznych wynikających z faktu ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. Pozwany zakwestionował także termin początkowy dochodzenia odsetek od dnia wniesienia powództwa, uznając iż odsetki należne przy roszczeniu odszkodowawczym są od dnia wyrokowania. Pozwany podał także, że nie została określona wysokość poszczególnych roszczeń dochodzonych przez powódkę.

Roszczenie powódki zostało sprecyzowane na rozprawie w dniu 27 listopada 2014 roku (k.85) oraz w piśmie procesowym z dnia 18 grudnia 2014 roku (k.92-95), która wskazała, że z tytułu rewitalizacji nieruchomości dochodzi kwoty 77.889 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu (koszty w takiej wysokości powódka poniosła) , natomiast z tytułu obniżenia wartości nieruchomości kwoty 26.111 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Powódka podała, że pismem z dnia 21 listopada 2005 roku wezwała Skarb Państwa – Wojskowy Zarząd Infrastruktury do zapłaty kwoty 175.000 zł w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwany podmiot odmówił wypłaty należności w związku z czym, w dniu 30 grudnia 2005 roku w Sądzie Okręgowym w Poznaniu został złożony pozew o ustalenie i zapłatę kwoty 105.000 zł.

Wyrokiem częściowym z dnia 21 kwietnia 2016r. Sąd zasądził tytułem odszkodowania za zmniejszenie wartości nieruchomości kwotę 51.736 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Jednocześnie w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 19 stycznia 2017r. zmienił zaskarżone orzeczenie i zasądził od pozwanego na rzecz powódki jedynie kwotę 26.111 zł, w pozostałym zakresie umarzając postępowanie.

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2017 roku (k.312) Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego z dziedziny akustyki i budownictwa celem ustalenia, czy budynek powódki posadowiony przy ul. (...) w L. wymaga dodatkowych nakładów w celu dotrzymania norm co do izolacyjności akustycznej w związku z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania i poziomem hałasu powodowanym działaniem lotniska wojskowego K., a jeżeli tak, to jakiego rodzaju nakłady i o jakiej wysokości powinny zostać poczynione celem doprowadzenia budynku i znajdującego się na nieruchomości powódki do stanu zgodnego z tymi normami, przy uwzględnieniu cen z dnia sporządzania opinii.

Strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 14 sierpnia 2018 roku (k.429) rozszerzyła powództwo żądając zasądzenia od pozwanego kwoty 61.572,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 listopada 2005 roku do dnia zapłaty tytułem nakładów na nieruchomość powódki, które musi ponieść w związku z zapewnieniem prawidłowego klimatu akustycznego nieruchomości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019 roku (k.607) powódka ostatecznie sprecyzowała swoje żądanie, wnosząc o zasądzenie od pozwanego kwoty 60.895,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 listopada 2015 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka B. S. (wcześniej G.) jest właścicielką nieruchomości położonej L. przy ul. (...), działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w P. prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Nieruchomość jest zabudowana budynkiem mieszkalnym, jednorodzinnym, dwupiętrowym, podpiwniczonym, o powierzchni użytkowej 99,56 m2, posadowionym na działce o pow. 583m ^{( 2)}. Działka oznaczona jest geodezyjnym numerem (...), jednakże w księdze wieczystej widnieje jeszcze dawny numer działki – (...), co pozostaje bez wpływu na wartość nieruchomości.

Dowód: odpis zwykły z księgi wieczystej o nr (...) – stan dzień 18 grudnia 2014 roku (k.101), odpis skrócony małżeństwa powódki (k.96), mapa zasadnicza (k.107), opinia biegłego (k.136-171)

Budynek wybudowany został w technologii tradycyjnej – murowanej z zastosowaniem ścian murowanych z pustaków ceramicznych o grubości 25 cm oraz pustaków o grubości 12 cm, a ściany przedzielono pustką powietrzną o grubości 5 cm.

Dowód: opinia sądowa biegłego sądowego mgr inż. dźwięku W. P. (k.324-357), opinia sądowa biegłego sądowego z dziedziny budownictwa i szacowania nieruchomości Z. B. (k.363-403)

Lotnisko w K. istnieje od II wojny światowej. Użytkowane jest jako miejsce startów i lądowań samolotów odrzutowych od lat 60-tych. Do końca 2003 roku stacjonowały tam samoloty (...), od 2004 roku stacjonują i latają samoloty I.. Od listopada 2006 roku stacjonują na tym lotnisku, startują i lądują samoloty (...)

Okoliczność bezsporna - fakt powszechnie znany

Wojewoda (...) wydał w dniu 17 grudnia 2003 roku rozporządzenie nr(...)w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego P. – K. w P.. Rozporządzenie zostało wydane na podstawie przepisu art. 135 ust.1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. nr 62 poz. 627 z póź. zm.).

Na mocy rozporządzenia utworzono obszar ograniczonego użytkowania podzielony na pięć stref oznaczonych literami A-E w zależności od odległości od lotniska K. i w zależności od poziomu hałasu. Nieruchomość powódki posadowiona była w strefie C. Powołane rozporządzenie weszło w życie w dniu 1 stycznia 2004 roku, ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 17 grudnia 2003 roku nr 200). Obszar ograniczonego użytkowania stanowi teren ograniczony linią, na której długotrwały poziom hałasu w porze nocnej jest równy 45dB (granica obszaru ograniczonego użytkowania). Granice strefy C wyznaczały: granica strefy B i linia, na której długotrwały poziom hałasu w porze dziennej jest równy 60 dBA.

W załączniku nr 3 do rozporządzenia, Wojewoda określił ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagania technicznego dot. budynków oraz sposób korzystania z terenów na obszarze ograniczonego użytkowania. Dla strefy C ograniczył przeznaczenie terenu przez zakaz tworzenia nowych trenów zabudowy mieszkaniowej w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, zakaz budowania szpitali, domów opieki i zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, takich jak szkoły, przedszkola, internaty, domy dziecka itp., zakaz tworzenia obszarów ochrony A -uzdrowiskowej, dopuszczono możliwość lokalizowania nowych obiektów nie wymagających ochrony akustycznej i nie powodujących zwiększenia hałasu dla istniejącej zabudowy mieszkaniowej. W strefie zalecono ponadto, aby w nowopowstałych i istniejących budynkach z pomieszczeniami wymagającymi ochrony akustycznej zapewnić właściwy klimat akustyczny poprzez stosowanie przegród zewnętrznych o odpowiednie izolacyjności akustycznej.

W dniu 2 grudnia 2005 roku powódka złożyła w Wojskowym Zarządzie Infrastruktury wP.zgłoszenie szkody wraz z wezwaniem do zapłaty odszkodowania w wysokości 175.000 zł z tytułu poniesionej szkody polegającej na konieczności poniesienia kosztów związanych z zapewnieniem właściwego klimatu akustycznego oraz z tytułu zmniejszenia wartości stanowiącej własność powódki nieruchomości położonej w L. przy ul. (...).

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 21 listopada 2005 roku wraz z dowodem doręczenia pozwanej w dniu 2 grudnia 2005 roku (k.98)

W dniu 30 grudnia 2005 roku powódka wniosła pozew o ustalenie i zapłatę, domagając się zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kwoty 105.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Dowód: pozew z dnia 27 grudnia 2015 roku (k.1-4 akt (...)

W dniu 31 grudnia 2007 roku Wojewoda (...) wydał rozporządzenie nr (...)zmieniające rozporządzenie w przedmiocie wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Zmiany dotyczyły granic obszaru ograniczonego użytkowania, podziału na strefy, dopuszczalnych poziomów hałasu w strefach oraz sposobu korzystania z poszczególnych terenów i wymagań technicznych dot. budynków. Według zmieniającego rozporządzenia, obszar organicznego użytkowania stanowi teren ograniczony linią, na której długotrwały poziom hałasu od startów, lądowań i przelotów statków powietrznych jest równy 55 dB w porze dziennej i 45 dB w porze nocnej – granica obszaru ograniczonego użytkowania. Nieruchomość powódki znalazła się w strefie (...).

Rozporządzenie utworzyło obszar ograniczonego użytkowania podzielony na trzy strefy oznaczone: I, II i III w zależności od odległości od lotniska K. i w zależności od poziomu hałasu. Nieruchomość powódki znalazła się w strefie II. Strefę II wyznaczają: linia stanowiąca zewnętrzną granicę stref I oraz obwiednia złożona z linii, na której dopuszczalny, długookresowy średni poziom dźwięku A, od startów, lądowań i przelotów statków powietrznych jest równy 55 dB i linia, na której dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A od operacji naziemnych i pozostałych źródeł hałasu związanych z funkcjonowaniem lotniska równy jest 60 dB.

W strefie II wprowadzono zakaz przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym pobytem dzieci i młodzieży, takich jak internaty, domy dziecka itp., zakaz tworzenia stref ochronny A - uzdrowiska. W zakresie sposobu korzystania z terenu dopuszczano lokalizowanie zabudowany mieszkaniowej pod warunkiem zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacji akustycznej. Powołane rozporządzenie weszło w życie w dniu 22 lutego 2008 roku (ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 22 stycznia 2008 roku nr 1, poz. 1).

Wartość nieruchomości powódki uległa zmniejszeniu na skutek ograniczeń w zakresie korzystania z nieruchomości wprowadzonych rozporządzeniem wojewody (...) z dnia 17 grudnia 2003 roku oraz rozporządzeniem Wojewody (...) z dnia 31 grudnia 2007 roku. Ograniczenia te związane są między innymi z hałasem lotniczym. Hałas ten jest postrzegany negatywnie przez potencjalnych nabywców nieruchomości oraz właścicieli nieruchomości. Wprowadzenie strefy ograniczonego użytkowania jest przez nich związany właśnie z hałasem. Ponadto, uczestnicy mają świadomość podwyższonego ryzyka zamieszkiwania w pobliżu lotnisk związanego m.in. z prawdopodobieństwem katastrof lotniczych. Nadto zauważalne są zakłócenia fal radiowych i telewizyjnych oraz sygnałów w sprzęcie elektronicznym i AGD. Potencjalny nabywcy skłonni są do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niską cenę. Obawiają się oni także ograniczeń, co do zabudowy nieruchomości. Po 2004 roku relatywnie zaczęły spadać ceny dla rynku mieszkaniowego, jak i dla rynku domów jednorodzinnych położonych w obszarze ograniczonego użytkowania. Na skutek położenia nieruchomości powódki w obszarze ograniczonego użytkowania w strefie II, doszło do zmniejszenia jej wartości rynkowej, według aktualnego stanu nieruchomości i poziomu cen, o kwotę 51.736 zł.

Dowód: opinia biegłego R. D. (k. 136-171), opinia uzupełniająca (k.191-193), pismo (...) Urzędu Wojewódzkiego w P. z dnia 4 grudnia 2013 roku (k.97)

Pomieszczeniami podlegającymi ochronie akustycznej w budynku powódki są na partnerze pokój dzienny i kuchnia, a na piętrze: trzy pokoje.

Dowód: opinia sądowa biegłego sądowego mgr inż. dźwięku W. P. (k.324-357)

Budynek powódki spełnia wymogi Polskiej Normy PN-B- (...) (...)„Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, wartości poziomu miarodajnego takie jak wartości dopuszczalne określone według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 roku, nr 120, poz.826). Budynek powódki nie spełnia natomiast wymogów Polskiej Normy PN-B- (...) (...)„Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczone dla stanu aktualnego oraz wymogów Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych” z zakresu izolacyjności akustycznej dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczonego dla docelowej działalności lotniska wojskowego. Zalecana jest wymiana okien w pomieszczeniach chronionych na okna o podwyższonej izolacyjności akustycznej, przy czym izolacyjność akustyczna przegród zewnętrznych zapewniona będzie tylko w przypadku pozostawienia okien w pozycji zamkniętej.

Dowód: opinia sądowa biegłego sądowego mgr inż. dźwięku W. P. (k.324-357)

Warunkiem zachowania izolacyjności akustycznej okien jest pozostawanie ich w pozycji zamkniętej, zatem dojdzie do zmiany warunków dotyczących wentylacji pomieszczeń. Niezbędne zatem okazało się zapewnienie odpowiedniej wymiany powietrza przez cały czas obojętnie od pory roku i warunków atmosferycznych panujących na zewnątrz budynków. W budynku należało zastosować wentylację mechaniczną nawiewno – wywiewną zrównoważoną, z możliwością sterowania wielkością strumieni powietrza do poszczególnych pomieszczeń poprzez zastosowanie centrali wentylacyjnej z odpowiednim sterownikiem.

Budynek powódki wymagał nakładów związanych z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska P. – K.. Biegły oszacował wartość robót remontowo budowlanych według cen aktualnych na kwotę 56.384,66 zł netto, tj. 60.895,43 zł brutto, natomiast według cen z listopada 2012 roku na kwotę 57.011,79 zł netto, tj. 61.572,73 brutto.

Dowód: opinia sądowa biegłego sądowego z dziedziny budownictwa i szacowania nieruchomości mgr inż. Z. B. (k.363-403)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów urzędowych i prywatnych oraz opinii łącznej biegłych W. P. oraz Z. B..

Zgodnie z treścią art. 244 k.p.c. dokumenty urzędowe stanowią dowód tego co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Zgodnie natomiast z treścią art. 245 k.p.c. dokumenty prywatne stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Zgromadzone w sprawie dokumenty nie były kwestionowane przez strony. Również Sąd nie znalazł podstaw, aby kwestionować zgromadzone w sprawie dokumenty urzędowe i prywatne z urzędu. Wiarygodność kserokopii dokumentów również nie budziła wątpliwości Sądu. Mimo, że kserokopia nie jest dokumentem, a stanowi jedynie element twierdzenia strony o istnieniu dokumentu o treści odpowiadającej kserokopii, to w niniejszej sprawie żadna ze stron nie podniosła zarzutów kwestionujących istnienie określonych dokumentów prywatnych czy urzędowych.

Bezsporne w przedmiotowej sprawie były okoliczności związane z historią lotniska K. i jego użytkowania przez samoloty odrzutowe, w tym aktualnie od jesieni 2006 r. przez samoloty typu (...). Nie było sporu co do tego, że nieruchomość powódki początkowo położona była w strefie C, a obecnie znajduje się w strefie II.

Na okoliczność ustalenia, czy budynek powódki posadowiony L. przy ul. (...) wymaga aktualnie dodatkowych nakładów w celu dotrzymania norm co do izolacyjności akustycznej w związku z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania i poziomem hałasu spowodowanym działaniem lotniska wojskowego P. – K., a jeżeli tak to jakiego rodzaju nakłady i o jakiej wartości powinny zostać poczynione celem doprowadzenia budynku znajdującego się na nieruchomości do stanu zgodnego z tymi normami, przy uwzględnieniu cen z dnia sporządzenia opinii i cen z dnia sporządzania opinii, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z dziedziny akustyki i budownictwa.

W opinii sądowej biegły sądowy mgr inż. dźwięku W. P. (k.324-357) stwierdził, że budynek spełnia wymogi Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, wartości poziomu miarodajnego takie jak wartości dopuszczalne określone według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 roku, nr 120, poz.826), budynek nie spełnia wymogów Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczone dla stanu aktualnego, budynek nie spełnia wymogów Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych” z zakresu izolacyjności akustycznej dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczonego dla docelowej działalności lotniska wojskowego.

Biegły sądowy z dziedziny budownictwa i szacowania nieruchomości mgr inż. Z. B. w opinii sądowej (k.363-403) stwierdził, że w budynku powódki należy zwiększyć izolacyjność akustyczną przegród zewnętrznych poprzez wymianę istniejących okien na okna o podwyższonym współczynniku izolacyjności akustycznej. Izolacyjność akustyczna okien zewnętrznych gwarantowana jest jedynie pod warunkiem pozostawania okien w pozycji zamkniętej, a zatem wobec zmiany warunków wentylacji grawitacyjnej istniejącej w budynku konieczne będzie wprowadzenie zmiany w systemie, aby dostosować budynek do wymogów wynikających z warunków technicznych, jak i obowiązujących norm. Optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie wentylacji mechanicznej nawiewowo – wywiewnej zrównoważonej, który to system nie stanowi podwyższonego standardu budynku, a pozwoli spełnić wytyczne rozporządzenia. Brak lub nieprawnie działająca wentylacja powoduje, że obiekt, jako niezgodny z przepisami, nie nadaje się do użytkowania. Biegły oszacował wartość robót remontowo-budowlanych według cen aktualnych na kwotę 56.384,66 zł netto, tj. 60.895,43 zł brutto, natomiast według cen z listopada 2012 roku na kwotę 57.011,79 zł netto, tj. 61.572,73 brutto.

W piśmie z dnia 7 sierpnia 2018 roku (data nadania w UP, k. 424-425) pozwany zakwestionował opinie biegłych sądowych podnosząc w pierwszej kolejności, że roszczenia powódki wygasły uznając jednocześnie, że ustalenia biegłych nie mogą się ostać w związku z tym, że powódce nie przysługuje roszczenie odszkodowawcze.

Strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 14 sierpnia 2018 roku (k.429) oświadczyła, że nie kwestionuje opinii biegłych, a nadto rozszerzyła powództwo żądając zasądzenia od pozwanego kwoty 61.572,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 listopada 2005 roku do dnia zapłaty tytułem nakładów na nieruchomość powódki, które musi ponieść w związku z zapewnieniem prawidłowego klimatu akustycznego nieruchomości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 2 października 2018 roku (data nadania w UP, k. 432-435) powód wniósł o oddalenie powództwa w całości, wskazując, iż strona powodowa skutecznie cofnęła powództwo i zrzekła się roszczeń odszkodowawczych ponad kwotę 52.264 zł na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2016 roku, a zatem rozszerzenie powództwa jest nieskuteczne.

Na dalszym etapie postępowania strony podtrzymały dotychczas wyartykułowane stanowiska (k.446-448; 454-455; 463-467).

W opiniach uzupełniających biegli sądowy W. P. (k.491) i Z. B. (k.495) oraz w ustnych wyjaśnieniach złożonych na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019 roku (k.506) odnieśli się do zarzutów strony pozwanej i sprostowali omyłki zawarte w opinii sądowej.

Pozwany zakwestionował opinię biegłego akustyka W. P. określającą zakres nakładów akustycznych dla nieruchomości strony powodowej oraz opinię biegłego sądowego z dziedziny budownictwa Z. B. i wniósł o przesłuchanie ich na rozprawie. Pozwany podkreślał, że roszczenie powódki wygasło, a poza tym doszło do skutecznego cofnięcia powództwa w części roszczeń odszkodowawczych wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Strona pozwana nie podniosła skutecznie argumentów, które poddawałyby w wątpliwość opinię biegłych.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019 roku biegli sprostowali omyłki zawarte w opinii sądowej.

Biorąc pod uwagę wyczerpujące wyjaśnienia biegłych złożone na rozprawie, Sąd uznał zarzuty pozwanego w stosunku do opinii biegłego za bezzasadne. Powódka nie kwestionowała opinii biegłych.

Tym samym Sąd uznał opinię biegłych Z. B. i W. P. za w pełni wiarygodną, szczególnie, że opinia została sporządzona przez osoby kompetentne, dysponujące odpowiednim zasobem wiedzy. Opinia łączna jest konsekwentna, jednoznaczna i stanowcza, a nadto została wydana z uwzględnieniem całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i badań własnych biegłych. Biegli w sposób szczegółowy przedstawili w opinii przesłanki, na których się oparli formułując końcowe wnioski. Zaprezentowane w niej ustalenia poparte zostały rzeczową, logiczną i zgodną z zasadami poprawnego wnioskowania argumentacją, co pozwala stwierdzić, że ich autorzy dysponują rzetelną wiedzą specjalistyczną w swojej dziedzinie i pozwala ją uznać za pełną i kompletną.

Sąd uznał za prawidłowe działanie biegłego W. P. polegające na zastosowaniu do opracowania opinii normy PN-B- (...) (...)(Akustyka budowlana – Ochrona przed hałasem w budynkach –Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych), która jest aktualna i figuruje w wykazie Polskich Norm prowadzonym przez Polski Komitet Normalizacyjny. Ponadto norma ta zastąpiła jej wcześniejszą wersję PN-B- (...) (...) Podkreślić należy, że jej stosowanie nie musi wynikać z konkretnego przepisu, albowiem zgodnie z treścią art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 12 września 2002 roku o normalizacji stosowanie polskich norm jest dobrowolne, chociaż mogą być powołane w przepisach prawnych po ich opublikowaniu w języku polskim (art. 5 ust. 4 cyt. ustawy).

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2019 roku oddalił pozostałe wnioski dowodowe stron.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powódka wywodziła swoje roszczenia z faktu utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego P. – K. w P. rozporządzeniem nr (...) Wojewody (...) z 17 grudnia 2003 r., zmienionym rozporządzeniem Wojewody (...) z 31 grudnia 2007r., na mocy którego należąca do niego nieruchomość znalazła się najpierw w strefie C tego obszaru, a następnie w strefie II.

Ustawodawca wskazał w art. 129 ust.2 i 136 ust.3 u.p.o.ś., że szkoda może polegać na zmniejszeniu wartości nieruchomości oraz na konieczności poniesienia nakładów w celu dostosowania istniejących budynków do wymogów technicznych określonych w (...). Zatem wolą ustawodawcy było, aby oba wymienione typy szkody zostały naprawione na podstawie tych właśnie przepisów, bez konieczności sięgania do innych norm prawnych. Oczywiście przy spełnieniu pozostałych przesłanek, od których zależy obowiązek dłużnika naprawienia szkody.

Według art. 129 ust. 2 u.p.o.ś. właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę (w tym zmniejszenie wartości nieruchomości) „w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości”, przy czym ograniczeniem tym jest także ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania. W związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania pozostaje nie tylko obniżenie wartości nieruchomości, będące następstwem ograniczeń przewidzianych bezpośrednio w treści rozporządzenia o utworzeniu obszaru (zwłaszcza dotyczących ograniczeń zabudowy), lecz także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z tego, że wskutek wejścia w życie rozporządzenia dochodzi do zawężenia granic własności (art. 140 k.c. w zw. z art. 144 k.c.), i tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania. O ile bowiem właściciel przed wejściem w życie rozporządzenia mógł żądać zaniechania immisji (hałasu) przekraczającej standard ochrony środowiska, o tyle w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania możliwości takiej został pozbawiony. Inaczej mówiąc, szkodą podlegającą naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 u.p.o.ś., jest także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, iż właściciel nieruchomości będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje (np. hałas).

Zgodnie z art. 136 ust. 3 w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

Stwierdzić trzeba, że rozporządzenie Wojewody (...) z 31 grudnia 2007r. nr (...) zmieniające rozporządzenie o wprowadzeniu obszaru ograniczonego użytkowania wykreowało w istocie nowy obszar ograniczonego użytkowania. Obszar ten został określony w innych granicach, podzielony na inne strefy, wskazano inne ograniczenia co do korzystania z nieruchomości i wymogi, jakim winny odpowiadać budynki. Po zmianie rozporządzenia część nieruchomości dotychczas położonych w (...) nie weszło w jego granice, a niektóre nieruchomości położone dotychczas poza (...) weszły w jego skład. Na uwagę również zasługuje okoliczność, iż ograniczenia i zakazy wynikające z zaliczenia nieruchomości powoda do aktualnie obowiązującej strefy II nie pokrywają się z ograniczeniami i zakazami przewidzianymi dla poprzednio obowiązującej strefy C. Na skutek wejścia w życie rozporządzenia Wojewody nr(...) doszło do obostrzenia sposobu korzystania z nieruchomości powódki, a ograniczenia wprowadzone dla strefy II są bardziej niekorzystne niż przewidziane w dawnej strefie C.

Szkoda związana z koniecznością wykonania nakładów rewitalizacyjnych powstała dla powódki w dacie wejścia w życie rozporządzenia Wojewody nr (...) z 2003 r. Jednak w tej sprawie liczyć się będzie szkoda ustalona według stanu z dnia wejścia w życie rozporządzenia Wojewody nr (...) z 2007 r. To ostatnie rozporządzenie obowiązuje w dacie orzekania i ono kształtuje obowiązek i zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych.

Zwrócić należy uwagę, że musi zachodzić swoisty związek przyczynowy pomiędzy utworzeniem (w przypadku tej sprawy przez Wojewodę (...) – art.135 ust.2 u.o.p.ś.) obszaru ograniczonego użytkowania i rodzajami ograniczeń w sposobie korzystania z nieruchomości związanymi z korzystaniem ze środowiska wprowadzonych tym rozporządzeniem a szkodą właściciela nieruchomości.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie istnieje związek przyczynowy pomiędzy utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania i ograniczeniami powódki w korzystaniu ze swojej nieruchomości (i w związku z korzystaniem z niej – ze środowiska), wynikających z hałasu związanego z funkcjonowaniem lotniska wojskowego a szkodą powoda w postaci zmniejszenia wartości jego nieruchomości.

Po pierwsze wskazać należy, że nadmierny hałas przekraczający dopuszczalne normy wytwarzany przez samoloty stacjonujące na lotnisku wojskowym w K. był podstawą wprowadzenia przez Wojewodę (...) strefy ograniczonego użytkowania. W analizie porealizacyjnej zawarto informację o maksymalnym przewidywanym poziomie hałasu w poszczególnych strefach.

Tworząc obszar ograniczonego użytkowania, wskazane organy określają granice obszaru, ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, wymagania techniczne budynków oraz sposób korzystania z terenów wynikające z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko lub analizy porealizacyjnej albo przeglądu ekologicznego (art. 135 ust. 3a u.p.o.ś.). Pojęcie standardów jakości środowiska zostało wyjaśnione w art.3 pkt 34 u.p.o.ś. jako wymagania, które muszą być spełnione w określonym czasie przez środowisko jako całość lub jego poszczególne elementy przyrodnicze. Ta ogólna definicja sprowadza się, w przypadku obiektu lotniska i wchodzących w grę przekroczeń emisji hałasu, do przekraczania tzw. standardów emisyjnych, przez co zgodnie z art.3 pkt 33 u.p.o.ś. rozumie się dopuszczalne wielkości emisji. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. nr 120, poz. 826), które obowiązywało także w dniu wejścia w życie Rozporządzenia Wojewody (...) z 31 grudnia 2007 r. W dacie wejścia w życie rozporządzenia Wojewody (...) z 17 grudnia 2003 r. o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania obowiązywało rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z 13 maja 1998 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 66 poz. 436), następnie rozporządzenie z 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. nr 178 poz. 1841). Według rozporządzenia Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007r. dopuszczalny poziom hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych (wg tabl.2 i 4) dla budownictwa jednorodzinnego wynosi w dzień 60 dB i w nocy 55 dB (mierzone wskaźnikami LAeq D, LAeq N, (...) i LN).

W strefie II te normy hałasu są i będą w przyszłości przekraczane.

Hałas powodowany przez starty, lądowania i przeloty samolotów wojskowych nie jest związany z normalnym funkcjonowaniem miasta, nie jest dla miasta czymś zwykłym. Jest oczywiste, że taki hałas docierając do nieruchomości o przeznaczeniu mieszkalnym i przekraczając normy emisyjne zawarte w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2007 r. zakłóca korzystanie a nieruchomości ponad „przeciętną miarę”. Ogranicza więc korzystanie z nieruchomości o charakterze mieszkalnym (art.129 i 136 u.p.o.ś.). Społeczno – gospodarcze przeznaczenie takiej nieruchomości to zamieszkiwanie w niej, wykonywanie zwykłych czynności związanych z zamieszkiwaniem, jak wypoczynek, sen, przyjmowanie gości, czytanie, pisanie, oglądanie telewizji, słuchanie radia, korzystanie z komputera, telefonu itp. To także korzystanie z terenu przyległego do budynku, przede wszystkim z ogródka w celu jego uprawy i wypoczynku.

W przypadku nieruchomości powódki to korzystanie jest w sposób oczywisty ograniczone. Musi ona wraz z rodziną znosić hałas samolotowy w natężeniu większym od dopuszczonego przez przepisy powszechnie obowiązujące, zarówno w porze dnia, jak i w nocy. Skala przekroczeń, natężenie lotów oraz rodzaj hałasu każą uznać, że do ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości niewątpliwie doszło.

Obecna działalność lotniska wojskowego w K. jest możliwa tylko i wyłącznie na podstawie rozporządzenia Wojewody W.. Nr (...)zmienionego następnie rozporządzeniem nr (...). Z analizy porealizacyjnej wynika, że przewiduje się zwiększenie liczby i intensywności lotów samolotów(...) a także przekroczenie dopuszczalnych norm hałasu. Działalność lotniska przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania nie powodowała tak dużego hałasu i można było dotrzymać standardów jakości środowiska poza jego terenem. Świadczy o tym fakt, że wcześniej nie wprowadzono obszaru ograniczonego użytkowania, pomimo, że w świetle obowiązujących wówczas przepisów było to możliwe. Działalność lotniska jest obecnie bardziej intensywna i znacznie bardziej uciążliwa w porównaniu do okresu sprzed wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Z uwagi na to nie ma żadnego znaczenia, że lotnisko wojskowe P. K. funkcjonuje od II wojny światowej.

Nadto, nawet gdyby normy hałasu lotniczego nie były przekraczane, także nie byłoby przeszkód do uznania, że hałas przekracza „ przeciętną miarę”. W wyroku z dnia 10 lipca 2003r. ( I CKN 497/01) Sąd Najwyższy uznał, że „przy respektowaniu odrębnego charakteru mierników, akcentuje się jednak, że normy administracyjne stanowią pewien dodatkowy, uzupełniający element oceny stopnia zakłóceń i nie pozostają całkowicie bez znaczenia dla oceny, czy zakłócenia przekraczają przeciętną miarę, o której mowa w art. 144 k.c., zwłaszcza, że najczęściej przy ustalaniu dopuszczalnego poziomu zakłóceń uwzględniane są podobne czynniki. Fakt, iż nie zostały przekroczone administracyjne normy zakłóceń, nie wyłącza możliwości oceny, dokonywanej na gruncie art. 144 k.c., że zakłócenia przekraczają "przeciętną miarę". Zasada ta działa jednak także w sytuacji odwrotnej, to jest nie zawsze, gdy przekroczone zostaną normy emisyjne, dojdzie do zakłóceń przekraczających przeciętną miarę. O tym, czy tak będzie, decydować będzie społeczno – gospodarcze przeznaczenie nieruchomości, w której korzystanie następuje ingerencja oraz stosunki miejscowe. Jednak z reguły udowodnienie przekroczenia dopuszczalnych norm administracyjnych będzie także dowodem przekroczenia "przeciętnej miary" w ujęciu cywilistycznym (art. 144 k.c.)”

Rozporządzenie Wojewody (...) z 31 grudnia 2007r. określiło wymagania techniczne dotyczące budynków usytuowanych w strefie ograniczonego użytkowania. W kolumnie 4 załącznika nr 3 nakazano zmianę funkcji budynków na nie podlegające ochronie akustycznej lub zapewnienie właściwego klimatu akustycznego w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej. Budynek przeznaczony na cele mieszkalne wymaga ochrony akustycznej i tym samym podlega ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2004r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

W ramach zgłoszonego powództwa powódka domagała się odszkodowania związanego z koniecznością poniesienia nakładów celem zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym.

Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wpłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001r. III CZP 68/01, OSNC 2002, z.6, póz. 74). W przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do uznania, że wolą ustawodawcy było ograniczenie praw właścicieli nieruchomości i wprowadzenie wyjątku od przedstawionej ogólnej zasady, tym bardziej, że ustawa prawo ochrony środowiska miała ułatwić naprawienie szkód, a nie stwarzać dodatkowe bariery uzyskaniu odszkodowania.

Biegły sądowy z dziedziny akustyki odniósł się do Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” oraz Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach”, wskazując, że budynek powódki spełnia wymogi Polskiej Normy PN-B- (...) (...)„Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, wartości poziomu miarodajnego takie jak wartości dopuszczalne określone według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 roku, nr 120, poz.826), budynek nie spełnia wymogów Polskiej Normy PN-B- (...) (...) „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczone dla stanu aktualnego, budynek nie spełnia wymogów Polskiej Normy PN-B- (...) (...)„Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych” z zakresu izolacyjności akustycznej dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczonego dla docelowej działalności lotniska wojskowego.

Na tej podstawie biegli z dziedziny akustyki oraz z dziedziny budownictwa ustalili, że zalecane jest wymiana okien w pomieszczeniach chronionych na okna o podwyższonej izolacyjności akustycznej oraz zwiększenie izolacyjności akustycznej ścian zewnętrznych poprzez domurowanie od zewnątrz ścianki o grubości 12 cm z bloczków silikatowych, przy czym izolacyjność akustyczna przegród zewnętrznych zapewniona będzie tylko w przypadku pozostawienia okien w pozycji zamkniętej. Biegli zwrócili uwagę, na fakt, iż izolacyjność akustyczna okien zewnętrznych gwarantowana jest jedynie pod warunkiem pozostawania okien w pozycji zamkniętej, a zatem wobec zmiany warunków wentylacji grawitacyjnej istniejącej w budynku konieczne będzie wprowadzenie zmiany w systemie, aby dostosować budynek do wymogów wynikających z warunków technicznych, jak i obowiązujących norm. Według biegłego z dziedziny budownictwa optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie wentylacji mechanicznej nawiewowo – wywiewnej zrównoważonej, który to system nie stanowi podwyższonego standardu budynku, a pozwoli spełnić wytyczne rozporządzenia. Brak lub nieprawnie działająca wentylacja powoduje, że obiekt, jako niezgodny z przepisami, nie nadaje się do użytkowania. Budynek powódki wymaga zatem dokonania nakładów celem dostosowania go do stanu zgodnego z przepisami. Biegły oszacował wartość robót remontowo budowlanych według cen aktualnych na kwotę 56.384,66 zł netto, tj. 60.895,43 zł brutto, natomiast według cen z listopada 2012 roku na kwotę 57.011,79 zł netto, tj. 61.572,73 brutto. Wprawdzie pozwany zgłosił pod adresem opinii zarzuty, ale okazały się one niezasadne.

Powódka na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019r. ograniczyła powództwo do kwoty 60.895,43 zł. Z uwagi na przeoczenie, Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę wskazaną w rozszerzeniu powództwa z dnia 14 sierpnia 2018r., tj. kwotę 61.572,73 zł, zamiast 60.895,43 zł. (punkt 1 sentencji wyroku). Sąd uznał, iż powódce przysługiwało prawo do rozszerzenia powództwa z uwagi na treść łącznej opinii biegłych sądowych z dziedziny akustyki i budownictwa, a która ustaliła wartość nakładów niezbędnych do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego na kwotę wyższą niż żądana do tej pory przez powódkę (52.264 zł). Podkreślić w tym miejscu należy, że jakkolwiek nakłady pozwalają na uniknięcie hałasu przekraczające poziomy normatywne i przyczyniają się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, to jednak ich wykonanie nie wpływa na podniesienie ceny nieruchomości. Nieruchomość nadal pozostawać będzie w (...), nadal potencjalni nabywcy kojarzyć będą tę nieruchomość z położeniem w (...), a więc z ponadnormatywnym hałasem. Nawet jeśli uzyskają informację, że budynek został dostosowany do wymogów technicznych jeśli zadadzą sobie trud sprawdzenia tego (co wiązać się będzie kosztami rzeczoznawcy budowlanego), to korzystanie z takiego budynku nadal wymagać będzie ograniczeń art. w postaci nie otwierania okien przynajmniej w okresach startów, lądowań i przelotów samolotów, a trudno przecież przewidzieć, kiedy te operacje wystąpią. Pozostaną także niedogodności w zakresie korzystania z ogrodu, stanowiącego przecież istotny argument dla decyzji o kupnie domu jednorodzinnego wolnostojącego.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł w oparciu o treść art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c., zasądzając je od kwoty 52.264,00 zł od dnia 1 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 9.308,73 zł od dnia 27 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty. Zauważyć należy, że w dacie wydania opinii pozwany nie miał świadomości co do wysokości ustalonych przez biegłego kwot stanowiących zmniejszenie wartości nieruchomości. Sąd zasądzając odsetki od dnia 1 sierpnia 2018 roku miał na uwadze termin odebrania opinii biegłych przez pozwanego i dodatkowo doliczył do tego terminu 7 dni na dobrowolne uregulowanie świadczenia. Natomiast zasądzając odsetki od dnia 27 grudnia 2018 roku Sąd miał na uwadze termin doręczenia stronie pozwanej pisma rozszerzającego powództwo w sprawie, również doliczają termin 7 dni na dobrowolne zaspokojenie powódki.

Ze wskazanych wyżej względów Sąd oddalił żądanie powodów w pozostałym zakresie (punkt III sentencji wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł poprzez stosunkowe ich rozdzielenie, obciążając nimi powódkę w 22%, a pozwanego w 78%. Sąd pozostawił szczegółowe rozliczenie przedmiotowych kosztów do rozliczenia referendarzowi sądowemu na podstawie art. 100 k.p.c. Jednocześnie Sąd postanowił o uwzględnieniu kosztów zastępstwa procesowego stron w wysokości dwukrotności minimalnej stawki. Rozliczenie kosztów procesu ma charakter całościowy.

/-/ SSO Małgorzata Małecka

ZARZĄDZENIE

1. proszę odnotować uzasadnienie w kontrolce,

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć: pełn. stron,

3. przedłożyć za 14 dni lub z apelacją.

P., dnia 24.05.2019 r. /-/ SSO Małgorzata Małecka