Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja d/s rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Kokowska-Kuternoga

Protokolant: sekretarz sądowy Tomasz Łukowicz

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2018 r. w Gdyni

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B.

przeciwko Rosicie W.

o zapłatę

I zasądza od pozwanej R. W. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 3792,67 zł (trzy tysiące siedemset dziewięćdziesiąt dwa złote 67/100) z umownymi odsetkami w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 18.5.2017r. do dnia zapłaty ;

II zasądzoną w pk-cie I kwotę rozkłada na 38 rat : 37 rat po 100 zł i 38-a w wysokości 92, 67 zł, płatnych do 15-go dnia każdego miesiąca , poczynając od uprawomocnienia sie wyroku, z ustawowymi odetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat;

III nie obciąża pozwanej R. W. kosztami procesu, które wynoszą 1017 zł, w tym 900,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. w B. wystąpił z żądaniem zasądzenia od pozwanego, R. W. ,kwoty 3792,67 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 18 maja 2016 r. do dnia zapłaty i obciążenia pozwanej kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że pozwany zobowiązał się poprzez podpisanie weksla dnia 3 stycznia 2017 r. do zapłaty w dniu 17 maja 2017 r. kwoty wskazanej w wekslu w wysokości 4092, 67 zł. Z tego względu strona powodowa wezwała w dniu 17 kwietnia 2017 r. pozwanego do wykupu weksla, pozwany wpłacił 300 zł, jednak do dnia wniesienia pozwu pozwany nie dokonał wpłaty reszty kwoty z weksla. Strona powodowa wskazała, że pozwany podpisując kalendarz spłat raty znał dobrze wysokość zobowiązania i termin spłaty. Ponadto strona powodowa wskazała, że podjęła bezskuteczną próbę pozasądowego rozwiązania sporu poprzez pisemne wezwanie pozwanego do dobrowolnego spełnienia świadczenia.

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o sprawiedliwe rozpatrzenie sprawy, zarzucając, że ze względu na wiek i stan zdrowia i sytuacje finansową , nie jest w stanie spłacać regularnie rat. Wskazał, że zawarł ugodę z powodem, na mocy której zaczął spłacał dług po 430 zł miesięcznie, ale ze względu na operacje stawu biodrowego nie zapłacił jednej raty.

Reasumując, powód wskazał, iż wobec zaprzestania dokonywania spłat rat w terminie zaistniały przesłanki do skutecznego wypowiedzenia umowy, również weksel został wypełniony w sposób prawidłowy zgodnie z deklaracją wekslową, która uprawniała do jego wypełnienia. W ocenie powoda weksel został prawidłowo przedstawiony do zapłaty pismem z dnia 17 kwietnia 2017 r., albowiem pismo to zawierało wskazanie na podstawę wypełnienia weksla oraz rozliczenie sumy wekslowej. Podkreślił też, że weksel ten nie został wykupiony w terminie.

Z uwagi na treść art. 505 ¹ kpc niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pismem z dnia 17 kwietnia 2017r pozwanemu została wypowiedziana umowa pożyczki nr (...) i został wezwany do zapłaty kwoty 4092, 67 zł zaległych rat pożyczki z zachowaniem terminu 30 dni wypowiedzenia, co czyni zobowiązania pozwanego dotyczące ww. umowy wymagalnymi. Jednocześnie strona powodowa oświadczyła, iż zawiadamia pozwanego, że zgodnie z postanowieniami ww. umowy oraz deklaracji wekslowej wystawiony przez pozwanego weksel in blanco został wypełniony i w przypadku nie otrzymania zapłaty w ciągu najbliższych 30 dni, strona powodowa skieruje sprawę na drogę sądową do rozpoznania przez sąd powszechny.

Jednocześnie strona powodowa poinformowała pozwanego, że na dzień 17 kwietnia 2017 r. jego dług wynosi 4.092,67 zł, na którą to kwotę składają się: kwota niespłaconej pożyczki – 4090 zł oraz umowne odsetki dzienne obliczone na podstawie pkt. 4.1 postanowień umowy – 2,67 zł .

Strona powodowa wypełniła weksel na kwotę 4.092,67 zł na swoją rzecz z datą jego płatności określoną na dzień 17 maja 2017 r. i miejscem płatności w B..

Pozew w sprawie niniejszej został wniesiony w dniu 29 maja 2017 r.

Pozwany dokonał wpłat na poczet spłaty zadłużenia kwoty łącznie 300 zł przed wniesieniem pozwu.

dowód: weksel - k. 9; pismo z dnia 17.04.2017 r. zatytułowane: wypowiedzenie umowy pożyczki - k. 4;

Pozwana jest osoba starszą, schorowaną, cierpi na chorobę stawów, pobiera rentę w wysokości 854 zł miesięcznie

dowód: dowód wpłaty renty ,k. 31

Sąd zważył, co następuje:

W świetle powyższego stanu faktycznego sprawy, ustalonego w oparciu o treść wymienionych wyżej dokumentów prywatnych, Sąd uznał, iż powództwo w zakresie żądania zasądzenia kwoty niezwróconej powodowi pożyczki wraz z przewidzianymi w niej opłatami i skapitalizowanymi odsetkami w łącznej wysokości 4092, 67 zł zasługiwało na uwzględnienie. W tym zakresie znajdowało ono bowiem oparcie w przestawionym przez powoda, jako podstawie faktyczna żądania pozwu wekslu i umowie stron, samo zaś wyliczenie tej wysokość nie budziło wątpliwości Sądu. Pozwana zaś przyznała fakty przytoczone w pozwie i uznała roszczenie , wnosząc o uwzględnienie jej sytuacji zdrowotnej i majątkowej.

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła roszczenia na podstawie weksla, stąd też decydujące znaczenie miała ocena zasadności jej roszczenia w świetle prawa wekslowego.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28.04.1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. z 1936 r., nr 37, poz.282 z późn. zm.) weksel własny zawiera: nazwę "weksel" w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono; przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej; oznaczenie terminu płatności; oznaczenie miejsca płatności; nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana; oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu; podpis wystawcy wekslu.

W literaturze prawniczej powszechnie przyjmuje się, że weksel jest dokumentem sporządzonym w wymaganej przez prawo wekslowe formie, zawierającym zobowiązanie osób na nich podpisanych do zapłaty określonej sumy pieniężnej oznaczonej osobie w ustalonym terminie i miejscu. Jako papier wartościowy weksel ucieleśnia w sobie pewne prawo majątkowe i dokumentuje zobowiązanie osób, które go podpisały. Złożenie podpisu jest samodzielną podstawą i przyczyną powstania zobowiązania wekslowego; każda z osób, która sygnuje weksel staje się przez to dłużnikiem wekslowym. Tę ostatnią cechę charakterystyczną zobowiązania wekslowego doktryna prawnicza powszechnie określa jako abstrakcyjność. Innymi słowy poprzez podpisanie i wydanie weksla dłużnik wekslowy zaciąga wobec posiadacza weksla zobowiązanie, które jest oderwane od podstawy gospodarczej, w związku z którą weksel został wystawiony. Podstawa ta nie wpływa na ważność zobowiązania wekslowego, nawet jeżeli z jakichkolwiek przyczyn jest wadliwa. Posiadacz weksla, występując z roszczeniem zapłaty, nie jest zobowiązany do wykazywania istnienia podstawy gospodarczej; wystarczy, że załączy do pozwu prawidłowo wypełniony i niebudzący wątpliwości co do autentyczności dokument weksla wraz z wezwaniem do jego wykupu. W literaturze prawniczej panuje zgoda, że weksel może spełniać m.in. funkcję gwarancyjną, która polega na tym, że jeżeli wręczeniu weksla nie towarzyszy wola odnowienia dotychczasowego zobowiązania, weksel pełni funkcję zabezpieczającą określony stosunek cywilnoprawny. Wierzycielowi zatem obok roszczenia pierwotnego przysługuje nowe roszczenie – wekslowe. Wierzyciel jest uprawniony do dochodzenia swych roszczeń na podstawie stosunku cywilnoprawnego lub na podstawie weksla.

W niniejszej sprawie strona powodowa przedłożyła weksel, który zdaniem Sądu zawiera wszystkie ustawowe elementy weksla. Stąd roszczenie powoda w wyżej wskazanym zakresie zostało uwzględnione. Powód wykazał bowiem zarówno istnienie, jak i treści stosunku podstawowego, którego wykonanie przez pozwaną przedmiotowy weksel zabezpieczał, pozwany nie wykazał zaś, by sposób wypełnienia przez powoda weksla był niezgodny z podpisaną przez niego deklaracją wekslową.

Zasadność obciążenia pozwanego żądaniem zapłaty od tej należności odsetek umownych za opóźnienie w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 18 maja 2017 r., tj. od dnia następnego po dniu płatności określonego w wekslu też jest zasadne z uwagi na przedstawienie weksla wystawcy . Wierzyciel wystawcy, będący posiadaczem weksla, może ich dochodzić od dnia przedstawienia weksla do zapłaty. Przedstawienie weksla w rozumieniu art. 38 ustawy z 1936 r. Prawo wekslowe może nastąpić też w postępowaniu sądowym, gdyż złożenie w nim weksla umożliwia dłużnikowi uzyskanie takich samych informacji jak okazanie mu weksla przez jego posiadacza. Za datę przedstawienia weksla nie może być jednak uznana data wniesienia pozwu, lecz chwila kiedy dłużnik miał faktycznie możliwość zapoznania się ze złożonym wekslem (por. wyrok Sądu Najwyższego z 30 czerwca 2010r., V CSK 461/09). Zdaniem Sądu, skutek w postaci wymagalności roszczenia z weksla wobec pozwanego nastąpił w dniu 17 maja 2017 r., to jest w dniu wskazanym na wekslu. Stąd odsetki od sumy wekslowej zostały zasądzone w pkt. I wyroku od dnia następnego po tym dniu, tj. od dnia 18 maja 2017 r.

Mając na uwadze powyższe w pkt. I wyroku Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 4092, 67zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie od dnia 18 maja 2017 r. do dnia zapłaty, uznając, że należność wekslowa w tym zakresie istnieje i nie została spełniona. Orzeczenie wydano w oparciu o brzmienie art. 101 w zw. z art. 103 i 48 pkt. 2 Prawa wekslowego.

W pkt. II wyroku, z uwagi na fakt, iż pozwany w toku procesu przedstawił swoją sytuacje majątkowa i zdrowotną, na podstawie art. 320. kpc :” W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.”. Przepis zawiera szczególną zasadę wyrokowania, określaną jako "moratorium sędziego"; obok charakteru procesowego ma on także cechy normy materialnoprawnej (m.in. K. P., M. P.). Podstawą zastosowania przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione wypadki. Ustanowiona w art. 320 k.p.c. norma ma charakter wyjątkowy i może być tym zastosowana jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Wynika to z faktu, iż dopuszcza ona znaczną ingerencję Sądu w stosunek cywilnoprawny stron procesu. W piśmiennictwie wyrażono przy tym pogląd, uznający wymienioną przesłankę za spełnioną jedynie wtedy, gdy w chwili wyrokowania są podstawy do przyjęcia, że ze względu na sytuację majątkową i rodzinną dłużnika oraz szczególny charakter sprawy, wyrok zasądzający całe świadczenie stanowiłby tytuł egzekucyjny bez szans na realizację. Prowadzenie egzekucji w tym zakresie narażałoby tylko wierzyciela na nieefektywne wydatki egzekucyjne, a dłużnika i osoby pozostające na jego utrzymaniu na utratę podstaw egzystencji (uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r., sygn. III CZP 126/06, Biul. SN 2006/12/9), Sąd doszedł do przekonania , że problemy zdrowotne pozwanego są przejściowe i stanowią szczególną sytuację, w jakiej się znalazł w rozumieniu art. 320 kpc, niezawinioną przez niego i w związku z tym rozłożył zasądzoną należność na 38 rat, 37 po 100 zł i 38-ą w wysokości 92, 67 zł.

Z uwagi na wygranie sprawy przez powoda ,na podstawie art. 98 kpc na pozwanym ciąży obowiązek zwrotu powodowi całości poniesionych przez niego kosztów procesu, na które składał sie uiszczona przez powoda opłata od pozwu w wysokości 30 zł i wydatki poniesione w związku ze złożeniem do akt sprawy dokumentu pełnomocnictwa procesowego (17 zł) oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego powoda przez pełnomocnika będącego adwokatem. Wysokość tych kosztów w kwocie 900 zł została ustalona w wysokości stawki minimalnej przewidzianej w §2 pkt. 3 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015 poz. 1800), w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu, tj. 16 lutego 2017 r.

Jednakże , Sąd nie obciążył pozwanego kosztami w tej sprawie z tych samych powodów, co rozłożył należność na raty.