Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 180/18

UZASADNIENIE

W dniu 15 czerwca 2018 roku st. sierż. M. Ż. wraz z asp. A. H. pełnili służbę patrolową w miejscowości W.. Na ulicy (...) zatrzymali do kontroli drogowej prowadzącego motocykl marki S., o numerze rejestracyjnym (...). Kierującym okazał się być A. B.. W wyniku sprawdzenia A. B. w policyjnej bazie danych, funkcjonariusze Policji ustalili, że posiada on zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, obowiązujący od dnia 27 lipca 2017 roku do dnia 27 lipca 2019 roku.

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonego A. B. (k. 16, k. 18v)

A. B. wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 19 lipca 2016 roku, w sprawie o sygn. akt II K 142/16 został skazany za występek z art. 178a § 1 kk na karę 50 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej za równoważną kwocie 30 zł. Sąd na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec A. B. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem 27 lipca 2016 roku. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 30 maja 2018 roku, sygn. akt II K 66/18 A. B. za przestępstwo z art. 244 kk został skazany na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby. Sąd na podstawie art. 42 § 1a pkt 2 kk orzekł wobec A. B. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w na okres 1 roku. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem 07 czerwca 2018 roku.

Dowód:

- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z 19.07.2016 r., sygn. akt II K 142/16 (k. 7)

- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z 30.05.2018 r., sygn. akt II K 66/18 (k. 8)

- informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego (k. 13-13v)

A. B. urodził się w (...) roku. Ma wykształcenie podstawowe. Posiada pracę w charakterze pracownika fizycznego, z tytułu której osiąga dochód w wysokości około 2.500 zł miesięcznie. Jest żonaty. Posiada troje małoletnich dzieci. Nie ma żadnego majątku.

Dowód:

- notatka urzędowa (k. 2)

- pismo ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 3)

- dane o podejrzanym (k. 5)

- pisma z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 6, 12)

- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z 30.05.2018 r., sygn. akt II K 66/18 (k. 8)

- pismo ze Starostwa Powiatowego w I. (k. 9)

W toku postępowania przygotowawczego A. B. przyznał się do zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Wyjaśnił, że wie, iż posiada zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wskazał, że w dniu 15 czerwca 2018 roku wsiadł na motocykl, ponieważ musiał pilnie pojechać do pracy do miejscowości R.. Wówczas został zatrzymany do kontroli drogowej. Podał, że żałuje swojego czynu. (k. 16, k. 18v)

A. B. nie stawił się przed Sądem w dniu 12 października 2018 roku. (k. 34)

Przystępując do oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego należy stwierdzić, że oskarżony A. B. konsekwentnie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, co zasługiwało na wiarę. Relacja oskarżonego co do faktu kierowania przez niego motocyklem w dniu 15 czerwca 2018 roku, zatrzymania do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Policji oraz jego wiedzy odnośnie orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych nie budzi wątpliwości. Wyjaśnienia te są zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie i uznanym za wiarygodny materiałem dowodowym, wspólnie tworzą spójną i logiczną całość. Sąd nie miał podstaw, by uznać wyjaśnienia oskarżonego za niezgodne z prawdą.

Jako wiarygodne Sąd ocenił dowody z dokumentów. Sąd uznał, że brak było podstaw do podważenia ich autentyczności oraz informacji w nich zawartych. Dowody te zostały sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Zdaniem Sądu w sprawie nie zachodziły żadne okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność.

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że zarówno sprawstwo jak i wina oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu nie budzą najmniejszych wątpliwości.

A. B. został oskarżony o to, że w dniu 15 czerwca 2018 roku w W., woj. (...)- (...), na ul. (...) kierował motocyklem m-ki S. nr rej. (...), wbrew orzeczonemu wobec niego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, na okres 3 lat, orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie II Wydział Karny sygn. akt II K 142/16 z dnia 19 lipca 2016 roku i orzeczonemu wobec niego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku, orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie II Wydział Karny sygn. akt II K 66/18 z dnia 30 maja 2018 roku, to jest o przestępstwo określone w art. 244 kk.

Zgodnie z art. 244 kk, karze pozbawienia wolności podlega m.in. ten, kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów. Dobrem chronionym komentowanym przepisem jest prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w zakresie wykonania orzeczonych przez sądy zakazów, obowiązków lub nakazów.

Wobec powyższego, Sąd uznał, że A. B. swoim zachowaniem wypełnił ustawowe znamiona występku określonego w przepisie art. 244 kk. Bezsprzecznie oskarżony kierował motocyklem marki S. o numerze rejestracyjnym (...). Okoliczność ta została potwierdzona przede wszystkim przez samego oskarżonego w złożonych przez niego wyjaśnieniach, które nie budziły wątpliwości Sądu. A. B. nie zastosował się tym samym do orzeczonego względem niego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, na okres 3 lat, orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie II Wydział Karny sygn. akt II K 142/16 z dnia 19 lipca 2016 roku i orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku, orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie II Wydział Karny, sygn. akt II K 66/18 z dnia 30 maja 2018 roku.

Występek z art. 244 kk ma charakter umyślny, a zatem podmiotową przesłanką odpowiedzialności jest świadomość sprawcy, iż narusza ciążący na nim z mocy orzeczenia sądu zakaz. W grę wchodzą obie formy umyślności, zarówno zamiar bezpośredni naruszenia zakazu, jak zamiar ewentualny, gdy sprawca uświadamia sobie możliwość, iż narusza zakaz lub obowiązek orzeczony przez Sąd i z tym się godzi (zob. A. Marek, Komentarz do art. 244 kodeksu karnego [w:] Kodeks karny. Komentarz, LEX 2007).

Bezsprzecznie A. B. miał wiedzę o obowiązującym go zakazie prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i w sposób świadomy dopuścił się złamania tego zakazu. W toku postępowania przygotowawczego wyjaśnił, że poruszał się motocyklem mimo tego, że wiedział, iż ma orzeczony zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Nadto oskarżony uprzednio był już karany za przestępstwo z art. 244 kk. W ocenie Sądu, A. B. po raz kolejny naruszając orzeczony prawomocnym wyrokiem Sądu zakaz, musiał być świadomy konsekwencji swojego postepowania, a przede wszystkim bezprawności swojego czynu.

Sąd oskarżonego A. B. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akie oskarżenia, to jest przestępstwa z art. 244 kk i za to po zastosowanie art. 37a kk i na podstawie art. 244 kk w zw. z art. 34 § 1 i § 1a pkt 1 kk w zw. z art. 35 § 1 kk wymierzył mu karę 12 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 25 godzin miesięcznie.

Sąd ważąc wobec oskarżonego wymiar kary kierował się dyrektywami wskazanymi w treści przepisu art. 53 kk i miał na względzie stopień społecznej szkodliwości, bacząc przy tym by dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonego. Sąd miał także na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak też dyrektywy w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Podstawę wymiaru wskazanej kary stanowił przepis art. 37a kk, pozwalający Sądowi, w przypadku przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, na orzeczenie grzywny lub kary ograniczenia wolności zamiast kary pozbawienia wolności. Występek z art. 244 w wyniku nowelizacji Kodeksu karnego z dnia 23 marca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 966) zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W niniejszej sprawie istniała zatem możliwość zastosowania art. 37a kk.

Oceniając przedmiotową sprawę Sąd uznał, że nie ma wystarczających przesłanek do orzekania wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, albowiem cele przed nią stawiane w sposób pełny może spełnić kara łagodniejszego rodzaju – kara ograniczenia wolności. Orzeczenie kary grzywny byłoby w ocenie Sądu niecelowe z uwagi na wysokość dochodu uzyskiwanego przez oskarżonego i okoliczność, że na jego utrzymaniu pozostają 3 osoby. Wskazać należy, że orzeczona uprzednio wobec A. B. za popełnione przez niego przestępstwo z art. 244 kk kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, nie powstrzymała go przed złamaniem zakazu po raz kolejny. W ocenie Sądu efektywnie wykonywana przez oskarżonego kara ograniczenia wolności w postaci prac na cele społeczne będzie miała dostateczny walor wychowawczy wobec oskarżonego. Kara ograniczenia wolności w sposób prawidłowy spełni swoje cele - zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, oddziaływując wychowawczo i zapobiegawczo na oskarżonego, w kierunku wykształcenia w nim krytycznej postawy do własnego czynu - jak i w zakresie prewencji ogólnej, działając odstraszająco na potencjalnych sprawców tego typu przestępstw.

Sąd wymierzając karę z zastosowaniem art. 37a kk miał również na względzie brzmienie art. 69 § 1 kk. W przypadku oskarżonego orzeczenie kary pozbawienia wolności wiązałoby się z jednoczesnym brakiem możliwości warunkowego jej zawieszenia. Zgodnie bowiem z treścią art. 69 § 1 kk, Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Oskarżony był już uprzednio trzykrotnie karany, w tym skazany na karę pozbawienia wolności. W chwili popełnienia przez niego przedmiotowego czynu był on zatem traktowany jako osoba skazana na karę pozbawienia wolności, co wykluczało możliwość skorzystania z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Sąd miał świadomość uprzedniej karalności oskarżonego, lecz nie uznał go za osobę znacznie zdemoralizowaną, w stosunku do której byłoby wskazane orzeczenie kary bezwzględnej pozbawienia wolności.

Sąd wymierzając karę miał na uwadze znaczny stopień winy oskarżonego. Oskarżony jest osobą dorosłą, nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości co do jego poczytalności, wobec czego w czasie czynu mógł w pełni rozpoznać jego znaczenie i pokierować swoim postępowaniem.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd jako okoliczność obciążającą potraktował w szczególności fakt uprzedniej karalności oskarżonego. A. B. był w przeszłości karany sądownie, w tym za przestępstwo z art. 244 kk. W związku z tym zdarzenie będące przedmiotem niniejszego postępowania nie miało charakteru incydentalnego. A. B. niewątpliwie zdawał sobie sprawę z naganności swojego postępowania, co jednak w żaden sposób nie powstrzymało go przed popełnieniem kolejnego przestępstwa. Jako kolejną okoliczność obciążającą Sąd uznał szkodliwość społeczną czynu zarzucanego oskarżonemu. Oceniając społeczną szkodliwość czynu jako znaczną, Sąd odwołał się do definicji zawartej w art. 115 § 2 kk i wziął pod uwagę rodzaj, charakter naruszonego dobra, sposób i okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru i motywację. Podstawowe znacznie miał rodzaj chronionego dobra prawnego, które oskarżony swym zachowaniem naruszył. Przestępstwo popełnione przez oskarżonego wyrządzone zostało przeciwko dobru jakim jest wymiar sprawiedliwości, a w ramach tego zapewnienie wykonania orzeczeń sądu. Jak już wskazano powyżej czyn, którego dopuścił się oskarżony nie ma charakteru incydentalnego. Zachowanie A. B. świadczy zatem o tym, że lekceważy on obowiązki nakładane na niego prawomocnymi wyrokami Sądów. Przestępcza przeszłość oskarżonego świadczy o braku w jego postawie poszanowania dla porządku prawnego. Należy mieć także na względzie okoliczność, iż orzeczony wobec A. B. zakaz prowadzenia pojazdów stanowił konsekwencję popełnienia przez oskarżonego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji polegającego na kierowaniu pojazdem w stanie nietrzeźwości. Orzeczony zakaz w takiej sytuacji miał wyeliminować oskarżonego z ruchu drogowego, albowiem był on dla siebie i innych uczestników tego ruchu potencjalnym źródłem zagrożenia bezpieczeństwa. Oskarżony swym zachowaniem w istocie doprowadził do sytuacji, w której orzeczony wobec niego zakaz przestał spełniać swoje funkcje. Ponadto należy przyjąć, iż oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim, ponieważ miał pełną świadomość kierowania motocyklem mimo obowiązującego go zakazu.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął pod uwagę to, że oskarżony wyraził skruchę.

W świetle powyższego Sąd przyjął, że orzeczona kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu, nie przekracza stopnia winy, a także czyni zadość celom w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej, stanowiąc wystarczającą sankcję prawnokarną dla oskarżonego, pozwalającą na uświadomienie mu naganności postępowania i wdrożenie do przestrzegania norm powszechnie obowiązujących. Oskarżony ma na utrzymaniu troje dzieci i żonę. Umieszczenie w takiej sytuacji oskarżonego w zakładzie karnym byłoby, zdaniem sądu, nieracjonalne, niepotrzebne a wręcz szkodliwe. Są bowiem, w ocenie Sądu, podstawy do przyjęcia, że wymierzenie mu kary ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania kontrolowanej nieodpłatnej pracy na cele społecznie i jej wykonanie, da z punktu widzenia resocjalizacyjnego lepsze efekty, niż orzeczenie kary pozbawienia wolności. Sąd uznał, że lepsze skutki w szczególności z punktu widzenia prewencji indywidualnej, ale również społecznej, spowoduje wykonanie przez niego kary ograniczenia wolności w ustalonym wymiarze.

Na podstawie art. 42 § 1a pkt 2 kk Sąd orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku. Orzeczenie tego zakazu, w wypadku skazania za czyn z art. 244 kk jest obligatoryjne, zaś roczny okres powinien być wystarczający dla zweryfikowania postawy skazanego, w szczególności, gdy obowiązują go nadal zakazy orzeczone wyrokami w sprawie II K 142/16 i II K 66/18.

Sąd mając na uwadze sytuację majątkową oskarżonego, okoliczność, że posiada on stały dochód w postaci wynagrodzenia za pracę, na podstawie art. 627 kpk Sąd zasądził od A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie kwotę 180 złotych opłaty oraz kwotę 70 złotych tytułem kosztów postępowania w sprawie.