Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 906/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Roman Troll (spr.)

Sędzia SO Arkadia Wyraz-Wieczorek

Sędzia SO Artur Żymełka

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2019 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w Ł.

przeciwko W. i K. (...) i Radcowie Prawni Spółce Komandytowej

w G.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Z.

z dnia 4 grudnia 2017 r., sygn. akt VIII C 474/16

oddala apelację.

SSO Artur Żymełka SSO Roman Troll SSO Arkadia Wyraz-Wieczorek

Sygn. akt III Ca 906/18

UZASADNIENIE

Pozwem z 29 czerwca 2016 r. (...) Spółka Akcyjna w W. (następnie (...) Spółka Akcyjna w Ł.) domagała się zwolnienia spod egzekucji 51% udziałów w prawie własności ruchomości w postaci samochodu B. (...), rok produkcji 2014, numer rejestracyjny (...): (...), stanowiącego jej własność, a zajętego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Z. M. G. w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygn. akt Km 525/16, prowadzonym początkowo z wniosku wierzyciela „S. i Wspólnicy (...) i Radcowie Prawni” Spółka Komandytowa w G. przeciwko dłużniczce (...) spółce
z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.. Jednocześnie wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej kosztów procesu, a także o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego w części dotyczącej 51% udziałów w prawie własności ww. ruchomości. W uzasadnieniu wskazała, że komornik wszczął postępowanie egzekucyjne
i zajął samochód, który przed zajęciem stał się jej własnością, gdyż był przedmiotem finansowania umowy pożyczki zawartej pomiędzy (...) S.A. a pożyczkobiorcą, czyli (...) sp. z o.o., a celem zabezpieczenia wierzytelności przysługujących pożyczkodawcy z tytułu tej umowy 26 sierpnia 2015 r. zawarta została umowa przewłaszczenia tego samochodu (na mocy tej umowy z chwilą, w której spółka (...) sp. z o.o. stała się właścicielką tego samochodu, powódka stała się właścicielką 49% udziałów w prawie własności tego pojazdu). W tej umowie zastrzeżono także warunek zawieszający, zgodnie z którym udział w prawie własności pojazdu wynoszący 51% przejdzie na powódkę z chwilą wypowiedzenia umowy pożyczki, a ta została wypowiedziana z uwagi na niewywiązywanie się przez (...) sp. z o.o. z obowiązku realizowania spłat rat wynikających z umowy pożyczki oświadczeniem z 12 stycznia 2016 r. (oświadczenie o wypowiedzeniu doręczono 15 stycznia 2016 r.). Ziścił się warunek zawieszający, a powódka stała się właścicielką dalszych 51% udziałów w prawie własności tego samochodu.

W odpowiedzi na pozew pozwana (aktualnie W. i K. (...) i Radcowie Prawni Spółka Komandytowa w G.) wniosła o oddalenie powództwa oraz
o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu podniosła, że skutek w postaci nabycia przez powódkę prawa własności pojazdu uzależniony był od istnienia węzła obligacyjnego łączącego ją i dłużniczki, a dopiero skuteczne wypowiedzenie umowy pożyczki z 19 sierpnia 2015 r. przesądzało o ziszczeniu się skutku rzeczowego, natomiast taki skutek nie nastąpił, gdyż nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki, bo przesłano je na niewłaściwy adres.

Wyrokiem z 4 grudnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Z. oddalił powództwo (pkt 1.) oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanej 7200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2.).

Orzeczenie to zapadło przy następujących ustaleniach faktycznych: dłużniczka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. zawarła 19 sierpnia 2015 r. z (...) Spółką Akcyjną w W. umowę pożyczki z przeznaczeniem na zakup samochodu marki B. rok produkcji 2014 nr nadwozia VIN (...) oraz zapłatę opłaty przygotowawczej, w części wstępnej umowy jako adres dłużniczki (pożyczkobiorcy) wpisano adres jej siedziby – ul. (...), (...)-(...) Z.; zabezpieczeniem spłaty pożyczki było przewłaszczenie pojazdu bez depozytu karty pojazdu
z wpisaniem pożyczkodawcy do dowodu rejestracyjnego. Pożyczka miała być spłacana
w ratach w określonych w harmonogramie okresach rozrachunkowych. Niespłacanie należności w terminie ustalonym w umowie uprawniało pożyczkodawcę do zrealizowania zabezpieczeń spłaty pożyczki, natomiast jeżeli okres występowania zadłużenia przekroczyło 30 dni był uprawniony do wypowiedzenia umowy pożyczki ze skutkiem natychmiastowym. Faktury i inne dokumenty księgowe miały być przekazywane pożyczkobiorcy drogą elektroniczną.
W postanowieniach końcowych postanowiono, że korespondencja wymieniana pomiędzy stronami kierowana będzie na adresy stron wskazane w komparycji umowy lub ewentualnie na inny adres, jeżeli zostanie on wskazany przez stronę na piśmie jako adres do korespondencji. W przypadku zmiany adresu do doręczeń strona, której zmiana dotyczy zobowiązana była do pisemnego powiadomienia drugiej strony o tej zmianie. Dłużniczka w umowie o przewłaszczenie pojazdu z 26 sierpnia 2015 r. zobowiązała się do przeniesienia na (...) Spółkę Akcyjną w W. udziału w prawie własności pojazdu wynoszącym 51% pod warunkiem zawieszającym w postaci wypowiedzenia umowy pożyczki.
W przypadku wypowiedzenia umowy pożyczki i ziszczenia się warunku zawieszającego dla przewłaszczenia udziału w prawie własności pojazdu wynoszącego 51% przewłaszczający na wezwanie pożyczkodawcy był zobowiązany wydać pożyczkodawcy lub osobie przez niego wskazanej ba swój koszt samochód w miejscu i czasie wskazanym w wezwaniu wraz
z wszystkimi dokumentami i przedmiotami z nim związanymi, w szczególności dowodem rejestracyjnym polisą ubezpieczeniową, dwoma kompletami kluczyków, kartą pojazdu, jeżeli znajduje się w posiadani pożyczkodawcy. Pismem z 12 stycznia 2016 r. (...) Spółka Akcyjna w W. przesłała (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki na adres: R.
ul. (...)-Z., przesyłkę tę odebrała matka ówczesnego prezesa dłużniczki T. A. D., niebędąca w tym czasie w żaden sposób związana
z funkcjonowaniem spółki dłużniczki. We wniosku o udzielenie pożyczki dłużniczka reprezentowana przez prezesa zarządu T. D. podała jako adres do korespondencji, na etapie wstępnym, w procedurze związanej z udzieleniem pożyczki R. ul. (...), (...)-(...) Z.. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Z. M. G. 24 maja 2016 r. zajął samochód osobowy marki B. (...) w prowadzonym z wniosku wierzyciela „S. i Wspólnicy (...) i Radcowie Prawni Spółka Komandytowa w G. przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. postępowaniu egzekucyjnym Km 525/16;
w protokole zajęcia T. D. podał, że właścicielem pojazdu jest (...) spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. oraz (...) Spółka Akcyjna w W.. Komornik pismem z 25 maja 2016 r. doręczonym 30 maja 2016 r. poinformował (...) Spółkę Akcyjną w W. o zajęciu tego samochodu.
28 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia XX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego dokonał wpisu do rejestru przedsiębiorców połączenia (...) Spółka Akcyjna z (...) Spółką Akcyjną w W., połączenie nastąpiło na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. poprzez przeniesienie całego majątku (...) Spółki Akcyjnej w W. na (...) Spółkę Akcyjną w Ł. jako podmiot przejmujący.

Przy tak dokonanych ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy, przywołując regulacje art. 841 § 1 i 3 k.p.c., art. 65 k.c., art. 61 § 1 k.c., art. 89 k.c., uznał powództwo za bezzasadne. Zaznaczył, że istota sporu sprowadzała się do tego czy powódka prawidłowo doręczyła dłużniczce oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki, co jest związane z oceną czy doszło do ziszczenia się warunku zawieszającego w umowie przewłaszczenia. Przy doręczeniu tego wypowiedzenia zaistniały wady niepozwalające na uznanie doręczenia za skuteczne, gdyż dłużniczka we wniosku o udzielenie pożyczki wskazała jako swój adres R.
ul. (...), (...)-(...) Z., ale następnie zawarła ze stroną powodową umowę o udzielenie pożyczki, w której podał jako swój adres – adres swojej siedziby ul. (...), (...)-(...) Z. i był to jedyny jej adres jaki podano w tej umowie, zaś po zawarciu umowy pożyczki nie podawała już stronie powodowej innego adresu. Strona powodowa pomimo tego kierowała korespondencję do dłużniczki (oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki na adres wskazany we wniosku o udzielenie pożyczki, zamiast na adres wskazany
w umowie); takie postępowanie Sąd Rejonowy uznał za niewłaściwe, gdyż umowa jest dokumentem, który kreował stosunek prawny między stronami, poprzez fakt jej zawarcia strony stały się wzajemnie uprawnione i zobowiązane jednocześnie do wywiązania się z jej treści,
w umowie strony ustaliły warunki na jakich oparty był łączący je stosunek prawny i to ona zawiera treść najistotniejszą dla określenia stosunków łączących strony, dotyczy to także wszelkich informacji podanych do umowy, w tym adresów stron umowy. Powódka zatem powinna kierować korespondencję do dłużnizki przede wszystkim na adres wskazany
w umowie. Ponadto, wskazał Sąd Rejonowy, w postanowieniach końcowych umowy pożyczki znajdował się wprost zapis, że korespondencja wymieniana pomiędzy stronami kierowana będzie na adresy stron wskazane w komparycji umowy lub ewentualnie na inny adres, jeżeli zostanie on wskazany przez stronę na piśmie jako adres do korespondencji, a w tej umowie wskazano adres siedziby dłużniczki, zaś powódka w żadnej sposób nie wykazała, aby po zawarciu umowy ta spółka informowała o zmianie adresu korespondencyjnego na ten podany
w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu; to zaś nakazuje uznać za wyłącznie właściwy adres dłużniczki podany w umowie pożyczki, dodatkowo z zeznań T. D. wynikało, że nie dotarło do niego, jako prezesa zarządu tej spółki, pismo strony powodowej o wypowiedzeniu umowy pożyczki, zaś z jego oświadczenia złożonego na protokole zajęcia pojazdu (gdzie wskazał jako współwłaściciela również Raiffeisen Bank) nie wynika, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy do niego dotarło w czasie kiedy pełnił funkcję prezesa zarządu dłużniczki. Ponadto informacja o innym niż dłużnik współwłaścicielu pojazdu wynikała z zapisów dowodu rejestracyjnego.

Sąd Rejonowy zaznaczył, że dłużniczka podała powódce swój adres w umowie, a powódka nie wysyłała korespondencji pod ten adres, tylko pod niewłaściwy adres z wniosku
o finansowanie. W umowie pożyczki nie został powtórzony adres z wniosku, co świadczy
o tym, że ten adres przestał być aktualny. Zapisy końcowe umowy pożyczki wprost określały adresy stron do korespondencji. Skoro w umowie pożyczki pożyczkodawca wskazał adres odmienny od podanego we wniosku o finansowanie, to znaczy że aktualnym adresem jest adres z umowy. Dłużniczka wskazała jednoznacznie, że adresem wiążącym w kontaktach
z powódką był adres podany przez nią w umowie (adres siedziby spółki) i zamiar korespondowania z bankiem na ten właśnie adres „przyświecał” jej w momencie podpisania umowy, tak też interpretowała ona zapisy umowy, iż adresem wiążącym jest ten, który wskazała
w umowie (wszelka korespondencja będzie przesyłana na siedziby spółki dłużniczki). Adres podany we wniosku o finansowanie, był adresem, pod którym sporadycznie przebywał prezes zarządu dłużniczki oraz gdzie funkcjonował jej sklep, przy czym przesyłkę zawierającą oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki odebrała osoba zupełnie niezwiązana
z dłużniczką. Adres ten był zatem nieaktualny na etapie doręczania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, oświadczenie zostało odebrane przez osobę niezwiązaną z dłużniczką i nie dotarło do prezesa zarządu dłużniczki.

Sąd Rejonowy podkreślił też, że w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż chodzi o realną możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia. Zaznaczył też, że powódka jest profesjonalistką zawodowo trudniącą się udzielaniem pożyczek czy kredytów, to ona przygotowywała wzorzec umowy pożyczki i w szeroko rozumianym jej „interesie” winno leżeć na tyle jasne i konkretne sformułowanie postanowień umowy, aby nie pozostawiały one żadnych wątpliwości co do tego jak należy je rozumieć. Ciąży na niej obowiązek dołożenia szczególnej staranności przy wykonywaniu prowadzonej działalności zawodowej (w tym w postaci jasnego sformułowania wzorca umowy, doręczania korespondencji na właściwy adres klienta, a wcześniej precyzyjne ustalenie tego właściwego/aktualnego adresu klienta). Nie jest dopuszczalna sytuacja, w której klient w umowie pożyczki czy umowie kredytowej wskazuje adres, a bank to ignoruje i wysyła pisma na inny adres.

Sąd Rejonowy podkreślił, że dłużniczka nigdy nie otrzymała oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, a zatem w konsekwencji nie ziścił się warunek zawieszający pozwalający na uznanie, że strona powodowa nabyła 51% udziałów w prawie własności pojazdu marki B.. Zgodnie z zasadą swobody umów strony mogły zawrzeć skutecznie przedmiotową umowę przewłaszczenia z zastrzeżonym warunkiem jakim był brak spłaty zobowiązania przez dłużnika oraz wypowiedzeniu umowy przez pożyczkodawcę. Jednakże brak złożenia dłużniczce oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki przesądzało o nieziszczeniu się warunku zawieszającego, a co za tym idzie skutku rzeczowego w postaci przejścia 51% udziałów w prawie własności przedmiotu przewłaszczenia na powódkę, co w rezultacie doprowadziło do braku posiadania legitymacji czynnej w sprawie o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji.

O kosztach procesu należnych stronie pozwanej Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., a zasądzona kwota stanowi wynagrodzenie fachowego pełnomocnika.

Apelację od tego wyroku złożyła powódka zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie: art. 65 k.c. poprzez błędną wykładnię oświadczeń woli stron złożonych w umowie pożyczki nr (...) z 19 sierpnia 2015 r. oraz we wniosku o finansowanie
z 14 sierpnia 2015 r., polegającej na pominięciu kontekstu sytuacyjnego w jakim zostały złożone te oświadczenia i przyjęcie, że strony uzgodniły, iż korespondencja kierowana do pożyczkobiorcy będzie przesyłana na adres przy ul. (...) w Z., podczas gdy w piśmie z 14 sierpnia 2015 r. - wniosek o finansowanie w Raiffeisen- (...)
S.A. podpisanym przez prezesa zarządu spółki (...) sp. z o.o. wyraźnie oświadczono, że adresem do korespondencji spółki (...) sp. z o.o. jest ul. (...) R., (...)-(...) Z., zaś adres ten będzie używany w celach związanych z zawarciem, wykonywaniem i obsługą umów o finansowanie i w umowie tych ustaleń strony nie zmieniały; a także naruszenie tej regulacji poprzez błędną wykładnię umowy pożyczki, a w szczególności postanowień końcowych (część M) oraz art. 4 § 4 umowy przewłaszczenia na zabezpieczenia, gdzie strony uzgodniły, że korespondencja wymieniona pomiędzy nimi kierowana będzie na adresy wskazane w komparycji tej umowy, ewentualnie na inny adres, jeżeli zostanie on wskazany przez stronę na piśmie jako adres do korespondencji – Sąd Rejonowy niewłaściwie przyjmuje, że inny adres mógł zostać wskazany jedynie w pismach przesłanych po zawarciu umowy, podczas gdy z treści tych postanowień taki wymóg nie został określony; w konsekwencji spowodowało to, że Sąd Rejonowy uznał, iż powódka wysyłała korespondencję do dłużniczki na niewłaściwy adres.

Zarzuciła także naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego polegającą na przyjęciu, że przy doręczeniu dłużniczce oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki zaistniały wady, które nie pozwalają na uznanie tego doręczenia za skuteczne, podczas gdy powódka prawidłowo skierowała korespondencję na adres R. ul. (...),(...)-(...) Z., który został wskazany przez spółkę (...) sp. z o.o. jako adres dla korespondencji. Z uwagi na domniemanie wynikające z samej umowy pożyczki wystarczającym było wysłanie danej przesyłki na adres uzgodniony przez strony, tym samym powódka, przesyłając to oświadczenie na adres wskazany przez pożyczkobiorcę umożliwiła osobom reprezentującym spółkę zapoznanie się z oświadczeniami o wypowiedzeniu umowy pożyczki.

Ponadto zarzuciła: brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego,
a w szczególności pominięcie treści wniosku z 14 sierpnia 2015 r., jak również załącznika do wniosku o przyznanie leasingu - oświadczenie o beneficjencie rzeczywistym oraz wniosku do (...) S.A. o przyznanie pożyczki z 23 października 2014 r. złożonego do drugiej umowy pożyczki (nr (...)), z których jednoznacznie wynika, że wolą spółki (...) sp. z o.o. we współpracy z (...) S.A. było doręczanie korespondencji kierowanej do spółki na adres ul. (...), R.; co więcej z treści wniosku z 14 sierpnia 2015 r. wprost wynika, że (...) sp. z o.o. zgadza się na przetwarzanie danych wskazanych we wniosku, a więc także i dotyczących adresu korespondencyjnego, w celach związanych z zawarciem, wykonywaniem i obsługą umów o finansowanie; błędną, sprzeczną z zasadami logiki doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że (...) sp. z o.o. nigdy nie doręczono prawidłowo oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki, podczas gdy w aktach sprawy znajduje się zwrotne potwierdzenie odbioru, z którego wynika, że przesyłkę odebrała matka T. D. - prezesa tej spółki - 15 stycznia 2016 r., a podejmując przesyłkę zobowiązała się tym samym do jej przekazania osobom reprezentującym (...) sp. z o.o., jednocześnie z uwagi na fakt, że przesyłka nie była kierowana do jej syna (T. D.), a do (...)
sp. z o.o., aby ją podjąć A. D. musiała być osobą upoważnioną do jej odbioru,
a zatem posiadać stosowne pełnomocnictwo od (...) sp. z o.o. Zdaniem apelującej sama zatem okoliczność faktycznego zapoznania się przez prezesa spółki T. D.
z treścią przesyłki nie ma znaczenia, bowiem kluczowym jest okoliczność jej skutecznego doręczenia.

Ponadto zarzuciła bezkrytyczne przyjęcie zeznań złożonych przez świadka T. D. za wiarygodne, spójne, logiczne oraz znajdujące podstawę w pozostałym materiale dowodowym, podczas gdy świadek ten w wielu kwestiach związanych z zawarciem umowy pożyczki nr (...) zasłaniał się niepamięcią, wskazywał że nie pamięta szczegółów związanych z zawarciem umowy pożyczki, czy została zawarta umowa przewłaszczenia i na jakich zasadach, jaki adres wskazał jako adres dla korespondencji. Zatem większość jego oświadczenia opierała się jedynie na przypuszczeniach. Sąd Rejonowy bezzasadnie dał wiarę zeznaniom tego świadka, że pod adresem R. ul. (...) przebywał jedynie dwa, trzy tygodnie, całkowicie ignorując to, że adres ten jako adres własnego zamieszkania oraz jako adres do korespondencji (...) sp. z o.o. wskazywał także do innej umowy pożyczki (zawartej w innym okresie czasu). Zarzuciła też bezzasadne przyjęcie przez Sąd Rejonowy, wbrew zebranemu w sprawie materiałowi dowodowemu, że świadek ten zaprzeczył, aby otrzymał korespondencję zawierającą oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki, podczas gdy wskazał on jedynie, że nie przypomina sobie, aby pismo o wypowiedzeniu umowy trafiło do jego rąk. Zdaniem apelującej Sąd Rejonowy wybiórczo potraktował dowód z zeznania tego świadka, który wprost wskazał przy tym, że jak przyjeżdżał to cała korespondencja, która przychodziła do R. ul. (...) trafiała do jego rąk, a w konsekwencji zarzuciła błędne ustalenia faktyczne, że dłużniczka nigdy nie otrzymała oświadczenia o wypowiedzeniu umowy i niewłaściwą ocenę, że nie ziścił się warunek zawieszający pozwalający na uznaniu, iż strona powodowa nabyła 51% udziałów w prawie własności pojazdu marki B. rok produkcji 2014, nr nadwozia VIN (...), co w rezultacie doprowadziło do uznania, że strona powodowa nie posiada legitymacji czynnej w sprawie o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji.

Przy tak postawionych zarzutach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie jako bezzasadnej i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Niewątpliwie wypowiedzenie umowy pożyczki zostało skierowane na adres, który nie został wskazany w umowie pożyczki jako adres dla doręczeń, albowiem tym miał być adres wskazany w komparycji tej umowy, a tam jest adres siedziby spółki dłużniczki w Z.. Umowa pożyczki została zawarta 19 sierpnia 2015 r., a więc oświadczenie o adresie dla doręczeń z 14 sierpnia 2015 r. nie może odnosić skutku co do doręczeń związanych z tą umową, albowiem dopiero w tej umowie, czyli czynności następczej, doszło do wskazania na jaki adres należy dokonywać doręczeń; jak już wyżej zaznaczono, miał być to adres wskazany
w komparycji tej umowy, a co za tym idzie siedziby spółki dłużniczki w Z.. Na inny adres można było wysyłać korespondencję dopiero po wskazaniu go na piśmie, w przypadku zmiany adresu dla doręczeń strona, której ta zmiana dotyczy zobowiązana była pisemnie powiadomić drugą stronę o tej zmianie. W rozpoznawanej sprawie do takiej zmiany adresu nie doszło, a co za tym idzie należało kierować wypowiedzenie do spółki na adres jej siedziby.

Załącznik do wniosku o przyznanie leasingu sporządzony 19 sierpnia 2015 r. /k. 112/ nie zawiera wskazania adresu dla doręczeń, a jedynie zaznacza, że rzeczywistym beneficjentem jest T. D. zam. w R.. Ponadto wniosek z 23 października 2014 r.
/k. 113-116/ wskazuje, że w R. prowadzona jest faktycznie działalność gospodarcza (...) sp. z o.o. w Z., natomiast nie wskazuje on adresu dla doręczeń i jest sporządzony oraz złożony dużo wcześniej niż zawarto umowy: pożyczki z 19 sierpnia 2015 r. oraz przewłaszczenia z 26 sierpnia 2015 r.

Z tego wynika, że w komparycji umowy pożyczki wskazano adres siedziby spółki dłużniczki, a brak pisemnej zmiany tego adresu powodował, że doręczenia należało dokonywać na adres siedziby tej spółki tamże zaznaczony – zgodnie z postanowieniami tej umowy.

Także odebranie korespondencji przez matkę T. D. 15 stycznia 2016 r. nie wskazuje na to, aby wypowiedzenie zostało prawidłowo doręczone. Tak nie było. Jednocześnie nie oznacza to, że miała ona pełnomocnictwo do odbioru korespondencji dla spółki dłużniczki, albowiem nic nie wskazuje na to, aby kierowana tam korespondencja była awizowana, a tylko wówczas pełnomocnictwo byłoby konieczne, albowiem korespondencja kierowana była do spółki (...) (dłużniczki) ze wskazaniem tego adresu, a z powyżej powołanych dokumentów wynika, że prowadzona była tam też działalność w postaci sklepu tej spółki. Dlatego też matka prezesa zarządu nie potrzebowała jakichś dodatkowych pełnomocnictw do odbioru tej korespondencji, która została doręczono na tenże adres. W R. spółka dłużniczka prowadziła faktycznie działalność gospodarczą, przy czym we wniosku /k. 113-116/ ma ona oznaczenie adresu jako R. ul. (...), a uległo to zmianie we wniosku z 14 sierpnia 2015 r., gdzie faktyczny adres prowadzenia działalności gospodarczej tej spółki jest w R. przy ulicy (...) /k. 62-63/ i tam też jest wskazany adres dla korespondencji.

Bez znaczenia dla ustaleń faktycznych sprawy są okoliczności, których nie pamiętał świadek (poprzedni prezes zarządu (...) sp. z o.o. w Z.), a także te, które przypuszczał. Sąd Rejonowy powinien poczynić stanowcze ustalenia faktyczne (tak też uczynił), a nie oparte na przypuszczeniach. Jednocześnie bez znaczenia jest, że pod adresem w R. świadek częściowo przebywał. Istotne bowiem jest to, że 15 stycznia 2016 r. nie on odebrał oświadczenie o wypowiedzeniu; odebrała je jego matka.

Jednocześnie z umowy pożyczki wynikało, że należy wysyłać korespondencję na adres siedziby spółki. Przy wysłaniu na inny adres trzeba było wykazywać, że spółka (ówczesny prezes jej zarządu T. D.) zapoznała się z tym oświadczeniem, a T. D. sam wskazywał, że nie widział tego wypowiedzenia, zaś nie złożono innych wniosków dowodowych, chociażby o przesłuchanie A. D.. Nie mamy zaś żadnych informacji, czy była ona zatrudniona przez spółkę (...), aby móc ewentualnie uznać ją za osobę czynną
w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności (por. art. 97 k.c.).
O takie twierdzenia i wykazywanie tych okoliczności powinna zabiegać powódka, ale tego zaniechała. Świadek T. D. /k. 144-146/ wskazał zaś, że R. ul. (...) to adres jego domu rodzinnego oraz sklepu, który się tam mieścił (był to punkt prowadzenia działalności spółki (...)). Niemniej jednak powódka nie wykazywała, że tak było także w styczniu 2016 r., jak również, iż matka świadka była pracownikiem spółki (...) i czy w ogóle dokonywała czynności w tym sklepie oraz czy doręczyła zarządowi spółki wypowiedzenie.

Trzeba też zaznaczyć, że co prawda zaznaczył tenże świadek, iż cała korespondencja, która przychodziła do R. trafiała do jego rąk, ale wskazywał też przy tym, iż nie wie czy było to wszystko. Dodatkowo w protokole zajęcia ruchomości z maja 2016 r. wskazał jako współwłaścicieli zarówno spółkę dłużniczkę, jak i bank, a to potwierdza, że wówczas nie wiedział o wypowiedzeniu. Gdyby o tym wypowiedzeniu wiedział wskazałby, że tylko bank jest właścicielem samochodu, albowiem to uniemożliwiłoby zajęcie, a ponadto on podpisywał umowę pożyczki i przewłaszczenia, a co za tym idzie znał ich postanowienia.

Skarżąca w apelacji nie wykazała sprzeczności z materiałem dowodowym, wyciągnęła tylko z zebranego sprawie materiału dowodowego odmienne wnioski niż Sąd Rejonowy. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy mieści się w granicach zakreślonych art. 233 § 1 k.p.c., nie została przekroczona granica swobodnej oceny dowodów,
a wnioski co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych
w sprawie. Równocześnie Sąd Rejonowy poddał ocenie w sposób kompleksowy i właściwy cały materiał dowodowy zebrany w sprawie, a skarżąca nie wykazała, aby uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, tymczasem tylko takie uchybienia mogą być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów, nie jest bowiem wystarczające samo przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu.

Nie wykazano więc, aby spółka otrzymała oświadczenie o wypowiedzeniu, a to obciąża powódkę na podstawie art. 6 k.c.

Należy też zaznaczyć, co apelująca traci z pola widzenia, że z umowy pożyczki wynika, iż wypowiedzenie umowy może nastąpić, gdy pomimo ostatecznego wezwania do zapłaty zadłużenia przeterminowanego okres tego zadłużenia przekroczy 30 dni (por. postanowienia w części oznaczonej literą J ust. 3 umowy /k. 23-26/). Do wypowiedzenia konieczne jest więc uprzednie wezwanie do zapłaty. Takie wezwanie do zapłaty znajduje się w aktach i jest datowane na 31 grudnia 2015 r. wskazując termin do zapłaty 3299,07 zł do 11 stycznia 2016 r. oraz pierwotne daty płatności na 30 listopada 2015 r. i 2 grudnia 2015 r. /k. 117/, natomiast nie przedstawiono dowodu jego doręczenia, ani nie powoływano się na konkretny dzień takiego doręczenia, zaś przedstawione wezwanie do zapłaty zostało zawnioskowane jako dowód na okoliczność kierowania korespondencji pod adres w R. /k. 105-107/. W treści tego pisma z 12 maja 2017 r. /k. 105-107/ pełnomocnik powódki jedynie zaznaczył, że wezwanie do zapłaty zostało wysłane przed wypowiedzeniem. W pozwie powódka także nie przywoływała żadnych okoliczności faktycznych związanych z dokonaniem wezwania do zapłaty przed wypowiedzeniem i datą doręczenia tego wezwania. Nie wskazano więc nawet kiedy doręczone zostało spółce ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy, a jest to warunek skutecznego jej wypowiedzenia ustalony przez strony w umownie. Brak doręczenia takiego wezwania uniemożliwia skuteczne wypowiedzenie umowy; to samo dotyczy braku jakiegokolwiek twierdzenia o dacie doręczenia tego ostatecznego wezwania do zapłaty. Nie jest bowiem istotne w tym zakresie na jaki adres było ono doręczone, ale kiedy rzeczywiście je doręczono i czy spółka miała możliwość zapoznania się z nim (jeżeli adres doręczenia był nieprawidłowy), a tych informacji i twierdzeń w tym zakresie brak.

Z powyższymi uzupełnieniami ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i jako takie Sąd Okręgowy uznaje za własne. To samo dotyczy oceny prawnej.

Dlatego też zarzuty postawione w apelacji są bezzasadne i to zarówno dotyczące naruszenia prawa procesowego, a co za tym idzie również prawa materialnego, albowiem nie zostało w sposób prawidłowy wysłane zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy, a przez to spółka nie mogła się z nim zapoznać, a co za tym idzie nie ziścił się warunek zawieszający.
W zaistniałej sytuacji procesowej powódka nie wykazała (art. 6 k.c.) kiedy doszło do zapoznania się przez spółkę z jej oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy; nie przedstawiła
w tym zakresie dowodów wykazujących na zawiadomienie spółki o wypowiedzeniu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c., apelację jako bezzasadną oddalono.

SSO Artur Żymełka SSO Roman Troll SSO Arkadia Wyraz-Wieczorek