Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2019 r. w Lidzbarku Warmińskim na rozprawie

sprawy z powództwa R.z siedzibą w K.

przeciwko K. C.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSR Agnieszka Przęczek

Sygn. akt I C 754/18 upr

UZASADNIENIE

Powód R. z siedzibą w K. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. C. (poprzednio P.) kwoty (...) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że pozwana zawarła z (...) S.A. (poprzednio C. (...) spółka z o.o.) umowę oświadczenie usług telekomunikacyjnych telewizji satelitarnej. Przekazano pozwanej na czas trwania umowy sprzęt, który zgodnie z regulaminem w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia umowy miał zostać zwrócony w zakreślonym terminie. Umowa została rozwiązana, zaś pozwana nie zwróciła sprzętu. Pierwotny wierzyciel obciążył pozwaną karą za brak zwrotu sprzętu, karą 6 za niedotrzymanie warunków promocji. Ponadto pozwana nie zapłaciła za abonament w kwocie (...) zł. Powód nabył wierzytelność pierwotnego wierzyciela na podstawie umowy.

Pozwana nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...)r. pomiędzy pozwaną K. C. (poprzednioP.) a C. (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. (obecnie (...) S.A.) została zawarta umowa o świadczenie usług telewizji satelitarnej na okres 13 miesięcy W związku z zawarciem umów pozwanej został wydany sprzęt o numerze nr karty (...) Opłaty określone zostały w załącznikach numer (...)do umowy. Umowa wygasła z uwagi na upływ terminu na jaki została zawarta, tj.
z upływem (...) r.

W dniu (...) r. pomiędzy pierwotnym wierzycielem jako zbywcą a powodem jako nabywcą została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności. Zbywca oświadczył, że sprzedaje na rzecz nabywcy miedzy innymi wierzytelność przysługującą względem pozwanej, tj. łącznej kwoty (...)

Powód sporządził pisma, tj. zawiadomienie o nabyciu wierzytelności oraz wezwanie do zapłaty.

W regulaminie świadczenia usług obowiązującym u powoda na dzień (...) r. wskazano rozdziale XII, że każda ze stron może rozwiązać umowę bez podania przyczyn z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, które należy dokonać pisemnie listem poleconym lub poprzez osobiste doręczenie stronie.. W przypadku rozwiązania umowy abonent ma obowiązek niezwłocznego zwrotu udostępnionego sprzętu nie później niż w terminie 14 dni. W punkcie 5 tego rozdziału regulaminu wskazano także, że w przypadku wcześniejszego rozwiązania przez abonenta umowy zawartej na czas określony, gdy zawarcie związane było z przyznaniem ulgi abonentowi, powód ma prawo żądać kary w wysokości udzielonej ulgi określonej w cenniku, pomniejszonej o proporcjonalną wartość ulgi za okres od dnia zawarcia umowy do dnia dezaktywacji usługi.

Dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z załącznikami - k. 8-16, zawiadomienie o nabyciu wierzytelności k. 7, wezwanie k. 7v.., wykaz regulamin k.20v.-23 v., umowa k.24-25 v., noty k.26, aktualne saldo k. 27, polecenie przelewu k. 28.

Powód złożył pozew do Sądu w dniu (...) r.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie pozwana nie stawiła się na rozprawie i nie odniosła się pisemnie do żądania pozwu. W takiej sytuacji, w myśl. art. 339 § 1 k.p.c., Sąd zobligowany był rozstrzygnąć sprawę wyrokiem zaocznym.

Zgodnie z art. 339 § 1 k.p.c. w tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Domniemanie zgodności twierdzeń faktycznych powoda z prawdziwym stanem rzeczy ma szczególny charakter, bowiem bezczynność pozwanego jest tu, w pewnym sensie, przyznaniem okoliczności przytoczonych w pozwie. Fakty przyznane w procesie nie wymagają dowodu tylko wtedy, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (art. 229 k.p.c.) Powstanie więc wątpliwości, o których mowa w § 2 art. 339 k.p.c. nie wyłącza zaoczności, lecz prowadzi do konieczności przeprowadzenia przez sąd postępowania dowodowego. Będzie tak np. w razie, gdy twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie są wzajemnie sprzeczne lub niepełne, to jest nie dają pełnego obrazu faktów określających stan sprawy albo też wnioski z nich wyciągnięte nie dają się pogodzić z regułami logicznego rozumowania (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia (...)).

Jak podkreśla się w orzecznictwie, wprowadzenie przez art. 339 § 2 k.p.c. domniemania zgodności twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy nie zwalnia powoda od przytoczenia faktów, które są niezbędne do dokonania subsumcji materialnoprawnej, stanowiącej faktyczną i materialnoprawną podstawę wyroku. Sąd jest bowiem zobowiązany, nawet przy uznaniu twierdzeń powoda za prawdziwe, dokonać prawidłowej oceny zasadności żądania pozwu (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia (...)).

Ponadto zważenia wymaga, iż w przedmiotowej sprawie Sąd, orzekając po dniu wejścia w życie ustawy z dnia (...) r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw ((...) (...)) zobowiązany jest na podstawie art. 5 ust. 4 przytoczonej ustawy badać z własnej inicjatywy, czy roszczenie nie jest przedawnione, a jeśli będzie - oddali powództwo.

Umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych jest umową nazwaną uregulowaną w ustawie z dnia (...) r. Prawo telekomunikacyjne (tekst jednolity: (...)). We wskazanej ustawie ustawodawca wskazał, że świadczenie usług telekomunikacyjnych odbywa się na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych (art. 56 ust. 1 ustawy), a zatem określił stosunek prawny zachodzący pomiędzy dostawcą usług telekomunikacyjnych a usługobiorcą. Przywołana ustawa nie reguluje jednak wszystkich kwestii związanych z przedmiotowa umową – zawiera przepisy dotyczące treści, formy, stron oraz sposobów zawierania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Obecnie zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie przeważa zapatrywanie, które podziela również Sąd orzekający w niniejszej sprawie, że do umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych w zakresie nieunormowanym ustawą prawo telekomunikacyjne znajdują zastosowanie przepisu ogólne dotyczące zobowiązań zawarte w kodeksie cywilnym. (por. J.K. Umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych, (...), LEX nr(...); G. B., H. C., S. D., J. G., K. K. M. S., T. W., Cz. Ż. [w:] G. B. (red) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom I-II, wyd. X, LexisNexis, 2011, LEX nr (...)). W konsekwencji do treści nieunormowanych w ustawie prawo telekomunikacyjne – w tym także w kwestii terminów przedawnienia – znajdą zastosowanie przepisy ogólne dotyczące zobowiązań zawarte w kodeksie cywilnym. Należy zatem uznać, że w niniejszej sprawie do roszczeń wynikających z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych w kwestii terminów przedawnienia zastosowanie znajdzie art. 118 k.c.

Powyższe stanowisko zostało wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia (...)nr (...)), w której stwierdzono, że termin przedawnienia roszczenia o opłatę abonamentową i wynagrodzenie za połączenia telefoniczne z umowy o świadczenie usług telefonicznych określa art. 118 k.c. Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy przywołać należy również art. 509 §1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Z kolei w myśl art. 513 §1 k.c. dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

W niniejszej sprawie bezspornym było, że pozwaną z pierwotnym wierzycielem łączyła umowa o świadczenie usług związanych z telewizją satelitarną oraz fakt, że pierwotny wierzyciel sprzedał wierzytelność wobec pozwanej stronie powodowej. W ocenie Sąd powód nie udowodnił swojego roszczenia ani co do zasady ani wysokości.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwana z pierwotnym wierzycielem łączyła umowa z dnia(...) r. zawarta na okres 13 miesięcy, tj. do dnia (...) r. Powód nie przedłożył żadnych dowodów wskazujących na fakt zawarcia innej umowy z pozwaną czy też przedłużenia - kontynuacji niniejszej umowy. Co istotne brak jest również takich twierdzeń w pozwie. Tym samym Sad przyjął, że umowa wygasła z uwagi na upływ okresu na jaki została zawarta, tj. z dniem (...) r.

W konsekwencji Sąd miał duże wątpliwości na jakiej podstawie wystawiono dokumenty księgowe określające należności pozwanej. Dokumenty te pochodzą z późniejszych okresów z (...) r. czyli prawie 4 lata po wygaśnięciu umowy, która łączyła strony. Warto wskazać, że dokumenty te stanowią jedynie wydruk komputerowy- brak jakiegokolwiek podpisu (i są duplikatami). Zważenia także wymaga, że w dokumencie z dnia (...) r. wskazano kwotę (...) zł jako saldo poprzednie z (...) r.- lecz nie wiadomo czego to saldo dotyczy. Podano także opłata abonamentowa za (...) wynosi (...).

Przechodząc zaś do roszczenia z tytułu obciążenia pozwanej karami umownymi podniesienia wymaga, że nie wykazano aby w (...) r. łączyła pozwaną z pierwotnym wierzycielem jakakolwiek umowa. Tym bardziej wątpliwości Sądu budzi fakt o warunki jakiej promocji chodzi, których rzekomo nie dotrzymała pozwana- brak w tym zakresie jakichkolwiek dowodów. Również w zakresie kary za sprzęt należy wskazać, iż powód nie wykazał, na jakiej podstawie wystawił ten dokument. Z przedłożonych dla Sądu dokumentów to jest umowy oraz regulaminu nie można poczynić żadnych ustaleń w tym zakresie, albowiem regulamin dotyczy (...) a nie C. (...) s.a. w W.. Powód w pozwie wskazał okoliczność, że (...) s.a. połączyła się poprzez przejęcie spółki (...) + (...) s.a. w W. z dniem (...) r., a zatem dla pozwanej nie mogły obowiązywać regulacje regulaminowe spółki (...) s.a.

W konsekwencji powód nie udowodnił podstawy jak również wysokości obciążenia pozwanej tymi karami.

Zważenia ponadto wymaga, że nie wskazano w pozwie ani nie załączono dokumentu wskazującego, że doszło do rozwiązania umowy, tj. wypowiedzenia przed upływem okresu na jaki została zawarta, a tym brak jest wykazania czy pierwotny wierzyciel miał prawo obciążać pozwana karą za niedotrzymanie warunków umowy.

Podkreślić należy, iż w przedmiotowym postępowaniu strona powodowa reprezentowana była przez profesjonalnego pełnomocnika, który powinien był być świadomy wystąpienia negatywnych konsekwencji procesowych, w przypadku nie przedstawienia dowodów uzasadniających materialnoprawną podstawę zgłoszonego roszczenia. Nadto, wskazać należy, iż w sprawach cywilnych rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy – obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. A. Z. Wydawnictwo (...)).

Zważenia wymaga, że okoliczności wskazane w pozwie były bardzo ogólnikowe i lakoniczne, dlatego też dla Sądu budziły one uzasadnione wątpliwości.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił powództwo.

Na marginesie należy wskazać, że w niniejszej sprawie gdyby przyjąć istnienie roszczenia powoda za zasadne to roszczenie to podlegałoby ono oddaleniu jako przedawnione.

Według art. 117 § 1 k.c. przedawnieniu ulegają roszczenia majątkowe, a taki charakter ma niewątpliwie roszczenie wynikające z umowy o świadczenie usług o zapłatę kary umownej Zgodnie zaś z. art. 117 § 2 ¹ k.c. po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej trzy lata. Bieg przedawnienia rozpoczyna się zaś od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 k.c.). Roszczenie staje się zaś wymagalne po upływie terminu do jego spełnienia.

Zdaniem Sądu zgłoszone przez powoda roszczenie z uwagi na jego związek z prowadzeniem działalności gospodarczej przez poprzednika prawnego powoda podlegało trzyletniemu okresowi przedawnienia. Świadczenie usług w zakresie dostępu do telewizji satelitarnej niewątpliwie stanowiło jeden z elementów działalności gospodarczej prowadzonej przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., a zatem wszelkie roszczenia przewidziane w umowach zawieranych przez ten podmiot z abonentami podlegały przedawnieniu z upływem powyższego okresu.

Mając na uwadze, iż nie przedłożono dla Sądu żadnych dowodów w przedmiocie wypowiedzenia umowy czy to jej przedłużenia– brak w tym zakresie również twierdzeń powoda- należy przyjąć, iż umowa z dnia (...) r. wygasła na skutek upływu terminu na jaki została zawarta, tj. 13 miesięcy. Powództwo przerywające bieg terminu przedawnienia zostało wniesione do Sądu w dniu (...)roku.

Zważenia wymaga, że W myśl art. 477 §1 k.c. w razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Z kolei zgodnie z art. 483 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

W niniejszej sprawie powód dochodził kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania obowiązku zwrotu udostępnionego sprzętu oraz kary umownej z tytułu niedotrzymania warunków umowy.

Gdyby przyjąć- po wygaśnięciu umów o świadczenie usług (...) r.- że pozwana miała obowiązek zwrócić udostępniony sprzęt- to pierwotny wierzyciel mógł obciążyć pozwaną obowiązkiem zapłaty kary umownej w przewidzianej w regulaminie wysokości co najmniej w 2011 r. Jest to okoliczność o tyle istotna, iż zgodnie z art. 120 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. W ocenie Sądu 2011 r. jest to najwcześniejszy możliwy termin, kiedy pierwotny wierzyciel mógł podjąć czynności zamierzające do uzyskania swojego świadczenia z tytułu obciążenia pozwanej karami. Wówczas roszczenie o zapłatę kary umownej stałoby się wymagalne.

Zważenia wymaga, iż terminu wymagalności w przypadku kary umownej nie można wiązać z datą wystawienia noty i określonym w niej terminem płatności, albowiem przedmiotowa nota jest dokumentem księgowym i nie kreuje daty wymagalności roszczenia. Sam fakt wystawienia noty obciążeniowej nie może modyfikować regulacji dotyczących wymagalności roszczeń przewidzianych w kodeksie cywilnym. W przeciwnym wypadku powstałaby trudna do zaakceptowania praktyka, iż wierzyciel pomimo możliwości dochodzenia swoich roszczeń wstrzymywał się z wystawieniem not obciążeniowych czy faktur, aby w ten sposób „wstrzymywać” termin przedawnienia roszczeń. Właśnie dla zapobiegania takim sytuacjom ustawodawca zdecydował się na normatywne uregulowanie kwestii wymagalności roszczeń w art. 120 k.c.

W związku z powyższym należało stwierdzić, iż roszczenie o zapłatę kar stało się wymagalne w styczniu 2011 r. Oznacza to, iż trzyletni termin przedawnienia przedmiotowego roszczenia upłynął już w 2014 r.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w wyroku.

SSR Agnieszka Przeczek