Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2019 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 maja 2019 roku

sprawy z powództwa małoletniej A. K. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową K. L.

przeciwko S. K.

o alimenty

1.  zasądza od S. K. na rzecz jego małoletniej córki A. K. ur. (...) alimenty w kwocie po 600 (sześćset) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka K. L. poczynając od dnia 04.01.2019 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  przyznaje wynagrodzenie rad. pr. E. S. za reprezentację z urzędu przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki w kwocie 321,40 (trzysta dwadzieścia jeden złotych 40/100) złotych z VAT i należność tę nakazuje wypłacić z rachunku Skarbu Państwa;

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 212/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 października 2018 roku (data wpływu do Sądu) powódka A. K. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową K. L. wniosła o zasądzenie od pozwanego S. K. alimentów w kwocie po 800 zł miesięcznie, płatnych do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki K. L.. Wniosła ponadto o zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego na czas trwania postępowania w niniejszej sprawie, kwotą 800 zł miesięcznie (pozew – k. 2 – 6).

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że związek małżeński K. L. z pozwanym uległ rozwiązaniu przez rozwód. W wyroku rozwodowym ustalono, że małoletnia córka będzie przebywać pod bezpośrednią pieczą ojca i matki naprzemiennie w okresach 2-tygodniowych oraz, że miejscem zamieszkania małoletniej będzie każdorazowe miejsce zamieszkania rodzica sprawującego bezpośrednią pieczę nad córką. Zdecydowaną większość obowiązków związanych z wychowaniem i czynieniem osobistych starań o dziecko sprawuje przedstawicielka ustawowa. Przedstawicielka ustawowa małoletniej mieszka wraz z córką, a pozwany widuje dziecko sporadycznie, co drugi weekend – od piątku po południu do niedzieli po południu. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że bieżące koszty utrzymania małoletniej wynoszą średnio 800 zł. Przedstawicielka ustawowa pracuje i osiąga dochód rzędu 1600 złotych miesięcznie. Otrzymuje świadczenie z programu rodzina 500+ w kwocie 250 złotych. Korzysta też z pomocy finansowej matki. Pozwany prowadzi własną działalność gospodarczą w postaci firmy dekarskiej, z czego osiąga dochód w kwocie około 2500 złotych miesięcznie. Dodatkowo prowadzi gospodarstwo rolne nastawione na hodowlę trzody chlewnej. Przekazuje powódce kwotę 400 złotych miesięcznie tytułem alimentów. (pozew k. – 2 - 6).

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 stycznia 2019 roku S. K. reprezentowany przez fachowego pełnomocnika uznał powództwo do kwoty 400 złotych miesięcznie wnosząc o jego oddalenie w pozostałej części. Wniósł o zasadzenie od powódki na jego rzecz kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Poniósł, że powódka nie uzasadniła na ile zmieniły się potrzeby małoletniej. Podkreślił, iż przedstawicielka ustawowa małoletniej nie ponosi szeregu wydatków związanych z utrzymaniem, gdyż koszty te ponoszą dziadkowie macierzyści małoletniej. Przyznał, że przekazuje powódce kwotę 400 złotych miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniej A. K. i jest to kwota odpowiadająca możliwościom finansowym i zarobkowym pozwanego. W marcu ubiegłego roku pozwany przekazał powódce samochód osobowy. Zakwestionował wysokości swoich miesięcznych dochodów, prostując, iż nie zarabia kwot wskazanych w pozwie. Utrzymuje się z rolnictwa, a dodatkowo podejmuje jedynie dorywcze zajęcia w branży budowlanej. (k. 30 - 33).

Powyższe stanowiska zostały rozwinięte i podtrzymane przez strony w dalszych pismach procesowych oraz na rozprawach przed Sądem. (pismo procesowe - k. 103-104, protokoły z rozprawy – k. 123-odwrót, 140-142).

Postanowieniem z dnia 6 lutego 2019 roku Sąd Rejonowy w Łowiczu zabezpieczył powództwo przez zobowiązanie S. K. do uiszczania w czasie trwania postępowania w niniejszej sprawie na rzecz powódki A. K. kwoty 400 złotych miesięcznie płatnych do rąk przedstawicielki ustawowej K. L., płatnej z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (k. 98-99).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. L. i S. K. są rodzicami małoletniej A. K., która urodziła się dnia (...) w Ł.. Wyrokiem z dnia 14 czerwca 2018 roku w sprawie IC 622/18 Sąd Okręgowy w Łodzi rozwiązał przez rozwód zawiązek małżeński zawarty pomiędzy K. K. oraz S. K., powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką stron A. K. obojgu rodzicom oraz ustalił, że małoletnia będzie przebywać pod bezpośrednią pieczą ojca i matki naprzemiennie w okresach 2-tygodniowych, poczynając od niedzieli rozpoczynającej ten okres od godziny 9.00 do niedzieli kończącej ten okres do godziny 19.00 z obowiązkiem każdego z rodziców odwiezienia córki do miejsca zamieszkania drugiego z rodziców przejmującego piecze, rozpoczynając wykonywanie pieczy naprzemiennej od ojca, ustalił, że miejscem zamieszkania małoletniej będzie każdorazowe miejsce zamieszkania rodzica sprawującego bezpośrednią pieczę nad dzieckiem, zobowiązał oboje rodziców do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania wspólnej małoletniej córki i ustalił, że każde z rodziców pokrywa bieżące koszty utrzymania i wychowania małoletniej w ramach pobytu dziecka u rodzica sprawującego bezpośrednią pieczę, a pozostałe koszty każdy z rodziców pokrywa po połowie.

(dowód: kopia odpisu skróconego aktu urodzenia – k. 9-10, wyrok w sprawie IC 622/18 – k. 55 z akt IC 622/18, okoliczności przyznane)

Małoletnia A. K. ma 6 lat. Mieszka z przedstawicielką ustawową i dziadkami macierzystymi w domu dziadków. Przedstawicielka ustawowa na rozprawie w dniu 22 maja 2019 r. określiła jej potrzeby na kwotę około 600 złotych miesięcznie. Na kwotę tę składają się następujące pozycje: koszty utrzymania mieszkania: opłata za prąd - 50 zł, Internet - 40 złotych, telefon - 40 złotych, opłata za wywóz śmieci - 15 zł, ponadto opłata za przedszkole - około 200 złotych, koszt dojazdu do przedszkola - 140 złotych, zabawki - 50 złotych, wycieczki szkolne - 30 złotych (co dwa miesiące), lekarstwa - 30 złotych, odzież - 130 złotych. Przedstawicielka ustawowa leczy małoletnią w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Nie przyjmuje stałych leków, nie ma szczególnych potrzeb ochrony zdrowotnych. Pozwany utrzymuje kontakt z małoletnią. Zabiera dziecko do siebie co dwa tygodnie w weekendy.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej – k. 142 w związku z wyjaśnieniami – k. 140verte, zeznania świadka E. L. – k. 141 verte)

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki K. L. ma 30 lat, z zawodu jest pedagogiem. Pracuje jako pracownik biurowy w ubojni drobiu i zarabiała około 1600 złotych. Otrzymuje 50 złotych zasiłku rodzinnego Mieszka w domu swoich rodziców, nie ma własnego mieszkania. Partycypuje w kosztach utrzymania domu. Koszty ogrzania za zeszły sezon grzewczy wyniosły 1100 złotych. Wyremontowała córce pokój, koszt remontu wyniósł około 2000 złotych, z czego umeblowanie 1450 złotych. Kupiła tez córce rower za kwotę 100 złotych. Matka K. L. jest emerytką, podejmuje prace dorywcze.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej – k. 142 w związku z wyjaśnieniami – k. 140verte, faktury – k. 11-21, zaświadczenie o zarobkach – k. 70-71, zeznania świadka E. L. – k. 141 verte)

S. K. ma 31 lat. Jest rolnikiem. Prowadzi gospodarstwo rolne o pow. 2 ha. Uprawia zboże. Za zboże uzyskał dochód 1800 złotych (600 złotych za tonę), z czego należy potrącić poniesione nakłady. Dostaje dopłaty 700 złotych na rok do ha. Dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą w postaci pracy dekarskich. z czego osiada 1500 złotych na miesiąc. Pozwany mieszka z babką i ponosi następujące koszty utrzymania mieszkania: energii elektryczna - 200 złotych, ogrzewanie i śmieci - 200 złotych, ubezpieczenie budynków - 600 zł rocznie. Pozwany opłaca KRUS - 800 złotych na kwartał. Ponosi koszty utrzymania samochodu, piły, wiertarki - ok. 400 złotych miesięcznie. Pozwany dokonał zakupu córce tablet z mobilnym Internetem (70 złotych na miesiąc). Koszty ogrzania domu to 3000-4000 rocznie. Babcia pozwanego partycypuje w kosztach zakupu opału. Pozwany kupuje córce ubrania, buty, zabawki. Córka posiada u niego w domu niezbędne rzeczy. Poza małoletnią A. K. nie ma nikogo na utrzymaniu. Dotychczas pozwany dawał przedstawicielce ustawowej kwotę 400 złotych na utrzymanie małoletniej córki.

(dowód: zeznania pozwanego – k. 142 w związku z wyjaśnieniami – k. 141, decyzja – k. 35, rachunki i faktury – k. 36-42, polisa – k. 4345, wykaz wydatków – k. 46 zaświadczeni Wójta Gminy – k. 47, zeznanie podatkowe za 2015 r. – k. 50-54)

Nie budzą wątpliwości Sądu dowody z dokumentów złożone zarówno przez powoda, jak i pozwanego. W ocenie Sądu wiarygodne są również co do zasady zeznania stron, które znajdują potwierdzenie w przedstawionych dokumentach.

Sąd uznał za wiarygodne zeznań przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki przesłuchanej w charakterze strony jak również pozwanego i świadka E. L.. Dowody z dokumentów w postaci zaświadczeń o wysokości dochodów nie były kwestionowane przez strony, potwierdzają i precyzują fakty przez nie przedstawiane, nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo K. L. zasługuje na uwzględnienie w części, tj. do kwoty po 600 złotych miesięcznie, dlatego też w pozostałym zakresie zostało oddalone. Żądanie zgłoszone przez powódkę reprezentowaną przez przedstawicielkę ustawową oparte zostało na treści art. 133 i 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Określenie zakresu obowiązku alimentacyjnego powinno być dokonane przy uwzględnieniu przepisu art. 135 § 1 kro, z którego wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych
i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Wedle art. 96 kro obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku „troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka” i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, w tym termin dojścia przez uprawnionego do pełnoletniości. Jedyną decydującą okolicznością warunkującą trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych jest natomiast podwójnie uzależniony- z jednej strony zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć bieżące potrzeby w zakresie utrzymania (tj. mieszkania, wyżywienia, ubrania itd.) oraz w zakresie wychowania
(tj. odpowiednie wykształcenie, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień itd.). Podkreślić trzeba, że niezdolne do samodzielnego utrzymania dzieci mają prawo do równej stopy życiowej
z rodzicami.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że małoletnia A. K. nie jest zdolna do samodzielnego utrzymania. W tej sytuacji zobowiązanymi do zapewnienia mu wychowania, środków utrzymania, a także wykształcenia, są jej rodzice S. K. i K. L.. Jak wskazano powyżej alimenty są to bieżące środki na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Przedstawicielka ustawowa powódki wyartykułowała jednoznacznie, jakie są potrzeby małoletniej córki. W sposób szczegółowy wyliczyła, jakie są koszty utrzymania dziecka, wynoszące średnio 600 zł miesięcznie. Sąd uznał, że nie jest to kwota wygórowana i odzwierciedla potrzeby małoletniej, który znajdują się pod bezpośrednią opieką matki, z ojcem widuje się co drugi weekend.

Zasadniczy ciężar opieki nad małoletnią spoczywa na jego matce. Zasadnym jest przyjęcie, że swój szeroko pojęty obowiązek alimentacyjny przedstawicielka ustawowa wypełnia także w innych aspektach, a mianowicie poprzez zapewnienie powódce troski, opieki, pomocy w codziennych czynnościach, uczestniczenie we wszelkich wydarzeniach życiowych dziecka, w większym stopniu niż ojciec, który jednak też to czyni. Ograniczyło to w pewnym stopniu możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej, która musi więcej czasu poświęcać obecnie małoletniej córce.

Sąd zważył, że pozwany ma większe możliwości zarobkowe i stałą pracę z której uzyskuje dochód co najmniej 1.500 złotych plus dochód osiągany z gospodarstwa rolnego. Sąd uznał, że przy powyższych dochodach jest on w stanie łożyć kwotę 600 zł na utrzymanie swojego małoletniego dziecka. Przy uwzględnieniu ponoszonych przez pozwanego kosztach utrzymania własnego Sąd uznał, iż pozwany powinien łożyć na utrzymanie małoletniej w takim właśnie zakresie.

Biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe obojga rodziców a także ich stopę życiową, zasądzenie kwoty 600 złotych miesięcznie tytułem alimentów na rzecz powódki jest kwotą adekwatną, tj. z jednej strony pozostającą w odpowiedniej relacji do zarobków zobowiązanego, a z drugiej wystarczającą do zaspokojenia bieżących potrzeb powódki. Zasadą jest równa stopa życiowa dzieci i rodziców. W ocenie Sądu kwota 600 złotych miesięcznie zasądzona od pozwanego na rzecz powódki nie przekracza możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego, stanowiąc około trzecią część jego dochodów.

Zważywszy na to, iż wysokość świadczeń alimentacyjnych uwarunkowana jest usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego oraz możliwościami zarobkowymi
i majątkowymi zobowiązanego Sąd na podstawie art. 133 i 135 k.r.o. zasądził od S. K. na rzecz jego małoletniej córki A. K. alimenty w kwocie po 600 złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka K. L.. W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako nieuzasadnione.

Alimenty zasądzono od dnia 4 stycznia 2019 r., czyli od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, uznając, iż wówczas pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia na podstawie art. 455 k.c. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia podwyższonych alimentów. Strona powodowa nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających podwyższenie alimentów z datą wsteczną.

Zgodnie z treścią art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398), strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych jest zwolniona z mocy ustawy od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Sąd nie obciążył pozwanego nieuiszczonymi przez powoda kosztami sądowymi proporcjonalnie do stopnia w jakim pozwany przegrał sprawę z uwagi na sytuację finansową i majątkową pozwanego.

Sąd przyznał radcy prawnemu reprezentującemu przedstawicielkę ustawową małoletniej powódki z urzędu wynagrodzenie w kwocie 321,40 złotych z VAT, z rachunku Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łowiczu.

Stosownie do art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części zasądzającej świadczenia alimentacyjne.

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.