Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2019r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Jolanta Dzitowska

Protokolant Katarzyna Amielawska

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2019r . w Giżycku

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego F. C. reprezentowanego przez matkę J. C.

przeciwko M. C.

o podwyższenie alimentów

1. Podwyższa alimenty od pozwanego M. C. na rzecz małoletniego powoda F. C. zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27.03.2015r. w sprawie sygn. akt III RC 2151/13 z kwoty 600 zł miesięcznie do kwoty 800 (osiemset) zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności każdej z rat, do rąk matki małoletniego J. C., poczynając od dnia 01 sierpnia 2018 roku.

2. W pozostałej części powództwo oddala.

3. Nie obciąża pozwanego kosztem opłaty, od której powódka była ustawowo zwolniona.

4. Pozostałe koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

5. Wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt RC 85/18

UZASADNIENIE

J. C. ustawowa przedstawicielka małoletniego F. C. w pozwie przeciwko M. C. wniosła o podwyższenie alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie należnych uprawnionemu, do kwoty po 1.200 zł miesięcznie, płatnych z góry do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w wypadku zwłoki z płatnością którejkolwiek z rat, począwszy od dnia wniesienia pozwu, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego J. C.. Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wywodziła, że wyrokiem SO w Szczecinie z dnia 27 marca 2015r. sygn. akt XRC2151/13 zasądzono od pozwanego na rzecz powoda alimenty w wysokości po 600 zł miesięcznie. Koszty utrzymania chłopca od tego czasu uległy zwiększeniu. Cierpi on na wiele schorzeń, jest między innymi po operacji przepukliny oponowo – rdzeniowej, korekcji stopy końsko szpotawej, ma pęcherz neurogenny, zaparcia, małogłowie, nadciśnienie tętnicze, subkliniczną niedoczynność tarczycy, niedowład wiotki prawej kończyny dolnej z ograniczeniem ruchu stawu skokowego. Dziecko wymaga rehabilitacji, leczenia w poradniach specjalistycznych, badań, zabiegów oraz zakupu odpowiednich leków i medykamentów. Ponoszone są również koszty dojazdu do poradni specjalistycznych. Uprawniony wymaga korzystania z urządzeń w postaci m.in. poduszki do masażu, gąbek, wycieraczek, piłek, gum, drążków i innych, nadto korzystania z obuwia ortopedycznego i akcesoriów ortopedycznych.

Małoletni posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Wymaga stałej i długotrwałej pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Chłopiec jest uczniem szkoły podstawowej. W związku z potrzebą stałej nad nim opieki, jego matka zrezygnowała z pracy. Otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 1.477 zł miesięcznie. Nadto otrzymuje świadczenie wychowawcze i zasiłek rodzinny wraz z dodatkami. Wynajmuje mieszkanie za kwotę 800 zł, do której trzeba doliczyć kosz mediów i energii elektrycznej, co daje kwotę łącznie 1.000 zł. Koszt wyżywienia oraz zakupu środków czystości i kosmetyków określiła na kwotę ok. 400 zł miesięcznie.

Chłopiec jest podopiecznym fundacji i otrzymuje częściową refundację kosztów leczenia i rehabilitacji.

Pozwany M. C. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podał, że brak jest w chwili obecnej podstaw do uwzględnienia roszczenia, albowiem sytuacja finansowa pozwanego uległa pogorszeniu. Obecnie M. C. pracuje na podstawie umowy o pracę i osiąga dochód miesięczny w wysokości 2.000 zł netto. Nadto otrzymuje wynagrodzenie z tytułu zasiadania w Radzie Nadzorczej Spółdzielni w wysokości 771,91 zł netto. Nie posiada oszczędności. Zmuszony był sprzedać samochód, gdyż nie było go stać na jego utrzymanie. Ponosi miesięczne wydatki w postaci m.in. kredytu w kwocie 1.700 zł miesięcznie, czynszu wynoszącego 270 zł, opłat za prąd i gaz – 50 zł miesięcznie, biletu komunikacji miejskiej – 100 zł, alimentów – 800 zł. Oprócz uiszczania alimentów wspomaga syna kupując mu artykuły szkolne, końcówki do szczoteczki elektrycznej, doładowuje telefon chłopca. Przesyła co roku matce chłopca połowę otrzymywanej kwoty z tytułu zwrotu podatku (ok. 556 zł), zaś drugą połowę przeznacza na wakacje z dzieckiem. Dołożył się do organizacji (...) syna. Ponosi koszty związane z kontaktami z dzieckiem, gdyż mieszka ok. 600 km od miejsca jego zamieszkania. Pozwany choruje na astmę oskrzelową i odtłuszczenie wątroby. Ponosi koszt zakupu lekarstw w kwocie 50 zł miesięcznie. Zaprzeczył temu, że dziecko choruje na nadciśnienie tętnicze, niedoczynność tarczycy oraz, że ma małogłowie. Powódka na potrzeby postępowania wynajęła mieszkanie, gdyż wcześniej mieszkała z ojcem. Nie przedstawiła ile musi dołożyć do kosztów leczenia i rehabilitacji syna.

Na rozprawie w dniu 11 lipca 2018r. powódka wyraziła zgodę na zasądzenie świadczeń alimentacyjnych w kwocie 1.000 zł miesięcznie (k. 363).

W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany M. C. i J. C. związek małżeński zawarli 14 lutego 2009r. w S.. W czasie jego trwania wymienionym urodził się w dniu (...) syn F. M.. Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27 marca 2015r. sygn. akt X RC 2151/13 rozwiązano przez rozwód małżeństwo wymienionych – z winy powoda M. C.. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim F. C. powierzono matce, zaś władzę rodzicielską ojca ograniczono do prawa współdecydowania o istotnych życiowych sprawach dziecka takich jak wybór szkoły, zawodu, sposobu leczenia. Wyrokiem rozwodowym ustalono także kontakty powoda M. C. z synem. Kosztami jego utrzymania i wychowania obciążono oboje rodziców i z tego tytułu zasądzono od M. C. rentę alimentacyjną na rzecz małoletniego w kwocie 600 zł miesięcznie płatną z góry do 10 dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia uprawomocnienia się wyroku. Zasądzono nadto od powoda rentę alimentacyjną na rzecz pozwanej J. C. w kwocie 200 zł miesięcznie.

(d: odpis skrócony aktu małżeństwa k. 51, odpis skrócony aktu urodzenia k. 5 akt SO w Szczecinie sygn. akt XRC 2151/13, wyrok k. 389 – 389v akt SO w Szczecinie sygn. akt XRC 2151/13).

W czasie orzekania rozwodu i ustalenia wysokości świadczenia alimentacyjnego należnego małoletniemu F. od ojca, J. C. wraz z synem mieszkała u swojego ojca w G.. M. C. w tym czasie zamieszkiwał mieszkanie stron w S., które nabyli razem za środki pochodzące z kredytu. Ponosił jego koszty w postaci opłat mieszkaniowych wynoszących około 700 zł oraz rat kredytu w kwocie około 1.350 – 1400 zł miesięcznie, które spłacał samodzielnie. Pozwany w tym czasie pracował w zakładzie usługowo – handlowym jako doradca techniczno – handlowy za wynagrodzeniem 1.750 zł miesięcznie brutto. Otrzymywał także kwotę 875 zł brutto miesięcznie za dodatkowe zatrudnienie, które podjął w lipcu 2014r. Na spotkania z dzieckiem przeznaczał kwotę około 200 – 300 zł miesięcznie.

J. C. nie pracowała wówczas. Otrzymywała zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne na syna z dodatkiem w kwocie 1.350 zł miesięcznie netto. Nie posiadała innych dochodów. Na opłaty mieszkaniowe przekazywała niekiedy kwotę 300 zł miesięcznie.

Małoletni F. uczęszczał do klasy zerowej szkoły podstawowej. Korzystał z obiadów szkolnych wykupowanych za kwotę 50 zł miesięcznie. W związku z rozszczepem kręgosłupa korzystał z rehabilitacji oraz pozostawał pod kontrolą poradni ortopedycznych, nefrologicznych, neurologicznych, gastrologicznych i endokrynologicznych. Wizyty odbywał w ramach państwowej służby zdrowia i korzystał z bezpłatnej rehabilitacji. Na lekarstwa przeznaczana była kwota około 100 zł miesięcznie.

(d: uzasadnienie k. 399 – 400 akt SO w Szczecinie sygn. akt XRC 2151/13)

Aktualnie od listopada 2018r. powódka J. C. mieszka wraz z małoletnim synem w mieszkaniu należącym do jej partnera, Na poczet jego utrzymania przekazuje kwotę 700 zł miesięcznie. Wcześniej powódka wynajmowała stancje i płaciła za nie wraz z opłatami od 700 – do 1.400 zł miesięcznie.

(d: zeznania J. C. k. 488v – 490v, umowy najmu k. 53 – 60, 268 – 271, 279 – 282, rachunki mieszkaniowe k. 392 – 394, 272 – 278, 283 – 287).

Powódka nie pracuje zarobkowo. Utrzymuje się z otrzymywanych od pozwanego alimentów w kwocie 600 zł na dziecko i w kwocie 200 zł na siebie, świadczenia wychowawczego, zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem, zasiłku i świadczenia pielęgnacyjnego, świadczeń z programu 500 +. Jej łączny miesięczny dochód z powyższych tytułów wynosi 3.300 zł netto. Jej partner jest żołnierzem zawodowym i zarabia ok. 3.000 zł netto miesięcznie.

(d: zeznania J. C. k. 488v – 490v, decyzje k. 61 – 63, 356 – 360).

Pozwany M. C. mieszka na stałe w S.. Zatrudniony jest na stanowisku doradcy techniczno – handlowego za wynagrodzeniem wynoszącym netto 2.000 zł miesięcznie. Pracuje nadto jako członek Rady Nadzorczej w Spółdzielni Mieszkaniowej za co otrzymuje miesięcznie 770 zł. Coroczną nadpłatę podatku przeznacza po połowie - na wakacje z synem, zaś drugą połowę środków przekazuje byłej małżonce. Nie ma innych osób na utrzymaniu oprócz syna F.. Spłaca kredyt mieszkaniowy, którego rata miesięczna wynosi ok. 1.700 zł. Pozostały okres spłaty wynosi ok. 16 – 17 lat. Opłaty mieszkaniowe to kwota 400 – 500 zł miesięcznie na którą składa się m.in. czynsz wynoszący 250 zł. Mieszka sam w mieszkaniu o powierzchni 37,5 m ² zakupionym jeszcze w trakcie trwania małżeństwa z J. C., które przypadło mu następnie w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków. Posiada wykształcenie – magister inżynier procesów chemicznych. Nie posiada własnego samochodu i korzysta z auta swoich rodziców. Choruje na astmę oraz wątrobę. Miesięczny stały koszt lekarstw to kwota 50 zł. Nie pozostaje obecnie w związku. Pozwany pokrył połowę kosztów organizacji (...) syna. Pokrył też częściowo koszt zakupu roweru i stroju piłkarskiego F..

(wyjaśnienia M. C. k. 364 – 364v, odpowiedź na pozew k. 215 d: zeznania M. C. k. 489v – 490, zaświadczenie o dochodach k. 220, 221, dokumenty przelewów k. 222 – 224, harmonogram spłaty kredytu k 225 – 229).

Małoletni F. C. posiada orzeczenie o niepełnosprawności, której zaistnienie datuje się od jego urodzenia. Chłopiec cierpi na wiele schorzeń m.in. stan po operacji przepukliny oponowo – rdzeniowej, korekcji stopy końsko szpotawej, ma pęcherz neurogenny, małogłowie, nadciśnienie tętnicze i subkliniczną niedoczynność tarczycy. Wymaga stałej rehabilitacji oraz leczenia w poradniach specjalistycznych. Chłopiec ma problemy z poruszaniem się, musi korzystać z obuwia ortopedycznego bądź wkładek ortopedycznych do obuwia, których koszt to 250 – 300 zł. Wkładki te muszą być wymieniane co pół roku. W najbliższym czasie ma przejść kolejną operację. Nadto dziecko cierpi na alergie pokarmowe i jest chorowite w związku z czym musi stosować odpowiednią dietę, zaś matka chłopca kupuje mu środki wzmacniające odporność. Nadto istnieje konieczność zakupu przyrządów do rehabilitacji domowej i masażu. Małoletni uczęszcza do 4 klasy szkoły podstawowej. Chłopiec chodzi na dodatkowe zajęcia na basen oraz ma tygodniowo 2 godziny zajęć korekcyjnych. W ciągu roku odbywa około 30 – 40 wizyt u różnych lekarzy, które wiążą się z wyjazdami poza miejsce zamieszkania. Małoletni F. C. jest podopiecznym Fundacji (...) dla dzieci” z której otrzymuje refundacje części kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją. W latach 2017 – 2019 kwota zwrotu uzyskana z Fundacji przez J. C. wyniosła łącznie 16.732,55 zł. Większość środków pochodziła ze zbiórek charytatywnych, w których aktywny udział brała matka dziecka. Dziecko posiada wykupione obiady szkolne.

(pozew k. 2 – 4, d: orzeczenie o niepełnosprawności k. 65, 247, 418, zeznania J. C. k. 488v – 490v, zaświadczenia, faktury i dokumentacja medyczna k. 7 – 19, 21 – 33, 35 – 47, 66 – 67, 69 – 89, 91, 97 – 105, 191 – 194, 106, 249 – 261, 263 – 267, 160 – 169, 171, 173 – 190, 295, - 315, 317 – 324, 353 – 355, 371, 377, 381 – 382, 386 – 391, informacje z Fundacji k. 158 -159, 172, 289 – 294, 376, 458, 464 - 482, skierowanie do szpitala k. 468).

Pozwany M. C. osobiście z synem widzi się trzy razy w roku. Poza kontaktami osobistymi utrzymuje z dzieckiem kontakt telefoniczny. W czasie pobytu syna u niego w okresie wakacji zabiera syna na wycieczkę. Podczas kontaktów daje synowi prezenty. Jak wyjaśnił na rozprawie nie przesyła prezentów synowi do miejsca jego stałego pobytu, gdyż była żona wyśmiała go z powodu rzeczy, które kupił dziecku w przeszłości.

(d: zeznania M. C. k. 489v – 490).

Sąd zważył, co następuje:

Sąd za całkowicie wiarygodne uznał dowody z przedstawionych w sprawie dokumentów, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony postępowania, a ich autentyczność nie budzi wątpliwości.

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 oraz art.135 § 1 kr i o.

Od czasu ostatniego ustalenia wysokości alimentów upłynął okres czasu wynoszący ponad 4 lata i w przedmiotowej sprawie zachodzą w ocenie Sądu przesłanki umożliwiające korektę ich wysokości. W świetle przeprowadzonych dowodów zasadne zdaniem Sądu jest podwyższenie kwoty alimentów należnych małoletniemu F. do kwoty po 800 zł miesięcznie.

Sytuacja finansowa pozwanego uległa od ostatniej sprawy o ustalenie wysokości obowiązku alimentacyjnego zmianie. J. C. nie podejmuje aktualnie pracy zarobkowej, co jest warunkiem otrzymywania przez nią świadczenia opiekuńczego na syna. Utrzymuje się jak wcześniej ze środków uzyskiwanych z systemu opieki świadczeń oraz alimentów. Nie mieszka już razem z ojcem, lecz u partnera, któremu dokłada się do wydatków mieszkaniowych. Ponosi związane z tym koszty wynoszące ok. 700 zł miesięcznie.

M. C. nadal pracuje zarobkowo i jak przedstawiał zarabia obecnie łącznie około 2.900 złotych miesięcznie. Pracuje na tym samym stanowisku co wcześniej, nadto podjął dodatkowe zatrudnienie w Radzie Nadzorczej Spółdzielni. Wciąż na utrzymaniu ma wyłącznie małoletniego F.. Jego sytuacja finansowa względem tej deklarowanej w czasie ostatniej sprawy ustalającej wysokość alimentów, polepszyła się.

Wzrosły niewątpliwie od czasu ostatniego postępowania o podwyższenie alimentów koszty utrzymania małoletniego, który kontynuuje edukację szkolną w szkole podstawowej. Mowa tu głównie o wzroście, jaki wynika z rozwoju dzieci. Niewątpliwie koszty zakupu ubrań, wyżywienia, zakupu zabawek, przyborów potrzebnych do szkoły, są wyższe.

Zauważyć przy tym należy, że chłopiec jest niepełnosprawny i cierpi na wiele schorzeń, co wiąże się z ponoszeniem znacznych dodatkowych wydatków w postaci dojazdów do lekarzy, diety, przyrządów do ćwiczeń, rehabilitacji i zabiegów, lekarstw, specjalistycznego obuwia. Pozwany zasadniczo nie negował tych okoliczności.

Koszty utrzymania dzieci są niewątpliwie wysokie. Prócz potrzeb wynikających z egzystencji, rodzice powinni zapewnić dzieciom również możliwości rozwoju duchowego, rozrywek. Wymienione potrzeby mogą być jednak zaspokojone w sposób ograniczony możliwościami zarobkowymi i majątkowymi rodziców.

Zasądzone alimenty w wysokości po 800 zł miesięcznie po upływie trzech lat od uprawomocnienia wyroku w sprawie o rozwód, pokryją koszty ubrań, wyżywienia, odzieży i edukacji małoletniego, a także częściowo koszty jego leczenia. Nie bez znaczenia pozostaje również okoliczność, iż to J. C. na co dzień opiekuje się małoletnim, który nie jest jeszcze samodzielny, a zatem w większym stopniu spełnia obowiązek alimentacyjny. Pozwany, który na co dzień nie jest obarczony tym obowiązkiem, może bardziej skupić się na pracy zawodowej i spełniać go względem dziecka, utrzymując je.

Zaznaczyć przy tym należy, że choć koszty leczenia i rehabilitacji dziecka częściowo pokrywane są ze środków uzyskiwanych z fundacji, to w pierwszej kolejności oczekiwać należy zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb dziecka od jego rodzica. Okoliczność, że chłopiec korzysta z takiej pomocy nie zwalnia zatem w żadnym razie pozwanego z obowiązku pokrywania takich kosztów. Alimenty w zasądzonej wysokości pozwolą kontynuować proces leczenia małoletniego.

Brak jest przy tym jednakże przesłanek, aby uwzględnić powództwo w zakresie żądania powódki podwyższenia alimentów powyżej kwoty 800 złotych miesięcznie na dziecko. Uzyskiwane przez pozwanego środki nie pozwalają w ocenie Sądu na zasądzenie wyższych alimentów. Ustalona wyrokiem wysokość świadczenia odpowiada około 27,5% jego miesięcznych dochodów. Sąd zważył przy tym, że pozwany także poza alimentami w pewnym stopniu przyczynia się do utrzymania chłopca. M. C. pokrył częściowo koszty I Komunii syna, dołożył się do zakupu roweru i stroju piłkarskiego, zabiera chłopca na wycieczki w czasie, gdy ten u niego przebywa. Na uwadze mieć należy także, że ponosi on znaczne koszty związane z wykonywaniem kontaktów z synem, gdyż mieszka on na drugim krańcu kraju.

W pozostałej części więc Sąd powództwo oddalił.

Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztem opłaty sądowej od pozwu, od uiszczenia której powódka była ustawowo zwolniona uznając, iż tego rodzaju rozstrzygnięcie znajduje uzasadnienie w aktualnej sytuacji finansowej zobowiązanego, obciążonego obowiązkiem alimentacyjnym na dwie osoby.

O pozostałych kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w myśl art. 100 kpc.

W oparciu o art. 333 § 1 pkt 1 kpc Sąd wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności.