Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 689/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Beata Wojtasiak

Sędziowie

:

SSA Bogusław Dobrowolski (spr.)

SSO del. Jacek Malinowski

Protokolant

:

Urszula Westfal

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2019 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko A. S. (1) i G. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Ostrołęce

z dnia 30 maja 2018 r. sygn. akt I C 462/17

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, iż uchyla nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Ostrołęce w dniu 27 października 2016 r. w sprawie I Nc 130/16 i powództwo oddala oraz zasądza od powoda na rzecz pozwanych kwoty po 14 417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych kwoty po 8 100 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej;

III.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Ostrołęce kwotę 12 407 zł tytułem brakujących kosztów sądowych.

(...)

UZASADNIENIE

Powód(...)w W. wnosił o zasądzenie solidarnie od pozwanych A. S. (1) i G. S. kwoty 248.128,00 zł z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. Podał, iż stosownie do art. 509 k.c. nabył od wierzyciela pozwanych (...) Bank S.A. wierzytelności w z tytułu nie spłaconego kredytu, wypowiedzianego uprzednio przez Bank. Roszczenie obejmuje niespłaconą należność i skapitalizowane odsetki umowne wraz z odsetkami za opóźnienie.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 27 października 2016 r., sygn. akt I Nc 130/16, Sąd Okręgowy w Ostrołęce uwzględnił roszczenie powoda w całości.

W zarzutach od powyższego nakazu zapłaty pozwani podnosili zarzuty braku nabycia wierzytelności przez powoda, nieudowodnienia roszczenia oraz wysokości wierzytelności, nieważności umowy bankowej, braku wykazania odsetek naliczonych przez wierzyciela pierwotnego, braku zawarcia ważnej umowy przelewu wierzytelności pomiędzy wierzycielem pierwotnym a powodem, braku skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu. Domagali się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na ich rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 30 maja 2018 r. Sąd Okręgowy w Ostrołęce utrzymał w mocy nakaz zapłaty z dnia 27 października 2016 r. w sprawie I Nc 130/16.

Orzeczenie to zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną.

Powód jest nabywcą wierzytelności przysługującej pierwotnie (...) Bank S.A. w W. względem pozwanych A. S. (1) i G. S.. W dniu 1 kwietnia 2010 r. pozwany A. S. (2) (kredytobiorca) zawarł z (...) Bank S.A. w W. (Bankiem) umowę kredytu o kredyt złotowy obrotowy nr (...). Umowa kredytowa zawarta została w ramach prowadzonej przez kredytobiorcę działalności gospodarczej pod firmą (...) na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej. Na podstawie umowy Bank udzielił kredytobiorcy kredytu i przekazał mu do dyspozycji środki pieniężne w ustalonej umową wysokości 213.209,57 zł na okres od 1 kwietnia 2010 r. do 31 marca 2025 r. Kredytobiorca zobowiązał się dokonywać w okresie objętym umową spłaty rat kredytu na rachunek banku zgodnie z zestawieniem rat i odsetek stanowiących załącznik do niniejszej umowy.

W umowie kredytu strony ustaliły zabezpieczenie spłaty kredytu w formie hipoteki umownej zwykłej w kwocie 213.209,57 zł z tytułu zabezpieczenia należności głównej oraz hipoteki umownej kaucyjnej do wysokości 106.604,79 zł tytułem odsetek i innych kosztów Banku na nieruchomości, położonej w miejscowości K., gmina W., dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Wyszkowie IV Wydział Ksiąg Wieczystych o nr KW (...) wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia. Ponadto zgodnie z postanowieniami umowy kredytowej na zabezpieczenie zobowiązań wynikających z umowy o kredyt złotowy obrotowy w dniu 1 kwietnia 2010 r. została zawarta umowa poręczenia z pozwaną G. S..

Od daty podpisania umowy kredytowej przez pozwanego A. S. (1) pozwani dokonali w okresie od kwietnia 2010 r. do marca 2015 r. 33 wpłat w wysokości 96.125,48 zł.

Powód wywiązał się z postanowień zwartej umowy kredytowej i przekazał pozwanemu do dyspozycji środki pieniężne, natomiast pozwany A. S. (1) nie wywiązał się z przyjętych na siebie zobowiązań i nie regulował na rzecz Banku płatności wynikających z umowy. W związku z tym pismem z dnia 1 marca 2013 r. (...) Bank S.A. wypowiedział pozwanym umowę o kredyt złotowy obrotowy.

Pomimo skierowania przez Bank wypowiedzeń pozwani nie uregulowali zadłużenia wobec czego Bank w dniu 14 maja 2013 r. wezwał pozwanych do zapłaty należności.

W dniu 21 sierpnia 2013 r. Bank wystawił przeciwko pozwanym bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), który w dniu 10 października 2013 r. postanowieniem Sądu Rejonowego w Wyszkowie I wydział Cywilny w sprawie o sygn. I Co 774/13 zaopatrzony został w klauzulę wykonalności. Na podstawie uzyskanego tytułu wykonawczego prowadzone było postępowanie egzekucyjne przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wyszkowie J. J. w sprawie o sygn. akt Km 83/14.

W dniu 27 kwietnia 2015 r. pomiędzy (...) Bank S.A. w W. (jako zbywcą) a (...) w W. (jako nabywcą) zawarta została umowa przelewu wierzytelności nr (...). Przedmiotem umowy było dokonane w ramach procesu sekurytyzacji przeniesienie portfela wierzytelności przysługującego zbywcy z tytułu zawartych umów kredytu na rzecz nabywcy zgodnie z postanowieniami umowy.

Dochodzona pozwem kwota składa się z następujących części: niespłaconej należności głównej w wysokości 199.241,84 zł tytułem niespłaconego kapitału, 18.158,23 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek umownych za okres zamknięty liczonych od dnia 1 sierpnia 2012 r. do dnia 17 kwietnia 2013 r. w wysokości 12,39% w skali roku, kwota 12.277,67 zł skapitalizowanych odsetek za opóźnienie za okres zamknięty od dnia 1 sierpnia 2012 r. do dnia 21 sierpnia 2013 r. w wysokości 16,00% w skali roku, 18.449,73 zł z tytułu odsetek ustawowych za opóźnienie za okres zamknięty liczony od dnia 27 kwietnia 2015 r. do dnia 7 lipca 2016 r. wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 k.c.

W tak ustalonych okolicznościach Sąd Okręgowy uznał, że powództwo było zasadne. Poza sporem było bowiem, że pozwany A. S. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) zawarł z poprzednikiem prawnym strony powodowej (...) Bank S.A. w W. umowę kredytową o kredyt złotowy obrotowy z dnia 1 kwietnia 2010 r. Pozwany nie kwestionował także warunków tej umowy. Strona pozwana nie zaprzeczała też, że otrzymała kwotę wskazaną w umowie kredytu tytułem pożyczki. Ponieważ pożyczka nie została spłacana w umówionych ratach pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty oprócz kwoty pożyczki odsetek za nieterminową płatność pożyczki.

Zdaniem Sądu niezasadny był zarzut braku wskazania i udowodnienia istnienia podstawy wymagalności dochodzonego roszczenia, ponieważ pomimo braku załączenia przez powoda załącznika do umowy kredytu w postaci zestawienia rat i odsetek pozwany początkowo dokonywał systematycznych comiesięcznych rat na konto pożyczkodawcy. Jest to o tyle niezrozumiałe, iż część pożyczonej sumy spłacił wg określonego harmonogramu. Rozumowanie oparte na domniemaniu faktycznym dopuszczalnym na podstawie art. 231 k.p.c. nakazuje przyjęcie za ustalone pobranie przez pozwanego kwoty kredytu, skoro podjął się on następnie spłaty początkowych rat świadczenia.

Niezasadne okazały się również zarzuty braku skutecznego doręczenia stronie pozwanej oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, które jak wynika z dołączonych do akt sprawy zwrotne potwierdzenie odbioru zostały pozwanym doręczone. Na marginesie Sąd wskazał, że strona pozwana zawarła pożyczkę z określonym terminem zwrotu, a zatem złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki w okolicznościach niniejszej sprawy było zbędne. Jedynie w sytuacji gdy termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę (art. 723 k.c.). Strona powodowa przedłożyła natomiast dowód nadania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej wykazując fakt przesłania wypowiedzenia na adres pozwanych.

Nietrafny był także zarzut braku nabycia wierzytelności wobec pozwanych przez powoda, co w istocie sprowadzało się do braku legitymacji czynnej powoda. Na podstawie dokumentów złożonych w sprawie została bowiem wykazana cesja wierzytelności. Sąd nie przyjął też racji strony pozwanej odnośnie kwestionowania wysokości dochodzonego roszczenia. Powód klarownie przedstawił sądowi jakie kwoty zaliczył do dochodzonego roszczenia i w jaki sposób za jakie okresy je wyliczył. Pozwany kwestionując wysokość roszczenia nie przedstawił umotywowanych zarzutów wskazujących, na czym polega błąd w obrachunkach.

Sąd I instancji nie podzielił również zarzutów zawartych w sprzeciwie od nakazu zapłaty kwestionujących procesowy walor dowodów złożonych przez stronę powodową w formie wydruków, kopii i odpisów dokumentów bankowych i sądowych z klauzulą zgodności z oryginałem poświadczonych przez radcę prawnego. Sąd uznał je za w pełni wiarygodne. Zważył, że strona pozwana ograniczyła się do zakwestionowania formy dokumentów, nie zaprzeczyła ich treści jako takiej, nie wskazała na czym ewentualnie polega ich niezgodność z rzeczywistym stanem rzeczy, czy brak wiarygodności. Sąd ocenił złożone dokumenty stosowanie do waloru jaki posiadają.

Sąd Okręgowy wskazał, że odpisy dokumentów z klauzulą pełnomocnika powoda o zgodności z oryginałem posiadają moc dokumentu urzędowego stosownie do wytycznych zawartych w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2015 r. IV CSK 52/15. Dokumenty związane z cesją wierzytelności zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika strony powodowej. Odpisy mają zatem moc dokumentu urzędowego. Sąd po analizie ich formy i treści nie znalazł żadnej przyczyny, dla której miałby zakwestionować ich rzetelność. Strona pozwana także nie kwestionowała treści tych dokumentów.

W konsekwencji Sąd uznał dokumenty prywatne złożone przez stronę powodową za wiarygodne, potwierdzające rzeczywisty stan rzeczy.

W ocenie Sądu Okręgowego nietrafny był również zarzut nieważności umowy kredytu poprzez niewykazanie iż osoby, które podpisały jej treść na piśmie w imieniu banku były upoważnione do reprezentowania banku. Pozwany, poza ogólnikowym zarzutem, nie przestawił żadnych argumentów, które by nasuwały wniosek, iż osoby które złożyły oświadczenie woli w imieniu banku działały bez upoważnienia. Niedołączenie pełnomocnictw nie może jako takie oznaczać wprost przyjęcia nieważności umowy. Strona pozwana z jednej strony zarzuciła nieważność umowy kredytowej zawartej pomiędzy G. (...) Bank i pozwanym, ale jednocześnie wypełniała jej postanowienia spłacając początkowo raty kredytu. Wysokość i sposób obliczania odsetek przez powoda została wskazana w piśmie procesowym z 28 grudnia 2017 r. Pozwani zaś poza uogólnioną negacją zaprezentowanego stawiska powoda nie zaproponowali merytorycznej polemiki, która wskazywałaby na nieprawidłowości w tym zakresie

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd zasądził żądane roszczenie, przyjmując za wiarygodne i miarodajne dowody dostarczone przez stronę powodową. Jako podstawę prawną swego rozstrzygnięcia podał art. 509 k.c.

Orzeczenie o kosztach postępowania, Sąd oparł na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli pozwani, którzy zaskarżając go w całości zarzucali mu naruszenie następujących przepisów prawa materialnego oraz prawa procesowego:

1) art. 233 § 1 k.p.c. polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów poprzez wyprowadzenie wniosków sprzecznych z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego przy dokonywaniu oceny wiarygodności i mocy materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, które miało zasadniczy wpływ na wynik sprawy poprzez uznanie, że:

a) powód wykazał, aby Bank wypłacił pozwanemu A. S. (1) całą kwotę wskazaną w umowie kredytu (213.209,57 zł),

b) bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony przez Bank przeciwko pozwanym potwierdza istnienie i wysokość roszczenia wynikającego z umowy kredytu dochodzonego przez powoda,

c) wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda potwierdza istnienie i wysokość roszczenia wynikającego z umowy kredytu dochodzonego przez powoda,

d) powód wykazał wysokość dochodzonego roszczenia,

e) powód wykazał, że w dacie przesłania do pozwanego A. S. (1) oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu występowała zaległość w spłacie kredytu, która miała stanowić podstawę wypowiedzenia umowy przez Bank,

f) powód wykazał, aby wypowiedzenie umowy kredytu zostało podpisane przez osobę upoważnioną do składania tego typu oświadczeń woli w imieniu Banku;

2) art. 230 k.p.c. poprzez uznanie, że pozwani nie zaprzeczyli, że pozwany A. S. (1) otrzymał całą kwotę wskazaną w umowie kredytu i w konsekwencji Sąd uznał ten fakt za przyznany, podczas gdy pozwani przez całe postępowanie kwestionowali wysokość roszczenia powoda;

3) 231 k.p.c. poprzez uznanie, że fakt pobrania przez pozwanego całej kwoty kredytu potwierdza dokonanie przez pozwanych 33 wpłat w łącznej wysokości 96.125,48 zł, podczas gdy powód nie wykazał, aby pozwany składał do Banku dyspozycje wypłaty środków pieniężnych ponad kwotę 96.125,48 zł, a więc ponad kwotę, którą pozwani wpłacili na rzecz Banku i nie wykazał, aby Bank dokonał na rachunek bankowy pozwanego przelewu środków w kwocie przewyższającej kwotę 96.125,48 zł;

4) art. 316 § 1 k.p.c. poprzez wydanie przez Sąd wyroku utrzymującego nakaz zapłaty w całości, podczas gdy roszczenie powoda nie jest jeszcze w całości wymagalne, gdyż umowa kredytu obowiązuje do 31.03.2025 r.;

5) art. 104 zd. 1 k.c. poprzez uznanie, że R. Z. był upoważniony do złożenia pozwanym oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu w imieniu Banku, a w konsekwencji, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu i jej przedterminowego rozwiązania, podczas gdy powód nie złożył pełnomocnictwa dla tej osoby, a jednocześnie czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania jest nieważna;

6) art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe poprzez uznanie, że pozwany A. S. (1) nie dotrzymał warunków udzielenia kredytu i Bank mógł wypowiedzieć umowę kredytu, podczas gdy powód nie wykazał, aby w dacie przesłania do pozwanego A. S. (1) oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu występowała zaległość w spłacie kredytu;

7) art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe w zw. z art. 89 k.c. i art. 58 § 1 k.c. poprzez uznanie, że Bank skutecznie wypowiedział umowę kredytu pozwanym, podczas gdy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zawiera warunek i z tego powodu jest nieważne;

8) art. 509 § 1 k.c. poprzez uznanie, że powód nabył wierzytelność wobec pozwanych, podczas gdy z umowy przelewu wierzytelności wynika, że jej przedmiotem były jedynie wymagalne wierzytelności Banku wobec dłużników, a roszczenie wobec pozwanych nie jest jeszcze w całości wymagalne, gdyż umowa kredytu obowiązuje do 31.03.2025r.

Wskazując na te zarzuty wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości. Domagali się również zasądzenia od powoda na ich rzecz kosztów procesu za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w oparciu o przeprowadzone dowody co do zasady poczynił w niniejszej sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne. Ustalenia te – w przeważającej mierze bezsporne – Sąd odwoławczy aprobuje i przyjmuje za własne. Wadliwie jednakże Sąd I instancji ustalił najistotniejszą z punktu widzenia odpowiedzialności pozwanych okoliczność, a mianowicie, że doszło do skutecznego wypowiedzenia przez poprzednika prawnego powoda łączącej go z pozwanymi umowy kredytu. Sąd Apelacyjny podzielił w tej mierze zarzut skarżących naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Sąd I instancji błędnie przyjął, że powód wywiązał się z obowiązku wykazania faktów, z których wywodził skutki prawne. Ocena ta jest bowiem dowolna i nie znajduje oparcia w całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie. Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar przedstawiania materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Artykuł 6 k.c. określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, przy czym sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy oraz nie jest zobowiązany do zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Nie ma też obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29.12.2003 r., sygn. akt I ACa 1457/03, OSA 2005/3/12; wyrok SN z dnia 17.12.1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/poz. 76 wraz z glosą aprobującą A. Zielińskiego, Palestra 1998/1-2/204).

Tymczasem w niniejszej sprawie, przedstawione przez powoda dowody w postaci kopii bankowego tytułu egzekucyjnego, kopii postanowienia Sądu z dnia 26 maja 2015 r. w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz wyciągów z ksiąg funduszu, nie pozwalały na przyjęcie, iż jego poprzednik prawny skutecznie wypowiedział pozwanym zawartą z nimi w dniu 1 kwietnia 2010 r. umowę kredytu, czyniąc zgłoszone roszczenie wymagalnym. Z dowodów tych nie wynika bowiem, że pozwani nie wywiązali się z przyjętych zobowiązań i nie regulowali na rzecz poprzednika prawnego powoda płatności wynikających z umowy. Wręcz przeciwnie, jak ustalił Sąd I instancji, pozwani w okresie od kwietnia 2010 r. do marca 2015 r. dokonali wpłat w łącznej wysokości 96.125,48 zł. Tak więc, wbrew odmiennej ocenie Sądu I instancji, wywiązywali z postanowień umowy, regulując raty kredytu na wskazaną wyżej kwotę. Co więcej, czynili to nawet po złożeniu przez poprzednika prawnego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu z dnia 1 marca 2013 r. Okoliczność ta prowadzi zatem do wniosku, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia przez poprzednika prawnego powoda umowy kredytu z dnia 1 kwietnia 2010 r.

Ponadto zaznaczenia wymaga, że sam fakt wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego nie wywołuje skutku prawnego, jakim jest powstanie zobowiązania, ani też nie powoduje wymagalności zadłużenia. Tytuł taki, po uzyskaniu przez wierzyciela sądowej klauzuli wykonalności uprawnia jedynie wierzyciela do prowadzenia egzekucji względem osób, wobec których został wystawiony. Przy czym – jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 stycznia 2015 r. – sprzedaż wierzytelności powoduje, że wystawiony wcześniej tytuł egzekucyjny traci podstawę prawną, a nadaną mu klauzulę wykonalności sąd powinien uchylić (zob. wyrok SN z dnia 15 stycznia 2015 r., IV CSK 133/14, LEX nr 1591753). Istotne w tym kontekście jest, że Sąd Okręgowy w Ostrołęce prawomocnym wyrokiem z dnia 19 października 2017 r. w sprawie I C 695/17 pozbawił wykonalności przedmiotowy tytuł wykonawczy. Oznacza to więc przedłożony do akt bankowy tytuł egzekucyjny z nadaną mu na rzecz poprzednika prawnego powoda klauzulą wykonalności nie może być zakwalifikowany jako dokument urzędowy. Podobnie też i wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu zgodnie z art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2014 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego, a stanowi tylko dokument prywatny. Stosownie zaś do art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi jedynie dowód, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. W konsekwencji wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego nie jest dostatecznym dowodem istnienia wierzytelności w wysokości w tym wyciągu wskazanej, a tylko dowodem, że w księgach rachunkowych funduszu taką wysokość wierzytelności wpisano. I jakkolwiek zaprzeczenie prawdziwości dokumentów, w tym nawet prywatnych, ale sporządzonych przez podmiot profesjonalnie zajmujący się udzielaniem oraz obsługą pożyczek i kredytów (tj. przez Bank), nie może polegać na samej negacji istnienia lub wysokości długu, to jeśli – jak w niniejszej sprawie – z pozostałych dowodów przedłożonych przez stronę powodową, nie wynikają ustalone przez strony warunki spłaty, a także wykaz i sposób naliczania niespłaconego kapitału i odsetek, nie można przyjąć, że roszczenie zostało udowodnione.

W rezultacie brak było możliwości uznania, że złożone przez poprzednika prawnego powoda oświadczenie woli z dnia 1 marca 2013 r. odniosło skutek w postaci wypowiedzenia stosunku prawnego, a co za tym idzie powstania wymagalności całości zadłużenia wynikającego z umowy.

W tym stanie rzeczy w ocenie Sądu Apelacyjnego nie było podstaw do domagania się od pozwanych zasądzenia kwoty 248.128 zł, tj. należności głównej z tytułu niespłaconego kredytu wraz z odsetkami umownymi od tej kwoty i kwotą odsetek od zadłużenia przeterminowanego. Skoro bowiem podstawa powództwa nie została w postępowaniu wykazana, to w braku innych okoliczności faktycznych zgłoszonych przez powoda, zrealizowanie jego żądania nie było możliwe.

Dlatego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym i powództwo oddalił w całości.

Konsekwencją zmiany orzeczenia co do istoty była też zmiana orzeczenia Sądu Okręgowego o kosztach procesu za postępowanie przed Sądem I instancji. W rezultacie Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok także i w ten sposób, że mając na względzie ostateczny wynik procesu oraz wysokość kosztów poniesionych przez strony przed Sądem I instancji, w oparciu o przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. zasądził od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 14.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na zasądzoną kwotę złożyły się: opłata od udzielonego pełnomocnictwa (17 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych, będącego radcą prawnym, ustalone w stawce minimalnej wynikającej z § 2 pkt 7 w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 265 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu.

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. Wartość przedmiotu zaskarżenia wynosiła 248.128 zł, zaś pozwani, reprezentowani przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, byli zwolnieni od kosztów sądowych w zakresie opłaty od apelacji. Stąd też od powoda na rzecz pozwanych tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej należało zasądzić kwotę 8.100 zł stanowiącą minimalną stawkę wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika wynikającą z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Natomiast kwotę należnej w sprawie opłaty od apelacji (12.407 zł), nieuiszczoną przez pozwanych, po myśli art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 300) nakazano pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Ostrołęce.

(...)