Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant:st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2018 r. w Warszawie

sprawy M. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia (renta socjalna)

na skutek odwołania M. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 18 lipca 2018 r. znak: (...) oraz z dnia 25 lipca 2018 r. znak: (...)

oddala odwołania

UZASADNIENIE

M. G. w dniu 3 września 2018 roku wniosła odwołanie od decyzji organu rentowego z 18 lipca 2018 roku, znak: (...) W uzasadnieniu swojego stanowiska odwołująca wskazała, że nie zgadza się z zaskarżoną decyzją. Ubezpieczona podała, że w marcu 2017 roku otrzymała dodatkowe roczne wynagrodzenie „trzynastkę” za rok 2016. Zdaniem odwołującej jeżeli podzieli się uzyskaną kwotę przez 12 miesięcy to na każdy miesiąc przypada 140,25 zł brutto do które należy dodać do miesięcznego wynagrodzenia co oznacza, że przychód każdego miesiąca 2017 roku nie przekroczył kwoty, która zawiesza rentę socjalną. ( odwołanie z 3 września 2018 roku, k. 3 - 4 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy wskazał, że zaskarżoną decyzją z 18 lipca 2018 roku zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranej renty socjalnej za marzec 2017 roku w kwocie 840 zł. Decyzją z 25 lipca 2017 roku zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranej renty socjalnej za marzec 2016 roku w kwocie 741,35 zł oraz jednorazowego dodatku pieniężnego w wysokości 400 zł (łącznie 1141,35 zł). Organ rentowy wskazał, że M. G. w miesiącach marcu 2016 roku oraz marcu 2017 roku osiągnęła przychód w wysokości 3333 zł, który uzasadnia zawieszenie prawa do renty socjalnej ( odpowiedź na odwołanie z 14 września 2018 roku, k. 9 – 9v a.s.).

W dniu 3 września 2018 roku ubezpieczona wniosła również odwołanie od decyzji z 25 lipca 2017 roku, znak: 450400/73/2016-SER-045065824. W uzasadnieniu podniosła co do zasady tożsamą argumentację jak w odwołaniu od decyzji z 18 lipca 2018 roku. Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z 25 lipca 2017 roku ( odwołanie z 3 września 2018 roku, k. 2 – 3 akt VII U 1036/18, odpowiedź na odwołanie z 14 września 2018 roku, k. 9 – 9v a.s.)

Zarządzeniem z 20 września 2018 roku Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawy z odwołania od decyzji z 18 lipca 2018 roku oraz z 25 lipca 2017 roku do wspólnego rozpoznania ( zarządzenie z 20 września 2018 roku, k. 10 VII U 1036/18)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 1 października 2003 roku, znak (...), organ rentowy przyznał M. G. rentę socjalną od 1 października 2003 roku na stałe ( decyzja z 1 października 2003 roku, znak: (...) k. 11 a.r.)

M. G. jest zatrudniona w Szkole Głównej Handlowej w W. od 1 października 2014 roku na ½ etatu. Z tego tytułu w 2016 roku osiągnęła następujący przychód:

⚫

Styczeń - 1 650,00 zł;

⚫

Luty - 1 650,00 zł;

⚫

Marzec - 3 333,00 zł;

⚫

Kwiecień -1 650,00 zł;

⚫

Maj - 1 650,00 zł;

⚫

Czerwiec - 1 650,00 zł

⚫

Lipiec - 1 650,00 zł;

⚫

Sierpień - 1 650,00 zł;

⚫

Wrzesień - 1 650,00 zł

⚫

Październik -1 650,00 zł;

⚫

Listopad - 1 650,00 zł;

⚫

Grudzień - 1 650,00 zł.

W 2017 roku osiągnęła następujący przychód:

⚫

Styczeń - 1 650,00 zł;

⚫

Luty - 1 650,00 zł;

⚫

Marzec - 3 333,00 zł, w tym 1 683,00 zł - „trzynastka” za 2016 rok;

⚫

Kwiecień - 1 650,00 zł;

⚫

Maj - 1 650,00 zł;

⚫

Czerwiec - 1 650,00 zł;

⚫

Lipiec - 1 650,00 zł;

⚫

Sierpień - 1 650,00 zł;

⚫

Wrzesień - 1 650,00 zł;

⚫

Październik - 1 699,50 zł;

⚫

Listopad - 1 699,50 zł;

⚫

Grudzień - 1 699,50 zł. ( zaświadczenie o wysokości przychodu za rok 2016, k. nienumerowana a.r., zaświadczenie o wysokości przychodu za rok 2017, k. nienumerowana a.r., potwierdzenia przelewu, k. 6 – 7 a.s. i 5 – 6 akt VII U 1036/18, zeznania ubezpieczonej w charakterze strony, k. 26 a.s.)

Decyzją z 18 lipca 2018 roku, znak: (...) organ rentowy stwierdził, że M. G. pobrała nienależnie świadczenie za okres od 1 marca 2017 roku do 31 marca 2017 roku w łącznej kwocie 840 zł, ponieważ osiągnęła przychód powodujący zawieszenie wypłaty renty socjalnej. ( decyzja z 18 lipca 2018 roku, znak: (...) nienumerowana a.r.)

Decyzją z 25 lipca 2018 roku, znak: (...) organ rentowy stwierdził, że M. G. pobrała nienależnie świadczenie za okres od 1 marca 2016 roku do 31 marca 2016 roku w łącznej kwocie 1141,35 zł, ponieważ osiągnęła przychód powodujący zawieszenie wypłaty renty socjalnej. ( decyzja z 25 lipca 2018 roku, znak: (...) nienumerowana a.r.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy oraz dołączonych akt rentowych, a także częściowo na podstawie zeznań odwołującej. W ocenie Sądu materiał dowodowy zgormadzony w niniejszej sprawie był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie M. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. z 25 lipca 2018 roku, znak: (...) oraz od decyzji z 18 lipca 2018 roku, znak: (...) było niezasadne i podlegało oddaleniu.

Przedmiotem sporu w rozpatrywanej sprawie było rozstrzygnięcie, czy odwołująca zobowiązana jest do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rentowych (renty socjalnej) za okres od 1 marca 2017 roku do 31 marca 2017 roku oraz od 1 marca 2016 roku do 31 marca 2016 roku.

Zgodnie z przepisem art. 10 ustawy z 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej (Dz.U. z 2018 poz. 1340 t.j.), prawo do renty socjalnej zawiesza się w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.

Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie działalności pozarolniczej.

Za przychód, o którym mowa w ust. 1, w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej uważa się przychód stanowiący zadeklarowaną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, ze zm.).

Za przychód, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu innego niż wymieniony w ust. 1-4, zaliczonego do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, ze zm.), z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1 i 2, lub osiągania przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, opodatkowanych na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu również w razie osiągania przychodu za granicą z tytułów wymienionych w ust. 1, 2, 4 i 5.

Do celów stosowania przepisu ust. 5a przy ustalaniu równowartości w polskich złotych kwoty przychodu wyrażonej w walucie obcej zastosowanie ma średni kurs złotego do waluty obcej, ogłoszony przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego miesiąca, w którym przychód został osiągnięty.

Prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody, o których mowa w ust. l-5a, w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych.

Osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy są obowiązani niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o osiąganiu przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty socjalnej. Powiadomienie następuje w formie pisemnego oświadczenia. W przypadku gdy składki na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane przez płatnika składek, osoba pobierająca rentę socjalną jest obowiązana do przedstawienia zaświadczenia albo oświadczenia określającego kwotę przychodu.

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie do 14. dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego, kwotę przychodu, o której mowa w ust. 6, z zaokrągleniem w górę do pełnych dziesiątek groszy.

Jak wynika z przepisu art. 138 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenia uważa się: 1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania; 2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia oraz 3) świadczenia wypłacone z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie innej, niż wskazana w decyzji tego organu.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 21 listopada 2017 roku w sprawie granicznych kwot przychodu dla 2017 roku stosowanych przy zawieszaniu albo zmniejszaniu emerytur i rent (M.P. z 2017 r., poz. 1042) na podstawie art. 104 ust. 10 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza się, że kwoty graniczne przychodu dla 2017 roku wynoszą odpowiednio:

1)  35 522,10 zł - co stanowi sumę kwot przychodu odpowiadających 70% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w wysokości:

⚫

2838,60 zł - od 1 stycznia 2017 r. do 28 lutego 2017 r.,

⚫

2953,30 zł - od 1 marca 2017 r. do 31 maja 2017 r.,

⚫

3047,50 zł - od 1 czerwca 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r.,

⚫

2954,50 zł - od 1 września 2017 r. do 30 listopada 2017 r.,

⚫

2979,00 zł - od 1 grudnia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.;

2)  65 969,10 zł - co stanowi sumę kwot przychodu odpowiadających 130% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w wysokości:

⚫

5271,60 zł - od 1 stycznia 2017 r. do 28 lutego 2017 r.,

⚫

5484,60 zł - od 1 marca 2017 r. do 31 maja 2017 r.,

⚫

5659,70 zł - od 1 czerwca 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r.,

⚫

5486,90 zł - od 1 września 2017 r. do 30 listopada 2017 r.,

⚫

5532,30 zł - od 1 grudnia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 18 listopada 2016 roku w sprawie granicznych kwot przychodu dla 2016 roku stosowanych przy zawieszaniu albo zmniejszaniu emerytur i rent (M.P. z 2016 r., poz. 1130) na podstawie art. 104 ust. 10 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza się, że kwoty graniczne przychodu dla 2016 roku wynoszą odpowiednio:

1)  34 054,40 zł - co stanowi sumę kwot przychodu odpowiadających 70% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w wysokości:

⚫

2726,80 zł - od 1 stycznia 2016 r. do 29 lutego 2016 r.,

⚫

2846,90 zł - od 1 marca 2016 r. do 31 maja 2016 r.,

⚫

2927,10 zł - od 1 czerwca 2016 r. do 31 sierpnia 2016 r.,

⚫

2813,40 zł - od 1 września 2016 r. do 30 listopada 2016 r.,

⚫

2838,60 zł - od 1 grudnia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r.;

2)  63 243,30 zł - co stanowi sumę kwot przychodu odpowiadających 130% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w wysokości:

⚫

5064,00 zł - od 1 stycznia 2016 r. do 29 lutego 2016 r.,

⚫

5287,10 zł - od 1 marca 2016 r. do 31 maja 2016 r.,

⚫

5436,00 zł - od 1 czerwca 2016 r. do 31 sierpnia 2016 r.,

⚫

5224,80 zł - od 1 września 2016 r. do 30 listopada 2016 r.,

⚫

5271,60 zł - od 1 grudnia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r.

Z przedłożonego przez stronę zaświadczenia o wysokości osiąganych przychodów w okresie od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku wynika, że w marcu 2017 roku, odwołująca osiągnęła przychód w kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych. Podobnie sytuacja kształtowała się w marcu 2017 roku. W związku z powyższym, organ rentowy miał podstawy faktyczne i prawne, by stwierdzić, że świadczenia za okres od 1 marca 2017 roku do 31 marca 2017 roku oraz od 1 marca 2016 roku do 31 marca 2016 roku były nienależne, zobowiązując ubezpieczoną do ich zwrotu. Dodać także należy, że żądanie wnioskodawczyni dotyczące przeliczenia zarobków w ujęciu rocznym nie może być uwzględnione, bowiem rozliczenie renty socjalnej z uwagi na uzyskany przychód następuje w skali miesiąca (w którym został osiągnięty), a nie w skali roku (art. 10 ust. 6 ustawy o rencie socjalnej).

W związku z tym Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji, nie znajdując podstaw do zmiany decyzji organu rentowego.

ZARZĄDZENIE

(...)

MG