Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2019r. w Gliwicach

sprawy z powództwa C. P. (P.)

przeciwko Syndykowi Masy Upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.

o wydanie świadectwa pracy

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w T. G.

z dnia 23 października 2018 r. sygn. akt IV P 247/18

oddala apelację.

(-) SSR del. Magdalena Kimel (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.) (-) SSO Jolanta Łanowy-Klimek

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. VIII Pa 231/18

UZASADNIENIE

Powód C. P. domagał się od pozwanego Syndyka masy upadłości (...) spółki z o.o. w Z. wydania świadectwa pracy potwierdzającego istnienie pomiędzy stronami stosunku pracy oraz, że w okresie od 17 czerwca 2013 roku do 12 listopada 2016 roku powód był zatrudniony w pozwanej spółce na stanowiskach: odlewnik, operator wielostanowiskowy, a stosunek pracy został rozwiązany za wypowiedzeniem przez powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwany Syndyk masy upadłości (...) spółki z o.o. w Z. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Co do zasady pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zatrudnienia powoda w pozwanej spółce, jednakże wobec braku wystarczających dowodów potwierdzających okoliczności zatrudnienia nie może wydać powodowi świadectwa pracy z uwagi na fakt, że syndyk nie jest w posiadaniu akt osobowych powoda, które były niekompletne zostały przekazane do firmy (...) S.A. w K., a powód nie przedłożył wystarczających dowodów na potwierdzenie stanowisk jakie zajmował w zakładzie jak i sposobu rozwiązania stosunku pracy, nie wskazuje ile umów zawarł z pozwanym zakładem.

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach wyrokiem z dnia 23 października 2018 roku

nakazał pozwanemu Syndykowi Masy Upadłości (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w Z., aby wydał powodowi C. P. świadectwo pracy następującej treści: „ powód C. P. był zatrudniony w E. – Odlewy Sp. z o.o w Z. na stanowisku odlewnik, operator wielostanowiskowy w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 17 czerwca 2013 roku do 12 listopada 2016 roku; stosunek pracy pomiędzy stronami został rozwiązany poprzez wypowiedzenie dokonane przez pracownika w trybie art. 30 § 1 pkt. 2 kp. Ponadto odstąpił od obciążania strony pozwanej kosztami procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że:

Powód C. P. podjął pracę w zakładzie (...) spółka z o.o w T. (obecnie w Z.) w dniu 17 czerwca 2013 roku na podstawie umowy o pracę na okres próbny od 17 czerwca do 31 lipca 2013 roku w pełnym wymiarze czasu pracy jako odlewnik. Następnie strony zawarły kolejno umowy na czas określony na cały etat:

- I umowa od 1 sierpnia 2013 roku do 28 lutego 2014 roku

- II umowa od 3 marca 2014 roku do 31 grudnia 2016 roku

W trakcie zatrudnienia w spółce z dniem 1 października 2014 roku powierzono powodowi stanowisko operatora wielostanowiskowego. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem dokonanym przez powoda ze skutkiem na dzień 12 listopada 2016 roku co było spowodowane trudnościami finansowymi spółki, która zalegała z wypłacaniem wynagrodzeń.

Po rozwiązaniu umowy o pracę ze spółką (...) powód do chwili obecnej nie otrzymał świadectwa pracy. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach Wydziału XII (...) z dnia 18 stycznia 2017 roku ogłoszono upadłość spółki obejmującą likwidację majątku dłużnika.

Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 97 § 1 k.p. należało orzec jak w pkt 1 sentencji. Zgodnie bowiem z cyt. wyżej przepisem pracodawca w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy jest zobowiązany do wydania w terminie 7 dni od ustania stosunku pracy świadectwa pracy, w którym stosownie do § 2 tegoż przepisu należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej przez pracownika pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania stosunku pracy. Ponieważ spółka jest w trakcie upadłości likwidacyjnej i ustanowiony został syndyk masy upadłości to ten podmiot jest zobowiązany do wydania powodowi świadectwa pracy jako osoba działająca w imieniu upadłego.

W pkt 2 sąd orzekł po myśli art.102 k.p.c. mając na względzie upadłość firmy.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany. Domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie pełnej treści świadectwa pracy oraz zasądzenia od powoda na jego rzecz kosztów postępowania. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego, tj. : art. 97 § 1 i art. 97 § 2 kodeksu pracy w zw. z § 2 ust. 1 pkt 2 oraz 6-19 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie wydania świadectwa pracy - poprzez niezastosowanie wskazanych norm i zobowiązanie pozwanej do wydania niepełnego, a przez to niezgodnego z prawem świadectwa pracy;

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że sąd zobowiązał go do wydania niepełnego świadectwa pracy ponieważ zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 roku w sprawie wydania świadectwa pracy w świadectwie pracy powinny znajdować się także inne informacje i sąd był zobowiązany do przeprowadzenia postępowania dowodowego celem ustalenia pełnej treści świadectwa pracy np. czy powód był zatrudniony w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pozwany wniósł także pismo procesowe z dnia 29 kwietnia 2019 roku, w którym powołał się na wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 17 stycznia 2019 roku, sygn. akt VIII Pa 115/18 i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wskazał na nieważność postępowania prowadzonego przez sąd I instancji z uwagi na brak legitymacji procesowej po stronie Syndyka i brak organu powołanego do reprezentacji spółki (...) Sp. z o.o.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja podlega oddaleniu.

Sąd II instancji podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne sądu I instancji, oraz podziela ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Rejonowy dokonał również trafnej interpretacji prawa materialnego, co czyni zbytecznym ponowne przytaczanie ustaleń oraz szczegółowych rozważań zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 1998 r., sygn. I PKN 339/98, podobnie - postanowienie SN z dnia 4 lipca 2012 roku sygn. I CSK 72/12). W postępowaniu przed sądem II instancji stosuje się art. 328 § 2 k.p.c. odpowiednio, a więc z uwzględnieniem istoty i swoistości postępowania przed tym sądem (art. 391 § 1 k.p.c.).

Stroną w niniejszym postępowaniu jest Syndyk Masy Upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.. W ocenie sądu II instancji w składzie rozpoznającym sprawę, ma on bierną legitymację procesową i nie doszło do nieważności postępowania. W przedmiotowej sprawie od początku stroną postępowania był Syndyk Masy Upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.. Faktem jest, że powód w pozwie wskazał, iż pozwany to (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Z. reprezentowany przez Syndyka Masy Upadłości tej spółki. Jednak sąd I instancji, mając na uwadze, że powód działał bez profesjonalnego pełnomocnika oznaczył prawidłowo stronę pozwaną postanowieniem z dnia 12 lipca 2018 roku. Wszelkie zawiadomienia i doręczenia były dokonywane Syndykowi. Także Syndyk wniósł odpowiedź na pozew i działał na każdym etapie postępowania będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika, któremu udzielił pełnomocnictwa.

Zgodnie z art. 144 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe (Dz.U.2016.2171 j.t.) po ogłoszeniu upadłości postępowania sądowe, administracyjne lub sądowoadministracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez syndyka albo przeciwko niemu. Postępowania te syndyk prowadzi na rzecz upadłego, lecz w imieniu własnym. Tym samym wejście syndyka do sprawy jest szczególnym rodzajem podstawienia procesowego. Z dniem ogłoszenia upadłości, upadły traci legitymację do występowania w sprawach dotyczących masy upadłości, pozostaje natomiast w dalszym ciągu stroną w znaczeniu materialnoprawnym, jako podmiot stosunku materialnoprawnego. Natomiast syndyk jest stroną w znaczeniu procesowym, czyli tylko on może podejmować czynności w toczących się postępowaniach sądowych. Zapadłe rozstrzygnięcie będzie dotyczyło praw i obowiązków upadłego w sferze materialnoprawnej (por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w W. z 31 marca 2015 roku, sygn. akt VI ACa 481/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w K. z 20 listopada 2012 roku, sygn. akt I ACa 1034/12). Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska zaprezentowanego w piśmie procesowym pozwanego z dnia 29 kwietnia 2019 roku oraz w wyroku Sądu Okręgowego w G. z dnia 17 stycznia 2019 roku, sygn. akt VIII Pa 115/18, że roszczenie o wydanie świadectwa pracy to roszczenie niemajątkowe, które nie dotyczy masy upadłości. Sąd Okręgowy w składzie rozpoznającym sprawę zgadza się z tym, że roszczenie o wydanie świadectwa pracy to roszczenie o charakterze niemajątkowym. Jednak roszczenie to dotyczy masy upadłości.

Przez postępowanie sądowe dotyczące masy upadłości należy rozumieć postępowania odnoszące się do praw i obowiązków dotyczących mienia wchodzącego w skład masy upadłości. Sprawami dotyczącymi masy upadłości są sprawy, których rozstrzygnięcie może oddziaływać - korzystnie albo niekorzystnie - na majątek wchodzący w skład masy upadłości, bez względu na to, czy rozstrzygnięcie polega na zasądzeniu świadczenia, ustaleniu albo ukształtowaniu. Taką definicję postępowań dotyczących masy upadłości sformułował Sąd Okręgowy w Warszawie w postanowieniu z dnia 17 października 2016 roku, które stało się podstawą do podjęcia uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2017 roku, III CZP 6/17. W ocenie Sądu Okręgowego w G. jest to trafna definicja. Zatem sprawy dotyczące masy upadłości to nie tylko sprawy, których przedmiotem są roszczenia majątkowe. Ich przedmiotem mogą być także roszczenia niemajątkowe pod warunkiem, że rozstrzygnięcia w tych sprawach będą oddziaływać na majątek wchodzący w skład masy upadłości. Z pewnością rozstrzygnięcie w sprawie o wydanie świadectwa pracy będzie oddziaływać na majątek wchodzący w skład masy upadłości albowiem wydanie świadectwa pracy wiąże się z zarządem masą upadłości. Ewentualne niewydanie świadectwa pracy czy też wydanie świadectwa pracy niewłaściwego będzie rodziło roszczenia o odszkodowanie czyli będzie oddziaływało na majątek wchodzący w skład masy upadłości.

W ocenie sądu nie budzi wątpliwości, że Syndyk jest legitymowany do występowania w sprawie o wydanie świadectwa pracy. Przy czym jest to roszczenie, które nie podlega zgłoszeniu na listę wierzytelności – art. 145 ust. 1 Prawa upadłościowego - i pomimo ogłoszenia upadłości postępowanie może się toczyć przeciwko Syndykowi. Ponieważ w przedmiotowej sprawie Syndyk od początku był stroną postępowania nie było podstaw do zawieszenia postępowania na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. Stanowisko takie też prezentowane jest w doktrynie – tak P. J., w Komentarz do art. 144 ustawy – Prawo upadłościowe, Lex. Wskazał on, że: w odniesieniu do roszczeń pracowniczych, procesy toczące się w okresie poprzedzającym ogłoszenie upadłości mają za przedmiot najczęściej roszczenia pieniężne wynikające ze stosunku pracy, roszczenie o przywrócenie do pracy i żądanie sprostowania lub wydania świadectwa pracy. Jeżeli chodzi o roszczenia pieniężne wynikające ze stosunku pracy, w sytuacji, w której została ogłoszona upadłość pracodawcy takie postępowanie jako dotyczące masy upadłości podlega zawieszeniu na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. Natomiast z uwagi na fakt, że wierzytelności pracownicze powstałe przed ogłoszeniem upadłości podlegają zgłoszeniu na listę wierzytelności i są zaspokajane w drodze planu podziału funduszów masy upadłości dalszy los procesu zależy od postępowania związanego z ujęciem wierzytelności pracowniczych na listę wierzytelności. Należy zatem stosować normy wynikające z art. 145 pr. up. Jeżeli więc wierzytelność będąca przedmiotem zawieszonego procesu zostanie uznana na liście wierzytelności to postępowanie zawieszone powinno ulec umorzeniu. Jeżeli zaś po wyczerpaniu trybu związanego z ustaleniem wierzytelności odmówiono uznania wierzytelności należy takie postępowanie podjąć przeciwko syndykowi. (zob. kom. do art. 145 pr. up. ) Odnosząc się natomiast do postępowań dotyczących świadectwa pracy, takie postępowanie winno toczyć się przeciwko syndykowi ponieważ jest związane z zarządem masy upadłości.

Wbrew zarzutom apelacji, zaskarżony wyrok sądu I instancji nie nakłada na pozwanego obowiązku wydania niepełnego świadectwa pracy. Elementy świadectwa pracy, które nie zostały wymienione w zaskarżonym wyroku, powinny być wskazane w świadectwie pracy przez pracodawcę (tutaj: syndyka masy upadłości), który jest zobowiązany do stosowania przepisów prawa dotyczących wydania świadectwa pracy. Sąd I instancji nie miał obowiązku prowadzić postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia wszystkich elementów świadectwa pracy, gdyż żądanie takie nie zostało objęte powództwem. Wydanie prawidłowego świadectwa pracy jest obowiązkiem pracodawcy i sąd nie może go zastępować w tym zakresie. Rolą sądu nie jest wyręczanie pracodawcy w jego obowiązkach lecz rozstrzygnięcie sporu sądowego pomiędzy stronami w ramach podmiotowych i przedmiotowych zakreślonych powództwem.

Zatem nie zasługuje na uwzględnienie zarzut naruszenia przez sąd I instancji art. 97 § 1 i art. 97 § 2 kodeksu pracy w zw. z § 2 ust. 1 pkt 2 oraz 6-19 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 roku w sprawie wydania świadectwa pracy - poprzez niezastosowanie wskazanych norm i zobowiązanie pozwanego do wydania niepełnego, a przez to niezgodnego z prawem świadectwa pracy.

W związku z powyższym, sąd II instancji na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jak bezzasadną.

(-) SSR del. Magdalena Kimel (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.) (-) SSO Jolanta Łanowy-Klimek

Sędzia Przewodniczący Sędzia