Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2018 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa D. A.

przeciwko (...) spółce z o.o. w S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 11 grudnia 2017 r. sygn. akt I C 1361/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 4050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Paweł Rygiel SSA Marek Boniecki SSA Paweł Czepiel

Sygn. akt I ACa 244/18

Uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie

z dnia 7 grudnia 2018 r.

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił powództwo D. A. przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 25 czerwca 2014 r. (sygn. akt (...)), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 17 czerwca 2017 r. (sygn. akt(...)).

Sąd pierwszej instancji, że umową przelewu wierzytelności z 29 kwietnia 2016 r. (...) Kasa (...)w G. przelała stwierdzoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 25 czerwca 2014 r. ((...)) wierzytelność w stosunku do D. A. na rzecz (...) S.a.r.l. w L.(dalej: spółka (...)). Tego samego dnia między spółką (...) a pozwaną została zawarta umowa dotycząca obsługi wierzytelności(...)w odniesieniu do Funduszu(...), w skład których wchodziła wierzytelność w stosunku do powódki. W punkcie I umowy postanowiono, że w celu umożliwienia wykonywania przez zleceniobiorcę (pozwaną) usług wskazanych w umowie, zleceniodawca ( spółka (...)) dokonuje powierniczego przelewu wierzytelności (...) wraz ze wszystkimi istniejącymi ich zabezpieczeniami na rzecz zleceniobiorcy, a zleceniobiorca oświadczył, że przelew ten przyjmuje. Zleceniobiorca zobowiązał się do wykonywania czynności obsługi ww. wierzytelności na zasadach określonych w umowie w imieniu własnym, lecz na rzecz zleceniodawcy. Pozwana działająca jako wierzyciel powierniczy w odniesieniu do wierzytelności świadczyć miała usługi zarządzania portfelem, a w szczególności czynności windykacyjne na rzecz zleceniodawcy jako wyłącznego i ostatecznego beneficjenta wierzytelności. Zleceniodawca został uprawniony do formułowania pod adresem pozwanej zaleceń co do zasad i trybu windykacji poszczególnych wierzytelności.

W ustalonym przez siebie stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał powództwo za nieuzasadnione w świetle art. 840 §1 pkt 1 k.p.c., kwestionując pogląd powódki, zgodnie z którym umowa powierniczego przelewu wierzytelności nie przeniosła na pozwaną spółkę spornej wierzytelności. Zdaniem Sądu pierwszej instancji umowa ta wywołała wszelkie skutki przewidziane art. 509 k.c.

Wyrok powyższy zaskarżyła w całości apelacją powódka, wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa w całości.

Apelująca zarzuciła naruszenie: 1) art. 65 k.c. w zw. z art. 509 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie, tj. dokonanie błędnej wykładni postanowień umowy z 29 kwietnia 2016 r. dotyczącej obsługi wierzytelności(...)w odniesieniu do funduszu (...) wraz z wykazem wierzytelności, polegającej na przyjęciu, że z postanowień tych wynika, że wywołała ona skutek rozporządzający, stosownie do art. 509 §2 k.c., podczas gdy prawidłowa wykładnia postanowień umowy nakazuje przyjęcie, że skutku takiego umowa nie wywarła; 2) art. 233 §1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, z powodu wyprowadzenia z materiału dowodowego wniosków z niego nie wynikających, tj. wniosków dotyczących zamiaru stron i celu umowy, podczas gdy z umowy okoliczności te nie wynikają, a innych środków dowodowych na ich poparcie nie przeprowadzono.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, co sprawiło, że Sąd Apelacyjny przyjął go za własny. Przede wszystkim wskazać jednak należy, że wszelkie okoliczności, które legły u podstaw wydania zaskarżonego orzeczenia pozostawały w istocie poza sporem.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutu obrazy art. 233 §1 k.p.c., albowiem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy został oceniony w sposób prawidłowy, a wyciągnięte z tej oceny wnioski są właściwe. Trafność z kolei analizy zapisów umowy w relewantnym zakresie podlegała badaniu poprzez pryzmat przepisów prawa materialnego, a dokładnie art. 65 k.c. i art. 509 k.c. Zdaniem Sądu Apelacyjnego umowa dotycząca obsługi wierzytelności (...) z 29 kwietnia 2016 r., w szczególności jej pkt. 1.1 i 1.2, nie pozostawia żadnych wątpliwości interpretacyjnych co do zgodnego zamiaru stron w zakresie przeniesienia na stronę pozwaną jako zleceniobiorcę wierzytelności zleceniodawcy, w tym tej będącej przedmiotem sporu. Powierniczy przelew wierzytelności w celu jej ściągnięcia stanowi przelew z osłabionymi skutkami prawnymi w stosunku do przelewu wierzytelności w pełni rozporządzającego, z uwagi na oddziaływanie elementów obligacyjnych cesji inkasowej na stosunek zewnętrzny. Jego konstrukcja polega na tym, że wierzyciel na podstawie stosunku wewnętrznego z inną osobą, zamiast udzielenia jej pełnomocnictwa przelewa wierzytelność na zleceniobiorcę (cesjonariusza), który zobowiązuje się ściągnąć wierzytelność od dłużnika i wydać wierzycielowi uzyskane świadczenie. W następstwie takiej umowy zleceniobiorca staje się nabywcą wierzytelności, która z prawnego punktu widzenia wchodzi do jego majątku (stosunek zewnętrzny). W stosunku wewnętrznym zleceniobiorca (cesjonariusz), jako powiernik powinien stosować się do wskazówek zleceniodawcy (cedenta). Działa wprawdzie w imieniu własnym, ale z gospodarczego punktu widzenia na rachunek zleceniodawcy. Prawo będące przedmiotem umowy powiernictwa, na zewnątrz, w stosunku do osób trzecich, jest prawem nieograniczonym i przysługuje powiernikowi, który jest wierzycielem względem nich w pełnym tego słowa znaczeniu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 61/16). Zauważyć przy tym wypada, że gdyby zamiarem stron umowy dotyczącej obsługi wierzytelności było wyłącznie powierzenie pozwanej zarządzania tymi wierzytelnościami, bez przekazania jej samej wierzytelności, za niezrozumiałe uznać należałoby w ogóle skorzystanie z instytucji przelewu.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

Za podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego, które po stronie pozwanej ograniczyły się do wynagrodzenia radcy prawnego przyjęto art. 98 §1 k.p.c. w zw. z art. 391 §1 k.p.c. oraz §2 pkt 6 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

SSA Paweł Rygiel SSA Marek Boniecki SSA Paweł Czepiel