Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2019r. w Gliwicach

sprawy z powództwa A. S. (S.)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o wynagrodzenie za pracę i ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 3 września 2018 r. sygn. akt IV P 33/18

1)  oddala apelację;

2)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 675 zł (sześćset siedemdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater (-) SSO Grzegorz Tyrka (spr.) (-) SSO Teresa Kalinka

Sędzia Przewodniczący Sędzia

VIII Pa 206/18

UZASADNIENIE

Powód A. S. domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych K. G. oraz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na swoją rzecz: a) 1 750 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za października 2015 roku, z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2015 roku do dnia zapłaty, b) 1 750 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za listopad 2015 roku, z ustawowymi odsetkami od dnia 11 grudnia 2015 roku do dnia zapłaty, c) 1 750 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za grudzień 2015 roku, z ustawowymi odsetkami od dnia 11 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, d) 596,77 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 10 stycznia 2016 roku, z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2016 roku do dnia zapłaty, e) 595,98 zł tytułem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy za okres od 11 do 24 stycznia 2016 roku, z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2016 roku do dnia zapłaty f) 829,40 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za okres od 9 do 21 lutego 2016 roku, z ustawowymi odsetkami od dnia 11 marca 2016 roku do dnia zapłaty, g) 1 761,60 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, z ustawowymi odsetkami od dnia 13 marca 2017 roku do dnia zapłaty.

Na uzasadnienie podano, że powód był zatrudniony w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej z siedzibą w W.. Pracodawca – spółka komandytowa została rozwiązana bez przeprowadzenia likwidacji i wyrejestrowana z Krajowego Rejestru Sądowego. Za zobowiązania pracodawcy odpowiedzialność ponoszą komandytariusz K. G. oraz komplementariusz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Pracodawca nie wypłacił powodowi dochodzone należności ze stosunku pracy, w tym ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wymiarze 20 dni. Powód podał, że w okresie objętym pozwem nie przebywał na urlopie bezpłatnym, a w okresie zatrudnienia nie korzystał z urlopu wypoczynkowego. Powód wskazał, że w sprawie sądowej przeciwko pracodawcy została sporządzona opinia przez biegłego do spraw pisma porównawczego, z której wynika, że powód nie podpisał ani wniosek o urlop wypoczynkowy, ani wniosek o urlop bezpłatny.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie podano, że pracodawca nie posiadał wobec powoda zobowiązań ze stosunku pracy. Powód wykorzystał urlop wypoczynkowy w całości; zaś w grudniu 2015 roku korzystał z urlopu bezpłatnego. Pozwani zwrócili uwagę na ograniczoną odpowiedzialność komandytariusza (art. 111 k.s.h.) oraz subsydiarną odpowiedzialność wspólników spółki komandytowej (art. 31 § 1 k.s.h.).

Wyrokiem z dnia 3 września 2018 roku Sąd Rejonowy w pkt 1 oddalił powództwo wobec pozwanego K. G.; w pkt 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 uwzględnił powództwo przeciwko pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.; w pkt 9 oddalił powództwo w pozostałym zakresie przeciwko pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.; w pkt 10, 11, 12, 13 orzekł o kosztach procesu; w pkt 14 nadał wyrokowi co pkt 2 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód był zatrudniony w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce Komandytowej w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku operatora równiarki, z miesięcznym wynagrodzeniem za pracę wynoszącym 1 750 zł w 2015 roku i 1 850 zł w 2016 roku. Stosunek pracy powoda uległ rozwiązaniu w trybie natychmiastowym bez winy pracownika (art. 53 k.p.) z dniem 24 października 2016 roku. Pracodawca wskazał w świadectwie pracy między innymi, że powód wykorzystał urlop wypoczynkowy w wymiarze 13 dni, w okresie od 1 do 31 grudnia 2015 roku korzystał z urlopu bezpłatnego oraz był niezdolny do pracy przez okres od 11 do 24 stycznia 2016 roku. W świadectwie pracy pracodawca wskazał, że powodowi wypłacono ekwiwalent pieniężny za 9 dni niewykorzystanego urlopu. Powód nie zgodził się z treścią świadectwa pracy i wniósł o jego sprostowanie. Przed Sądem Rejonowym toczyło się postępowanie przeciwko pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy. Sąd Rejonowy skorzystał z opinii biegłego do spraw pisma porównawczego, z której wynika, że powód nie podpisał ani wniosków o urlop wypoczynkowy, ani wniosek o urlop bezpłatny na grudzień 2015 roku. Z uwagi na wykreślenie pracodawcy z Krajowego Rejestru Sądowego, sprawa o sprostowanie świadectwa pracy nie została rozstrzygnięta.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód otrzymał od pracodawcy przekazem pocztowym kwotę 561,66 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego; nadto powód otrzymał od pracodawcy kwoty 996 zł i 1 494 zł w październiku 2015 roku, kwotę 597 zł w listopadzie 2015 roku, kwoty 597 zł i 597 zł w grudniu 2015 roku.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód korzystał w okresie objętym sporem ze zwolnienia lekarskiego w okresach: od 11 do 24 stycznia 2016 roku oraz od 1 do 8 lutego 2016 roku, oraz od 22 do 29 lutego 2016 roku.

Sąd Rejonowy ustalił, że w okresie jesienno–zimowym oczekiwał w gotowości na świadczenie pracy na rzecz pracodawcy. Powód świadczył pracę poza siedzibą pracodawcy i w związku z tym odbywał podróże służbowe. Powód musiał czasami z własnych środków pokrywać koszty delegacji, w tym noclegu. Pracodawca zwracał powodowi poniesione przez niego koszty delegacji. Pracodawca nie wypłacił powodowi świadczeń objętych pozwem.

Sąd Rejonowy ustalił, że wspólnikami pracodawcy – (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w W. byli K. G. (komandytariusz) oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (komplementariusz). Postanowieniem z dnia 8 listopada 2017 roku Sąd Rejonowy w Gliwicach z urzędu rozwiązał pracodawcę powoda bez przeprowadzenia likwidacji, a dnia 8 listopada 2017 roku pracodawca powoda został wykreślony z rejestru sądowego.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie, ale tylko wobec pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., która była komplementariuszem pracodawcy powoda i ponosi odpowiedzialność bez ograniczeń. Natomiast powództwo należało oddalić wobec K. G. (komandytariusza).

Sąd Rejonowy podał, że na pozwanej ciążył obowiązek wykazania, że pracodawca spełnił na rzecz powoda świadczenia ze stosunku pracy objęte pozwem. Tymczasem pozwana nie wykazała, że świadczenia te spełniła. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazał, że powód nie składał wniosków o urlop wypoczynkowy i urlop bezpłatny na grudzień 2015 roku. Przekazy załączone do akt sprawy przez pozwaną nie wskazują z jakiego tytułu pracodawca wypłacił świadczenia. W związku z tym nie stanowią dowodu, że powód otrzymał świadczenia objęte sporem.

Sąd Rejonowy orzekł o odsetkach na mocy art. 85 k.p., art. 481 k.c. w związku z art. 300 k.p.; natomiast o kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, § 2 pkt 4 w związku z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, § 2 pkt 4 w związku z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c.

Apelację wywiodła pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., domagając się zmiany zaskarżonego wyroku co do pkt 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12, 14 i oddalenia powództwa, zmianę pkt 12 zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych za I i II instancję, ewentualnie uchylenia zaskarżonej części wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu, pozostawiając temu Sadowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Pozwana zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów prawa, to jest art. 233 k.p.c. poprzez:

- dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, to jest uznanie tylko i wyłącznie w oparciu o dokumenty prywatne pochodzące od powoda w sytuacji, gdy pozwana twierdzi, iż wypłacała powodowi składniki objęte pozwem,

- dokonanie rozstrzygnięcia na niepełnym materiale dowodowym, na skutek przeprowadzenia postępowania dowodowego bez rozważenia w sposób bezstronny i wszechstronny zebranego materiału dowodowego i w konsekwencji przyjęcie, że powód nie przebywał na urlopie wypoczynkowym oraz urlopie bezpłatnym.

Na uzasadnienie podano, że powód nie był pracy, nie domagał się od pracodawcy dopuszczenia do pracy. Powód w grudniu 2015 roku był na urlopie bezpłatnym; zaś w 2016 roku przebywał na urlopie wypoczynkowym albo był niezdolny do pracy i przebywał na zwolnieniu lekarskim. Pozwana podała, że spełniła roszczenie powoda jeszcze przed wytoczeniem powództwa. Powód otrzymał przekazem pocztowym ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wysokości 561,66 zł; nadto, powód otrzymał od pracodawcy kwoty 996 zł i 1 494 zł w październiku 2015 roku, kwotę 597 zł w listopadzie 2015 roku, kwoty 597 zł i 597 zł w grudniu 2015 roku.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w postępowaniu apelacyjnym.

Na uzasadnienie podano, że wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy i odpowiada prawu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że pozwana ponosi odpowiedzialność za zobowiązania pracodawcy powoda, to jest (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej z siedzibą w W.. Pracodawca – spółka komandytowa została rozwiązana bez przeprowadzenia likwidacji i wyrejestrowana z Krajowego Rejestru Sądowego. Za zobowiązania pracodawcy odpowiedzialność ponoszą komandytariusz K. G. oraz komplementariusz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W..

Należy przypomnieć, że wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki, pomimo jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców, niezależnie, czy do zakończenia bytu prawnego spółki doszło po przeprowadzeniu likwidacji, czy też na skutek innych czynności przewidzianych np. w uchwale wspólników (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2009 roku, w sprawie III CZP 52/09). Do chwili zaspokojenia wierzycieli spółki, po jej rozwiązaniu, wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki w następujący sposób: 1. komandytariusze odpowiadają osobiście za zobowiązania wykreślonej spółki wobec jej wierzycieli do wysokości sumy komandytowej, określonej w umowie spółki, chyba że przed wykreśleniem spółki z rejestru wnieśli do spółki wkład odpowiadający wysokością co najmniej sumie komandytowej, a w ramach likwidacji lub innego sposobu zakończenia działalności spółki nie otrzymali zwrotu wniesionego wkładu – wówczas odpowiedzialności nie ponoszą (art. 111 k.s.h. i 112 k.s.h.); 2 komplementariusze odpowiadają osobiście, całym swoim majątkiem za zobowiązania wykreślonej spółki wobec jej wierzycieli (art. 22 § 2 k.s.h. w związku z art. 31 k.s.h. i 103 k.s.h.). Co prawda, na podstawie art. 31 k.s.h. w związku z art. 103 k.s.h. wspólnicy spółki komandytowej (komplementariusze i komandytariusze) ponoszą subsydiarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki (wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna), niemniej jednak z uwagi na nieistnienie spółki po jej wykreśleniu z rejestru przedsiębiorców, bezskuteczność egzekucji z majątku spółki w tym okresie jest oczywista, gdyż próba egzekucji przez wierzyciela z majątku nieistniejącej spółki jest z góry skazana na niepowodzenie.

Pozwana zarzuciła naruszenie między innymi art. 233 k.p.c., zgodnie z którym sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Zasada swobodnej oceny dowodów jest jedną z podstawowych reguł procesu cywilnego. Odnosi się ona zarówno do wyboru określonych środków dowodowych, jak i do sposobu ich przeprowadzenia. Ramy swobodnej oceny dowodów określone w art. 233 § 1 k.p.c. wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według swego przekonania na podstawie rozważenia zebranego materiału. Dając lub odmawiając wiary zeznaniom dowodowym kieruje się wyłącznie własnym przekonaniem (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 10 czerwca 1999 roku, w sprawie II UKN 685/98, opublikowany w OSNP z 2000roku, Nr 17, poz. 655; z dnia 29 września 2000 roku, w sprawie V CKN 94/00, opublikowany w LEX 52589; z dnia 14 grudnia 2001 roku, w sprawie V CKN 561/00, opublikowany w LEX 52713).

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, samo przytoczenie w apelacji odmiennej własnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego nie może być uznane za wystarczające do podważenia dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych oraz ich oceny i znaczenia jako przesłanek rozstrzygnięcia sprawy i nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 3 września 1969 roku, w sprawie PR 228/69, nie publikowany; z dnia 7 stycznia 2005 roku, w sprawie IV CK 387/04, opublikowany w LEX nr 177263; z dnia 15 kwietnia 2004 roku, w sprawie IV CK 274/03, opublikowany w LEX nr 164852).

Należy wskazać, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zebranego materiału dowodowego w sprawie, wyciągając przy tym właściwe wnioski i nie przekraczając ram swobodnej oceny dowodów. Sąd Rejonowy wskazał, które dowody uznał za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a którym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Sąd ten uzasadnił przyjęte przez siebie stanowisko i nie naruszył art. 328 § 2 k.p.c. Natomiast apelacja pozwanej stanowi wyłącznie polemikę ze stanowiskiem Sądu Rejonowego zawartym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy orzekający w niniejszej sprawie w pełnej rozciągłości podziela argumentację i rozważania prawne poczynione przez Sąd Rejonowy. Według Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy wyczerpująco przedstawił argumenty, przyjęte za podstawę swego rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu Okręgowego argumentacja ta jest trafna i logiczna.

Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że to na pracodawcy ciąży obowiązek prowadzenia rzetelnej dokumentacji płacowej i osobowej (w tym ewidencji czasu pracy, urlopów wypoczynkowych, dowodów wypłat wynagrodzenia za pracę). Brak tej dokumentacji lub nierzetelne jej prowadzenie nie może wpływać negatywnie na uprawnienia pracownika. Skoro zatem pozwana nie wykazała, że wypłaciła na rzecz powoda zaległe wynagrodzenie za pracę, w tym za czas niezdolności do pracy oraz, że powód w okresie zatrudnienia nie wykorzystał w całości urlopu wypoczynkowego, to powództwo musiało zostać uwzględnione w tym zakresie w całości. Powód zakwestionował świadectwo pracy wystawione przez pracodawcę w zakresie wykorzystanego urlopu wypoczynkowego oraz urlopu bezpłatnego. Świadectwo pracy jest dokumentem prywatnym i powód w niniejszym postępowaniu mógł ustalić prawidłową jego treść. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał dowodowy w sprawie, w tym opinie biegłego do spraw pisma porównawczego, z której wynika, że powód nie zgłaszał wniosków urlopowych oraz nie wystąpił o urlop bezpłatny na grudzień 2015 roku. Oznacza to, że świadectwo pracy było nieprawidłowo wystawione.

Pozwana zarzuciła, że spełniła świadczenia objęte pozwem i na tę okoliczność przedstawiła dowody przekazów, w tym 3 kwoty o wartościach netto wypłacone w listopadzie i grudniu 2015 roku, a to 597 zł, 597 zł, 996 zł. Pozwana nie wykonała zobowiązania Sądu Okręgowego i nie wskazała tytułem jakich konkretnie świadczeń te kwoty wypłaciła, i w jaki sposób je obliczyła, bowiem przekazy nie zostały opisane. Kwoty wskazane w przekazach są niższe od roszczeń powoda. Powód wskazał, że kwoty podane w przekazach otrzymał tytułem odbytych podróży służbowych, podczas których z własnych środków ponosił koszty podróży, noclegów. W związku z tym Sąd Rejonowy prawidłowo nie uwzględnił w/w kwot na poczet należności objętych pozwem.

Sąd Rejonowy prawidłowo uwzględnił powództwo o wynagrodzenie za pracę (na podstawie umowy o pracę oraz art. 80 k.p., art. 81 § 1 k.p.), wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy (art. 92 k.p.), ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (art. 171 § 1 k.p.).

Reasumując, apelacja pozwanej okazała się bezzasadna i podlegała oddaleniu na mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego należało orzec na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 2 pkt 4 w związku z § 9 ust. 1 pkt 2 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.).

(-) SSR del. Anna Capik-Pater (-) SSO Grzegorz Tyrka (spr.) (-) SSO Teresa Kalinka

Sędzia Przewodniczący Sędzia