Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 178/13

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach w IV Wydziale Karnym w składzie :

Przewodniczący – SSO Adam Chodkiewicz

Protokolant – B. K.

w obecności Prokuratora Franciszka Mitrenga

po rozpoznaniu w dniu 23.12.2013 r. sprawy

K. H. (1) (H.) urodz. (...) w P.

syn F. i M. zd. K.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 20.09.2001 r., sygn. akt IV K 69/01 za przestępstwo z art. 165 §1 pkt 3 kk i art. 278 § 1 kk w zw. z art. 11 §2 kk, popełniony w dniu 17.09.2000 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby 5 lat;

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 26.01.2004 r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

II.  Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 26.05.2008 r., sygn. akt III K 86/08, za przestępstwa:

- z art. 278 § 1 kk i 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, art. 11 § 2 kk i art. 12 kk popełnione w nocy z 31.07.2007 r. na 01.08.2007 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 18.08.2007 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności,

które to kary połączono i wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 27.08.2007 r. ;

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z 9.11.2013 r. sygn. akt III Ko 159/13 zmieniono karę 1 roku pozbawienia wolności orzeczoną za czyn z art. 278§1 kk na karę 30 dni aresztu wobec stwierdzenia, że przypisane czyny skazanemu stał się wykroczeniem, z art. 119§1 kw oraz uchylono rozstrzygnięcie o karze łącznej.

III.  Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 05.10.2009 r., sygn. akt III K 1407/06, utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 16.03.2010 r. sygn. akt IV Ka 1228/09 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 13.04.2006 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 18 i 19 kwietnia 2006 r.;

IV.  Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 19.04.2010 r., sygn. akt IV K 245/08, utrzymanego w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 09.09.2010 r. sygn. akt II AKa 243/10 za przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 1 kk i art. 200 § 1 kk oraz z art. 160 § 1 kk i art. 157 § 1 kk przy zast. art. 11 § 2 kk popełnione w dniu 05.04.2008 r. na karę 5 lat pozbawienia wolności, z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 5.04.2008 r. do dnia 26.05.2008 r.;

V.  Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 30.08.2012 r. sygn. akt IX K 1698/10 za przestępstwa:

-z art. 13§1 kk w zw. z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§1 kk, popełnione w dniu 22.01.2007 r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

-z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, które to kary połączono w karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 14.03.2007 r. i 15.03.2007 r.

orzeka:

1.na mocy art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. i 86 § 1 k.k. w miejsce kar jednostkowych orzeczonych w wyżej opisanych wyrokach w pkt II, III, IV i V orzeka wobec skazanego K. H. (1) karę łączną 8 (ośmiu) lat pozbawienia wolności;

2. na mocy art. 577 k.p.k. zalicza skazanemu na poczet orzeczonej kary łącznej okres rzeczywistego pozbawienia wolności do sprawy III K 86/08 w dniu 27.08.2007 r. oraz do sprawy III K 1407/06 od 18.04.2006 r. do 19.04.2006 r. i od 14.12.2013 r. do 23.12.2013 r. ,do sprawy IV K 245/08 od 5.04.2008 r. do 26.05.2008 r. i od 5.08.2008 r. do 24.10.2011 r. i od 24.04.2012 r. do 14.12.2013 r.;

3.na mocy art. 576 § 1 k.p.k. pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach pozostawia do odrębnego wykonania;

4.na mocy art. 572 kpk umarza postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach o sygn. IV K 69/01;

5.na mocy art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. R. kwotę 120 zł + 23 % VAT, łącznie 147,60 zł (sto czterdzieści siedem zł i 60/100 gr) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu;

6.na mocy art. 624 § 1 kpk zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów w sprawie wydania wyroku łącznego, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt IV K 178/13

UZASADNIENIE

K. H. (1)został skazany prawomocnymi wyrokami:

1. Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 20.09.2001 r., sygn. akt IV K 69/01 za przestępstwo z art. 165 §1 pkt 3 kk i art. 278 § 1 kk w zw. z art. 11 §2 kk, popełnione w dniu 17.09.2000 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby 5 lat; Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 26.01.2004 r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

2. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 26.05.2008 r., sygn. akt III K 86/08 za przestępstwa:

- z art. 278 § 1 kk i 288 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, art. 11 § 2 kk i art. 12 kk popełnione w nocy z 31.07.2007 r. na 01.08.2007 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 18.08.2007 r. na karę 1 roku pozbawienia wolności, które to kary połączono i wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności; Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z 9.11.2013 r. sygn. akt III Ko 159/13 zmieniono karę 1 roku pozbawienia wolności orzeczoną za czyn z art. 278§1 kk na karę 30 dni aresztu wobec stwierdzenia, że przypisany czyn skazanemu stał się wykroczeniem z art. 119§1 kw oraz uchylono rozstrzygnięcie o karze łącznej.

3. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 05.10.2009 r., sygn. akt III K 1407/06 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 13.04.2006 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

4. Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 19.04.2010 r., sygn. akt IV K 245/08 za przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 1 kk i art. 200 § 1 kk oraz z art. 160 § 1 kk i art. 157 § 1 kk przy zast. art. 11 § 2 kk popełnione w dniu 05.04.2008 r. na karę 5 lat pozbawienia wolności,

5. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 30.08.2012 r. sygn. akt IX K 1698/10 za przestępstwa:

- z art. 13§1 kk w zw. z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§1 kk, popełnione w dniu 22.01.2007 r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

- z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§1 kk, popełnione w nocy z 22/23.01.2007 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, które to kary połączono w karę łączną 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 30.06.2011 r. sygn. akt IV K 88/11 w miejsce kar jednostkowych orzeczonych w wyżej opisanych wyrokach w pkt 2, 3 i 4 orzeczono wobec skazanego karę łączną 7 lat pozbawienia wolności.

W związku z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 27.09.2013 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw oraz wydaniem przez Sąd Rejonowy w Gliwicach postanowienia z dnia 9.11.2013 r. sygn. akt III Ko 159/13, Sąd Okręgowy z urzędu wszczął postępowanie o wydanie nowego wyroku łącznego. Jednocześnie skazany K. H. (1) również wniósł o wydanie wyroku łącznego.

Zgodnie z art. 569 § 1 kpk sąd wydaje wyrok łączny jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów. Karę łączną sąd orzeka jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu (art. 85 kk).

Przepis art. 85 kk stanowi, iż przesłanką konieczną dla orzeczenia kary łącznej jest popełnienie przez sprawcę dwóch lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok. Zawarty w art. 85 k.k. zwrot: "zanim zapadł pierwszy wyrok" odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa (uchwała SN z dnia 25.02.2005 r. I KZP 36/04, OSNKW 2005/2/13).

Chronologicznie pierwszy wyrok wobec K. H. (1) zapadł przed Sądem Okręgowym w Gliwicach w dniu 23.12.2001 r. w sprawie o sygn. akt IV K 69/01. Z wyrokiem tym nie mogły jednak zostać połączone pozostałe wyroki, albowiem czyny, za które został skazany K. H. (1), zostały popełnione po dacie wydania tego wyroku tj. po 23.12.2001 r. Dlatego też Sąd umorzył postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach w sprawie o sygn. akt IV K 69/01.

Warunki do orzeczenia kary łącznej spełniają natomiast kary pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach opisanych wyżej w pkt 2, 3, 4 i 5, albowiem czyny z wyroków Sądu Rejonowego w Gliwicach o sygn. akt III K 1407/06 i IX K 1698/10 oraz Sądu Okręgowego w Gliwicach o sygn. akt IV K 245/08, zostały popełnione przed dniem 26.05.2008 r. czyli datą wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach o sygn. akt III K 86/08.

Mając na uwadze, iż w przypadku K. H. (1) warunki określone w art. 85 kk zostały spełnione, Sąd wydał wyrok łączny i w miejsce orzeczonych w połączonych wyrokach kar jednostkowych pozbawienia wolności, wymierzył skazanemu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności.

Przepisy kodeksu karnego stanowią, iż Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzekając karę łączną pozbawienia wolności, Sąd kieruje się dyrektywami określonymi w art. 86 § 1 kk. Zgodnie z tym przepisem Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 15 lat pozbawienia wolności.

Zgodnie z w/w dyrektywą, w przypadku skazanego K. H. (1), Sąd mógł orzec karę łączną w wymiarze od 5 lat pozbawienia wolności (najwyższa kara jednostkowa) do 9 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności (suma kar jednostkowych). Zdaniem Sądu należy mieć jednak na uwadze, iż przed wydaniem postanowienia przez Sądy Rejonowy w Gliwicach z 9.11.2013 r. sygn. akt III Ko 159/13, na mocy którego zmieniono karę 1 roku pozbawienia wolności orzeczoną za czyn z art. 278§1 kk na karę 30 dni aresztu, K. H. (1) miał do odbycia dwie kary łączne: 7 lat oraz 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Wymierzając skazanemu K. H. (1) karę łączną 8 lat pozbawienia wolności, Sąd brał pod uwagę właściwości i warunki osobiste skazanego, a także jego zachowanie po wydaniu wyroków skazujących.

K. H. (1) przed osadzeniem mieszkał z rodzicami, nie posiadał stałego zatrudnienia, nadużywał alkoholu. Z opinii Dyrektora Zakładu Karnego w B. wynika, że zachowanie skazanego podczas odbywania kary pozbawienia wolności było zmienne. W 2009 r. ustalono, że skazany był inicjatorem i pomysłodawcą dokonania zbiorowej ucieczki poprzez wykonanie podkopu. W późniejszym okresie zachowanie skazanego ustabilizowało się. K. H. (1) funkcjonuje w sposób zgodny i bezkonfliktowy. Wobec przełożonych przyjmuje postawę regulaminową. Wielokrotnie był nagradzany za dobre zachowanie i aktywny udział w mityngach AA. Nie był karany dyscyplinarnie. Sąd nie ma zastrzeżeń co do rzetelności wydanej opinii o skazanym.

Ratio legis instytucji kary łącznej (wyroku łącznego) polega na tworzeniu korzystniejszej sytuacji prawnej dla skazanego, na odpowiedniej redukcji sumy kary podyktowanej względami humanitarnymi. W ocenie Sądu nie oznacza to jednak, że w przypadku skazanego K. H. (1) należy automatycznie orzec karę łączną przy przyjęciu zasady absorpcji. Decydujące znaczenie przy orzekaniu kary łącznej, ma wgląd na prewencyjne oddziaływanie kary w znaczeniu prewencji indywidualnej i ogólnej. Popełnienie dwóch lub więcej przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Zasadę absorpcji stosuje się, gdy przestępstwa objęte realnym zbiegiem w liczbie nie więcej jak dwa, wskazują na bliską więź przedmiotową i podmiotową, są jednorodzajowe i popełnione zostały w bliskim związku czasowym i miejscowym, stanowiąc jeden zespół zachowań sprawcy, objęty jednym planem działania, mimo godzenia w różne dobra osobiste (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach sygn. akt II AKa 59/01).

K. H. (1) został skazany za 5 przestępstw popełnionych w okresie od 13 kwietnia 2006 r. do 5 kwietnia 2008 r. Przestępstwa te nie były czynami jednorodzajowymi i nie zostały popełnione w bliskim związku czasowym. Dlatego też mając wgląd na prewencyjne oddziaływanie kary, Sąd orzekł karę łączną pozbawienia wolności surowszą niż wynikająca z zasady absorpcji.

W ocenie Sądu orzeczona kara łączna 8 lat pozbawienia wolności jest sprawiedliwa. Kara ta uwzględnia właściwości i warunki osobiste skazanego. Ponadto odpowiada wymaganiom społecznego poczucia sprawiedliwości, stanowiąc adekwatną odpłatę za popełnione przestępstwa. W ocenie Sadu, w niniejszej sprawie nie można mówić o nadmiernej surowości kary łącznej. Generalnie sytuacja prawna skazanego z chwilą orzeczenia w wyroku łącznym tejże kary łącznej uległa polepszeniu, albowiem ma on do odbycia karę o ponad rok krótszą, niż gdyby te kary były wykonywane osobno.

Sąd wyraża przekonanie, że orzeczona kara łączna pozbawienia wolności spełni wobec K. H. (1) swoje cele, zarówno w zakresie prewencji ogólnej jak i indywidualnej, a poprzez proces resocjalizacji doprowadzi do przestrzegania w przyszłości porządku prawnego przez skazanego.

Sąd na mocy art. 577 kpk ustalił, iż zaliczeniu na poczet kary łącznej pozbawienia wolności podlega okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Gliwicach sygn. akt III K 86/08 w dniu 27.08.2007 r., w sprawie Sądu Rejonowego w Gliwicach sygn. akt III K 1407/06 od 18.04.2006 r. do 19.04.2006 r. i od 14.12.2013 r. do 23.12.2013 r. oraz w sprawie Sądu Okręgowego w Gliwicach sygn. akt IV K 245/08 od 5.04.2008 r. do 26.05.2008 r. i od 5.08.2008 r. do 24.10.2011 r. i od 24.04.2012 r. do 14.12.2013 r.

Pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w połączonych wyrokach Sąd pozostawił do odrębnego wykonania.

Kosztami postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego Sąd obciążył Skarb Państwa.