Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 346/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Barbara Krameris

Sędziowie: SSA Wiesław Pędziwiatr

SSO del. do SA Andrzej Tekieli (spr)

Protokolant: Anna Turek

przy udziale prokuratora (...) Bartosza Pęcherzewskiego

po rozpoznaniu w dniach 11 kwietnia 2019 r. i 25 kwietnia 2019r.

sprawy M. A. (1)

oskarżonego z art. 18 § 2 kk w związku z art. 288 § 1 kk, art.18 § 2 k.k. w zw. z art. 288§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art. 18§2 k.k. w zw. z art. 163§1 pkt. 1 k.k., 229§3 k.k.

D. R. (1)

oskarżonego z art. 288§1 k.k., art. 288§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art.. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 163§1pkt.1 k.k., art. 233 § 1 k.k., art. 18§2 k.k. w zw. z art. 233§1 k.k., art. 245 k.k., art. 13§1 kk w zw. z art. 163§1 pkt. 1 k.k. i art. 148§3 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., art.279§1 k.k.

P. M. (1)

oskarżonego z art. art. 263 §1 k.k. i art. 171§1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonych i prokuratora wobec M. A. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z dnia 29 maja 2018 r. sygn. akt III K 80/17

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego M. A. (1) w ten sposób że:

1. z kwalifikacji prawnej czynów przypisanych w pkt II i IV części dyspozytywnej eliminuje art. 12 k.k.,

2. podwyższa orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności:

- za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. opisany w pkt I części dyspozytywnej wyroku do 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy;

- za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. opisany w pkt II części dyspozytywnej wyroku do 3 ( trzech ) lat;

- za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. opisany w pkt III części dyspozytywnej wyroku do 2 ( dwóch ) lat i 6 ( sześciu ) miesięcy;

- za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. opisany w pkt IV części dyspozytywnej wyroku do 2 ( dwóch ) lat i 6 (sześciu) miesięcy ;

3. w pkt V części dyspozytywnej w miejsce czynu z art. 229 § 3 k.k. opisanego w pkt VI części wstępnej wyroku uznaje oskarżonego za winnego tego że w dniu 16 marca 2017 r. na terenie ZK (...) przy ul. (...) we W., pozostając tymczasowo aresztowanym do sprawy (...), obiecał funkcjonariuszowi Służby Więziennej udzielić korzyści majątkowej w postaci wyposażenia mu domu w meble pochodzące z jego firmy w zamian za przekazanie telefonicznej informacji żonie L. A. co do możliwości dostarczenia mu sprzętu RTV, tj. czynu z art. 229 § 1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierza oskarżonemu karę 8 ( ośmiu ) miesięcy pozbawienia wolności,

- stwierdzając, że utraciło moc orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu M. A. (1) w punkcie VI części dyspozytywnej,

II. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego D. R. (1) w ten sposób że:

1. czyn opisany w pkt XVIII części dyspozytywnej wyroku kwalifikuje z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., zaś jako podstawę wymiaru kary przyjmuje art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k.;

2. z kwalifikacji prawnej czynów przypisanych w pkt XI i XIII części dyspozytywnej eliminuje art.12 k.k.

3. uniewinnia oskarżonego od popełnienia czynów przypisanych w pkt. XV i XVI części dyspozytywnej wyroku kwalifikowanych z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. i z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. i art. 245 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. stwierdzając, że wydatki związane z tą częścią postępowania ponosi Skarb Państwa,

- stwierdzając, że utraciło moc orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu D. R. (1) w punkcie XXII części dyspozytywnej,

III. w pozostałej części utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonych M. A. (1) i D. R. (1);

IV. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego P. M. (1);

V. na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. za zbiegające się przestępstwa wymierza oskarżonym kary łączne:

1. M. A. (1) 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności,

2. D. R. (1) 14 (czternastu) lat pozbawienia wolności,

VI. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności zalicza oskarżonym okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie:

1.  M. A. (1) od 14 grudnia 2016 r. do 9 czerwca 2017 r. i od 30 czerwca 2017 r. do 22 listopada 2017 r.;

2.  D. R. (1) od 22 stycznia 2016 r. do 1 lutego 2017 r. oraz od 23 marca 2017 r. do 25 kwietnia 2019 r.,

VII. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w części po 1/3 od każdego z nich i wymierza im opłaty:

- M. A. (1) 600 zł. za obie instancje,

-D. R. (1) 4.600 zł. za obie instancje

- P. M. (1) w kwocie 300 zł. za II instancję.

UZASADNIENIE

M. A. (1) został oskarżony o to, że :

I.  w listopadzie 2014 roku polecił D. R. (1) dokonanie zniszczenia, mienia poprzez podpalenie nieruchomości należącej do A. U. (1) położonej w miejscowości K. (...) w związku z czym D. R. (1) w dniu 6 listopada 2014 roku przy użyciu materiału palnego zainicjował ogień przy zewnętrznej stercie drewna opałowego w rejonie drzwi prowadzących do części gospodarczo-mieszkalnej, oraz w trzech miejscach budynku gospodarczego w wyniku czego doprowadził do pożaru, co skutkowało wypaleniem budynku gospodarczo-mieszkalnego z wyposażeniem, oraz wypaleniem małych powierzchni w budynku gospodarczym i doprowadził do powstania strat w kwocie nie mniejszej niż 50.000 złotych na szkodę A. U. (1);

to jest o czyn z art. 18§1 k.k. w zw. z art. 288 §1 kk

II.  w maju 2015 roku polecił D. R. (1), dokonanie zniszczenia mienia znacznej wartości na terenie firmy (...) Sp. z o.o. w zamian za kwotę 40.000 złotych, w wyniku czego w dniu 19 maja 2015 roku w R., D. R. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, dokonał zniszczenia, oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości, poprzez podpalenie za pomocą cieczy palnej kombajnu marki N. (...), siewnika zbożowego H. (...), oraz części dachu budynku czyszczalni zboża numer 7 w wyniku czego doszło do pożaru i strat w kwocie nie mniejszej niż 429,846 złotych na szkodę firmy (...) Sp. z o.o;

to jest o czyn z art.18 § 1 k.k. w zw. z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

III.  w maju 2015 roku polecił D. R. (1) dokonanie podpalenia w K. obory należącej do firmy (...) Sp. z o.o. w zamian za kwotę 40.000 złotych w wyniku czego w dniu 21 maja 2015 roku D. R. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, zainicjował ogień przy pomocy materiału palnego w postaci benzyny silnikowej, wewnątrz poddasza w rejonie szybu wywietrznika wentylacyjnego obory w której znajdowało się 119 krów o wartości szacunkowej nie mniejszej niż 476.000 złotych, czym sprowadził zdarzenie w postaci pożaru budynku obory ze zwierzętami, zagrażającego mieniu w wielkich rozmiarach;

to jest o czyn z art. 18§1 k.k. w zw. z art. 163§1 pkt. 1 k.k.

IV.  w sierpniu 2015 roku, polecił D. R. (1) dokonanie zniszczenia mienia znacznej wartości na terenie firmy (...) Sp. z o.o. w zamian za kwotę 40.000 złotych w wyniku czego w dniu 7 sierpnia 2015 roku w R. D. R. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, dokonał zniszczenia, oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości, poprzez podpalenie kombajnu marki C. (...) w wyniku czego doszło do jego pożaru a następnie po wrzuceniu do wnętrza ciągnika rolniczego marki M. (...) granatu ręcznego typu (...) doprowadził do jego ekspolozji, w wyniku czego doprowadził do powstania strat w kwocie nie mniejszej niż 327.000 złotych na szkodę firmy (...) Sp. z o.o;

to jest o czyn z art. 18§1 k.k. w zw. z art. 288 §1 kk w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

V.  w dniu 14 grudnia 2016 roku w miejscowości Ł. (...), posiadał bez wymaganego zezwolenia amunicję w postaci: naboju sztucerowego (...) S. (7,62 x 63 mm) produkcji czeskiej, oraz dziesięć rewolwerowych naboi gazowych (...)produkcji niemieckiej;

to jest o czyn z art.263§2 k.k.

VI.  w dniu 16 marca 2017 roku na terenie ZK (...) przy ulicy (...) we W. pozostając tymczasowo aresztowanym do sprawy (...)obiecał funkcjonariuszowi Służby Więziennej udzielić korzyści majątkowej w postaci wyposażenia mu domu w meble pochodzące z jego firmy, aby skłonić go do naruszenia przepisów prawa, to jest kodeksu karnego wykonawczego w zakresie kontaktów i korzystania ze środków łączności przez osoby tymczasowo aresztowane, art.217, art. 217c, i przekazania telefonicznej informacji żonie L. A. co do możliwości dostarczenia mu sprzętu RTV;

to jest o czyn z art. 229§3 k.k.

D. R. (1) został oskarżony o to, że:

VII.  w dniu 6 listopada 2014 roku w K. (...) działając na polecenie M. A. (1), dokonał zniszczenia, mienia w ten sposób, że przy użyciu materiału palnego zainicjował ogień przy zewnętrznej stercie drewna opałowego w rejonie drzwi prowadzących do części gospodarczo-mieszkalnej, oraz w trzech miejscach budynku gospodarczego w wyniku czego doprowadził do pożaru, co skutkowało wypaleniem budynku gospodarczo-mieszkalnego z wyposażeniem, oraz wypaleniem małych powierzchni w budynku gospodarczym na skutek czego doprowadził do powstania strat w kwocie nie mniejszej niż 50.000 złotych na szkodę A. U. (1);

to jest o czyn z art. 288 §1 k.k.

VIII.  w dniu 19 maja 2015 roku w R., działając na polecenie M. A. (1) wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 40.000 złotych, dokonał zniszczenia, oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości, w ten sposób, że przy użyciu cieczy palnej dokonał podpalenia kombajnu marki N. (...), siewnika zbożowego H. (...), oraz części dachu budynku czyszczalni zboża numer 7 w wyniku czego doszło do pożaru i strat w kwocie nie mniejszej niż 429,846 złotych na szkodę firmy (...) Sp. z o.o;

to jest o czyn z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

IX.  w dniu 21 maja 2015 roku w K. działając na polecenie M. A. (1) wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 40.000 złotych, zainicjował ogień przy pomocy materiału palnego w postaci benzyny silnikowej, wewnątrz poddasza w rejonie szybu wywietrznika wentylacyjnego obory w której znajdowało się 119 krów o wartości szacunkowej nie mniejszej niż 476.000 złotych, czym sprowadził zdarzenie w postaci pożaru budynku obory ze zwierzętami, zagrażającego mieniu w wielkich rozmiarach;

to jest o czyn z art. 163§1pkt.1 k.k.

X.  w dniu 7 sierpnia 2015 roku w R. działając na polecenie M. A. (1) wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 40.000 złotych, dokonał zniszczenia, oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości, poprzez podpalenie kombajnu marki C. (...) w wyniku czego doszło do jego pożaru a następnie po wrzuceniu do wnętrza ciągnika rolniczego marki M. (...) granatu ręcznego typu (...) doprowadził do jego ekspolozji, w wyniku czego doprowadził do powstania strat w kwocie nie mniejszej niż 327.000 złotych na szkodę firmy (...) Sp. z o.o;

to jest o czyn z art. 288 §1 kk w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

XI.  w lipcu 2015 r. w R. i B., będąc oskarżonym w sprawie o sygnaturach (...)Prokuratury Rejonowej w K. i II K 473/15 Sądu Rejonowego w Kluczborku, dzwoniąc z numeru (...), nakłaniał E. R. (1) do bezpodstawnej odmowy składania zeznań w sprawie o sygnaturach (...) Prokuratury Rejonowej w K.i II K 473/15 Sądu Rejonowego w Kluczborku poprzez nakazywanie, iż ma nie zeznawać,

to jest o czyn z art. 18§2 k.k. w zw. z art. 233§1 k.k.

XII.  w dniu 04 września 2015 r. w R. i B., będąc oskarżonym w sprawie o sygnaturach (...) Prokuratury Rejonowej w K.i II K 473/15 Sądu Rejonowego w Kluczborku, dzwoniąc z numeru (...), nakłaniał E. R. (1) do składania fałszywych zeznań w sprawie o sygnaturach (...)Prokuratury Rejonowej w K.i II K 473/15 Sądu Rejonowego w Kluczborku poprzez wskazanie, iż będący przedmiotem zarzutu traktor marki J. D. zakupił w P. i że został stamtąd przywieziony na lawecie, podczas gdy w rzeczywistości powyższy traktor został przywieziony w częściach przez D. R. (1) w 2012 r. z Niemiec oraz nakłaniał E. R. (1) do bezpodstawnej odmowy składania zeznań w sprawie o sygnaturach (...)Prokuratury Rejonowej w K.i (...) Sądu Rejonowego w Kluczborku poprzez nakazywanie, iż ma wspólnie z K. B. (1) nie zeznawać oraz że E. R. (1) ma udać się do adwokata, by ten napisał pismo pozwalające na uniknięcie składania zeznań oraz że ją i K. B. (1) załatwi w przypadku złożenia zeznań,

to jest o czyn z art. 18§2 k.k. w zw. z art. 233§1 k.k.

XIII.  w dniu 19 listopada 2015 r. w R. i M., dzwoniąc z numeru (...), w celu wywarcia wpływu na K. S. (1) będącą świadkiem w postępowaniu (...) Rejonowej w K.i doprowadzenia do odmowy składania przez nią zeznań w powyższej sprawie, groził przy użyciu słów powszechnie uznanych za obelżywe, skręceniem ojcu głowy w przypadku nie odwołania złożonych zeznań

to jest o czyn z art. 245 k.k.

XIV.  w dniu 22 stycznia 2016 roku o godzinie 0.30 w nocy w miejscowości S., działając w zamiarze bezpośrednim usiłował sprowadzić zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób w postaci pożaru w ten sposób, że po wcześniejszej obserwacji domu jednorodzinnego położonego przy ulicy (...) i oczekiwaniu, aż osoby w nim zamieszkałe zasną, przy użyciu wcześniej przygotowanych butelek z zawartością benzyny silnikowej i podpaleniu wystających z nich lontów z materiału tekstylnego rzucił je w okolice drzwi wejściowych, dwóch okien, otworów strychowych rozniecając ogień doprowadził do pożaru, który odciął osobom znajdującym się wewnątrz domu najbliższą drogę ewakuacji, a następnie oddalił się z miejsca zdarzenia, czym działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia, osób znajdujących się wewnątrz budynku objętego pożarem, to jest A. C. (1), A. C. (2) i ich trojga małoletnich dzieci, oraz S. C. i J. C.,

to jest o czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 163§1 pkt. 1 k.k i art. 148§3 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.

XV.  w dniu 12 listopada 2006 roku w miejscowości B.(...), przy ulicy (...) na terenie Republiki Federalnej Niemiec, dokonał włamania do samochodu marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), poprzez wybicie kamieniem prawej bocznej szyby w oknie, a następnie wyrwał z wnętrza tego pojazdu i zabrał w celu przywłaszczenia konsolę środkową z wbudowanym radiem i systemem nawigacji o wartości nie mniejszej niż 3.000 euro na szkodę P. F.;

to jest o czyn z art.279 §1 k.k.

P. M. (1) został oskarżony o to, że :

XVI.  w nieustalonym dniu w okresie od czerwca 2015 roku do lipca 2015 roku w K. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej handlował bronią palną i przyrządami wybuchowymi na które nie posiadał wymaganego zezwolenia w ten sposób, że sprzedał D. R. (1) pistolet produkcji czeskiej marki C. kaliber (...), oraz dwa granaty obronne typu (...) za kwotę nie mniejszą niż 5.000 złotych

to jest o czyn z art. art. 263 §1 k.k. i art. 171§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.

Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z dnia 29 maja 2018 r., sygn.. akt: III K 80/17:

I.  (...) A. - w miejsce czynu zabronionego opisanego w pkt I. części wstępnej wyroku - uznał za winnego popełnienia tego, że w listopadzie 2014 roku chcąc by D. R. (1) dokonał zniszczenia mienia poprzez podpalenie nieruchomości należącej do A. U. (1) położonej w miejscowości K. (...), nakłonił go do tego, w związku z czym D. R. (1) w dniu 6 listopada 2014 roku przy użyciu materiału palnego zainicjował ogień przy zewnętrznej stercie drewna opałowego w rejonie drzwi prowadzących do części gospodarczo-mieszkalnej, oraz w trzech miejscach budynku gospodarczego w wyniku czego doprowadził do pożaru, co skutkowało wypaleniem budynku gospodarczo-mieszkalnego z wyposażeniem, oraz wypaleniem małych powierzchni w budynku gospodarczym i doprowadziło do powstania strat w kwocie nie mniejszej niż 50.000 złotych na szkodę A. U. (1) to jest przestępstwa z art. 18 §2 k.k. w zw. z art. 288 §1 k.k. i za to na podstawie art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 288 §1 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego M. A. (1) - w miejsce czynu zabronionego opisanego w pkt II. części wstępnej wyroku -uznał za winnego popełnienia tego, że w maju 2015 roku chcąc by D. R. (1) dokonał zniszczenia mienia znacznej wartości na terenie firmy (...) Sp. z o.o. w zamian za kwotę 40.000 złotych, nakłonił go do tego, w wyniku czego w dniu 19 maja 2015 roku w R., D. R. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, dokonał zniszczenia, oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości, poprzez podpalenie za pomocą cieczy palnej kombajnu marki N. (...), siewnika zbożowego H. (...), oraz części dachu budynku czyszczalni zboża numer (...) w wyniku czego doszło do pożaru i strat w kwocie nie mniejszej niż 429.846 złotych na szkodę firmy (...) Sp. z o.o; to jest przestępstwa z art.18 §2 k.k. w zw. z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  oskarżonego M. A. (1) - w miejsce czynu zabronionego opisanego w pkt III. części wstępnej wyroku - uznał za winnego popełnienia tego, że w maju 2015 roku chcąc by D. R. (1) dokonał podpalenia w K. obory należącej do firmy (...) Sp. z o.o. w zamian za kwotę 40.000 złotych nakłonił go do tego, w wyniku czego w dniu 21 maja 2015 roku D. R. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, usiłował sprowadzić zdarzenie w postaci pożaru budynku obory ze zwierzętami, zagrażającego mieniu w wielkich rozmiarach, zainicjował ogień przy pomocy materiału palnego w postaci benzyny silnikowej, wewnątrz poddasza w rejonie szybu wywietrznika wentylacyjnego obory w której znajdowało się 119 krów o wartości szacunkowej nie mniejszej niż 476.000 złotych, to jest przestępstwa z art. 18 §2 k.k. w zw. z art. 163 §1 pkt. 1) k.k. i za to na podstawie art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 163 §1 pkt 1 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  oskarżonego M. A. (1) - w miejsce czynu zabronionego opisanego w pkt IV. części wstępnej wyroku - uznał za winnego popełnienia tego, że w sierpniu 2015 roku, chcąc by D. R. (1) dokonał zniszczenia mienia znacznej wartości na terenie firmy (...) Sp. z o.o. w zamian za kwotę 40.000 złotych nakłonił go do tego, w wyniku czego w dniu 7 sierpnia 2015 roku w R. D. R. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, dokonał zniszczenia, oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości, poprzez podpalenie kombajnu marki C. (...) w wyniku czego doszło do jego pożaru, a następnie po wrzuceniu do wnętrza ciągnika rolniczego marki M. (...) granatu ręcznego typu (...) doprowadził do jego eksplozji, w wyniku czego doprowadził do powstania strat w kwocie nie mniejszej niż 327.000 złotych na szkodę firmy (...) Sp. z o.o. to jest przestępstwa z art. 18 §2 k.k. w zw. z art. 288 §1 kk w zw. z art. 294 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  oskarżonego M. A. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt VI. części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 229 §3 k.k. i za to na podstawie art. 229 §3 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

VI.  na podstawie art. 85 §1 i 2 k.k. i art. 86 §1 k.k. połączył wymierzone oskarżonemu M. A. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył mu łączną karę 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

VII.  na podstawie art. 63 §1 k.k. na poczet łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu M. A. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 14 grudnia 2016 r godz. 7.00 do 9 czerwca 2017r. godz. 14.45 i od 30 czerwca 2017 r. do 22 listopada 2017r godz. 14.45;

VIII.  oskarżonego M. A. (1) uniewinnił od zarzutu popełnienia przestępstwa opisanego w pkt V. części wstępnej wyroku,

IX.  na podstawie art. 230 §2 k.p.k. zwrócił oskarżonemu M. A. (1) dowód rzeczowy zapisany pod nr 20/17 księgi depozytów rzeczowych Sądu Okręgowego w Opolu pod poz. 15 oraz dowody rzeczowe opisane w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...) (k. 4603-4605) poz. od 58-71;

X.  (...) R. uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt VII. części wstępnej wyroku, z tym, że w miejsce sformułowania „działając na polecenie M. A. (1)” ustalił, że działał wskutek podżegania M. A. (1), tj. przestępstwa z art. 288 §1 k.k. i za to na podstawie art. 288 §1 k.k. skazał go na karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

XI.  oskarżonego D. R. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt VIII. części wstępnej wyroku, z tym, że w miejsce sformułowania „działając na polecenie M. A. (1)” ustalił, że działał wskutek podżegania M. A. (1), tj. przestępstwa z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 294 §1 k.k. oraz art. 33 §2 k.k. skazał go na karę 4 (czterech) lat pozbawienia wolności oraz 350 (trzysta pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej dziennej stawki na 50 (pięćdziesiąt) zł;

XII.  oskarżonego D. R. (1) - w miejsce czynu zabronionego opisanego w pkt IX. części wstępnej wyroku – uznał za winnego popełnienia tego, że w dniu 21 maja 2015 roku w K. działając wskutek podżegania M. A. (1), wspólnie i w porozumieniu z i innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w kwocie nie mniejszej niż 40.000 złotych, zainicjował ogień przy pomocy materiału palnego w postaci benzyny silnikowej, wewnątrz poddasza w rejonie szybu wywietrznika wentylacyjnego obory w której znajdowało się 119 krów o wartości szacunkowej nie mniejszej niż 476.000 złotych, czym usiłował sprowadzić zdarzenie w postaci pożaru budynku obory ze zwierzętami, zagrażającego mieniu w wielkich rozmiarach, do czego jednak nie doszło wskutek zauważenia ognia przez pracowników oraz jego ugaszenia to jest przestępstwa z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 163 §1pkt.1) k.k. i za to na podstawie art. 14 §1 k.k. w zw. z art. 163 §1 pkt 1) k.k. oraz art. 33 §2 k.k. skazał go na karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz 350 (trzysta pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej dziennej stawki na 50 (pięćdziesiąt) zł;

XIII.  oskarżonego D. R. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt X. części wstępnej wyroku, z tym, że w miejsce sformułowania „działając na polecenie M. A. (1)” ustalił, że działał wskutek podżegania M. A. (1), tj. przestępstwa z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie art. 294 §1 k.k. oraz art. 33 §2 k.k. skazał go na karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 350 (trzysta pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej dziennej stawki na 50 (pięćdziesiąt) zł;

XIV.  na podstawie art. 45 §1 k.k. orzekł wobec oskarżonego D. R. (1) przepadek równowartości osiągniętej związanej z popełnieniem przestępstw za które został skazany w pkt XI. - XIII. sentencji wyroku korzyści majątkowej w kwocie 40.000 (czterdziestu tysięcy) zł;

XV.  oskarżonego D. R. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt. XI. części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 §1 k.k. i za to na podstawie art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 233 §1 k.k. w zw. z art. 4 §1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 15 kwietnia 2016 r. skazał go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

XVI.  oskarżonego D. R. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt. XII. części wstępnej wyroku z tym, że wyeliminował sformułowanie „bezpodstawnej” tj. przestępstwa z art. 18 §2 k.k. w zw. z art. 233 §1 k.k., art. 245 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. i za to na podstawie art. 19 §1 k.k. w zw. z art. 245 k.k. przy zast art. 11 §3 k.k. w zw. z art. 4 §1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 15 kwietnia 2016 r. skazał go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XVII.  oskarżonego D. R. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt XIII. części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 245 k.k. i za to na podstawie art. 245 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XVIII.  oskarżonego D. R. (1) - w miejsce czynu zabronionego opisanego w pkt XIV. części wstępnej wyroku – uznał za winnego popełnienia tego, że w dniu 22 stycznia 2016 roku o godzinie 0.30 w nocy w miejscowości S., działając w zamiarze bezpośrednim usiłował sprowadzić zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób w postaci pożaru w ten sposób, że po wcześniejszej obserwacji domu jednorodzinnego położonego przy ulicy (...) i oczekiwaniu, aż osoby w nim zamieszkałe zasną, przy użyciu wcześniej przygotowanych butelek z zawartością benzyny silnikowej i podpaleniu wystających z nich lontów z materiału tekstylnego rzucił je w okolice drzwi wejściowych, dwóch okien, otworów strychowych rozniecając ogień doprowadził do pożaru, który odciął osobom znajdującym się wewnątrz domu najbliższą drogę ewakuacji, a następnie oddalił się z miejsca zdarzenia, czym działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia, osób znajdujących się wewnątrz budynku objętego pożarem, to jest A. C. (1), A. C. (2) i ich trojga małoletnich dzieci, oraz S. C. i J. C., do czego jednak nie doszło wskutek tego, że butelka z zawartością benzyny silnikowej nie dostała się na strych i tam się nie zapaliła oraz wskutek ugaszenia pożaru przez domowników, to jest o przestępstwo z art. 13§1 kk w zw. z art. 163 §1 pkt. 1 k.k. i art. 148 §3 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. za to na podstawie art. 14 §1 k.k. w zw. z art. 148 §3 k.k. skazał go na karę 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności;

XIX.  na podstawie art. 46 §1 k.k. zasądził od oskarżonego D. R. (1) na rzecz pokrzywdzonego S. C. kwotę 345 (trzysta czterdzieści pięć) zł tytułem odszkodowania;

XX.  oskarżonego D. R. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt XV. części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 279 §1 k.k. i art. 33 §2 k.k. skazał go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz 100 (sto) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej dziennej stawki na 50 (pięćdziesiąt) zł;

XXI.  na podstawie art. 46 §1 k.k. zasądził od oskarżonego D. R. (1) na rzecz pokrzywdzonego P. F.kwotę 12.000 (dwanaście tysięcy) zł tytułem odszkodowania;

XXII.  podstawie art. 85 §1 i 2 k.k. i art. 86 §1 k.k. połączył wymierzone oskarżonemu D. R. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności oraz grzywny i wymierzył mu łączną karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności oraz łączną karę 400 (czterysta) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej dziennej stawki na 50 (pięćdziesiąt) zł;

XXIII.  na podstawie art. 63 §1 k.k. na poczet łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu D. R. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 22 stycznia 2016r godz. 00.40 do 1 lutego 2017 r. oraz od 23 marca 2017 r. do 29 maja 2018r;

XXIV.  na podstawie art. 46 §1 k.k. zasądził od oskarżonych M. A. (1) i D. R. (1) solidarnie na rzecz pokrzywdzonego A. U. (1) kwotę 50.000 (pięćdziesiąt tysięcy) zł tytułem odszkodowania;

XXV.  na podstawie art. 46 §1 k.k. w zw. z art. 49 §3 k.p.k. zasądził od oskarżonych M. A. (1) i D. R. (1) solidarnie na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 532.800 (pięćset trzydzieści dwa tysiące osiemset) zł tytułem odszkodowania;

XXVI.  oskarżonego P. M. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt XVI. części wstępnej wyroku, to jest przestępstwa z art. 263 §1 k.k. i art. 171 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. i za to na podstawie art. 263 § 1 k.k. w zw. z art. 11 §3 k.k. skazał go na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

XXVII.  na podstawie art. 63 §1 k.k. na poczet łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu P. M. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 20 marca 2017r godz. 6.40 do 21 marca 2017r godz. 12.25;

XXVIII.  na podstawie art. 627 k.p.k. w części skazującej zasądził od M. A. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości w tym wymierzył mu opłatę 400 zł, na podstawie art. 630 k.p.k. w części uniewinniającej kosztami obciążył Skarb Państwa;

XXIX.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od D. R. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w części w kwocie 5.000 zł w tym wymierzył mu opłatę 4.600 zł, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalniając go od obowiązku ponoszenia kosztów ponad 5.000 zł;

XXX.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od P. M. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości w tym wymierzył mu opłatę 300 zł.

Apelacje od tego wyroku wnieśli – za pośrednictwem swoich obrońców – oskarżeni, oraz prokurator – wobec oskarżonego M. A. (1).

Obrońca oskarżonego M. A. (1)zaskarżył wyrok co do pkt I-V (a w konsekwencji również w pkt VI, VII, XXIV, XXV i XXVIII) zarzucając:

I.  obrazę prawa materialnego, a to:

A.  art. 18 § 2 w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 w zw. z art. 9 § 1 k.k. poprzez ich błędną wykładnię wyrażającą się w niedostrzeżeniu, że podżegacz – choćby w istocie M. A. (1) popełnił czyn zabroniony w tej formie przestępnego współdziałania – obejmować musi swoją świadomością realizację znamion strony przedmiotowej – w tym również znamion modalnych – czynu zabronionego wykonywanego przez osobę nakłaniana, przy czym jego odpowiedzialność w tym zakresie jest niezależna od odpowiedzialności pozostałych współdziałających, podczas gdy już z opisu czynu przypisanego w pkt III części rozstrzygającej wyroku wynika, że M. A. (1) chciał jedynie, aby bezpośredni wykonawca – D. R. (1) dokonał podpalenia, nie obejmował zaś swoją świadomością i zamiarem doprowadzenia do zdarzenia powszechnie niebezpiecznego w postaci pożaru zagrażającego mieniu w wielkich rozmiarach, a – tym samym – nie mógł być ani podżegaczem, ani pomocnikiem wobec bezpośredniego wykonawcy tak kwalifikowanego przestępstwa.

B.  art. 229 § 3 k.k. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że : 1) przepisami prawa, które miałyby zostać naruszone przez funkcjonariusza Służby Więziennej pełniącego funkcję wychowawcy, były przepisu art. 217 oraz 217c k.k.w. (co znalazło wyraz w opisie czynu przypisanego M. A. (1)), podczas gdy normy wynikające z tych przepisów nie są adresowane do wychowawcy, w związku z czym funkcjonariusz nie mógł – w wyniku namowy M. A. (1) – złamać wynikającego z nich obowiązku, przekazując rodzinie tymczasowo aresztowanego informację o treści zapadłej względem niego decyzji w postępowaniu wykonawczym oraz, że : 2) przekazanie rodzinie tymczasowo aresztowanego informacji o treści zapadłej względem niego decyzji w postępowaniu wykonawczym jest zachowaniem stanowiącym naruszenie przepisów prawa.

C.  art. 69 § 1 k.k. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że pozytywna prognoza kryminologiczna, będąca jednocześnie ogólną przesłanką stosowania wszystkich środków probacyjnych, może zostać sformułowana oraz uwzględniona przez Sąd jedynie wówczas, gdy wymiar orzeczonej kary pozwala na warunkowe zawieszenie jej wykonania, podczas gdy formułowana w tym zakresie ocena prawdopodobieństwa przyszłego zachowania sprawcy jest niezależna od surowości reakcji karnej, a – co więcej – reakcję taką poprzedza (jako jej przesłanka), skoro stwierdzenie pozytywnej prognozy kryminologicznej – nawet w przypadku wymierzenia kary surowszej od jednego roku pozbawienia wolności, staje się z oczywistych powodów okolicznością wpływającą na wymiar kary racjonalizowanej względami szczególno-prewencyjnymi.

D.  art. 12 k.k. poprzez jego błędne zastosowanie w kwalifikacji prawnej czynów zawartych w pkt II i IV skarżonego wyroku, podczas gdy ani z opisu tych czynów, ani z rozważań Sadu a quo nie wynika, aby M. A. (1) dopuścił się w ich ramach dwóch lub więcej zachowań objętych z góry powziętym zamiarem oraz wykonanych w krótkich odstępach czasu.

II.  obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k. polegającą na błędnej – niezgodnej z zasadami prawidłowego rozumowania i wskazaniami doświadczenia życiowego – ewaluacji zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności zaś wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadków A. U. (1) i R. P., jak również dowodów uzyskanych w wyniku kontroli operacyjnej stosowanej względem D. R. (2) oraz dowodów z dokumentów, co doprowadziło do:

A.  błędnego ustalenia, że:

- M. A. (1) podżegał D. R. (1) do popełnienia przestępstw polegających na zniszczeniu mienia, wywołując u niego w tym zakresie zamiar, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – w szczególności zaś dowodów uzyskanych w wyniku kontroli operacyjnej – wynika, że to D. R. (1) przekonywał M. A. (1), że ten „musi do końca talerzować”, dając tym samym wyraz własnemu, istniejącemu już zamiarowi popełnienia przestępstwa, który – tym samym – nie mógł w tych okolicznościach zostać przez M. A. (1) wywołany, w konsekwencji nie jest możliwe przyjęcie, że oskarżony dopuścił się podżegania D. R. (1) do popełnienia przestępstw kwalifikowanych między innymi z art. 288 § 1 k.k.;

- oskarżony współdziałał z D. R. (1) – w przekonaniu Sądu a quo jako podżegacz – w popełnieniu czynu polegającego na podpaleniu zabudowań należących do A. U. (1), podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje – w zdaniem obrony – podstaw do takiego ustalenia;

- przekazanie przez funkcjonariusza Służby Więziennej rodzinie podejrzanego (jego żonie) informacji o możliwości dostarczenia na teren zakładu karnego sprzętu RTV stanowiłoby naruszenie przez tegoż funkcjonariusza przepisów prawa oraz, że M. A. (1) świadom był charakteru oczekiwanego przezeń ekwiwalentu, a więc tego, że pełniący funkcję wychowawcy R. P. naruszył prawo, jeśli poinformuje małżonkę podejrzanego o możliwości dostarczenia telewizora.

B.  nieuwzględnienia lub niedostatecznego uwzględnienia na płaszczyźnie wymiaru kary:

- okoliczności wpływających na jego wymiar, a potencjalnie stanowiących nawet podstawę nadzwyczajnego jej złagodzenia, w tym w szczególności: 1) normy wynikającej z art. 295 § 2 k.k. wobec częściowego, dobrowolnego naprawienia szkody przez oskarżonego, jaka wyrządzona została firmie (...), a także 2) normy wynikającej z art. 22 § 1 k.k., aktualizującej się wobec ustalenia, że D. R. (1) jedynie usiłował dopuścić się czynu kwalifikowanego z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. w postaci podpalenia obory znajdującej się w K.;

- dyrektywy wymiaru kary łącznej wynikającej z art. 85a k.k., stosownie do której orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa – a zatem względy o charakterze prewencyjnym, nie zaś – jak uczynił to Sąd pierwszej instancji – wielość czynów oraz „łącznie ocenione bezprawie”;

- tak zwanych szczególnych dyrektyw wymiaru kary łącznej odnoszących się przede wszystkim do podmiotowo-przedmiotowego związku między przestępstwami, za które wymierzana jest kara łączna;

co doprowadziło do orzeczenia względem M. A. (1) niewspółmiernie surowych kar jednostkowych pozbawienia wolności za pozostające w zbiegu przestępstwa, także ze względu na wystąpienie okoliczności stanowiących potencjalną podstawę nadzwyczajnego ich złagodzenia oraz niewspółmiernie wysokiej kary łącznej.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w sposób korespondujący ze stawianymi mu zarzutami.

Obrońca oskarżonego D. R. (1)zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść rozstrzygnięcia, a polegający na:

1.  wadliwym ustaleniu, że odnośnie czynu z pkt XVIII części dyspozytywnej wyroku „22.01.2016 r. o godz. 0.30 w nocy w miejscowości S. usiłował sprowadzić zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób w postaci pożaru, jak również, że działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia, osób znajdujących się wewnątrz budynku objętego pożarem, to jest A. C. (1), A. C. (2) i ich trojga małoletnich dzieci oraz S. C. i J. C., do czego jednak nie doszło wskutek tego, że butelka z zawartością benzyny silnikowej nie dostała się na strych i tam nie zapaliła”, podczas gdy:

- z lokalizatora (...) który miał znajdować się w pojeździe oskarżonego wynika, że w godzinach od 23.43 do 00.27 znajdował się on cały czas w ruchu i nie przebywał w miejscowości S., tylko K., G., M., K. oraz B., gdzie został zatrzymany o godzinie 00.27. Natomiast pojazd ten tylko w godzinach od 23.33 do 23.41 znajdował się przejazdem w miejscowościach S. i D. (gdzie nie odnotowano postoju), co stanowczo i jednoznacznie wyklucza sprawstwo oskarżonego co do czynu z dnia 22.01.2016 r. (oskarżony wg ustaleń Sądu miał wywołać pożar o godzinie 00.30);

- z notatki urzędowej z dnia 22.01.2016 r. wynika, że D. R. (1) był widziany przez funkcjonariuszy policji o godz. 23.40 na stacji paliw (...) w K. przy ul. (...), jak również że był widziany w tym samym miejscu przez tych samych funkcjonariuszy o godz. ok. 00.00, a notatki urzędowej z dnia 22.01.2016 r. wynika, że funkcjonariusze policji już o godzinie 00.16 otrzymali polecenie od dyżurnego KPP w K., żeby udać się do S., gdzie miało dojść do podpalenia (żeby przemieścić się samochodem z K. do miejscowości S. niezbędne jest kilkanaście minut – co obrazuje wydruk mapy załączonej do apelacji (fakty te stanowczo i jednoznacznie wykluczają sprawstwo oskarżonego co do czynu z dnia 22.01.2016 r,. – oskarżony według ustaleń sądu miał wywołać pożar o godzinie 00.30, a został zatrzymany w B. o godz. 00.27 – jak wskazuje lokalizator (...), czyli opierając się ustalenia Sadu pierwszej instancji – zatrzymanie miało miejsce przed pożarem …);

- A. C. (1) zeznała, że „spaliśmy wszyscy na parterze” (…) „paliły się tylko te dwa okna u teścia i te drzwi wejściowe, pod naszym oknem się nie paliły, my mamy z tyłu od ganku. Z drugiej strony są okna i one się nie paliły, Przez te drugie okna ja bym uciekła z dziećmi …” – co wskazuje na to, że sprawca podpalenia nie mógł działać z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia, skoro istniało co najmniej kilka alternatywnych dróg ucieczki;

- S. C. zeznał, że „była szansa uciekać, ale trzeba było to gasić”, „K. S. (2) to moja córka. To ona przekazała policji, że zięć, to jest jej mąż się jej odgrażał, ze nas spali, zniszczy” – co wskazuje na to, że sprawca podpalenia nie mógł działać z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia, skoro istniało co najmniej kilka alternatywnych dróg ucieczki;

- A. C. (2) zeznał, że „mógł w to być wymieszany mój szwagier W., bo miał konflikt z siostrą. On się odgrażał na nas i na siostrze. Nikt inny nie przychodzi mi do głowy” – co wskazuje na rzeczywistego sprawcę, a poddaje w wątpliwość sprawstwo oskarżonego R., który w tym zakresie nie posiadał żadnego motywu do popełnienia przestępstwa;

- P. O. (1) zeznał, że „z tego co pamiętam na policji okazywano mi bardzo niewyraźne zdjęcia lejka. Odniosłem się do tego troszkę z przymuszenia policjantów, chociaż tego prawdę mówiąc nie widziałem, funkcjonariusze kazali stwierdzić, że widziałem to w swoim samochodzie. Ja tam wówczas nie widziałem żadnego lejka. Powiedziałem, że widziałem, bo przymusili mnie. Ja nie mówiłem o tym wcześniej, bo się bałem. Funkcjonariusze chcieli, żebym powiedział, że D. pojechał podpalić dom w S.. Chcieli, żeby też naszego wspólnego znajomego włączyć w to tak, żeby poświadczyć nieprawdę”;

- z przesłuchania K. S. (1) wynika, że znała ona D. R. (1), a głosu mężczyzny, który miał jej grozić nie zidentyfikowała (natomiast mowa oskarżonego jest charakterystyczna, bo istotnie zaburzona jąkaniem);

- z przesłuchania biegłego A. B. (1) podczas rozprawy w dniu 15.01.2018 r. wynika, że „były otwory okienne jeszcze w ścianie wschodniej (…) Było tam pięć okien. Istniała możliwość, że mieszkańcy mogli się ewakuować przez te otworzy okienne (…). Nie było drogi rozprzestrzeniania się ognia wewnątrz budynku – od strony drzwi wejściowych”

- w aktach postępowania przygotowawczego i w aktach sądowych, nie ma zdjęć z oględzin samochodu oskarżonego, w którym zatrzymano go po podpaleniu w S., obrazujących zawartość bagażnika (zaniechano wydrukowania zdjęcia z częściami samochodowymi znajdującymi się w pudełku leżącym w bagażniku które pachniały benzyną) – co mogło mieć wpływ na wyniki śladów zapachowych zabezpieczonych w pojeździe;

co na zasadzie art. 5 § 2 k.k. uniemożliwia przyjęcia sprawstwa oskarżonego D. R. (1).

2.  wadliwym ustaleniu, że odnośnie czynu opisanego w pkt XVI części dyspozytywnej wyroku „nakłaniał E. R. (1) do składania fałszywych zeznań oraz nakłaniał E. R. (1) do odmowy składania zeznań”, podczas gdy nic podobnego nie wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a sama E. R. (1) podczas przesłuchania wskazała, że „nie przypominam sobie, by również chciał coś ode mnie. Próbował dzwonić, mówił, że on ten traktor gdzie w Polsce kupił (…), „ja nie jestem pewna, czy dzwonił do brata” … - co nie ma nic wspólnego z treścią zarzutu, tj. z nakłanianiem do składania fałszywych zeznań i wyklucza sprawstwo występku z art. 233 § 1 k.k. i art. 246 k.k.

3.  wadliwym ustaleniu, że odnośnie czynu opisanego w pkt XIII części dyspozytywnej wyroku „w dniu 7 sierpnia 2015 r. w R. D. R. (1) dokonał zniszczenia i uszkodzenia mienia znacznej wartości na szkodę (...) sp. z o.o., podczas gdy:

- świadek (...) na rozprawie 19.02.2018 r. zeznaje skrajnie odmiennie od zeznań składanych na etapie postępowania przygotowawczego (m.in. co do czasu, w którym D. R. miał być zainteresowany zakupem granatów – na rozprawie zeznał, że było to rok temu. Na etapie postepowania przygotowawczego zeznał, że D. R. miał kupić granaty od osk. M., w sądzie tych zeznań nie podtrzymał, wprost wskazując, że nie słyszał, aby te granaty pochodziły od M., wskazując, że to K. miał kupować granaty od M., jak również, że dzwoniono w jego obecności do M.). Ponadto świadek bezpodstawnie odmówił odpowiedzi gdzie miała odbyć się rozmowa na temat zakupu granatów, nie wiedział kiedy miała mieć miejsce rozmowa, nie pamiętał czy to była rozmowa osobista, czy telefoniczna, nie pamiętał czy widział w ogóle D. R. (1) – co również poddaje w wątpliwość jego wersje zdarzeń;

- świadek K. K. (1) podczas rozprawy w dniu 27.03.2018 r. zeznał, że „nie przypomina sobie, żeby mówił D. R. (1), że M. jest w posiadaniu granatów”, a nadto, że „nie kontaktowałem pana M. z panem R.”. Dodał nadto, że zeznania składane na etapie postepowania przygotowawczego były „wykolorowane”;

- świadek P. T. (1) zeznał, że oskarżony w dniu podpalenia tj. 7.08.2015 r. był z nim w W., uprawdopodabniając swoje zeznania przesłanką do Sądu umową sprzedaży części.

4.  wadliwym ustaleniu, że odnośnie czynu opisanego w pkt XI części dyspozytywnej wyroku, że „w dniu 19 maja 2015 r. w R. dokonał zniszczenia oraz uszkodzenia mienia znacznej wartości na szkodę (...) sp. z o.o.” podczas gdy: świadek P. R. (1) zeznał w dniu 19.02.2018 r., że „Tam się wtedy spalił kombajn i siewnik. Wiem, że brat był wtedy w domu, ja też wtedy byłem, bo brat opowiadał, że ma problemy w domu” – co wyklucza ustalenie jakoby oskarżony miał dopuścić się sprawstwa zarzuconego mu przestępstwa.

5.  wadliwym ustaleniu, e odnośnie wszystkich czynów zarzuconych oskarżonemu, Sąd I instancji nie ustalił, że świadkowie byli zastraszani przez funkcjonariuszy Policji i zmuszani do składania zeznań obciążających D. R. (1), jak również nie zważył na następujące okoliczności, które wynikają z:

- przesłuchania P. R. (1) z dnia 19.02.2018 r., „Byłem u dwóch osób w R. i na samym początku jak rozmawiałem z nimi, chodziłem i pytałem się czy policja zmuszała by zeznawać przeciwko D.. Na moje pytanie czy przyjdą do sądu i powiedzą jak było odpowiadali krótko, że nie chcą już w tej sprawie zeznawać, że nie chcą skończyć jak we W.. Odpowiadali krótko, że (…) zmuszają świadka do składania fałszywych zeznań przeciwko D.”;

- P. O. (1) zeznał, że „z tego co pamiętam na policji okazywano mi bardzo niewyraźne zdjęcia lejka. Odniosłem się do tego troszkę z przymuszenia policjantów, chociaż tego prawdę mówiąc nie widziałem, funkcjonariusze kazali stwierdzić, że widziałem to w swoim samochodzie. Ja tam wówczas nie widziałem żadnego lejka. Powiedziałem, że widziałem, bo przymusili mnie. Ja nie mówiłem o tym wcześniej, bo się bałem. Funkcjonariusze chcieli, żebym powiedział, że D. pojechał podpalić dom S.. Chcieli, żeby też naszego wspólnego znajomego włączyć w to tak, żeby poświadczyć nieprawdę”

- P. O. (1) podczas rozprawy w dniu 19.02.2018 r. zeznał, że „Pan prokurator zadał pytanie o naruszenie nietykalności cielesnej (przez funkcjonariuszy), ja to wówczas pominąłem. Po głębszym przemyśleniu sprawy, chciałbym to uzupełnić. Zostałem 2-3 razy uderzony w tył głowy”;

- niewiarygodnym jest stwierdzenie funkcjonariusza policji wykonującego gros czynności w sprawie B. S. (1), że „nie odczuwał on presji w oczekiwaniu na wynik w sprawie”, podczas gdy była to jego jedyna sprawa nadzorowana przez Prokuraturę (...)– jak zeznał podczas rozprawy w dniu 27.03.2018 r.;

- ponadto, nie ma ani jednego bezpośredniego dowodu, który miałby potwierdzać sprawstwo D. R. (1) co do wszystkich zarzucanych mu przestępstw, a całe postępowanie zostało oparte o szereg poszlak i domysłów.

II.obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść rozstrzygnięcia polegającą na obrazie:

6.  art. 6 k.p.k. poprzez naruszenie prawa do obrony oskarżonego polegające na nieuwzględnieniu wniosku nowoustanowionego obrońcy z dnia 18 grudnia 2017 r. o odroczenie terminu rozprawy w dniu 18.12.2017 r., czym uniemożliwiono oskarżonemu i obrońcy przygotowanie do rozprawy w dniu 18.12.2017 r.

7.  art. 6 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez naruszenie prawa do obrony oskarżonego polegające na oddaleniu wniosku dowodowego z dnia 19.02.2018 r. złożonego na rozprawie o przesłuchanie P. W., który miał potwierdzić, że jak oświadczał mu w celi M. A. (1), poprzedni obrońca D. R. (1), którego wynagrodzenie zostało zapłacone przez M. A. (1), współpracuje z M. A. (1) i miał w postępowaniu działać na niekorzyść oskarżonego R. (a jak wskazywał oskarżony podczas tej samej rozprawy – poprzedni obrońcy utrudniali oskarżonemu zapoznanie się z treścią zeznań świadków). Potwierdzenie tej okoliczności dałoby podstawę do ponownego przesłuchania części świadków, o przesłuchanie których wnioskował nowy obrońca oskarżonego w piśmie z dnia 26.02.2018 r.

8.  art. 6 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. – poprzez naruszenie prawa do obrony oskarżonego polegające na oddaleniu wniosku dowodowego obrońcy zawarty w pkt 2 pisma z dnia 26.02.2018 r., uzupełniony na rozprawie o przesłuchanie wskazanych w nim świadków.

9.  art. 6 k.p.k. w zw. z art. 172 k.p.k. a contrario poprzez naruszenie prawa do obrony oskarżonego polegające na oddaleniu wniosku dowodowego o przeprowadzenie konfrontacji pomiędzy świadkiem O., a funkcjonariuszami policji, którzy przeprowadzali z nim czynności, pomimo istotnych sprzeczności w relacjach podawanych przez świadków.

10.  art. 6 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 4 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o ponowne przesłuchanie świadka S. Z. (1) złożonego na rozprawie w dniu 15 maja 2018 r. w sytuacji gdy w aktach sprawy brakuje nagrania rozmowy z S. Z. (1) z dnia 16.09.2015 r. (w odniesieniu do której świadek Z. podczas postępowania przygotowawczego miał oświadczyć, że dotyczy ona podpaleń. Z protokołu tegoż przesłuchania wynikało, że miała to być jedyna zarejestrowana rozmowa, podczas której D. R. (1) miał przyznawać się do podpaleń), a pomimo tego, Sąd oddalił wniosek o ponowne przesłuchanie świadka Z. w celu wyjaśnienia tych niezmiernie istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności.

11.  art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie dyrektywy swobodnej oceny dowodów (z naruszeniem zasad doświadczenia życiowego oraz wskazań wiedzy) przede wszystkim w zakresie ustalenia, że 22.01.2016 r. o godzinie 0.30 w nocy w miejscowości S. oskarżone usiłował sprowadzić zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób w postaci pożaru (żaden z dowodów nie wskazuje na taką godzinę zdarzenia, a oskarżony został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji przeszło 10 km od miejsca pożaru o godz. 00.27).

12.  art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. – naruszono poprzez zbiorcze powołanie dowodów bez ich indywidualnego wyodrębnienia w odniesieniu do konkretnych faktów.

Podnosząc powyższe zarzuty, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, względnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Obrończyni oskarżonego P. M. (1) zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

I.  obrazę przepisów postępowania, a to:

A.  art. 170 § 1 pkt 2, 3 i 5 k.p.k. poprzez niezasadne oddalenie dwukrotnie składanego przez obrońcę wniosku dowodowego o zasięgnięciu opinii biegłego w zakresie technicznych możliwości przechowywania przez oskarżonego granatów za piecem, gdzie rzekomo miały być przez niego przechowywane, podczas gdy jest to okoliczność istotna dla sprawy i oceny wiarygodności zeznań świadka K. K. (1), a wniosek nie zmierzał do przedłużenia postępowania, w razie zaś wskazani we wniosku biegłego nieodpowiedniej specjalności, Sąd zobowiązany był skorygować ją z urzędu i dowód dopuścić, jeżeli samą okoliczność uznał za istotną.

B.  art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, wykraczającą poza granice swobody ocenę dowodów, polegająca na nieprzydaniu należytej wagi okoliczności, że żaden ze świadków nie widział granatów ani broni u oskarżonego, a zatem ich wiedza pochodzi wyłącznie ze słyszenia, że świadek K. K. na rozprawie częściowo wycofał się z wcześniejszych zeznań, a z kolei wiedza świadka anonimowego pochodziła wyłącznie od K. K.; na pominięciu sprzeczności w zeznaniach tych świadków i nieuzasadnionej odmowie dania wiary wyjaśnieniom oskarżonych P. M. i D. R., a nadto na nieuzasadnionym w świetle logiki i doświadczenia życiowego uznaniu rozmów między D. R. a P. M. zarejestrowanych w toku kontroli operacyjnej za dotyczące zakupu broni i granatów, podczas gdy nie wynika to z ich treści ani z żadnego innego dowodu w sprawie.

przy czym powyższe uchybienia miały istotny wpływ na treść orzeczenia, albowiem w konsekwencji doprowadziły do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na wadliwym przyjęciu, że oskarżony P. M. (1) posiadał i sprzedał D. R. (4) pistolet oraz dwa granaty, podczas gdy zachowanie takie nigdy nie miało miejsca;

a niezależnie od powyższego;

II.  obrazę prawa materialnego, a to art. 171 § 1 k.k. poprzez jego błędne zastosowanie polegające na niezasadnym przyjęciu, że dwa granaty typu F1 stanowiły przyrząd wybuchowy.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego P. M. (1) od zarzucanego mu czynu.

Prokurator zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonego M. A. (1) w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając:

1.  rażącą niewspółmierność wymierzonych M. A. (1) kar jednostkowych pozbawienia wolności za które został skazany, a w szczególności:

- za czyn I z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w wymiarze jednego roku pozbawienia wolności;

- za czyn II z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w wymiarze jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- za czyn III z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. w wymiarze roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- za czyn IV z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w wymiarze jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

oraz kary łącznej w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności,

na skutek niedostatecznego uwzględnienia wagi i charakteru popełnionych przez oskarżonego czynów, w tym znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynów, wysokiego stopnia jego winy, motywacji i sposobu zachowania się, właściwości i warunków osobistych oskarżonego, sposobu życia przed popełnieniem przestępstwa i kary jednostkowe pozbawienia wolności, jak i kare łączną pozbawienia wolności uznać należy za rażąco łagodne, a tym samym niespełniające przypisanych im zadań w zakresie celów zapobiegawczych i wychowawczych, które kara ma osiągnąć w stosunku do sprawcy, a także potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i sprzeczną ze społecznym poczuciem sprawiedliwości.

Podnosząc powyższe zarzuty, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu M. A. (1) za czyny, za które został skazany następujących kar jednostkowych:

- za czyn I z art. 18 § 2 k.k. w zw. z ar.t 288 § 1 k.k. – 2 lat pozbawienia wolności;

- za czyn II z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. – 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- za czyn III z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. – 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- za czyn IV z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. – 3 lat pozbawienia wolności;

oraz kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 7 lat pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych M. A. (1) i D. R. (1) zasługiwały na uwzględnienie w niewielkiej części, apelacja obrońcy P. M. (1) była w całości niezasadna zaś apelacja prokuratora odnosząca się do kary wymierzonej oskarżonemu M. A. (1) była uzasadniona w całości.

I.  Odnośnie apelacji obrońcy oskarżonego M. A. (1) i apelacji prokuratora dotyczącej wymiaru kary temu oskarżonemu.

Podkreślić należy, że skarżący obrońca co do zasady nie kwestionował sprawstwa oskarżonego M. A. odnośnie czynów przypisanych w zaskarżonym wyroku, podważał natomiast w części ustalenia faktyczne prowadzące do przyjęcia kwalifikacji prawnych podżegania współoskarżonego D. R. do zniszczenia mienia na szkodę A. U. (1) i (...) spółka z o.o. i do sprowadzenia zdarzenia w postaci pożaru na szkodę spółki (...)” oraz kwalifikacji prawnej piątego z przypisanych mu czynów z art. 229 § 3 k.k. i w dalszej kolejności podważał wymiar kary za poszczególne przestępstwa i wymiar kary łącznej.

W pierwszej kolejności odnieść należy się do zarzutu obrazy przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. prowadzącej do błędnego ustalenia że M. A. podżegał D. R. do popełnienia przestępstw polegających na zniszczeniu mienia wywołując u niego w tym zakresie zamiar i współdziałał z nim a quo jako podżegacz i w dalszej kolejności zarzutu obrazy prawa materialnego tj. art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 9 § 1 k.k. poprzez ich błędną wykładnię.

Strona przedmiotowa podżegania wyraża się przez nakłanianie innej osoby do dokonania czynu zabronionego. Podżegacz oddziałuje na psychikę innej osoby żeby wzbudzić w niej zamiar dokonania czynu zabronionego. Jest to oddziaływanie na wolę innej osoby w celu skłonienia jej do określonego działania lub zaniechania stanowiącego czyn zabroniony ( por.wyr.SN z 3.04.2006 r. V KK 316/05 OSNKW 2006 z. 5; wyr. SA we Wrocławiu z 8.06.2006 r. II AKa 135/06 OSA 2006 Nr 12 poz. 62 s. 3; M. Królikowski, R. Zawłocki, Kodeks karny, Część ogólna tom I, Komentarz, wyd. C.H. Beck W-wa 2015 str. 443 ). Pomocnictwo psychiczne polega na takim zachowaniu które manifestuje się solidaryzowaniem się z zachowaniem bezpośredniego sprawcy, utwierdza, umacnia sprawcę w powziętym już postanowieniu popełnienia przestępstwa ( por.wyr.SN z 28.09.1970 r. IV KR 191/70 OSNKW 1971 z. 1 poz.3; M. Królikowski , R. Zawłocki, Kodeks karny, Część ogólna tom I, Komentarz, wyd. C.H. Beck W-wa 2015 str. 451 ). Rozróżnienie to ma co do zasady charakter bezsporny a cytowane wyżej orzecznictwo i stanowisko doktryny uzupełnia judykaty i publikacje powoływane w apelacji obrońcy.

Spór dotyczący charakteru prawnego przestępczego zachowania się oskarżonego M. A. (1) w niniejszej sprawie nie będzie rozstrzygnięty bez odwołania się do materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie. Skarżący obrońca na poparcie swojego stanowiska iż M. A. jedynie utwierdzał D. R. w zamiarze dokonania podpaleń mienia pokrzywdzonych cytuje fragmenty rozmów telefonicznych pomiędzy oskarżonymi zabezpieczonych w ramach kontroli operacyjnej policji ( str.14 apelacji, k.6452 akt ). Skarżący cytuje jednak nie słowa M. A. który miałby umacniać zdeterminowanego D. R. w zamiarze dokonywania podpaleń lecz tego drugiego oskarżonego który koncyliacyjnym tonem mówi do M. A. „musi Pan do końca talerzować ( stalerzować )…bo jak nie to Pana talerzują ( stalerzują )”. Dalej pada sformułowanie, że jak M. A. dobrze „stalerzuje” do końca to będzie miał święty spokój. Jeżeli słowo „talerzować” w slangu oskarżonych oznacza podpalenie, to z rozmowy tej wynika jedynie, że bezpośredni sprawca podpaleń przekonywał inicjatora tych działań ( podżegacza w rozumieniu art. 18 § 2 k.k. ) że musi być konsekwentny i stanowczy bo inaczej nie osiągnie zamierzonego skutku którym miało być – co wynika ze zgromadzonych w sprawie dowodów – zaprzestanie przez pokrzywdzonych prawnych i medialnych działań przeciwko M. A.. Inne przeprowadzone w sprawie dowody ( których skarżący obrońca w apelacji już nie przywołuje, a na które powoływał się Sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu wyroku ) świadczą w ocenie Sądu Apelacyjnego jednoznacznie, że stroną inicjująca, podżegaczem w sprawie był M. A., D. R. był zaś bezpośrednim wykonawcą, sprawcą przestępstw działającym przede wszystkim w celu uzyskania korzyści majątkowej, zapłaty za wykonanie zadania. W pierwszej kolejności są to zeznania świadka – policjanta J. K. z którym oskarżony D. R. miał kontakt po podpaleniach. Z zeznań J. K. jednoznacznie wynika, że oskarżony M. A. „zlecił” D. R. a także innym nieustalonym z nazwiska osobom dla których D. R. był pośrednikiem dokonanie podpaleń na szkodę pokrzywdzonych ( k.1255 -1258, k.5799 – k. 5800 ). Świadek J. K. zeznawał m.in. „..zadzwonił do mnie D. R. (1) bez ogródek powiedział wprost że chce powiedzieć kto stoi za podpaleniami w (...). Powiedział, że wszystko zlecił M. tzn. te podpalenia. W sprawie nie występował inny M. a więc chodziło mu o M. A. (1). Natomiast on zajmował się zaplanowaniem i kierowaniem osobami które to wykonywały. On również miał przekazać tym osobom pieniądze za podpalenia które otrzymał od M.. Nie mówił jakie to były kwoty tylko stwierdził, że była to gruba kasa i przekazał ją M. na realizację, zapłatę za podpalenia i milczenie w całej sprawie. Wspomniał , że w tych akcjach brało udział 5 osób, że były one zaplanowane i zorganizowane, on je koordynował. On chciał złożyć zeznania na tą okoliczność w trybie art. 60 k.k.” ( k.1255 ). Z zeznań świadka J. K. wynika także że chęć ujawnienia zdarzenia przez D. R. wynikała z niewywiązania się przez M. A. ze zobowiązań finansowych wobec sprawców podpaleń. Zeznania J. K. nie są gołosłowne, potwierdzają je nagrane w ramach kontroli operacyjnej rozmowy pomiędzy nim a D. R., gdzie ten oskarżony opisał dokładnie dokonanie poszczególnych podpaleń ze szczegółami dotyczącymi udziału w nich i pełnionej roli jego samego oraz 5 osób i z jednoznacznym sformułowaniem „..M. zlecił to żeby nie zeznawali przeciwko niemu…wszystko M. płacił i zorganizował ” ( k. 3015 ). Innym świadkiem z którego zeznań wynika, że M. A. podżegał do podpaleń a D. R. je zrealizował jest S. Z. (2), znajomy D. R. i pracownik w firmie M. A.. Zeznawał on m.in. „D. opowiadał mi, że M. A. (1) kazał mu zrobić porządek z U.. To taki ekolog z K., on utrudniał mu wycinkę drzew, chyba w K. chodziło o wycinanie starych dębów. D. opowiadał mi że ekolog się w to wtrącał M. kazał D. zrobić z nim porządek…D. miał go podpalić…Już po wszystkim, po tym jak podpalił U. pytał się mnie czy M. jest zadowolony…D. opowiadał, że podpalił U. sam, nie opowiadał mi jak to zrobił…Potem M. miał kłopoty z P. w R., M. tam kupił pola miał jakiś konflikt z tą firmą…D. opowiadał, że M. kazał mu zrobić też porządek z tym (...)że D. sam mi opowiadał, że z polecenia M. A. (1) podpalił kombajn…D. mówił coś o jakiś chłopakach…wiem na pewno że M. A. (1) ich wykiwał i nie zapłacił im za tą robotę i wtedy D. dostał od tych chłopaków po pysku bo poręczył za M. że on zapłaci ( k. 3526 – 3527 ). W kolejnych zeznaniach S. Z. zeznawał w jaki sposób D. R. opisywał dokonanie poszczególnych podpaleń ( k.3533 – 3535 ).Zeznania te S. Z. podtrzymywał konsekwentnie na rozprawie ( k. 5838 – 5839 ). Faktem jest, że oskarżony M. A. w swoich wyjaśnieniach w których przyznawał się co do zasady do udziału w zdarzeniach twierdził, że z inicjatywą podpaleń występował D. R. on to jedynie aprobował będąc znużony i zdenerwowany konfliktem z A. U. (1) i spółką (...) o wycinkę drzew ( k.3574 – 3577, k.3619 – 3621, k.3559 – 3560 ). Dysponując tak zgromadzonym materiałem dowodowym Sąd I instancji zobowiązany był do oceny sprzecznych w części z sobą dowodów m.in. pod kątem kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonemu M. A..

Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji trafnie przyjął odnośnie czynów przypisanych oskarżonemu M. A. w pkt. I , II, III i IV części dyspozytywnej wyroku kwalifikację prawną z zastosowaniem formy zjawiskowej podżegania z art. 18 § 2 k.k. Powyższe dowody Sąd Okręgowy poddał gruntownej, szczegółowej ocenie którą przedstawił w pisemnym uzasadnieniu wyroku ( str. 21 – 24 uzasadnienia, k. 6369 – 6370 odwrót akt ). Wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy przekonywująco brzmi argument, że zupełnie niewiarygodne i nielogiczne jest aby D. R. zgłosił się do M. A. z własną inicjatywą działań przeciwko pokrzywdzonym w sytuacji kiedy to przede wszystkim w interesie M. A. było „uciszenie” pokrzywdzonych którzy pozostawali z nim w konflikcie w związku z wycinką drzew. Z kolei nietrafny jest argument zawarty w apelacji dotyczący dokonania przez D. R. innego podpalenia na szkodę S. C. i in., z którym istotnie M. A. nie miał nic wspólnego. Z faktu iż D. R. dokonał innego podpalenia i że widzi on być może w tego typu działaniach metodę zastraszania swoich oponentów nie wynika, że M. A. nie podżegał go do dokonania podpaleń które jemu miały przynieść pożytek. Przeciwnie, uznając D. R. za „niezłego asiora” ( zeznania S. Z. k. 3534, str. 23 uzasadnienia wyroku, k.6370 akt ) tym bardziej widział w nim wykonawcę podpaleń, którego warto do tego nakłonić.

Niezasadnie skarżący obrońca podnosi zarzut obrazy prawa materialnego tj. art.18 § 2 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 9 § 1 k.k. odnośnie czynu z pkt. III części dyspozytywnej wyroku podnosząc, że M. A. chciał jedynie aby D. R. dokonał podpalenia, nie obejmował swoim zamiarem usiłowania sprowadzenia zdarzenia w postaci pożaru obory w miejscowości K.. W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Okręgowy przekonywująco argumentował, że w przypadku tego zdarzenia nie doszło jedynie do zniszczenia mienia lecz do usiłowania sprowadzenia pożaru w związku z zagrożeniem dla mienia w wielkich rozmiarach ( str. 24 – 25 uzasadnienia, k. 6370 odwrót – 6371 akt ), opierając się w szczególności na opinii biegłego z zakresu pożarnictwa ( k.1471 ). M. A. wiedział jakie mienie należy do sąsiedniej spółki (...), w tym że jest wśród jej nieruchomości przedmiotowa obora, będąc sąsiadem stale mieszkającym na tym terenie miał wiedzę o gabarytach tej nieruchomości i ilości krów które mogą się w niej pomieścić. Pośrednio wynika to z jego wyjaśnień ( k. k.3574 – 3577 ). Skoro D. R. w rozmowie z policjantem J. K. mówi że „wszystko M. płacił i zorganizował” w kolejnym zdaniu zaś wspomina o szczegółach podpaleń w tym ile potrzebował na dojazd z K. do R. (k.3015 ) to oczywistym jest że współoskarżony podżegał go do podpalenia konkretnego mienia w tym także owej obory. To, że M. A. podżegając bezpośredniego wykonawcę używał słowa „podpalenie” nie zaś kodeksowego „usiłowania sprowadzenia pożaru” nie oznacza że nie obejmował świadomością i zamiarem tego ostatniego skutku, zważywszy że – o czym była mowa wyżej – znał rozmiary tej nieruchomości.

Uzasadnione były natomiast dwa inne zarzuty obrazy prawa materialnego zawarte w apelacji obrońcy tj. art. 12 k.k. i art. 229 § 3 k.k.

Zgodzić należało się ze skarżącym że zawarcie w kwalifikacji prawnej czynów przypisanych w pkt II i IV części dyspozytywnej wyroku art. 12 k.k. było przypadkowe i omyłkowe skoro ani z opisu tych czynów ani z rozważań Sądu I instancji nie wynika aby M. A. dopuścił się w ich ramach dwóch lub więcej zachowań objętych z góry powziętym zamiarem oraz wykonanych w krótkich odstępach czasu.

Zarzut naruszenia art. art. 229 § 3 k.k. dotyczy czynu przypisanego w pkt V części dyspozytywnej wyroku i łączy się z zarzutem błędnego ustalenia, że funkcjonariusz służby więziennej który w sposób opisany w wyroku zachował się wobec oskarżonego M. A., naruszył przepisy prawa. Zasadnie skarżący wywodzi, że przepisy prawa do których naruszenia miał skłaniać funkcjonariusza służby więziennej M. A. tj. powołany w opisie czynu 217 k.k.w. i art. 217c k.k.w. odnoszą się do tymczasowo aresztowanego, nie zaś do funkcjonariusza Służby Więziennej, funkcjonariusz R. P. nie mógł go więc naruszyć. Nie zmienia to faktu, że swoim zachowaniem oskarżony M. A. wypełnił wszystkie pozostałe znamiona przestępstwa przekupstwa, tyle że w jego podstawowym a nie kwalifikowanym typie. Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, przede wszystkim zeznania świadka R. P. nie ulega bowiem wątpliwości, że M. A. (1) będąc tymczasowo aresztowanym w sprawie obiecał temu funkcjonariuszowi Służby Więziennej udzielić korzyści majątkowej w postaci mebli z jego firmy w zamian za przekazanie telefonicznie informacji jego żonie co do możliwości dostarczenia do aresztu sprzętu RTV. W tym stanie rzeczy w ramach zmiany zaskarżonego wyroku należało oskarżonemu przypisać popełnienie w miejsce przestępstwa z art. 229 § 3 k.k., przestępstwo z art. 229 § 1 k.k.

Przechodząc do zarzutów rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu M. A. przypomnieć należy, że są one zawarte w tak w apelacji obrońcy który wskazywał na rażącą surowość kary jak i prokuratora który zarzucał jej rażącą łagodność, co w obydwu wypadkach tyczyło się tak kar jednostkowych jak i kary łącznej. Uzasadniona okazała się w tym zakresie tylko apelacja oskarżyciela publicznego.

Spośród podstaw do nadzwyczajnego złagodzenia kary wskazywanych w apelacji obrońcy powoływanie się na art. 19 § 2 k.k. jest bezprzedmiotowe jako że Sąd Apelacyjny nie podzielił poglądu skarżącego że czyny oskarżonego M. A. należało zakwalifikować jako pomocnictwo psychiczne do popełnienia przestępstw przez D. R.. Z kolei w ocenie Sądu Apelacyjnego oskarżony M. A. nie zasługuje na zastosowanie wobec niego fakultatywnej podstawy do nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 295 § 2 k.k. ze względu na okoliczności popełnienia przestępstw przez oskarżonego i ich wysoką szkodliwość społeczną. Na marginesie wskazać należy, że oskarżony szkodę naprawił tylko w odniesieniu do spółki (...), nie dotyczyło to pokrzywdzonego A. U. (1). Rację ma skarżący że zgodnie z art. 22 § 1 k.k. oskarżony odpowiada za czyn przypisany mu w pkt III części dyspozytywnej wyroku jak za usiłowanie, co w niniejszej sprawie nie może mieć jednak decydującego znaczenia przy wymiarze kary. Zarzut błędnej wykładni art. 69 § 1 k.k. ma charakter wyłącznie teoretyczny, oczywistym jest, że przepis ten dotyczy instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, która może być zastosowana tylko do kary nieprzekraczającej roku i przesłanki tzw. pozytywnej prognozy kryminologicznej zawarte w przepisie odnoszą się do tej instytucji prawa karnego, co nie znaczy, że nie mogą być argumentowane także przy wymiarze wyższych kar. Nie ma to jednak istotnego znaczenia przy wymiarze kar oskarżonemu M. A. w niniejszej sprawie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego trafne są zarzuty zawarte w apelacji prokuratora dotyczące rażącej łagodności kar pozbawienia wolności wymierzonych oskarżonemu M. A. za przestępstwa przypisane w pkt I, II,III,IV części dyspozytywnej wyroku. W sprawie istnieją liczne okoliczności obciążające tego oskarżonego które Sąd I instancji nie dostrzegł albo dostrzegł lecz uwzględnił w niedostatecznym stopniu. Sąd I instancji stwierdził w pisemnym uzasadnieniu wyroku, że bez zaciekłości w kontaktach z sąsiadami M. A. bez jego podżegania nie doszłoby do drastycznych, wyrządzających znaczne szkody czynów których sprawcą był współoskarżony D. R.. Jednocześnie jako okoliczności łagodzące dla M. A. Sąd ten uznał częściowe naprawienie szkody poniesionej przez spółkę (...), czynienie starań o naprawienie szkody A. U., złożenie istotnych wyjaśnień jeszcze na etapie postepowania przygotowawczego ( str.26 uzasadnienia, k. 6371 akt ). Zasadnie jednakże skarżący prokurator w apelacji eksponuje motywy którymi kierował się oskarżony działając w niniejszej sprawie, sposób jego zachowania się wynikający zapewne z cech charakterologicznych. Oskarżony M. A. jawi się jako osoba nie znosząca sprzeciwu, bezwzględna, z poczuciem bezkarności, nie tolerująca aby ktoś sprzeciwił się jego planom, przyczyniał się do powstania w jego majątku strat. Zbyt małą wagę przydał temu Sąd I instancji. Z kolei okoliczności łagodzące na które wskazywał Sąd I instancji osłabiane są przez fakty wskazywane w apelacji prokuratora. Z akt sprawy wynika ze podjęcie przez M. A. działań zmierzających do zawarcia ugód z pokrzywdzonymi w celu naprawienia szkody dokonane zostało dopiero na etapie postepowania sądowego i miało dla niego swój pozytywny skutek w postaci uchylenia tymczasowego aresztowania, zaś faktyczne przyznanie się do udziału w zdarzeniach i złożenie wyjaśnień na etapie postepowania przygotowawczego było o tyle niepełne, że w sposób wyraźny umniejszało jego rolę kosztem współoskarżonego D. R.. Skarżący prokurator obszernie eksponuje w apelacji działania oskarżonego M. A. w innych sprawach podkreślając jego kolejne naruszenia porządku prawnego. W kwestii tej Sąd Apelacyjny stwierdza, że z aktualnej karty karnej oskarżonego wynika, że wyrokiem z dnia 14.05.2018 r. w sprawie III K 1/18 Sądu Okręgowego w Kaliszu i wyrokiem z dnia 6.03.2018 r. w sprawie II K 146/17 Sądu Rejonowego w Kępnie, M. A. skazany został za przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., art. 297 § 1 k.k. i in i art. 220 § 1 k.k. i in. na kary o charakterze wolnościowym tj. kary grzywny i kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania ( k.6565 -6566 ). Powracając w realia niniejszej sprawy wskazać należy na jeszcze jedną istotną okoliczność. W sprawach wieloosobowych przy wymiarze kar oskarżonym nie powinna być naruszana wewnętrzna sprawiedliwość wyroku, powodująca poczucie krzywdy i niesprawiedliwości u poszczególnych oskarżonych. Sąd I instancji wymierzył oskarżonemu M. A. za przestępstwa z pkt I – IV części dyspozytywnej wyroku kary od 1 roku do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, oskarżonemu D. R. za analogiczne przestępstwa jako ich sprawcy, kary od 2 lat i 6 miesięcy do 4 lat pozbawienia wolności, a więc kilkakrotnie wyższe. Zdaniem Sądu Apelacyjnego zważywszy na rolę oskarżonego M. A. w usiłowanych i dokonanych przestępstwach także z tego punktu widzenia wymierzone mu kary były rażąco łagodne. Zważywszy na wszystkie powyższe okoliczności świadczące o rażącej łagodności kar jednostkowych wymierzonych M. A., argumenty powoływane w apelacji obrońcy oskarżonego na rażącą surowość wymierzonych mu kar nie zasługują na uwzględnienie.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego M. A. (1) w ten sposób że podwyższył orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności: za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. opisany w pkt. I części dyspozytywnej wyroku do 1 roku i 6 miesięcy, za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. opisany w pkt. II części dyspozytywnej wyroku do 3 lat, za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. opisany w pkt. III części dyspozytywnej wyroku do 2 lat i 6 miesięcy i za czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. opisany w pkt. IV części dyspozytywnej wyroku do 2 lat i 6 miesięcy. W przekonaniu Sądu Apelacyjnego tak wymierzone kary jednostkowe pozbawienia wolności są współmierne do popełnionych przez oskarżonego czynów i sprawiedliwe. Jednocześnie Sąd Apelacyjny uznał za nieuzasadnione podwyższenie kar za przestępstwa z pkt I, II i IV w większym zakresie, wnioskowanym w apelacji prokuratora.

Dokonując zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie kwalifikacji prawnej czynów przypisanych w pkt II i IV części dyspozytywnej Sąd Apelacyjny wyeliminował z nich art. 12 k.k.

Zmieniając zaskarżony wyrok w pkt V części dyspozytywnej Sąd Apelacyjny opisał na nowo czyn przypisany oskarżonemu, przyjmując kwalifikację prawną z art. 229 § 1 k.k. Sąd Apelacyjny za czyn ten wymierzył oskarżonemu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności uznając że będzie ona adekwatna mając na uwadze wszystkie okoliczności wpływające na wymiar kary.

Konsekwencją powyższych zmian wyroku w zakresie wymiaru kar jednostkowych było stwierdzenie ze straciło moc orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności wymierzonej M. A. (1) w pkt. VI części dyspozytywnej.

W pozostałej części zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy wobec oskarżonego M. A. (1).

Na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. Sąd Apelacyjny wymierzył oskarżonemu M. A. (1) za zbiegające się przestępstwa nowa karę łączną 6 lat pozbawienia wolności. Orzekając o powyższym Sąd Apelacyjny miał na względzie zarzut zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego dotyczący naruszenia art. 85a k.k. zgodnie z którym przy wymiarze kary łącznej należy uwzględniać przede wszystkim względy o charakterze prewencyjnym. Kierując się właśnie tymi względami, mając na uwadze także fakt, że cztery z pięciu kar jednostkowych pozbawienia wolności objętych karą łączną zostały podwyższone, Sąd Apelacyjny uznał, że kara łączna 6 lat pozbawienia wolności spełni swoje zadanie tak w zakresie prewencji szczególnej jak i mając na uwadze jej społeczne oddziaływanie.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd Apelacyjny na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczył oskarżonemu M. A. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 14 grudnia 2016 r. do 9 czerwca 2017 r. i od 30 czerwca 2017 r. do 22 listopada 2017 r.

II. Odnośnie apelacji obrońcy oskarżonego D. R. (1).

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów naruszenia prawa do obrony oskarżonego w postępowaniu przed Sądem I instancji ( zarzuty VI, VII, VIII IX i X apelacji ).

Skarżący obrońca adw. I. P. (1) znajduje naruszenie prawa do obrony oskarżonego w oddaleniu przez Sąd I instancji składanych przez obrońcę wniosków dowodowych w specyficznej jednak sytuacji, gdy kwestionowana jest rzetelność poprzednich obrońców z wyboru oskarżonego D. R. mających działać wręcz na jego niekorzyść z powodu domniemanej współpracy ze współoskarżonym M. A. pozostającym z D. R. w konflikcie procesowym. Sąd Apelacyjny zauważa, że na początku postepowania sądowego oskarżony D. R. miał trzech obrońców z wyboru: adw. P. M. (3), adw. B. J. i adw. B. G.. Uprawdopodobnione zarzuty dotyczące działania na niekorzyść oskarżonego D. R. dotyczyły adw. P. M. (3) ( któremu M. A. zapłacił za obronę D. R. co wynika z akt sprawy ), w tym zakresie wszczęte zostało przez Prokuraturę Regionalną W. postępowanie przygotowawcze ( k. 5947, k.5949 – 5950 ). Jednak na wszystkich terminach rozprawy głównej do momentu wypowiedzenia obrony i udzielenia przez D. R. pełnomocnictwa do obrony adw. I. P. (2) ( który po raz pierwszy stawił się na rozprawie w dniu 15.01.2018 r. – k. 5995 akt ) stawiał się i bronił oskarżonego adw. B. G. ( względnie jego substytuci ) wobec którego przynajmniej do pewnego czasu oskarżony żadnych zastrzeżeń nie zgłaszał. Obrońca ten aktywnie uczestniczył w rozprawach, możliwość taką miał także sam oskarżony D. R. doprowadzany z aresztu na każdy termin rozprawy. Wskazywanie przez oskarżonego na rozprawie apelacyjnej także na adw. B. G. jako na osobę „wynajętą” przez M. A., która także działała na jego niekorzyść , proponowała „wzięcie całej winy na siebie” ( k.6604 odwrót ) jawi się jako jeszcze jedna linia obrony zmierzająca do przedłużenia postępowania w sprawie.

Po złożeniu pełnomocnictwa do obrony przez adw. I. P. (1) Sąd I instancji w części na wniosek obrońcy ponownie przeprowadził dowody w sprawie, m.in. ponownie przesłuchał kluczowego z punktu widzenia zbrodni przypisanej D. R. w pkt XVIII części dyspozytywnej wyroku świadka P. O. (1). Przesłuchał także szereg świadków obrony, składających zeznania na korzyść oskarżonego: brata oskarżonego P. R. (1) , P. T. (1), R. S., A. Ł., także świadków - policjantów M. G. i B. S. (1). Oddalenie przez ten Sąd kolejnych wniosków dowodowych wskazywanych w zarzutach apelacji zdaniem Sądu Apelacyjnego nie naruszało przepisów postępowania, w szczególności prawa do obrony. Sąd I instancji słusznie oddalił wniosek dowodowy o przesłuchanie w charakterze świadka P. W. jako nie mający znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, w sytuacji gdy stawiana teza dowodowa wynikała już z akt sprawy ( k.6063 ). Dotyczy to także oddalenia części wniosków dowodowych na rozprawie w dniu 27.03.2018 r. w istocie zmierzających do powtórzenia w znacznej części postępowania dowodowego co jedynie w nieuzasadniony sposób przedłużyłoby postępowanie ( k. 6084, k.6114 ). Podobnie słusznie Sąd Okręgowy oddalił wniosek dowodowy o przeprowadzenie konfrontacji pomiędzy świadkiem P. O. a przeprowadzającymi czynności funkcjonariuszami policji ( k. 6155 ). Sąd I instancji nie naruszył także prawa procesowego oddalając wniosek o ponowne przesłuchanie świadka S. Z. (2). Świadek ten był przesłuchiwany w postępowaniu sądowym, wcześniej w postępowaniu przygotowawczym, powoływany w zarzucie apelacji obrońcy fakt, że w aktach sprawy brakuje nagranej w ramach kontroli operacyjnej rozmowy S.. Z.z D. R.nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, Sąd I instancji dokonując ustaleń faktycznych oparł się bowiem tylko na zeznaniach S. Z.. Dodać należy, że zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji nie naruszył także prawa do obrony oskarżonego oddalając wniosek o odroczenie rozprawy w dniu 18.12.2017 r. Sąd Apelacyjny podziela argumentację zawartą w uzasadnieniu postanowienia w tym przedmiocie ( k. 5937 ). Wymienione zarzuty zawarte w apelacji obrońcy nie są więc uzasadnione.

Odnosząc się do zarzutów dotyczących przypisanych oskarżonemu D. R. przestępstw w których podżegaczem był współoskarżony M. A. ( zarzuty III, IV i V pkt 1,5 apelacji ) co do których sprawstwo D. R. obrońca w całości kwestionuje, Sąd Apelacyjny stwierdza, że nie są one zasadne. W pierwszej kolejności wskazać tutaj należy na dowody powoływane już przy omawianiu apelacji obrońcy oskarżonego M. A. tj. zeznania świadków J. K. i S. Z., zapis utrwalonej w ramach kontroli operacyjnej rozmowy pomiędzy J. K. i D. R. i wreszcie wyjaśnienia współoskarżonego M. A.. Sąd I instancji odniósł się także dostatecznie w pisemnym uzasadnieniu wyroku do innych dowodów świadczących o sprawstwie oskarżonego oraz do dowodów przeprowadzonych na jego obronę. Sąd ten trafnie wskazał, że z analizy logowań telefonów D. R. wynika, że w dniach 19 maja, 20 – 21 maja, 3-4 czerwca ,7 sierpnia 2015 r. logowały się w przekaźnikach (...) obejmujących swym zasięgiem miejscowości R. i K. gdzie doszło wówczas do podpaleń mienia na szkodę spółki (...). Sąd I instancji odniósł się także do zeznań świadka P. T. z których wynikało jakoby D. R. w dniu 7 sierpnia 2015 r., w czasie jednego z podpaleń przebywał w W., przekonywująco wykazując że ani te zeznania ani przekazana przez świadka umowa kupna - sprzedaży nie podważają sprawstwa oskarżonego odnośnie powyższego czynu ( str. 23 -24 uzasadnienia, k. 6370 – 6370 odwrót akt ). Podobnie przekonywująco Sąd I instancji odniósł się do zeznań świadka P. R. (1) – brata oskarżonego, który twierdził, jakoby świadków „policja zmuszała by zeznawać przeciwko D.” oraz że w dniu 19 maja 2015 r. gdy w R. doszło do podpalenia mienia jego brat – oskarżony był w domu. Sąd Okręgowy wskazał powody dla których uznał, że zeznania P. R. są w całości niewiarygodne ( str. 37 uzasadnienia, k. 6377 akt). Wbrew zarzutowi skarżącego obrońcy trafna i nie przekraczająca swobody przydanej Sądowi jest również dokonana przez Sąd Okręgowy ocena zeznań świadka K. K. (1) i świadka (...) odnośnie wejścia w posiadanie przez D. R. granatu użytego do jednego z podpaleń. Słusznie Sąd I instancji wskazał, że zarówno świadek K. K. jak i świadek (...) zeznali, że D. R. poszukiwał broni i granatów, przy czym w pierwszej kolejności chciał się „rozliczyć” z mężczyzną którego podejrzewał, że spotyka się z jego żoną. Z zeznań obydwu wymienionych świadków wynika, że oskarżony ten kupił granaty od współoskarżonego P. M., (str. 49 uzasadnienia, k. 6383 akt ). Sąd Apelacyjny dostrzega, że w postępowaniu sądowym świadek K. K. zmienił w części swoje zeznania, oceniając jednakże całokształt zeznań tego świadka Sąd I instancji władny był dać wiarę przede wszystkim jego zeznaniom z postępowania przygotowawczego. Nie ulega wątpliwości, że jeden z granatów użyty został przez D. R. i współdziałające z nim osoby do zniszczenia ciągnika rolniczego na szkodę spółki (...) w dniu 7 sierpnia 2015 r. ( opinia biegłego z zakresu budowy środków wybuchowych A. S. k. 1338 – 1346, k. 6062 – 6063 ). Z innych dowodów wskazujących pośrednio na sprawstwo oskarżonego D. R. odnośnie wyżej wymienionych czynów wymienić należy zeznania żony oskarżonego E. R. (1). Zeznając w sprawie zarzutów w których sama była pokrzywdzoną świadek mówiła m.in. że będący z nią w konflikcie D. R. groził jej że spali jej mieszkanie „…niech tylko przyjadą jacyś ludzie którzy dostaną wizę, to będą ci sami co podpalili dom U.D. dodał jeszcze wtedy, że M. mu w tym pomoże…” ( k. 1168 ). W ocenie Sądu Apelacyjnego nie budzą wątpliwości sprawstwo i wina oskarżonego D. R. oraz kwalifikacje prawne czynów przypisanych mu w pkt X, XI, XII i XIII części dyspozytywnej wyroku.

W zakresie czynów przypisanych oskarżonemu D. R. w pkt XI i XIII Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok z tych samych powodów jak w przypadku analogicznych czynów przypisanych oskarżonemu M. A., eliminując z kwalifikacji prawnej art. 12 k.k.

Nie jest także zasadny zarzut apelacji dotyczący przypisanego oskarżonemu D. R. przestępstwa z art. 245 k.k. na szkodę K. S. (1) który miał miejsce w listopadzie 2015 r. ( zarzut I pkt 7 apelacji ). Również w tym zakresie również Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny. K. S. (1) w swoich zeznaniach konsekwentnie twierdziła, że rozpoznała glos mężczyzny który przez telefon wywierał na nią wpływ jako świadka w sprawie karnej, wypowiadał groźby i obelżywe słowa, z kontekstu jej zeznań wynika jednoznacznie, że był to oskarżony D. R. (1). Faktem jest, że w zeznaniach z postepowania przygotowawczego K. S. nie wymieniła imienia i nazwiska oskarżonego, określała go jako dobrze znanego jej znajomego męża W. S., opisywała dokładnie jego wygląd łącznie z tatuażami i mówiła, że w sposób charakterystyczny się jąka ( k.2205, k.2318 ). Wbrew zarzutowi apelacji na rozprawie głównej K. S. skojarzyła ten głos jako glos D. R. ( k.5634 ). Bezsporne w sprawie jest, że K. S. (1) była w konflikcie z mężem W. S., toczyła się sprawa rozwodowa i sprawy karne w tym o znęcanie W. S. nad K. S. (1). Nie jest także kwestionowane w sprawie, że W. S. znał D. R. (1), oskarżony bywał o niego w domu. W ocenie Sądu Apelacyjnego dowodem wskazującym w sposób istotny na sprawstwo i winę oskarżonego D. R. odnośnie wyżej wymienionego czynu jest opinia z zakresu badań fonoskopijnych biegłego S. B.. Zaznaczyć należy, że córka K. S. (1) nagrała dyktafonem telefonu komórkowego rozmowę telefoniczną z dnia 19.11.2015 r. i biegły porównał to nagranie z materiałem porównawczym tj. głosem D. R. uzyskanym podczas przesłuchania w prokuraturze. Wprawdzie opinia nie jest kategoryczna, ale biegły z dużym prawdopodobieństwem stwierdza że mężczyzną występującym na nagraniu dyktafonem jest D. R. (1) ( k. 2395 – 2398 ). Przytoczyć przy tym należy dosłownie fragmenty wypowiedzi oskarżonego D. R. podczas powyższej rozmowy, o których K. S. mówiła w zeznaniach. Oskarżony mówił do K. S. ( choć telefon odebrała jej córka i ustawiła telefon na tryb głośnomówiący o czym oskarżony nie wiedział – k. 2317 odwrót ) że ma „wycofać wszystkie oskarżenia z policji oraz komornika”, że ona i dzieci mają „..wypierdalać z domu W. bo jak nie to upierdoli łeb mojemu ojcu a później mi” oraz że „wie gdzie w S. ma szukać mojego ojca S. C.” ( k. 2318 ). Zdaniem Sądu Apelacyjnego mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności sprawstwo i wina oskarżonego D. R. i kwalifikacja prawna czynu z art. 245 k.k. nie budzą wątpliwości.

Podstawową część apelacji obrońcy oskarżonego D. R. zajmują zarzuty błędnych ustaleń faktycznych dotyczących czynu przypisanego w pkt XVIII części dyspozytywnej tj. zbrodni kwalifikowanej m.in. z art. 148 § 3 k.k. ( zarzut I apelacji pkt. 1-6 i 8 – 9, zarzut XI). Z treści zarzutów wynika przy tym że w kontekście kwestionowania ustaleń faktycznych kontestowana jest także kwalifikacja prawna tego czynu oskarżonego. Tego czynu też w zasadniczej części dotyczyło pismo i mapka przedłożona przez D. R. (1) na rozprawie apelacyjnej ( k. 6596 – 6602 ). Sąd Okręgowy szczegółowo ustalił stan faktyczny tego zdarzenia które miało miejsce w nocy z 21 na 22 stycznia 2016 r. i opisał swoje ustalenia w pisemnym uzasadnieniu wyroku ( str.14 -15 uzasadnienia, k. 6365 odwrót – 6366 akt ) oraz drobiazgowo rozważył materiał dowodowy w tym zakresie ( str. 33 – 41 uzasadnienia, k. 6375 – 6379 akt ). Sąd Apelacyjny uznał zarzuty apelacji za niezasadne, ustalenia Sądu I instancji są prawidłowe i prawidłowa jest także co do zasady kwalifikacja prawna czynu przyjęta przez ten Sąd.

Z ustaleń Sądu I instancji wynika, że motywy działania oskarżonego D. R. w nocy z 21 na 22 stycznia 2016 r. mają swoje źródło w listopadzie 2015 r., kiedy to oskarżony wpływał na świadka K. S. aby w sprawie karnej (...)Prokuratury Rejonowej w K.odmówiła złożenia zeznań obciążających męża W. S.. Z akt sprawy wynika że K. S. (1) nie uległa tej presji i złożyła zeznania w tej sprawie. Skutkiem tego było zrealizowanie gróźb pod adresem członków rodziny K. S., które w odniesieniu do jej ojca S. C. oskarżony wypowiadał przez telefon. Wprawdzie D. R. (1) i W. S. na którego rzecz miał działać oskarżony zaprzeczali powyższemu, jednakże analizując wymienione wyżej dowody poprzez pryzmat doświadczenia życiowego taki wniosek jednoznacznie się nasuwa. Mając na uwadze opisane wyżej, wcześniejsze działania D. R. niezasadnie skarżący zarzuca że nie miał on żadnego motywu do popełnienia przestępstwa.

Skarżący w apelacji eksponuje fakt, że z opisu czynu przypisanego oskarżonemu wynika, ze usiłował sprowadzić zdarzenie w postaci pożaru budynku mieszkalnego rodziny C. w S. 22.01.2016 r. o godz.0:30, a jego zatrzymanie w samochodzie miało nastąpić – według wyliczeń obrońcy – o godz.0:27, co z kolei miałoby wykluczać sprawstwo oskarżonego. Tego też dotyczyć ma internetowy wydruk mapy przedłożony przez oskarżonego na rozprawie apelacyjnej ( k. 6602 ), z którego oskarżony wywodzi że nie mógł być sprawcą pożaru. Po pierwsze jednak godz.0:30 ma charakter orientacyjny, w uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazuje, że podpalenie zabudowań przez oskarżonego miało miejsce około godz.0:30 ( k.6366 ). Po drugie z protokołu zatrzymania oskarżonego wynika że zatrzymany został o godz.0:40 ( k.2006, więc nie o godz. 0:27 ). Pokrzywdzeni, co zrozumiałe nie potrafili wskazać precyzyjnie co do minuty kiedy nastąpił pożar ( np. świadek S. C. zeznawał, że konkubina obudziła go około godziny 0:30 gdy od temperatury zaczęły pękać ściany – k.2031 ). Z policyjnej notatki urzędowej policjanta A. P. wynika zaś, że około godz. 0:16 policja już została powiadomiona o pożarze ( k. 2004 ). Z powyższego wynika, że oskarżony D. R. wzniecił pożar pomiędzy godz.0:16 a 0:30 i mógł – mając także na uwadze odległości wynikające z wydruku map dołączonej do apelacji obrońcy i przedłożonej przez oskarżonego- przemieścić się samochodem w ciągu kilkunastu minut do miejsca gdzie został zatrzymany o godz.0:40, nawet przesiadając się po drodze na stacji paliw w K. z S. świadka P. O. do swojego N.. Skarżący obrońca wyliczając odległości jakie D. R. pokonywał w czasie zdarzenia opierał się na danych z lokalizatora (...) znajdującego się w pojeździe oskarżonego wywodząc m.in. iż wskazał on że pojazd oskarżonego był w S. 21.01.w godzinach 23:33 do 23:41, ale nie w czasie gdy nastąpił pożar. Skarżący zdaje się jednak nie brać pod uwagę, że z zeznań świadka P. O. wynika, iż jadąc do S. po godz. 00:00 oskarżony zostawił swojego N. w K. a pojechał S. wymienionego świadka, (...) samochodu oskarżonego nie mógł więc wykazać tego wyjazdu. Wcześniejszy kilkuminutowy pobyt w S. koreluje także z zeznaniami P. O., kiedy mówił że N. oskarżonego przejechali razem przez tą miejscowość, m.in. przez ulicę (...) i oskarżony przy użyciu wulgarnych słów wyrażał dezaprobatę, że „już dwunasta a ludzie jeszcze nie śpią” ( k.2063 odwrót ). Wszystkie powyższe okoliczności nie wykluczają więc, a wręcz potwierdzają sprawstwo oskarżonego.

Skarżący obrońca wskazuje także na różnice w zeznaniach świadka P. O. z postepowania przygotowawczego i przed Sądem podkreślając jego twierdzenia z rozprawy o przymuszaniu przez policjantów do składania zeznań obciążających D. R.. Świadek P. O. był trzykrotnie słuchany w toku postepowania: w postepowaniu przygotowawczym ( k.2063 – 2064 ) i dwukrotnie na rozprawie ( k. 5631 – 5633, k.6061 – 6062 ). Fakt, że zeznania tego świadka ewaluowały na korzyść oskarżonego, że twierdził na rozprawie iż rozpoznał lejek okazywany mu na zdjęciu „z przymuszenia policjantów”, że funkcjonariusze chcieli żeby powiedział, iż oskarżony pojechał podpalić dom w S., że przez funkcjonariuszy został uderzony ( k.5631, k.6061 ) nie oznacza, iż te zmienione zeznania świadka są wiarygodne. Całość zeznań tego świadka podlegała ocenie i Sąd I instancji przekonywująco argumentował, dlaczego dał wiarę zeznaniom P. O. ze śledztwa a odmówił wiarygodności zmienionym zeznaniom z rozprawy (str.34 – 35 uzasadnienia, k.6375 odwrót – k.6376 ). Skarżący obrońca nie przedstawił przekonywujących argumentów obalających tą ocenę. Przypomnieć należy, że w postępowaniu przygotowawczym świadek P. O. dokładnie opisał przebieg zdarzenia w nocy z 21 na 22 stycznia 2016 r., opisywał jak umówił się z D. R. najpierw w K. w restauracji , potem pojechali swoimi samochodami na miejscową stację (...), oskarżony poprosił aby świadek „pożyczył” mu swój samochód, najpierw jednak samochodem N. pojechali razem do S., gdzie w trakcie wolnego przejazdu ulicami miasta oskarżony wypowiadał wyżej wymienione słowa, następnie wrócili do K. na stację paliw (...) i przejechali na parking przy miejscowej Biedronce gdzie doszło do zamiany pojazdów. D. R. włożył do S. P. O. torbę w której świadek widział plastikowy kanister koloru jasnego, a także sportowe buty rękawiczki i niewielki czerwony lejek. D. R. odjechał S., zaś P. O. pozostał w N. oskarżonego, gdzie oskarżony zostawił też swój telefon. Gdy oskarżony wrócił, przełożył wyżej wymienione rzeczy do swojego N. i obydwaj mężczyźni odjechali swoimi samochodami. P. O. jak wsiadał do zwróconego mu S. poczuł w nim silny zapach „podobny do benzyny” którego nie było wcześniej gdy „pożyczał” samochód oskarżonemu ( k. 2063 – 2064 ).

Jak słusznie argumentował Sąd I instancji o tym, że oskarżony podpalił budynek rodziny C. przy ulicy (...) świadczy protokół oględzin samochodu D. R. sporządzony po zatrzymaniu, protokoły oględzin z miejsca przestępstwa i miejsca znalezienia przedmiotów, a przede wszystkim obiektywne dowody w postaci opinii biegłych. Z protokołu oględzin samochodu N. wynika że znajdowała się w nim m.in. odzież sportowa z silną wonią substancji ropopochodnej i buty sportowe. Do protokołu dołączono także materiał fotograficzny dotyczący samochodu ( k. 2151 – 2156). Skarżący obrońca zarzuca w apelacji że w aktach nie ma zdjęcia obrazującego zawartość bagażnika, gdzie miały być części samochodowe przesiąknięte zapachem benzyny, co - jak należy domniemywać – ma stanowić argument że z tego źródła pochodził także zapach na odzieży. Dowody oceniać należy jednak we wzajemnym powiązaniu, zapach substancji ropopochodnej z odzieży wiąże się zaś z relacją świadka P. O., kiedy poczuł on tożsamy zapach po zwróceniu mu jego samochodu przez D. R.. Z innych, wyżej wymienionych protokołów wynika, że na miejscu pożaru i w niedalekiej odległości od niego ujawniono szereg rzeczy, m.in. czerwony lejek ( k.2014 – 2019, k. 2044 – 2055 ). O podobnym lejku wspominał w zeznaniach P. O.. Z opinii biegłego z zakresu badań mechanoskopijnych, kategorycznej w swojej wymowie wynika, że fragmenty tkaniny zabezpieczonej podczas oględzin na miejscu pożaru na posesji w S. służącej do zrobienia tzw. koktajlu M. i tkaniny pobranej jako materiał porównawczy z mieszkania D. R. stanowiły jedną całość ( k.2179 – 2183 ). Z kolei z opinii biegłego z zakresu badań traseologicznych wynika, że ślady obuwia zabezpieczone na miejscu zdarzenia w S. mogą pochodzić od obuwia D. R. ujawnionego w jego samochodzie marki N. ( k. 2020 – 2025 ). Podobnie obciążające dla oskarżonego są opinie biegłych z zakresu badań genetycznych i z zakresu badań chemicznych , omówione szczegółowo w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, gdzie zawartej argumentacji nie ma potrzeby obecnie powtarzać ( str. 38 -39 uzasadnienia, k.6377 odwrót – (...) akt ). Sąd I instancji odniósł się także do zarzutów oskarżonego D. R. podnoszonych jeszcze na etapie postepowania przed Sądem I instancji, dotyczących czynności przeszukania i gromadzenia dowodów trafnie argumentując w oparciu m.in. o zeznania świadka – policjanta A. S., że zarzuty te są nieuzasadnione ( str. 40 uzasadnienia, k. 6378 odwrót akt ). W tym miejscu należy odnieść się do zarzutu zawartego w apelacji dotyczącego innego świadka –policjanta B. S. który jakoby był niewiarygodny w swoim stwierdzeniu że „nie odczuwał presji w oczekiwaniu na wynik sprawy”. Jeżeli nawet taka presja była to nie oznacza, że policjanci wykonywali nierzetelnie swoje obowiązki, z akt sprawy nie wynika aby w kwestiach zasadniczych, istotnych dla sprawy były do ich czynności uzasadnione zastrzeżenia.

Sąd Apelacyjny akceptuje stanowisko Sądu Okręgowego odnośnie zakwalifikowania zachowania się oskarżonego D. R. jako usiłowania w zamiarze bezpośrednim sprowadzenia zdarzenia w postaci pożaru które zagrażało życiu lub zdrowiu wielu osób w rozumieniu art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 2 k.k. Sąd I instancji obszernie i przekonywująco argumentował, że ta kwalifikacja, nie zaś kwalifikacja z art. 164 § 1 k.k. jest w niniejszej sprawie uzasadniona ( str.43 – 44 uzasadnienia, k. 6380- 6380 odwrót akt). Przytoczyć w tym miejscu należy fragmenty opinii pisemnej i ustnej uzupełniającej, złożonej na rozprawie głównej przez biegłego z zakresu pożarnictwa inż. A. B.. Wynika z nich że do wzniecenia pożaru oskarżony użył cieczy łatwopalnej, ogień wzniecony został w trzech miejscach, w jednym ( okno na nieużytkowanym strychu ) nie doszło do zapłonu par cieczy. Należy w tym miejscu przytoczyć fragmenty opinii tego biegłego. W opinii pisemnej biegły stwierdził że „brak zapłonu par cieczy rozlanej na wysokości gzymsu i okien w ścianie południowej ( okna na nieużytkowanym strychu ) oraz szybkie zauważenie pożaru po stronie zachodniej budynku przyczyniły się do jego sprawnego opanowania i ugaszenia…biorąc pod uwagę fakt, że wewnątrz budynku przebywało łącznie siedem osób, z uwzględnieniem dynamiki spalania należy uznać, że przedmiotowy pożar stanowił bezpośrednie niebezpieczeństwo powstania zdarzenia zagrażającego zdrowiu i życiu wielu osób…” ( k.2079 ). Ustnie na rozprawie biegły A. B. opiniował: butelka „..która rzucona została w budynek…w kierunku ściany szczytowej z całą pewnością musiała zgasnąć…Gdyby taka butelka wpadła przez okno na poddasze pożar rozwinąłby się zdecydowanie szybciej, szacuję, że w krótkim okresie czasu objąłby całe wnętrze poddasza…gdyby ta substancja rozlałaby się wewnątrz i opary uległyby zapłonowi doszłoby do szybkiego rozprzestrzenienia się ognia na palne materiały które zostały zgromadzone w przestrzeni poddasza i na samą konstrukcję poddasza, drewnianą ,palną. Na całej powierzchni stropu…leżała warstwa ściółki pełniąca funkcję ocieplenia, stanowiłaby drogę rozprzestrzeniania się ognia. W przypadku tych miejsc gdzie doszło do zapalenia należałoby się spodziewać, że w ciągu kilku minut najwyżej przedostałby się ogień do wnętrza mieszkania gdzie zacząłby się rozwijać typowy pożar mieszkaniowy…Sposób podłożenia ognia decydował o tym, że została odcięta normalna droga ewakuacji z tego budynku, drzwi wejściowe stanowiły wejście do budynku, była to droga ewakuacji poziomej jak i droga ewakuacji dla osób przebywających w budynku. Tutaj tylko szybkie i trzeźwe zadziałanie, sprawne, uchroniło przed dalszym rozwojem pożaru i objęciem wnętrza budynku. Gdyby doszło do pożaru na poddaszu to z całą pewnością doszłoby do zawalenia stropu, nie stałoby się to natychmiast bo elementy konstrukcyjne stropu mają określoną nośność…ale swobodny rozwój pożaru niczym nieograniczony w efekcie doprowadziłby do przepalenia deskowania i naruszenia nośności elementów konstrukcyjnych i w efekcie zawalenia…stropu” ( k. 5996 -5997 ). Powyższe jednoznacznie wskazuje, że tylko okoliczność, iż benzyna rzucona na poddasze budynku nie zapaliła się oraz że dwie osoby znajdujące się w budynku tj. A. C. (1) i J. C. jeszcze nie spały i zbudziły pozostałych członków rodziny spowodowała, że ogień udało się ugasić i pożar nie rozprzestrzenił się wewnątrz budynku. Skarżący obrońca przytacza w zarzucie apelacji ten fragment opinii biegłego A. B. w którym mówił on, że na wschodniej, nieobjętej zewnętrznym pożarem ścianie budynku było kilka okien i istniała możliwość ewakuacji przez te otwory okienne. Skarżący zdaje się nie brać jednak pod uwagę okoliczności że ewakuacja przez jakikolwiek otwór okienny byłaby spóźniona gdyby wszyscy domownicy w chwili wybuchu ognia spali oraz faktu, że z siedmiorga osób pozostających w budynku troje to były dzieci, dwoje zaś osoby w podeszłym wieku, co ewidentnie utrudniało szybką ewakuację.

Skarżący obrońca cytuje też w zarzutach apelacji zeznania świadków – pokrzywdzonych mające świadczyć, że sprawca podpalenia nie mógł działać z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia osób będących w podpalonym budynku „skoro istniało co najmniej kilka alternatywnych dróg ucieczki”. Twierdzenie te jest jednak błędne a powołane przez skarżącego cytaty niepełne, nie oddające istoty zeznań świadków. Świadek A. C. (1) zeznawała: „…siedziałam w kuchni w części budynku w którym mieszkam z mężem i trójką dzieci – te pomieszczenia na lewo od korytarza. Przed pójściem spać postanowiłam dołożyć do pieca. J. i P. już spali w swoim pokoju, mąż A. i najmłodsza córka M. też już dawno spali w innym pokoju. Jak podeszłam do pieca to zauważyłam że na ganku coś błyska, otworzyłam tam drzwi i zobaczyłam że palą się drzwi wejściowe…coś było rozlane i się paliło. Od razu pobiegłam po męża i zaczęliśmy gasić to co się paliło na płytkach na podłodze w ganku. Laliśmy wodą z wiadra…mąż kazał mi szybko budzić teścia…wbiegłam do jego pokoju, teść spał, jego konkubina p. J. czytała gazetę…gdybym nie wyszła do pieca to na pewno ogień byłby większy w ganku, na wieszakach były nasze kurtki, na podłodze buty…w całym domu nie ma kratek wentylacyjnych, mamy w drzwiach mikrowentylację, gdybyśmy spali to wszyscy byśmy się udusili a potem spalili” ( k.2120 -2121 ), „..w ganku paliły się drzwi, paliły się kafelki bo coś było rozlane i nie dało się ugasić. Okna się paliły popękały szyby, palił się styropian…Taras mamy zrobiony od naszej strony ale wyjścia nie ma. Jest okno balkonowe od naszej strony, od strony teścia nie ma. Między tymi pokojami gdzie my mieszkamy a teściu jest korytarz. Można przejść do kuchni, potem do pokoju dziecka i do drugiego pokoju i dopiero wyjść na balkon” ( K. 5628 ). Świadek A. C. (2) wypowiadał się w sposób zbliżony do żony: „…Dzieciaki spały w domu. U dziadka paliło się światełko…pani J. czytała gazetę…położyłem się koło najmłodszej córki i zasnąłem. Żona jeszcze sprawdzała dzieciakom zeszyty, dokładnie lekcje. Po jakimś czasie budzi mnie że się palimy…krzyknąłem do żony, by dawała szybko wodę i leciała po dziadka…po jakimś czasie dziadek wyskoczył, pomógł mi odcinając styropian łopatą żeby to się już wyżej nie paliło…ten pożar był z jednej strony domu. Pomiędzy ojcem a nami dzieli nas korytarz. Po naszej stronie nic się nie paliło…córka najmłodsza była z nami. Pozostałe dzieci były w swoim pokoju, też po naszej stronie…” ( k. 5630 – 5631 ). 76 – letni w czasie zdarzenia S. C. zeznawał: „..około godz. 0:30 obudziła mnie konkubina J. która usłyszała jak od temperatury zaczęły pękać szyby w oknach Kiedy zerwałem się z łóżka mój syn wspólnie ze swoją żoną gasili już ogień” ( k. 2031 ), „siedem osób spało, co by się z nami stało gdyby my nie ugasili z synem ?...Paliły się moje dwa okna cała ściana i drzwi, wejście do ganku…Jakby się zapaliło poddasze to nie byłoby ratunku…Ja się leczyłem na serce, byłem po zawale…” ( k.5629 ). Z kolei 74 – letnia w czasie zdarzenia J. C. zeznawała: „…S. się położył a ja siedziała i czytałam…gazety. W pewnej chwili zobaczyłam światełka przez te otwarte rolety…ale jeszcze siedziałam w spokoju. Później zaczęły te promienie więcej, momentalnie zaczęły strzelać okna…w tym czasie przyleciała pani C., mówiła, że palimy się, że szybko wodę…Chyba nie było szansy żeby uciec, to już były płomienie w przedpokoju…Chyba że innym oknem ale mi to byłoby ciężko, bo ja mam cukrzycę, mam kłopoty z chodzeniem, bolą mnie kolana…Żeby uciec przez taras trzeba by było uciec do kuchni, tam się nie paliło. Tam można by dojść do pokoju państwa C., ale mnie byłoby ciężko się dostać, byłoby mi ciężko z nogami. Chyba też z uwagi na to, że mam niesprawną rękę mogłabym mieć problemy z wyjściem przez okno” ( k. 5630 ).

Dla Sądu Apelacyjnego nie ulega wątpliwości że mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy w szczególności zaś opinię biegłego A. B. jak i zeznania wyżej wymienionych świadków zachowanie się oskarżonego D. R. należało zakwalifikować także jako usiłowanie zabójstwa wielu osób z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 3 k.k. w zamiarze ewentualnym. W sytuacji gdy sprawca umyślnie spowoduje opisane w art. 163 § 1 k.k. zdarzenie powszechnie niebezpieczne chcąc spowodować śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób albo godząc się z realną możliwością takiego skutku to konieczne jest zakwalifikowanie takiego zachowania z art. 163 § 1 k.k. i art. 148 § 1, 2 lub 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Przypomnieć należy, że istota zamiaru ewentualnego sprowadza się do tego iż sprawca przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego nie chce go popełnić ale na popełnienie tego czynu godzi się, co wymaga wykazania w każdej sprawie ( tak m.in. wyrok SA w Katowicach z 23 kwietnia 2008 r. II AKa 92/08 LEX nr 447027, wyrok SA w Katowicach z 30 października 2003 r. II AKa 350/03 KZS 2004 nr 6 poz.39 str. 23 ). W kwestii tej Sąd I instancji słusznie stwierdził, że oskarżony D. R. dokonując wyboru w zakresie miejsc podpalenia w tym próbując podpalić poddasze, a także wyboru co do łatwopalnego charakteru użytej substancji oraz czekając aż domownicy pójdą spać swoją świadomością dopuszczał skutki w postaci śmierci pokrzywdzonych ( str. 45 uzasadnienia, k. 6381 akt ). Dodać należy że już w listopadzie oskarżony wypowiadając groźby w rozmowie telefonicznej z K. S. mówił, że wie gdzie w S. ma szukać ojca S. C., godził się więc na to, że wyżej wymieniony 76 – letni człowiek w nocy będzie w budynku, będąc dobrym znajomym W. S. oskarżony musiał mieć też informacje ilu członków rodziny mieszka ze S. C.. Fakt iż podpalając budynek oszczędził okna na jednej, wschodniej ścianie nie oznacza, że umożliwiał ucieczkę z pożaru pokrzywdzonym wśród których były małe dzieci i dwie osoby w podeszłym wieku których ucieczka przez okno była utrudniona czy wręcz niemożliwa.

W kwalifikacji prawnej tego czynu oskarżonego w wyroku Sądu I instancji przyjęto art. 148 § 3 k.k. zamiast – zgodnie z prawidłowym opisem czynu – art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 3 k.k., co należy traktować jako omyłkę wymagającą jednak zmiany wyroku. W podstawie prawnej wymiaru kary Sąd I instancji pominął także art. 11 § 3 k.k. Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok kwalifikując czyn oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. zaś jako podstawę wymiaru kary przyjmując art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k.

Sąd Apelacyjny zmieniając zaskarżony wyrok uniewinnił oskarżonego D. R. od popełnienia czynów w pkt XV i XVI części dyspozytywnej wyroku kwalifikowanych z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. oraz z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. i art. 245 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. z powodów prawnych. Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji w tym zakresie są prawidłowe, nie budzi także wątpliwości wiarygodność zeznań podstawowego świadka odnośnie tych zarzutów tj. E. R. (1). Jednakże odmowa złożenia zeznań w charakterze świadka nie tylko w ramach uprawnień jakie daje art. 182 § 1 k.p.k. jak to miałoby miejsce w odniesieniu do E. R. (1) ale nawet bezpodstawna, nie jest zeznawaniem nieprawdy, ani nawet zatajaniem prawdy w rozumieniu art. 233 § 1 k.k. ( zob. W. Wrobel red., A. Zoll red., Kodeks karny. Część szczególna Tom II, Część II Komentarz WKP 2017, M. Mozgawa; Komentarz aktualizowany LEX/el 2019 ). Z wszystkich zeznań składanych w toku postępowania przez świadka E. R. wynika, że mąż D. R. nakłaniał ją do przy użyciu bezprawnych gróźb do skorzystania ze swojego prawa do odmowy złożenia zeznań w sprawach karnych ( k. 1152, k.1168 -1169, k. 4590 – k. 4591, k.5738 - 5739 ). Opis czynu z pkt XI części wstępnej wyroku do którego odwołuje się Sąd I instancji w pkt XV części dyspozytywnej wyroku jednoznacznie na to wskazuje. W opisie czynu z pkt XII części wstępnej wyroku do którego odwołuje się Sąd I instancji w pkt XVI części dyspozytywnej wyroku zawarte jest wprawdzie sformułowanie, że oskarżony nakłaniał E. R. (1) do składania fałszywych zeznań w wymienionych tam sprawach karnych poprzez wskazanie iż będący przedmiotem zarzutu traktor zakupił w P. gdy w rzeczywistości został on przywieziony w częściach z Niemiec, dokładna analiza zeznań E. R. wskazuje jednak, że także w tym wypadku oskarżonemu chodziło aby odmówiła ona zeznań w sprawie. E. R. (1) zeznawała że „D. dzwonił do mnie ze swojego numeru…zażądał ode mnie w ostrych słowach żebym nie zeznawała w sprawie traktora, powiedział, że on go przywiózł na lawecie z P., a nie jak wszyscy mówią z Niemiec w częściach. Kazał mi wtedy przekonać mojego brata, żeby nie wpierdalał się w nie swoje sprawy i żeby nie zeznawał przeciwko niemu bo co on ma do tego, a jak nie to zobaczymy co będzie” ( k.1152 ), „dopiero na początku września tego roku zadzwonił do mnie…i od razu zaczął o tym ciągniku…D. przez telefon nakłaniał mnie żebym w ogóle nie poszła zeznawać że mam iść do swojego adwokata żeby on cyt. napisał pismo żebyś nie musiała zeznawać w tej sprawie…D. dodał jeszcze na temat K. cyt. lepiej żeby nie zeznawał i kazał mi przekazać to K.. Nie jestem już pewna ale D. dodał chyba że jak będziemy zeznawać to nas załatwi, czyli mnie i mojego brata K. B. (2)” ( k. 4590 ), „On miał sprawę gdzie były związane zarzuty z jakimś ciągnikiem ,byłam świadkiem w tej sprawie i również mój brat K. B. (1). Tydzień przed tą sprawą groził mojemu bratu aby się nie odzywał…bo może pożałować” ( k. 5738 ). W ocenie Sądu Apelacyjnego powyższe czyny oskarżonego powinny być zakwalifikowane nie z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k. lecz z art. 245 k.k., czego Sąd Apelacyjny nie mógł jednak uczynić na etapie postępowania odwoławczego. Wiązałoby się to z całkowitą zmianą opisu czynu zawierającego inne ustawowe znamiona niż czyn przypisany w wyroku Sądu I instancji, a w sprawie nie wniesiono apelacji na niekorzyść oskarżonego D. R., do tego w sytuacji gdy przestępstwo z art. 245 k.k. było zagrożone surowszą karą pozbawienia wolności niż przestępstwo z art. 233 § 1 k.k. w czasie gdy czyny zostały popełnione tj. w 2015 r. Wprawdzie w kwalifikacji prawnej czynu przypisanego w pkt XVI części dyspozytywnej Sąd I instancji przyjął art. 245 k.k., jednakże nie dokonał zmiany opisu czynu poprzez wprowadzenie ustawowych znamion tego przestępstwa. Wszystkie powyższe okoliczności spowodowały, że Sąd Apelacyjny -mając także na uwadze zarzut II zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego zmieniając zaskarżony wyrok uniewinnił oskarżonego D. R. od popełnienia czynów w pkt XV i XVI części dyspozytywnej, stwierdzając na podstawie art. 630 k.p.k., że wydatki w sprawie związane z tą częścią postępowania ponosi Skarb Państwa.

Obrońca oskarżonego D. R. zaskarżył wyrok skazujący Sądu I instancji w całości, nie podniósł jednak szczegółowych zarzutów odnośnie czynu przypisanego w pkt XX części dyspozytywnej kwalifikowanego z art. 279 § 1 k.k. Sąd Apelacyjny stwierdza, że ustalenia faktyczne poczynione w tym zakresie są prawidłowe ( k. 11 uzasadnienia, k.6364 ) a materiały uzyskane w tym zakresie w ramach pomocy prawnej z Niemiec nie budzą wątpliwości co do wiarygodności. Wiarygodna jest także opinia biegłych z zakresu genetyki jednoznacznie wskazująca na sprawstwo oskarżonego D. R. ( k. 4624 – 4626 ).

Niezasadny jest zarzut obrońcy oskarżonego dotyczący naruszenia art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. ( pkt XII apelacji ), gdyż Sąd I instancji zgodnie z wymogami tego przepisu sporządził pisemne uzasadnienie w sprawie.

Wymierzone oskarżonemu D. R. kary jednostkowe pozbawienia wolności i grzywny i kara łączna grzywny nie są rażąco surowe. Sąd Apelacyjny zauważa, że za zbrodnię z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art.148 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Sąd I instancji wymierzył oskarżonemu najniższą przewidzianą w kodeksie karnym karę pozbawienia w wymiarze 12 lat. Niemniej Sąd Apelacyjny mając na uwadze uniewinnienie w postępowaniu drugoinstancyjnym oskarżonego D. R. od popełnienia dwóch przestępstw stwierdził, że kara łączna pozbawienia wolności z pkt XXII części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku straciła moc. W pozostałej części Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego D. R. (1).

Fakt uniewinnienia oskarżonego od dwóch przestępstw przez Sąd Odwoławczy musiał znaleźć swoje odzwierciedlenie w wysokości nowej kary łącznej pozbawienia wolności wymierzonej przez ten Sąd. Sąd Apelacyjny na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. za zbiegające się przestępstwa wymierzył oskarżonemu D. R. (1) karę łączną 14 lat pozbawienia wolności. W przekonaniu Sądu Apelacyjnego kara łączna w takim wymiarze spełni swoje zadanie tak w zakresie prewencji szczególnej jak i mając na uwadze jej społeczne oddziaływanie.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd Apelacyjny na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu D. R. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 22 stycznia 2016 r. do 1 lutego 2017 r. i od 21 marca 2017 r. do 25 kwietnia 2017 r.

III. Odnośnie apelacji obrońcy oskarżonego P. M. (1).

Apelacja ta nie zasługiwała na uwzględnienie w całości.

Nie był zasadny zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 7 k.p.k., bowiem Sąd ten ocenił dowody dotyczące stawianego temu oskarżonemu zarzutu w sposób swobodny, nie przekraczający granicy dowolności. Na sprawstwo oskarżonego P. M. odnośnie popełnienia zarzucanego mu czynu jednoznacznie wskazują zeznania świadka K. K. i świadka (...). Nie jest prawdziwe twierdzenie, że żaden ze świadków nie widział broni i granatów u P. M., fakt ten wprost wynika z zeznań świadka K. K. z postepowania przygotowawczego ( k.1315 ), nie podtrzymanych wprawdzie przed Sądem podlegających jednak ocenie i zdaniem Sądu Apelacyjnego słusznie uznanych przez Sąd Okręgowy za wiarygodne. Jak słusznie wskazał Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zarówno świadek (...) jak i świadek K. K. jednoznacznie zeznali, że D. R. poszukiwał broni i granatów ,jako powód podawał potrzebę „policzenia się” z mężczyzną który jakoby spotykał się z jego żoną. Była już o tym mowa powyżej przy omawianiu apelacji obrońcy D. R.. K. K. wiedział że można je nabyć od P. M. i powiedział o tym D. R. , potwierdził to świadek (...), potem K. K. dowiedział się od P. M., że ten sprzedał D. R. granaty. Szczegółowo i przekonywująco rozważał to Sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu wyroku ( str.49 uzasadnienia, k. 6383 akt ). Dysponując na rozprawie głównej walorem bezpośredniości działając w ramach zasady swobodnej oceny dowodów Sąd ten władny był dać wiarę zeznaniom świadka K. K. i świadkowi (...), odmówić zaś wiarygodności dowodom przeciwnym tj. wyjaśnieniom oskarżonych D. R. i P. M.. Wbrew zarzutowi skarżącej trafnie Sąd I instancji ocenił też wynik kontroli operacyjnej telefonów D. R. i P. M. (str.50 uzasadnienia, k. 6383 odwrót akt )

Nie był zasadny także zarzut skarżącej obrońcy dotyczący obrazy art. 170 § 1 pkt 1, 2 , 3 i 5 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego „w zakresie technicznych możliwości przechowywania przez oskarżonego granatów za piecem” ( tj. biegłego kominiarza ). Taka opinia byłaby wręcz kuriozalna, okoliczność powyższa podlegała ocenie w oparciu o zeznania przesłuchanych w sprawie świadków mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego. Świadek K. K. zeznał, że „granaty były w kotłowni za piecem w rurze z odpływem spalin. Jak je wyciągał były całe w sadzy” ( k.1315 ). Z powyższego nie wynika, że były one w piecu który był rozgrzany, a przypomnieć należy, że P. M. przypisano, że handlował bronią w nieustalonym dniu w okresie od czerwca do lipca 2015 r., a więc w letnich miesiącach kiedy nie pali się w piecu. W tym kontekście wątpliwości co do wiarygodności budzą zeznania członków rodziny oskarżonego P. M. o stałym funkcjonowaniu pieca.

Niezasadny, wręcz niezrozumiały był zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 171 § 1 k.k. z sugestią że granaty bojowe (...) nie są przyrządem wybuchowym. Wbrew twierdzeniom skarżącej z opinii biegłego z zakresu budowy wojskowych środków wybuchowych A. S. jednoznacznie wynika, że granaty bojowe (...) są materiałami wybuchowymi ( k.1338 -1346 ).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie budzi żadnych wątpliwości kwalifikacja prawna czynu oskarżonego p. M..

Wymierzona oskarżonemu P. M. kara 2 lat pozbawienia wolności nie jest rażąco surowa gdy zważy się w szczególności na wysoki stopień społecznej szkodliwości jego czynu.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego P. M..

O zasadzeniu od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatków za postępowanie odwoławcze Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 627 k.p.k. i z art. 633 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 636 § 1 k.p.k.

SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Barbara Krameris SSO(del. do SA) Andrzej Tekieli