Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Cz 66/19

POSTANOWIENIE

Dnia 8 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia SO Małgorzata Kończal (spr.)

Sędziowie: SSO Jadwiga Siedlaczek, SSO Rafał Krawczyk

po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2019 r.

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa : M. C. i O. C.

przeciwko : Stowarzyszeniu (...) z siedzibą w W.

o ustalenie

w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Brodnicy

z dnia 19 października 2018 r.

sygn. akt I C 1211/18

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i wniosek o zabezpieczenie przekazać Sądowi Rejonowemu w Brodnicy do ponownego rozpoznania.

/SSO Jadwiga Siedlaczek/ /SSO Małgorzata Kończal/ /SSO Rafał Krawczyk/

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 19 października 2018 r. Sąd Rejonowy w Brodnicy zabezpieczył powództwo przez zakaz zamykania dopływu wody do pomieszczeń mieszkalnych powodów.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy, po przywołaniu przepisów art. 738 k.p.c., 321k.p.c., 731k.p.c., 243 k.p.c., 755k.p.c., 189 k.p.c. i zacytowaniu do tych przepisów komentarzy oraz orzecznictwa, wskazał, że „powodowie uprawdopodobnili interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, co z kolei skutkowało uwzględnieniem wniosku”.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany, a z jego treści wynika, że zaskarża je w całości domagając się jego uchylenia. Skarżący wskazał, że Stowarzyszenie (...) nie ma legitymacji procesowej w sprawie, gdyż sprawa dotyczy ośrodka wypoczynkowego, którego powód jest jednym ze współwłaścicieli i to współwłaściciele decydują, kiedy zamyka się wodę dla zabezpieczenia instalacji wodociągowej przed zimą. Wskazał nadto, że Stowarzyszenie (...) nie jest zarządcą ani administratorem Ośrodka (...) i zgodnie ze swoim statutem nie posiada żadnych uprawnień do decydowania w sprawach Ośrodka (...). Stowarzyszenie nie ma żadnego wpływu na wykonanie postanowienia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie było zasadne prowadząc do uchylenia zaskarżonego postanowienia jako, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy.

W myśl art. 730 1 § 1 k.p.c. strona może żądać udzielenia zabezpieczenia, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli jest ono wiarygodne, istnieje słuszna podstawa do przyjęcia, że istnieje (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 sierpnia 1997r., I ACz 735/97, Lex nr 32272). Zgodnie z art. 730 1§ 2 k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Jak wynika z treści pozwu, powodowie domagają się:

1.  ustalenia, że zarówno regulaminy ustanowione dla właścicieli lokali mieszkalnych znajdujących się w pawilonach Ośrodka (...) w W. jak i uchwały Współwłaścicieli tego obiektu, w szczególności uchwała nr 3 z 4 sierpnia 2018r., nie mogą rodzić skutków prawnych prowadzących do ograniczenia prawa własności powodów, w tym także do korzystania ze stanowiących ich własność lokali mieszkalnych oraz zapewnienia sobie ciągłego dostępu do wody przez cały rok,

2.  ustalenia, że powodowie mają nieograniczone prawo własności stanowiących ich własność lokali położonych w W. (...)i mogą z nich korzystać przez cały rok,

3.  ustalenia, że powodowie mają prawo, w ramach swoich uprawnień, do takiego zmodyfikowania instalacji wodociągowej, aby bez narażania innych właścicieli lokali mieszkalnych położonych w W. (...) na jakiekolwiek ograniczenia, mogli czerpać wodę na swoje potrzeby przez cały rok.

Z treści pozwu wynika zatem, że przedmiotem żądania powodów są trzy różne roszczenia. Zabezpieczając powództwo, Sąd I instancji winien zatem w pierwszej kolejności ocenić, którego z żądań dotyczy wniosek o zabezpieczenie. Dopiero w następnej kolejności konieczne jest odniesienie wnioskowanego sposobu zabezpieczenia do żądania i ocena pod względem spełnienia przesłanek z art. 730k.p.c. i 730 1 k.p.c.

Mimo obszerności uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, postanowienie w zasadzie nie poddaje się kontroli instancyjnej. Sąd I instancji nie poczynił bowiem żadnych ustaleń ograniczając się jedynie do wskazania treści żądania pozwu oraz uzasadnienia wniosku o zabezpieczenie, z którego wynika, że powodowie są właścicielami lokali mieszkalnych na terenie Ośrodka (...), a pozwane Stowarzyszenie podjęło uchwałę o zamknięciu dopływu wody do mieszkań powodów. Trudno uznać, że są to ustalenia poczynione przez Sąd I instancji.

Również argumentacja prawna jest dalece niezrozumiała. Sąd I instancji czyni bowiem obszerne wywody dotyczące granic zabezpieczenia, związania wnioskiem, uprawdopodobnienia roszczenia, sposobów zabezpieczenia, czy interesu prawnego jako podstawowej przesłanki uwzględnienia powództwa w trybie art. 189 k.p.c., aby podkreślić, że „ do udzielenia zabezpieczenia nie jest konieczne udowodnienie obawy zbycia nieruchomości, a wystarczy jej uprawdopodobnienie”. Stwierdzenie to całkowicie niezrozumiałe w świetle żądania pozwu oraz treści udzielonego przez Sąd I instancji zabezpieczenia.

Biorąc powyższe pod uwagę, należało uznać, że zażalenie jest zasadne prowadząc do uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania wniosku o zabezpieczenie do ponownego rozpoznania. Ponownie rozpoznając wniosek Sąd Rejonowy powinien w pierwszej kolejności ustalić, którego żądania dotyczy wniosek o zabezpieczenie, poczynić ustalenia faktyczne, w tym dotyczące zarówno samego prawidłowego określenia pozwanego (z załączonego do pozwu odpisu KRS wynika, że pozwane Stowarzyszenie posługuje się inną firmą niż wskazana w pozwie) jak i legitymacji biernej pozwanego, bowiem pozwany podnosi, że nie posiada legitymacji do występowania w sprawie w charakterze pozwanego. Dopiero po poczynieniu ustaleń w powyższym zakresie konieczne będzie poczynienie rozważań dotyczących interesu prawnego powodów w żądaniu ustalenia w trybie art. 189 k.p.c. oraz oceny zasadności wniosku o zabezpieczenie pod kątem spełnienia przesłanek zabezpieczenia określonych w przepisach art. 730 i następnych k.p.c..

Uznając, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, na mocy art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

/SSO Jadwiga Siedlaczek/ /SSO Małgorzata Kończal/ /SSO Rafał Krawczyk/