Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 28 czerwca 2018 roku Sąd Rejonowy w Łowiczu:

I. ustalił, że w skład majątku wspólnego małżonków J. M. oraz K. B. wchodzą:

a) samochód osobowy marki N. (...) o nr rej. (...) o wartości 9 500 złotych;

b) środki pieniężne zgromadzone na rachunku J. M.
w Banku Spółdzielczym w S. w wysokości 604,28 złote;

c) środki pieniężne zgromadzone na rachunku K. B.
w Banku (...) S.A. z siedzibą w W. w wysokości 36,48 złotych;

II. dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków K. B. i J. M. opisanego w punkcie I a) – c) postanowienia w ten sposób, że:

a)  przyznał na własność uczestniczki postępowania K. B. składniki majątkowe opisane w punkcie I a), c) postanowienia;

b)  przyznał na własność wnioskodawcy J. B. składnik majątkowy opisany w punkcie I b) postanowienia;

III. umorzył postępowanie w zakresie podziału ruchomości wskazanych w punktach 2-11 wniosku;

IV. ustalił, iż uczestniczka K. B. i wnioskodawca J. M. dokonali nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty J. M. w postaci remontu lokalu mieszkalnego położonego w Ł., przy ul. (...) dla którego w V Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Łowiczu urządzona jest Księga Wieczysta nr (...), o wartości 17 616 złotych;

V. ustalił, iż uczestniczka K. B. dokonała nakładów z majątku osobistego na majątek osobisty J. M. w postaci zamontowania szafy wbudowanej typu komandor oraz zabudowy kuchni w lokalu opisanym
w punkcie III postanowienia, o wartości 7 165 złotych;

VI. ustalił, iż uczestniczka K. B. i wnioskodawca J. M. z majątku wspólnego poczynili wydatki w wysokości 2 486 złotych na urządzenie nagrobka na grobie pierwszej żony wnioskodawcy;

VII. zasądził od wnioskodawcy J. M. na rzecz uczestniczki K. B. kwotę 13 249 złotych tytułem zwrotu nakładów dokonanych z majątku osobistego K. B. na majątek osobisty J. M., z tytułu podziału majątku wspólnego małżonków oraz
z tytułu rozliczenia kosztów nagrobka, płatnej jednorazowo w terminie
3 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie płatnymi na wypadek uchybienia terminowi płatności; VIII. nakazał pobrać od wnioskodawcy J. M. i uczestniczki K. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łowiczu kwoty po 1 800 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo ze Skarbu Państwa;

IX. w pozostałym zakresie nie obciążył stron obowiązkiem zwrotu kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa;

X. ustalił, że wnioskodawca i uczestniczka ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Powyższe orzeczenie Sąd Rejonowy oparł na ustaleniach, z których najistotniejsze przedstawiają się następująco:

Wyrokiem z dnia 26 marca 2014 roku sygn. akt I C 1155/13 Sąd Okręgowy w Łodzi I Wydział Cywilny rozwiązał przez rozwód, związek małżeński J. M., syna J. i L. z K. M. (1) z domu D., zawarty w dniu 25 sierpnia 2001 roku w Ł..

Po ślubie wnioskodawca i uczestniczka zamieszkali w mieszkaniu przy ulicy (...) w Ł.. Mieszkanie należało do wnioskodawcy.
Z uwagi na fakt, że wcześniej było wynajmowane, wymagało generalnego remontu. Gipsowane i malowane były ściany we wszystkich pomieszczeniach, cyklinowane podłogi, zakładane panele podłogowe, wstawiane nowe drzwi wraz ościeżnicami. Remont rozpoczął samodzielnie wnioskodawca, odnawiając łazienkę i zakładając terakotę w przedpokoju. Uczestniczka jeszcze przed ślubem sfinansowała zakup zabudowanych mebli kuchennych
i szafy komandor. Z uwagi na źle założoną terakotę, konieczne było założenie paneli w przedpokoju.

Stolarka okienna montowana była pod koniec maja 2001 roku za kwotę ok. 5 000 zł. Cena nabycia spłacona była w ten sposób, że zaliczkę
w wysokości 1 000 zł dał J. M., a reszta kwoty uiszczana była ratami, przelewanymi z jego konta w trakcie trwania związku małżeńskiego.

W 2008 roku strony wspólnie dokonały dwukrotnego malowania tynków wewnętrznych ścian i sufitów farbą emulsyjną z wykonaniem okładzin z płyt gipsowo- kartonowych wraz gruntowaniem powierzchni.

Z majątku wspólnego stron na lokal mieszkalny należący do wnioskodawcy poniesione zostały nakłady w wysokości 15 984 zł, natomiast wartość garażu wraz z dokonanymi nakładami wyniosła 1 632 zł. Łącznie nakłady te wyniosły 17 616 zł.

Z majątku osobistego uczestniczki na majątek osobisty wnioskodawcy dokonane zostały natomiast nakłady w wysokości 7 165 zł (zabudowa kuchni i szafa komandor).

Wnioskodawca od 1997-1998 roku, na podstawie ustnej umowy zawartej z M. N., użytkował nieodpłatnie metalowy garaż. Po wyprowadzce M. N. na wieś, wnioskodawca zaproponował jej, że odkupi garaż. Zakup został dokonany po zawarciu związku małżeńskiego
z K. B., a płatność nastąpiła w dwóch ratach. Ostatnia ratę ww otrzymała w 2002 roku.

6 marca 2013 roku wnioskodawczyni wypłaciła z należącego do niej konta nr (...) kwotę 9 000 zł. Samochód N. (...) został nabyty w dniu 8 marca 2013 roku za kwotę 10 000 zł do majątku wspólnego J. M. i K. M. (2). Został wybrany przez R. M., syna wnioskodawcy.

Wartość samochodu na datę ustania małżeńskiej wspólności ustawowej wynosiła 9 500 zł.

Z majątku wspólnego stron został pobudowany nagrobek granitowy dla zmarłej żony wnioskodawcy. Z tego tytułu strony poniosły z majątku wspólnego wydatki w wysokości 2 486 zł.

Na datę ustania ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej stan środków zgromadzonych na rachunku K. B. w banku (...) wynosił 36,48 zł, zaś na rachunku J. M. w Banku Spółdzielczym - 604,28 zł.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy dokonał kompleksowego rozliczenia w jednym postępowaniu zarówno nakładów
z majątku wspólnego jak i z majątku odrębnego uczestniczki postępowania na majątek odrębny wnioskodawcy. Sąd I instancji zważył, że wartość nakładów dokonanych z majątku wspólnego na majątek odrębny wnioskodawcy w tym
w postaci wydatków na urządzenie nagrobka na grobie pierwszej żony wnioskodawcy oraz nakładów na metalowy garaż wyniosły łącznie 17 616 złotych i z tego tytułu uczestniczce należy się zwrot ½ wartości. Z kolei nakłady dokonane z majątku odrębnego uczestniczki na majątek odrębny wnioskodawcy wyniosły 7 165 złotych i podlegają zwrotowi w całości. Sąd oparł się w tym względzie w całości na zeznaniach uczestniczki postępowania, odmawiając wiarygodności twierdzeniom wnioskodawcy, że zakup mebli kuchennych i montaż szafy typu Komandor został sfinansowany ze środków wspólnych, a nie z majątku odrębnego uczestniczki. Z kolei w spornej między uczestnikami kwestii źródła finansowania zakupu samochodu osobowego marki N., Sąd opowiedział się za przynależnością tego składnika majątku do wspólności małżeńskiej uznając, iż został on nabyty w całości ze środków wspólnych.

Wnioskodawca złożył apelację od powyższego postanowienia
w zakresie punktów I, II, IV, V, VII, VIII, IX i X.

Skarżący podniósł następujące zarzuty:

- naruszenia art. 233 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c. w zw. z art. 46 k.r. i o. poprzez nienależyte wyjaśnienie okoliczności sprawy
i nieprawidłowo dokonaną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego
w szczególności nieprawidłowe ustalenie, że:

- uczestniczka postępowania dokonała nakładu z jej majątku odrębnego na majątek osobisty wnioskodawcy w postaci zamontowania szafy wbudowanej typu komandor oraz zabudowy kuchni w lokalu położonym przy ul. (...) w Ł., podczas gdy powyższy nakład poczyniony był z majątku wspólnego małżonków na majątek odrębny wnioskodawcy;

- w skład majątku wspólnego małżonków wchodzą nakłady z ich majątku wspólnego na majątek odrębny wnioskodawcy w postaci wymiany okien
w lokalu opisanym w pkt IV zaskarżonego postanowienia w sytuacji gdy jedynie część kwoty - zapłaconej po zawarciu związku małżeńskiego mogła stanowić taki nakład;

- naruszenia art. 684 k.p.c. w zw. z art. 46 k.r. i o. poprzez nienależyte ustalenie składu i wartości majątku wspólnego małżonków;

- naruszenia art. 328 § 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez nienależyte sporządzenie uzasadnienia rozstrzygnięcia w szczególności co do rozstrzygnięcia zawartego w pkt VIII zaskarżonego postanowienia.

W konkluzji wnioskodawca sformułował wniosek o uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Z kolei uczestniczka postępowania wniosła apelację od punktów I a), II a), VIl, VIII i X opisanej postanowienia, podnosząc następujące zarzuty:

- naruszenia art. 233 k.p.c. w zw. art. 13 § 2 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, oraz dokonania nielogicznych ustaleń faktycznych przez Sąd w zakresie oceny zeznań świadka Z. S. (1), którym z jednej strony Sąd w całości daje prymat wiarygodności, a z drugiej strony czyni sprzeczne ustalenia faktyczne z zeznaniami świadka, bowiem świadek jednoznacznie zeznała, iż uczestniczka K. B. samochód N. (...) kupiła za własne pieniądze, które dostała od swojego syna, podczas gdy Sąd ustala, że środki na zakup samochodu pochodziły z majątku wspólnego małżonków, co pozostaje w sprzeczności z zeznaniami świadka;

- naruszenia art. 233 w zw. art. 13 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadzenie przez Sąd I instancji
z zeznań wnioskodawcy nielogicznych wniosków i dokonania na ich podstawie ustaleń faktycznych sprzecznych z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, oraz doświadczeniem życiowym, że pieniądze na zakup samochodu wnioskodawca wypłacał dwukrotnie w Banku (...)
w dniu 6 marca 2013 roku, oraz że pieniądze na zakup samochodu pochodziły z majątku dorobkowego, podczas gdy wnioskodawca nie posiadał w tej dacie rachunku bankowego w Banku (...), wypłata odbyła się podczas jednej wizyty, a ponadto z analizy rachunku bankowego wynika przyjmując hipotetycznie twierdzenia wnioskodawcy za prawdziwe, że środki zostały podjęte przez uczestniczkę m.in na skutek likwidacji lokaty założonej 30.11.2012 roku, na "której założenie" - środki pieniężne pochodziły
z pożyczonych pieniędzy od A. K., a które następnie uczestniczka samodzielnie systematycznie zwracała w 2016 roku, co kwestionował wnioskodawca a co zostało bezspornie wykazane dokumentami z banku
w postaci wyciągu z rachunku bankowego w okresie od 28.11.2012 roku do 30.11.2018 roku. Te wszystkie rozbieżności pozostają poza oceną Sądu,
a zeznania wnioskodawcy w tej części nie zostały poddane niemal żadnej analizie i zestawieniu z bezspornymi dowodami z dokumentów: historią rachunku bankowego uczestniczki z 28.11.2012 roku, 30.11.2012 roku
i 06.03.2013 roku, umową zakupu samochodu, ubezpieczeniem OC samochodu. Ponadto zeznania wnioskodawcy pozostają w zupełnej sprzeczności z zeznaniami uczestniczki i świadków A. B. oraz Z. S.;

- naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. art. 13 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów wyrażającej się w odmowie wiarygodności zeznaniom uczestniczki K. B. w części, w której zeznała, że nabyła samochód marki N. do majątku osobistego ze środków otrzymanych w drodze darowizny od syna, mimo iż zeznania uczestniczki także w tej części są logiczne, wzajemnie się uzupełniają i nie stoją
w sprzeczności z istotną częścią materiału dowodowego zebranego
w sprawie, ponadto zostały ocenione z pominięciem zasady doświadczenia życiowego, przy jednoczesnym zaniechaniu przez Sąd weryfikacji pochodzenia środków pieniężnych znajdujących się na rachunku bankowym uczestniczki i celu wypłaty przez nią kwoty 9000 zł w dniu 6 marca, co
w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia przez Sąd, iż przedmiotowy samochód został nabyty ze wspólnych środków małżeńskich
i wchodził w skład majątku wspólnego małżonków, oraz że wypłacone w dniu 6 mara 2013 roku środki zostały przeznaczone na zakup samochodu a nie na remont mieszkania, zakup niezbędnych do zamieszkania rzeczy oraz wykonanie i montaż zabudowy Szafy wnękowej i pawlacza;

- naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodu wyrażającej się w częściowej odmowie wiarygodności zeznań świadka A. B. (2) wbrew zasadzie doświadczenia życiowego, w której to części świadek zeznał, że przekazał matce pieniądze na zakup samochodu marki N. do jej majątku osobistego, mimo iż zeznania świadka były w prawdzie częściowo chaotyczne jednak oceniane kompleksowo pozostawały logiczne i wzajemnie się uzupełniały, ponadto istota analizy zeznań świadka dokonana przez Sąd sprowadza się w zasadzie do niefortunnego zwrotu pożyczyłem zamiast darowałem, jednak ta nieścisłość zapewne była wynikiem upływu czasu, stresu i licznych obowiązków zawodowych świadka, oraz braku obiektywnej wiedzy rozróżniającej pożyczką od darowizny, czego Sąd zupełnie nie analizuje. Bezspornie natomiast z zeznań świadka wynika, że to on był fundatorem pieniędzy na samochód N. (...);

- naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. art. 13 § 2 k.p.c. poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób nie wszechstronny i przede wszystkim
w sposób sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego
w szczególności poprzez przyjęcie, że samochód N. (...) wchodził
w skład majątku wspólnego małżonków, które to ustalenia Sąd oparł jedynie na wątpliwych zeznaniach wnioskodawcy i zeznaniach świadka R. M. pomimo, iż zeznania te w znacznej części są nielogiczne i stoją w sprzeczności z istotną częścią materiału dowodowego zebranego
w sprawie, ponadto zeznania zostały ocenione przez Sąd z pominięciem zasady doświadczenia życiowego;

- naruszenia art. 231 k.p.c. w zw. art. 13 § 2 k.p.c. przez wyprowadzenie faktu, że samochód osobowy M. A. nie został zakupiony ze środków pieniężnych darowanych uczestniczce przez syna A. B. (2) i tym samym nie stanowił majątku osobistego uczestniczki, mimo istnienia ku temu dostatecznej podstawy istniejącej w zebranym materiale dowodowym w postaci: zeznań uczestniczki, umowy darowizny, zeznań świadka A. B. (2) i świadka Z. S. (1), umowy polisy OC wyłącznie na osobę K. B. i umowy sprzedaży samochodu osobowego marki N. (...) wyłącznie na osobę K. B., umowy na wykonanie i montaż zabudowy, oraz szczegółowej analizy historii rachunku bankowego uczestniczki;

- naruszenia art. 217 § 1 i 2 oraz art. 245, 233 i 328 § 2 k.p.c. w zw. art. 13 § 2 k.p.c. poprzez:

a) pominięcie dowodu z dokumentu w postaci umowy darowizny pieniędzy z dnia 6 marca 2013 roku zawartej pomiędzy darczyńcą A. B. (2) a obdarowaną K. B. w kwocie 9 500 zł na zakup samochodu osobowego N. (...) i uznaniu dokumentu za niewiarygodny, pomimo że z dokumentu tego wynika bezspornie, iż w dniu
6 marca 2013 roku A. B. (2) darował K. B. do jej majątku osobistego w/w kwotę na zakup samochodu N. (...), co z kolei winno stanowić okoliczność mającą istotne znaczenie dla prawidłowych ustaleń faktycznych sprawy, że przedmiotowy samochód stanowił majątek osobisty uczestniczki, a nie jak błędnie ustalił Sąd, że wchodził on w skład majątku wspólnego małżonków;

b) błędne ustalenie daty sporządzenia umowy wykonania i montażu zabudowy szafy wnękowej i pawlacza, oraz przeróbki kuchni, co
w konsekwencji doprowadziło do niewłaściwego ustalenie przez Sąd,
iż przedmiotowa umowa opiewała na datę 14 maja 2013 roku a nie jak wprost wynika z załączonego do akt sprawy oryginału dokumentu umowy na datę
14 marca 2013 roku, li tylko na tej podstawie, iż mój pełnomocnik nieopatrznie napisał w piśmie datę majową, o czym dowiedziałam się w czerwcu 208 roku
i co następnie natychmiast skorygowałam złożonym przez siebie wnioskiem dowodowym z dnia 29 czerwca 2018 roku, w którym załączyłam oryginał umowy;

- sprzeczności poczynionych przez Sąd ustaleń z treścią zebranego
w sprawie materiału dowodowego przez:

a) dowolne ustalenie przez Sąd Rejonowy, że strony zakupiły samochód osobowy N. (...) ze wspólnych środków i w konsekwencji samochód marki N. (...) o nr rej. (...) o wartości 9 500 zł stanowił składnik majątku wspólnego małżonków, podczas gdy samochód został zakupiony ze środków pieniężnych otrzymanych przez uczestniczkę w darowiźnie od syna A. B. (2), a zatem stanowił on majątek osobisty uczestniczki
w myśl art. 33 pkt 2 k.r. i o. i nie powinien stanowić podstawy do ustalenia składu majątku wspólnego małżonków K. B. i J. M.

b) dowolne ustalenie, że wypłacone przez K. B. środki
w kwocie 9 000 zł w dniu 6 marca 2013 roku zostały przeznaczone na zakup samochodu N. (...)

c) dowolne ustalenie wbrew dowodom z dokumentów, iż samochód osobowy N. (...) został zakupiony za kwotę 10 000 zł w dniu 9 marca 2013 roku, podczas gdy z dowodu zakupu samochodu bezspornie wynika, iż samochód został zakupiony 7 marca 2013 roku za kwotę 9 000 zł, zatem także dowolne jest ustalenie Sądu, iż wartość samochodu na dzień ustania wspólności majątkowej wynosiła kwotę 9 500 zł, a więc kwotę wyższą niż
w dniu zakupu

- naruszenia art. 520 § 1 k.p.c. w zw. z art. 113 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych przez nałożenie na uczestniczkę obowiązku zapłacenia kosztów sądowych w kwocie 1800 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa w sytuacji, kiedy to uczestniczka poniosła opłatę od pozwu o zapłatę w sprawie I C 748/14
w kwocie 1083 zł, które to postępowanie następnie zostało połączone ze sprawą I Ns 402/15, w związku z czym to wnioskodawca w wyższym zakresie winien zostać obciążony kosztami sądowymi tymczasowo wyłożonymi przez Skarb Państwa;

- naruszenia art. 520 § 1 k.p.c. poprzez jego błędne zastosowanie
a w konsekwencji nie zastosowanie § 2 tegoż artykułu poprzez uznanie, iż każdy uczestnik ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie, podczas gdy w przedmiotowym postępowaniu interesy stron pozostawały sprzeczne, zatem zastosowanie winny znaleźć reguły rządzące kosztami procesu art. 98 k.p.c. i art. 100 k.p.c. tj. Sąd winien stosunkowo rozdzielić koszty procesu i zasadzić od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki zwrot kosztów procesu w tym zastępstwa adwokackiego.

W oparciu o powyższe zarzuty uczestniczka postępowania wniosła o:

- zmianę postanowienia w pkt. I i w konsekwencji orzeczenie, iż w skład majątku wspólnego małżonków wchodzą środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych J. M. w Banku Spółdzielczym
w S. w wysokości 604,28 zł oraz środki pieniężne zgromadzone na rachunku K. B. w Banku (...) S.A. z siedzibą
w W. w wysokości 36,48 zł

- zmianę postanowienia w pkt. VII przez zasądzenie od wnioskodawcy J. M. na rzecz uczestniczki K. B. kwoty
17 999,90 zł tytułem zwrotu nakładów dokonanych z majątku osobistego K. B. na majątek osobisty J. M., z tytułu podziału majątku wspólnego małżonków oraz z tytułu rozliczenia kosztów nagrobka, płatnej jednorazowo w terminie 1 miesiąca od daty uprawomocnienia się postanowienia, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie płatnymi na wypadek uchybienia terminowi płatności;

- zmianę rozstrzygnięcia o kosztach za I instancję, przez rozstrzygnięcie o zwróceniu uczestniczce kosztów zastępstwa procesowego poprzez ich zasądzenie od wnioskodawcy w odniesieniu do wyników postępowania przed Sądem I instancji (stosunkowe rozdzielenie kosztów) oraz poprzez nałożenie na uczestniczkę obowiązku zapłacenia kosztów sądowych pomniejszonych
o rozliczenie kwoty 1 083 zł uiszczonej przez uczestniczkę w sprawie
I C 748/14 następnie połączonej ze sprawą I Ns 402/15;

- ewentualnie wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia
w zaskarżonej części i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawcy uczestniczka postępowania wniosła o jej oddalenie.

Podczas rozprawy apelacyjnej w dniu 29 maja 2019 roku wnioskodawca wniósł o oddalenie apelacji uczestniczki postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja wnioskodawcy zasługuje na częściowe uwzględnienie, zaś apelacja uczestniczki postępowania jest w całości bezzasadna.

Sąd Rejonowy poczynił w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. Zarzuty zmierzające do podważenia oceny dowodów i ustaleń faktycznych okazały się całkowicie bezzasadne. Zostaną one szczegółowo omówiono przy analizie poszczególnych apelacji.

Przystępując w pierwszej kolejności do rozważań nad apelacją wnioskodawcy należy dostrzec, że pomimo oparcia jej na zarzutach naruszenia zarówno przepisów prawa procesowego, jak i norm prawa materialnego w istocie zmierza ona do zakwestionowania zakresu rzeczowego i wysokości nakładów poczynionych na majątek osobisty wnioskodawcy
z majątku osobistego uczestniczki oraz majątku wspólnego byłych małżonków, a tym samym wysokości kwoty, którą skarżący zobowiązany jest zwrócić uczestniczce z tego tytułu.

Przede wszystkim wnioskodawca usiłuje wykazać, że nakład na jego majątek odrębny w postaci wykonania zabudowy kuchennej oraz szafy komandor w należącym do niego lokalu pochodził z majątku wspólnego, a nie osobistego uczestniczki postępowania. W odpowiedzi na powyższe wyrazić należy przekonanie, że stanowisko wnioskodawcy nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym w niniejszej sprawy. Należy podkreślić, że wnioskodawca nie zakwestionował ustalenia faktycznego, zgodnie z którym sporne nakłady zostały sfinansowane przez uczestniczkę jeszcze przed ślubem. W tym czasie nie mogło być mowy o inwestycji z majątku wspólnego, bo on jeszcze nie istniał. Niezależnie od tego względu formalnego trzeba podkreślić, że Sąd Rejonowy słusznie dał wiarę twierdzeniom uczestniczki postępowania, która w toku postępowania przedstawiała konsekwentne
i wewnętrznie spójne stanowisko wskazując, że omawiane przedsięwzięcie finansowane było ze środków pochodzących z jej majątku osobistego. Wnioskodawca przypisując nadmierne znaczenie do treści pozwu uczestniczki w sprawie o sygn. akt I C 748/14 sugerującej, że strony ze wspólnych środków finansowały remont mieszkania. Pomija jednocześnie inne dowody
i okoliczności ujawnione zarówno w aktualnej sprawie, jaki i w toku postępowania o sygn. akt I C 748/14, które podważają forsowaną przez niego wersję. Przede wszystkim z przebiegu negocjacji poprzedzających wniesienie pozwu, potwierdzonych kserokopią pism i wydruków wiadomości mailowych wynika, że wnioskodawca proponował dobrowolnie kwotę 18 000 złotych tytułem rozliczenia ich wspólnego majątku po ustaniu małżeństwa. Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe wskazuje niewątpliwie na istnienie po stronie wnioskodawcy świadomości poniesienia przez uczestniczkę postępowania nakładów z jej majątku odrębnego i konieczności jej spłaty, w przeciwnym bowiem wypadku nie podjąłby on próby ugodowego załatwienia sporu. Co więcej, uczestniczka przedłożyła dowody uiszczenia zaliczki oraz częściowej zapłaty ceny za meble kuchenne w formie druków KP wystawionych na jej rzecz. Uczestniczka w przekonywujący sposób wyjaśniła również powód, dla którego zapłacona przez nią faktura za szafę komandor opiewa na nazwisko jej męża.

Wreszcie nie wytrzymuje krytyki zarzut odnoszący się prawidłowości ustalenia wartości nakładów w postaci wykonania zabudowy kuchennej oraz szafy komandor. Miarodajne w tym względzie okazały się albowiem wnioski płynące z opinii biegły do spraw wyceny nieruchomości, na których oparł się Sąd I instancji i brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania tej oceny. Opinia biegłego ma charakter kategoryczny i wyjaśnia wszelkie kwestie istotne dla rozstrzygnięcia. Podkreślić należy, iż kwestionowanie opinii biegłego nie może polegać jedynie na sprzeciwieniu się, czy też dokonaniu odmiennej oceny wniosków z opinii płynących, bez jednoczesnego wykazania, że wnioski te są nielogiczne, niespójne z pozostałym materiałem dowodowym, albo że biegły wypowiedział się w kwestiach, w których nie jest specjalistą bądź, że nie dysponuje odpowiednim poziomem wiedzy specjalnej. Skarżący poza zaprezentowaniem własnego przekonania co do rzeczywistej wartości nakładów nie przedstawił argumentacji, która mogłaby podważyć merytoryczną przydatność opinii biegłego. Dodać także trzeba, że w trakcie postępowania przed Sądem I instancji wnioskodawca nie zwrócił się
o przeprowadzenie dowodu z opinii sporządzonej przez innego biegłego sądowego.

Nie ma także racji skarżący podnosząc zarzut zakwalifikowania przez Sąd I instancji całości kosztów związanych z wymianą okien w lokalu jako nakładu z majątku wspólnego na majątek odrębny wnioskodawcy. Wbrew opinii wyrażonej w apelacji Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń
w tym zakresie i uwzględnił fakt, że wnioskodawca z własnych środków uiścił jeszcze przed zawarciem małżeństwa zaliczkę w wysokości 1 000 złotych na poczet wymiany okien, resztę zaś ceny zapłaconej w ratach w trakcie trwania wspólności zaliczył do nakładu z majątku wspólnego na majątek odrębny wnioskodawcy. Okoliczność ta została także uwzględniona w wycenie tych nakładów. Biegły przedstawił wycenę wariantowo (z uwzględnieniem stanowisk wnioskodawcy i uczestniczki), a Sąd Rejonowy uwzględnił ten wariant wyceny, który uznał za uzasadniony w świetle całokształtu materiału dowodowego sprawy.

Apelacja wnioskodawcy podlega natomiast uwzględnieniu w zakresie
w jakim kwestionuje wysokość kwoty zasądzonej od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki postępowania. Sąd Rejonowy, na skutek omyłki rachunkowej błędnie określił wartość udziału we współwłasności samochodu marki N. jako kwotę 4 250 złotych zamiast prawidło 4 750 złotych (½ x 9 500), co wpłynęło na podwyższenie ogólnej sumy jaką skarżący jest zobowiązany uiścić na rzecz uczestniczki z tytułu wzajemnych rozliczeń. W tej sytuacji zasądzona w punkcie VII kwota 13 249,90 złotych podlegała skorygowaniu przez Sąd Okręgowy do kwoty 12 749,90 złotych.

Nie ma racji skarżący, że warunki spłaty powinny zostać zmienione. Zastosowanie art. 320 k.p.c. czy art. 212 § 3 k.c., który dotyczy zniesienia współwłasności, zakład rozważenie interesów zarówno zobowiązanego, jak i uprawnionego. Nie można tracić z pola widzenia okoliczności, że świadczenie należne od wnioskodawcy nie jest wysokie. Trudno myśleć o ratach uwzględniających bieżące dochody wnioskodawcy, gdyż musiałoby ich być wiele, co podważa ekonomiczne znaczenie spłaty. Wnioskodawca musiał liczyć się z koniecznością spłaty i powinien się do tego przygotować. Miał na to kilka lat.

Przechodząc do rozważań nad apelacją uczestniczki postępowania już na wstępie podkreślić należy, że jest ona całkowicie bezzasadna.

Skarżąca eksponując rzekome niedostatki postępowania dowodowego usiłuje przekonać, że prawidłowa ocena zgromadzonych dowodów prowadzi do odmiennych niż przyjął Sąd Rejonowy ustaleń w zakresie źródła finansowania zakupu samochodu osobowego marki N.. Warto uwypuklić okoliczność, że skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego (por. postanowienie SN z 10 stycznia 2002 r. sygn. II CKN 572/99, Lex nr 53136). Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału Jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok SN z 27 września 2002 r. sygn. II CKN 817/00, Lex nr 56906). Dlatego zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. W rozpoznawanej apelacji tak postawionych zarzutów nie zawarto.

Uczestniczka postępowania zarówno w toku postępowania przed Sądem I instancji jak i w niniejszej apelacji utrzymuje, że przedmiotowy pojazd nabyła do majątku osobistego ze środków otrzymanych w drodze darowizny od swojego syna. Ustosunkowując się do tej kwestii wyrazić należy przekonanie, że twierdzenia skarżącej nie dają się pogodzić nie tylko
z zasadami doświadczenia życiowego, ale także pozostają w sprzeczności
z pozostałą częścią materiału dowodowego. Nie powtarzając słusznych w tym zakresie wywodów zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, świadczących o prawidłowym zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., zaakcentować należy przede wszystkim fakt, że wersji przedstawionej przez uczestniczkę nie wspierają zeznania świadka A. B. (2) – syna uczestniczki postępowania, które okazały się wewnętrznie sprzeczne i wyjątkowo niekonsekwentne. Świadek, który
w świetle załączonej przez skarżącą do akt sprawy kserokopii umowy darowizny był jej stroną, początkowo zaprzeczył w ogóle jej istnieniu,
a ponadto wyraźnie wskazał, iż kwotę 7 000 – 8 000 złotych matce jedynie pożyczył. W dalszej części zeznań, po okazaniu kserokopii dokumentu umowy świadek ten zmienił przedstawioną przez siebie relację zasłaniając się brakiem pamięci, co niewątpliwie rzutuje na jego wiarygodność. Przy czym wadliwości tych nie rozwiewa złożona do akt umowa darowizny. To tylko dokument prywatny, który stanowi tylko dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.). Oświadczenie to jest wątpliwe, co wynika z innych dowodów, które zostały ocenione przez Sąd I instancji. Ocena dowodów dotyczy całokształtu materiału dowodowego
i żaden z dowodów (a więc także umowa) nie ma znaczenia uprzywilejowanego. Trzeba również podkreślić, że stanowisko uczestniczki postępowania nie przekonuje wobec faktu, iż jak wynika z wyciągu z jej rachunku bankowego, na trzy dni przed zakupem pojazdu wypłaciła ona
z niego kwotę odpowiadającą w przybliżeniu cenie zakupu samochodu. Co więcej, miało to miejsce w dniu, w którym oglądała z mężem i R. M. po raz pierwszy samochód nabyty ostatecznie trzy dni później. Nie zasługują przy tym na wiarę twierdzenia skarżącej, iż środki pieniężne podjęte z lokaty bankowej były przeznaczone na remont wynajętego przez nią mieszkania. Sąd Rejonowy był uprawniony do przyjęcia na podstawie całokształtu okoliczności tej sprawy, że umowa dotycząca wykonania prac
w tymże lokalu uczestniczka zawarła dopiero ponad dwa miesiące od wypłaty z rachunku bankowego. Prawidłowości powyższej oceny nie mogą zmienić również korzystne dla wnioskodawczyni zeznania świadka Z. S. (3), która swoją wiedzę o sprawie czerpała wyłącznie z przekazu samej uczestniczki postępowania.

Wartości pojazdu przyjętej do rozliczenia nie sposób zakwestionować
z odwołaniem się do jego stanu z daty orzekania. Wyceny składników dokonuje się według ich stanu z daty ustania wspólności ustawowej i cen aktualnych (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z 27 września 1974 r., III CZP 58/74, OSNCP 1975, Nr 6, poz. 90, które dotyczy działu spadku, ale identyczne rozwiązanie stosuje się w podziale majątku wspólnego). W tym przypadku samochód został nabyty krótko przed rozwodem. Nie ma więc niczego niewłaściwego w przyjęciu, że nie nastąpił istotny spadek wartości tego składnika majątkowego.

Wniosek dowodowy zawarty w apelacji wnioskodawczyni podlegał pominięciu jako spóźniony (art. 381 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Twierdzenia o ustaleniu adresu świadka dopiero po wydaniu zaskarżonego postanowienia są całkowicie gołosłowne i niewiarygodne.

Obie apelacje zawierają zarzuty dotyczące sposobu rozliczenia kosztów postępowania przed Sądem I instancji. Trzeba podkreślić, że podstawową zasadą rozliczenia tych kosztów wyraża art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem
w sprawie. Czyli między uczestnikami postępowania nieprocesowego w ogóle nie istnieje obowiązek zwrotu kosztów. Przy zastosowaniu tej zasady oczywiste jest, że koszty poniesione przez poszczególnych uczestników nie muszą być porównywalne. Ważne jest czy zaistniały warunki do zastosowania art. 520 § 2 lub § 3 k.p.c. W tym przypadku tak nie było. Wprawdzie między uczestnikami był spór o zakres i sposób rozliczenia, ale to nie są sprzeczne interesy w rozumieniu omawianych norm. Ten sposób rozliczenia przekłada się na nieuiszczone koszty sądowe. Wynika to z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 785). Dlatego wspólne interesy majątkowe uczestników przełożyły się na obciążenie ich tymi kosztami w częściach równych.

Z tych wszystkich względów, uznając za częściowo zasadną apelację wnioskodawcy, Sąd Okręgowy z mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie, orzekając jak w punkcie 1. sentencji.

Mając zaś na uwadze, że apelacja wnioskodawcy w pozostałej części oraz apelacja uczestniczki postępowania w pozostałej części okazały się niezasadne, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. orzeczono jak w punkcie 2. sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. uznając, iż wszyscy uczestniczy postępowania byli w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania, a ich interesy były wspólne, gdyż zmierzały do uporządkowania stosunków majątkowych po rozwiązaniu małżeństwa.