Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: X U 222/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2019 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we W.

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Chlipała - Kozioł

Protokolant: Katarzyna Kunik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lipca 2019 r. we W.

sprawy z odwołania wnioskodawcy G. R.

od decyzji strony pozwanej Komendanta Wojewódzkiego Policji we W. z dnia 28.01.2019 r. nr (...)

o jednorazowe odszkodowanie

I.  zmienia zaskarżoną decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji we W. z dnia 28.01.2019 r. nr (...) i przyznaje wnioskodawcy G. R. prawo do jednorazowego odszkodowania pieniężnego z tytułu 20-procentowego uszczerbku na zdrowiu z powodu choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby w Policji w kwocie 17.086,00 zł (siedemnaście tysięcy osiemdziesiąt sześć złotych i 00/100), tj. 20 x 854,30 zł;

II.  w pozostałym zakresie odwołanie oddala;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz wnioskodawcy kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  orzeka, że koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca G. R. wniósł odwołanie od decyzji Komendanta Wojewódzkiego Policji we W. nr (...) z 28.01.2019 r. i wniósł o zmianę decyzji i przyznanie mu jednorazowego odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu doznany wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby.

Uzasadniając odwołanie wnioskodawca podniósł, że nie zgadza się ze stanowiskiem wyrażonym w decyzji, albowiem do przedawnienia roszczenia nie doszło, jako że roszczenia z tytułu choroby zawodowej nie ulegają przedawnieniu. Z ostrożności podniósł ponadto, że na podstawie zgromadzonej dokumentacji nie sposób przyjąć, by do uszczerbku na zdrowiu doszło po okresie 3 lat od zwolnienia ze służby. Wnioskodawca domagał się zmiany decyzji przez przyznanie prawa do jednorazowego odszkodowania za uszczerbek w wysokości 20%. Wnioskodawca domagał się również zasądzenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł.

Ponadto wnioskodawca wniósł o ustalenie odpowiedzialności organu za zwłokę w wypłacie świadczenia odszkodowawczego. Roszczenie to postanowieniem z 29.07.2019 wydanym na rozprawie zostało wyłączone celem przekazania według właściwości do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.

Odpowiadając na odwołanie Komendant Wojewódzki Policji we W. wniósł o jego oddalenie z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 107 ustawy o Policji, roszczenie wnioskodawcy uległo przedawnieniu.

W piśmie z 13.06.2019 r. wnioskodawca domagał się korekty wysokości odszkodowania z uwagi na zwiększenie kwoty jednorazowego odszkodowania. Na rozprawie w dniu 1.07.2019 r. doprecyzował, iż domaga się kwoty 18.340 zł, tj. 20 x 917 zł.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. R. urodził się w (...) r. W okresie 1.06.1990-30.11.2010 r. pełnił służbę w Policji, w ostatnim okresie jako aspirant sztabowy, zastępca Naczelnika Wydziału Prewencji.

Orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji Lekarskiej MSWiA we W. z dnia 23.11.2010 r. nr (...) uznano wnioskodawcę za całkowicie niezdolnego do pracy w Policji.

Orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji Lekarskiej MSWiA we W. z dnia 28.11.2011 r. nr (...) zaliczono wnioskodawcę do III grupy inwalidów. I ustalono, że inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą.

Pismem z dnia 13.02.2017 r. wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie mu jednorazowego odszkodowania w związku z uszczerbkiem na zdrowiu powstałym na skutek choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami służby w oparciu o ustawę z dnia 4.04.2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą.

Orzeczeniem (...) nr Wr- (...)- (...) Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW we W. z dnia 11.10.2018 r. stwierdzono u G. R. 20-procentowy uszczerbek na zdrowiu z powodu neurastenii z silną komponentą lękową (F 48.0, poz. 210 d), pozostający w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby.

Dowód: orzeczenie z 23.11.2010 r. k. 38—39

orzeczenie z 28.11.2011 r. k. 39-40

wniosek z dnia 13.02.2017 r. (akta orzecznicze),

orzeczenie z 11.10.2018 r. k. 9-12, 21-24

Wnioskiem z 5.12.2018 r. wnioskodawca domagał się przyznania jednorazowego odszkodowania za uszczerbek w wysokości 20% w związku z orzeczeniem (...) Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW we W. z dnia 11.10.2018 r.

Decyzją z 28.01.2019 r. nr (...) Komendant Wojewódzki Policji we W. odmówił przyznania jednorazowego odszkodowania pieniężnego z tytułu choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby.

Dowód: wniosek z 5.12.2018 r. k. 20

decyzja w aktach orzeczniczych (załącznik)

Uszczerbek spowodowany stwierdzoną u wnioskodawcy chorobą istniał przed zwolnieniem wnioskodawcy ze służby.

okoliczność bezsporna (potwierdzona przez pozwaną k. 62)

Wysokość jednorazowego odszkodowania za 20% uszczerbek na zdrowiu aktualna na dzień wydania decyzji, tj. 28.01.2019 r. wynosi 20 x 854,30 zł, tj. 17.086 zł.

okoliczność bezsporna

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 4.04.2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą, do postępowań w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych wszczętych a niezakończonych decyzją ostateczna przed wejściem w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

A contrario – do postępowań wszczętych po wejściu w życie wskazanej ustawy, zastosowanie znajdują jej przepisy, w tym także przepisy obowiązującego w okresie 1.07.2014-20.05.2019 r. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie ustalania uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu (Dz. U. z dnia 30 czerwca 2014 r.), wydanego na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą.

Zaburzenia, na jakie cierpi wnioskodawca są wskazane w poz. 210 d Rozporządzenia jako zaburzenia lękowe, co potwierdza orzeczenie (...) nr Wr- (...)- (...) Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW we W. z dnia 11.10.2018 r.

Podkreślenia wymaga, że na przepisy powołanej ustawy powoływała się w toku postępowania strona pozwana. Przeprowadzone przez organ postępowanie również znajdowało umocowanie – jak wynika ze zgromadzonej dokumentacji – w przepisach powołanej ustawy i powołanego rozporządzenia.

Jak stanowi art. 2 w/w ustawy, świadczenia odszkodowawcze przysługują:

1) funkcjonariuszowi Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Celno-Skarbowej, zwanemu dalej "funkcjonariuszem", który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku albo choroby;

2) członkom rodziny funkcjonariusza, który zmarł wskutek wypadku albo choroby.

Jak zaś wynika z art. 4 w/w ustawy, za chorobę uznaje się chorobę spowodowaną działaniem czynników szkodliwych występujących w środowisku służby albo chorobę, która została wymieniona w wykazie chorób pozostających w związku z pełnieniem służby, określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 32 ust. 1 albo 2. Za uszczerbek na zdrowiu doznany wskutek wypadku albo choroby, zwany dalej "uszczerbkiem na zdrowiu", uznaje się:

1) stały uszczerbek na zdrowiu, przez który należy rozumieć takie naruszenie fizycznej lub psychicznej sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, albo

2) długotrwały uszczerbek na zdrowiu, przez który należy rozumieć takie naruszenie fizycznej lub psychicznej sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, jednak rokuje poprawę.

Stopień uszczerbku na zdrowiu ustala się w procentach, przy czym suma procentów uszczerbków ustalonych dla poszczególnych uszkodzeń nie może przekraczać 100%.

Przepis art. 9 w/w ustawy stanowi, że jednorazowe odszkodowanie przysługuje, jeżeli funkcjonariusz albo funkcjonariusz zwolniony ze służby:

1) doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł wskutek wypadku w ciągu 3 lat od dnia wypadku;

2) doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby nie później niż w ciągu 3 lat od dnia zwolnienia ze służby;

3) zmarł wskutek choroby w ciągu 3 lat od dnia ustalenia uszczerbku na zdrowiu wskutek tej choroby, nie później jednak niż w ciągu 3 lat od dnia zwolnienia ze służby.

W niniejszej sprawie bezsporne było, że wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu przed zwolnieniem ze służby, co strona pozwana potwierdziła na rozprawie w dniu 1.07.2019 r. k. 62.

Oś sporu koncentrowała się w niniejszej sprawie wokół zarzutu organu, iż roszczenie powoda o świadczenie w postaci jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby uległo przedawnieniu. Organ argumentował, że skoro wnioskodawca wiedział o uszczerbku już 23.11.2010 r., czyli w dacie wydania orzeczenia Wojewódzkiej Komisji Lekarskiej MSWiA we W. nr (...), w którym uznano wnioskodawcę za całkowicie niezdolnego do pracy w Policji, to winien był on domagać się odszkodowania w ciągu 3 lat od wydania tej decyzji. Podniósł, że zgodnie z art. 107 ustawy o Policji, roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Skoro wskazany przepis, odnoszący się do otwartego katalogu świadczeń przysługujących Policjantowi, zakreśla wyraźnie 3-letni termin przedawnienia roszczeń o wypłatę świadczeń, zaś G. R. skierował wniosek o określenie procentowego uszczerbku na zdrowiu dopiero w dniu 13.02.2017 r., chociaż mógł to uczynić już 23.11.2010 r., to roszczenie zostało zgłoszone po upływie terminu przedawnienia, który upłynął w dniu 23.11.2013 r.

Wbrew stanowisku pozwanego organu, roszczenie odwołującego się nie uległo przedawnieniu. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 8.08.2007 r. II UK 23/07, po uznaniu przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 24 kwietnia 2002 r., P 5/01 (Dz.U. Nr 78, poz. 713, opublikowanym w dniu 19 czerwca 2002 r.) niekonstytucyjności art. 32 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.), jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (art. 9-11 tej ustawy) ma charakter świadczenia z ubezpieczenia społecznego i nie podlega przedawnieniu. Zgodnie z zasadą równości wobec prawa za nieulegające przedawnieniu uznać należy również per analogiam roszczenia oparte na przepisach ustawy z dnia 4.04.2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą.

Ponadto – nawet gdyby przyjąć, że roszczenie wnioskodawcy ulega przedawnieniu w terminie 3 lat od dnia jego wymagalności, to w ocenie Sadu Rejonowego nie sposób przyjąć, by roszczenie stało się wymagalne przed ustaleniem wysokości procentowego uszczerbku na zdrowiu, co nastąpiło mocą Orzeczenia (...) nr Wr- (...)- (...) Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW we W. z dnia 11.10.2018 r., w którym stwierdzono u G. R. 20-procentowy uszczerbek na zdrowiu z powodu neurastenii z silną komponentą lękową (F 48.0, poz. 210 d), pozostający w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby.

Jak wynika z art. 13 w/w ustawy, do ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji przyznającej odszkodowanie. Kwotę jednorazowego odszkodowania lub jego zwiększenia zaokrągla się do pełnych złotych w górę.

Wysokość jednorazowego odszkodowania należnego powodowi w przypadku uznania jego roszczenia co do zasady wyliczona na dzień wydania decyzji była w niniejszej sprawie bezsporna i wynosiła 20 x 854,30 zł, tj. 17.086 zł. Sąd nie znalazł podstaw do przyznania wnioskodawcy jednorazowego odszkodowania w wysokości obliczonej według stanu prawnego na dzień wyrokowania, tj. 18.340 zł, tj. 20 x 917 zł. Stanowisko, iż wysokość jednorazowego odszkodowania winna być ustalona według stawek aktualnych na dzień wydania decyzji (w tym odmawiającej świadczenia) jest w orzecznictwie utrwalone i wynika m.in. z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7.04.2009 r. (I UZP 2/09).

Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd skorzystał z dowodu z dokumentów, których wiarygodność i autentyczność nie budziła wątpliwości stron ani Sądu, a także treści opinii biegłych, która nie została zakwestionowana przez żadną ze strony i była jasna, kompletna i zrozumiała. Sąd pominął dowód z przesłuchania stron jako zbędny.

Z uwagi na powyższe Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt I sentencji wyroku, zaś w punkcie II oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, tj. w zakresie różnicy między wysokością żądanego a przyznanego jednorazowego odszkodowania.

Zgodnie z art. 98 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Jak zaś stanowi art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

W punkcie II wyroku Sąd Rejonowy na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 100 zd. 2 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zasądził zatem od organu rentowego na rzecz odwołującego się powoda kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, jako że odwołujący się uległ jedynie co do nieznacznej części jego żądania.

O kosztach sądowych, jak w punkcie III sentencji wyroku orzeczono w oparciu o art. 98 oraz art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 623 ze zm.).

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.