Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : sekr. sąd. Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2019 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. M.

przeciwko Towarzystwu (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. tytułem zadośćuczynienia kwotę 140.000,00 ( sto czterdzieści tysięcy ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 975,34 (dziewięćset siedemdziesiąt pięć 34/100 ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,

3.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 15.360,00 ( piętnaście tysięcy trzysta sześćdziesiąt ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 października 2015 r. do dnia zapłaty,

4.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 15.877,55 ( piętnaście tysięcy osiemset siedemdziesiąt siedem 55/100 ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 marca 2016 r. do dnia zapłaty,

5.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 22.492,00 ( dwadzieścia dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt dwa ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty,

6.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 657,00 ( sześćset pięćdziesiąt siedem ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty,

7.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. tytułem comiesięcznej renty kwotę 3.500,00 ( trzy tysiące pięćset ) zł płatną z góry do dnia 10 – ego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 14 października 2015 r.

8.  ustala odpowiedzialność pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na przyszłość za skutki zdarzenia z dnia 8 października 2014 r. dotyczące powoda R. M.,

9.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

10.  nie obciąża powoda R. M. kosztami procesu należnymi stronie pozwanej,

11.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 7.020,00 (siedem tysięcy dwadzieścia) zł tytułem obciążającej go części kosztów zastępstwa prawnego,

12.  nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 9.750,00 (dziewięć tysięcy siedemset pięćdziesiąt ) zł tytułem części opłaty sądowej od uiszczenia, której strona powodowa była zwolniona oraz kwotę 3.851,00 ( trzy tysiące osiemset pięćdziesiąt jeden ) zł tytułem zwrotu części wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 239/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 07 września 2019 r. pełnomocnik powoda R. M. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 975,34 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lutego 2015 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 15.360 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji wraz z ustawowymi odsetkami licznymi po upływie 30 dnia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty. Nadto pełnomocnik powoda wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4.071,83 zł tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb do płatnej do 10 dnia każdego miesiąca począwszy od września 2015 r. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do dnia zapłaty, o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość wobec od powoda za skutki zdarzenia z dnia 08 października 2014 r. oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł oraz opłatę skarbową od udzielonych pełnomocnictw w kwocie 34 zł, (pozew k. 2-18).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, (odpowiedź na pozew k. 124-131).

Wyrokiem wstępnym z dnia 11 kwietnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt I C 239/15 z powództwa R. M. przeciwko Towarzystwa (...) S.A. w W. Sąd Okręgowy w Sieradzu uznał roszczenia powoda R. M. w związku ze zdarzeniem z dnia 08 października 2014 r. za usprawiedliwione co do zasady, (wyrok wstępny SO w Sieradzu z dnia 11 kwietnia 2016 r. k. 243, wraz z uzasadnieniem 244-248).

W piśmie procesowym z dnia 01 marca 2019 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda R. M. rozszerzył powództwo i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 657 zł tytułem zwrotu kosztów remontu wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi po upływie 30 dnia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 22.492 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji, leczenia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi po upływie 30 dnia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma do dnia zapłaty (pismo pełnomocnika powoda k. 590-593).

W piśmie z dnia 14 maja 2019 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda po raz kolejny rozszerzył powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 975,34 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lutego 2015 r. od dnia zapłaty, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 15.360 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi po upływie 30 dnia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty. Nadto pełnomocnik powoda wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4.071,83 zł tytułem renty z tytułu zwiększonych potrzeb do płatnej do 10 dnia każdego miesiąca począwszy od września 2015 r. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do dnia zapłaty, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 591,55 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi po upływie 30 dnia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma z dnia 18 lutego 2016 r. do dnia zapłaty, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 19.774 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi po upływie 30 dnia od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma z dnia 18 lutego 2016 r. do dnia zapłaty. Pełnomocnik powoda wniósł także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 22.492 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji i leczenia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi po upływie 30 dni od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma z dnia 20 lutego 2019 r. do dnia zapłaty, o ustalenienie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość wobec od powoda za skutki z dnia 08 października 2014 r. oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, (pismo pełnomocnika powoda k. 729-738),

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Stan faktyczny sprawy, obrażenia odniesione przez powoda w wypadku i kwestia odpowiedzialności strony pozwanej za skutki wypadku były szczegółowo opisane w uzasadnieniu pisemnym sporządzonym przez Sąd po wydaniu wyroku wstępnego w niniejszej sprawie, są one znane obu stronom, wyrok się uprawomocnił, nie ma zatem konieczności ich powielania po raz kolejny i umieszczania w treści niniejszego uzasadnienia.

W treści niniejszego uzasadnienia Sąd odniesie się zatem tylko do tej części materiału dowodowego, który miał wpływ na wysokość zasądzonych świadczeń na rzecz powoda.

W toku postępowania Sąd przeprowadził dowody z opinii biegłych różnych specjalności na okoliczność ustalenia skutków wypadku na zdrowie powoda i jego funkcjonowanie.

Biegły z zakresu neurologii stwierdził, że z punktu widzenia jego specjalności łączny ubytek w stanie zdrowia powoda wynosi 60 %. Biegły wskazał, że skutki rozpatrywanego wypadku pod postacią niedowładu czterokończynowego są obecnie już stałe, stan zdrowia powoda już nie ulegnie poprawie, a wręcz przeciwnie, na skutek spastyki kończyn dolnych bardziej wyrażonego po stronie prawej nasilą się zmiany stawowe (staw kolanowy prawy ) z powikłaniami pod postacią znacznego bólowego ograniczenia ruchomości i narastania zaburzeń funkcji chodu. Skutki wypadku wykluczają powoda na stałe z pracy zawodowej rolnika na skutek zaburzenia funkcji przemieszczania się i funkcji poznawczych. Skutki wypadku na stałe zmieniły aktywność życiową powoda od poziomu samodzielności życiowej do poziomu osoby wymagającej częściowej opieki w zakresie podstawowych czynności samoobsługowych i oczekującej tej pomocy rodziny. Według kart leczenia znaczne dolegliwości bólowe u powoda (w tym także odleżyny) trwały do stycznia 2015 roku, a obecnie ze względu na znacznie wyrażona paraparezę i narastające zmiany stawowe kształtują się na średnim poziomie i niestety będą już miały charakter fluktuacyjny. Stan zdrowia powoda nie będzie on wykazywał cech poprawy. Na skutek obecnie wykazywanych objawów chorobowych można tylko wnosić iż jego stan zdrowia będzie się okresowo pogarszał ale długotrwała rehabilitacja utrzyma go przy życiu niestety w stopniu niższym niż średnia życia. W dalszej części opinii biegły podniósł, że obecnie powód wymaga pomocy osób trzecich w wymiarze około 3 godzin dziennie ze względu na zaburzenia funkcji samoobsługowych (okres od zakończenia leczenia rehabilitacyjnego). Natomiast w sensie pobytu w szpitalu do chwili stanięcia na nogi to wymagał całkowitej opieki i pielęgnacji przez 24 godziny na dobę ( był całkowicie zależny ), ale był to pobyt w szpitalu. W okresie rehabilitacji wymagał pomocy około 10-12 godzin na dobę. Biegły stwierdził, że aktualnie istnieje u powoda konieczność okresowej rehabilitacji i jest to sprawa spastyki kończyn dolnych z narastającymi zmianami zwyrodnieniowymi w obrębie dużych stawów. Łączny koszt uzasadnionych kosztów leczenia powoda wyniósł 3.449,33 zł, (dowód: opinia biegłego z dziedziny neurologii k. 374-378, opinia uzupełniająca k. 408-409).

Biegły z zakresu ortopedii wskazał, że oceniając stan zdrowia R. M. przez pryzmat jego specjalności przyjąć należy, że zakres obrażeń doznanych przez powoda obejmował głowę, klatkę piersiową, a także prawy staw kolanowy. Trwały uszczerbek na zdrowie powoda na skutek wypadku wynosi 10% i ma on charakter trwały albowiem możliwości zmniejszenia lub usunięcia dysfunkcji kolana prawego istnieją jedynie teoretycznie. Powód do chwili obecnej odczuwa i będzie odczuwał stale następstwa urazu przebytego w 2014 r., w tym następstwa obrażenia stawu kolanowego prawego. Na ograniczenie aktywności życiowej i zawodowej zasadniczy wpływ mają następstwa urazu czaszkowo-mózgowego. Następstwa obrażenia prawego stawu kolanowego nie generowały i nadal nie powodują istotnych dolegliwości bólowych. Rokowanie, ze względu na ogólny stan zdrowia powoda, jest niepomyślne. Celem poprawienia stabilności prawego stawu kolanowego, a tym samym funkcji prawej kończyny dolnej, zasadnym jest zaopatrzenie go odpowiednim stabilizatorem – ortezą. Z powodów ortopedycznych powód nie wymagał i nadal nie wymaga opieki innych osób w wykonywaniu czynności związanych z zaspokajaniem jego podstawowych potrzeb. Taka konieczność może wynikać z następstw obrażeń czaszkowo-mózgowych. Osoba z dysfunkcją jedynie stawu kolanowego w stopniu stwierdzonym u powoda nie wymaga opieki innych osób. Na aktualny stan zdrowia powoda zasadniczy wpływ mają następstwa urazu czaszkowo – mózgowego, a nie prawego stawu kolanowego. (dowód: opinia biegłego ortopedy k. 421-422).

Biegły z zakresu rehabilitacji medycznej wskazał, że w wyniku wypadku z dnia 8 grudnia 2014 roku powód doznał następujących obrażeń: uraz wielonarządowy, ostry krwiak podtwardówkowy nad prawą półkulą mózgu, złamanie kości skroniowej prawej, złamanie podstawy czaszki, pourazowe krwawienie podpajęczynówkowe, złamanie łuku jarzmowego prawego, złamanie żeber I i II po stronie prawej, prawostronna odma opłucnowa, stłuczenie płuc, co dało w efekcie końcowym niedowład czterokończynowy. Biegły wskazał, że podziela wnioski dotyczące uszczerbku na zdrowiu powoda określone przez biegłego sądowego z zakresu neurologii lek. med. B. D. w wysokości 60% oraz biegłego sądowego z zakresu ortopedii dr n. med. Z. P. w wysokości 10%. W dalszej części biegly podniósł, że powód odczuwał i nadal odczuwa skutki wypadku z dnia 8 grudnia 2014 roku. Następstwa urazu, którego powód doznał w wyniku wypadku mają zasadniczy wpływ na ograniczenie aktywności życiowej i zawodowej powoda. Obrażenia powoda mogły wiązać się ze znacznymi dolegliwościami bólowymi. Biegły nie jest w stanie określić jakie to mogło być natężenie bólu, ponieważ natężenie bólu wyznacza skala VAS, którą określa sam chory. Rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powoda są niekorzystne. Powód będzie wymagał stałej i systematycznej rehabilitacji tak aby stan zdrowia nie pogarszał się, a ulegał poprawie. Po wypadku z dnia 08 października 2014 roku powód wymagał całkowitej pielęgnacji i opieki osób trzecich przez 24 godziny na dobę. Wraz z poprawą stanu zdrowia, powód wymagał opieki osób trzecich w mniejszym wymiarze godzinowym (ze względu na to, że biegły nie monitorował przebiegu leczenia powoda trudno jest biegłemu precyzyjnie wskazać czas opieki nad powodem w poszczególnych miesiącach). Obecnie powód wymaga opieki osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie. powód wymaga stałej i systematycznej rehabilitacji. Powód wymagał i nadal wymaga korzystania z rehabilitacji. Rehabilitacja u powoda powinna być prowadzona do końca życia. Należy pamiętać, że skutki wypadku u powoda mają charakter trwały, więc powrót do pełnej sprawności będzie niemożliwy, natomiast konsekwentna i systematyczna rehabilitacja może poprawić sprawność uszkodzonych części ciała. Według biegłego zalecane zabiegi to: ćwiczenia indywidualne, ćwiczenia czynne- wolne, masaż suchy, masaż wirowy kkg i kkd, pole magnetyczne niskiej częstotliwości, ultradźwięki, laser biostymulacyjny i inne. O doborze odpowiednich zabiegów fizjoterapeutycznych, ich intensywności oraz o ewentualnym zakończeniu rehabilitacji powinien decydować lekarz prowadzący. Powód będąc osobą ubezpieczoną może korzystać z rehabilitacji ambulatoryjnej, ośrodka lub oddziału dziennego oraz sanatorium w ramach NFZ. Powód powinien regularnie korzystać z rehabilitacji ambulatoryjnej 3 razy w ciągu roku oraz pobytu w ośrodku lub oddziale dziennym ewentualnie sanatorium raz w roku świadczonych w ramach NFZ. Jeżeli nie będzie można zapewnić systematycznej rehabilitacji w ramach NFZ (np. kolejki oczekujących lub inne), powód powinien korzystać z rehabilitacji prywatnej, dla zapewnienia ciągłości leczenia. Koszt rehabilitacji prywatnej uzależniony jest od ośrodka w którym powód będzie rehabilitowany i obowiązującego w nim cennika. Według biegłego średni koszt rehabilitacji prywatnej może wynosić ok. 100 zł za godzinę rehabilitacji (cena uzależniona jest od rodzaju zabiegu). Powód nie wymaga rehabilitacji świadczonej w warunkach domowych. Biorąc pod uwagę stan zdrowia powoda, zakres i częstotliwość zabiegów rehabilitacyjnych finansowanych ze środków publicznych zasadne było korzystanie z odpłatnej rehabilitacji prywatnej, która miała na celu zmniejszenie skutków wypadku. Należy pamiętać, że powód korzystając z zabiegów prywatnych chciał doprowadzić do jak najszybszego powrotu do zdrowia. Koszty leczenia powoda wskazane w fakturach i rachunkach są uzasadnione. Z punku widzenia oceny „tylko rehabilitacyjnej" powód jest zdolny do samodzielnej egzystencji. Powód może wykonywać wszystkie czynności samoobsługowe. Powód nie może wykonywać długotrwałych prac, czynności precyzyjnych oraz długotrwałego chodzenia. Biorąc pod uwagę postępowanie rehabilitacyjne oraz możliwości regeneracyjne organizmu na dzień badania stwierdzam, że powód porusza się o kulach łokciowych, a nie o balkoniku, wymaga pomocy osób drugich tylko w niektórych czynnościach życia codziennego i nie wymaga już całodobowej opieki rehabilitacyjnej. Biegły z zakresu rehabilitacji zaburzenia zachowania oraz pamięci pozostawia do opiniowania przez biegłego psychiatrę, (dowód: opinia biegłego do spraw rehabilitacji medycznej k. 473-483, opinia uzupełniająca k. 509-510).

Biegli z zakresu psychiatrii oraz psychologii w treści swojej opinii łącznej podnieśli, że oceniając stan zdrowia powoda z punktu widzenia ich specjalności, w dniu 08 października 2014 r. powód uczestniczył w wypadku, w wyniku którego doznał poważnych obrażeń, w tym poważnego urazu głowy. Konsekwencją doznanych obrażeń jest u powoda trwałe uszkodzenie tkanek mózgu występujące w postaci zmian organicznych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Klinicznie uszkodzenie tkanki mózgowej manifestuje się otępieniem wielozawałowym o nagłym początku. W wyniku tych zaburzeń w obrazie klinicznym występuje wtórne obniżenie wyższych czynności psychicznych do poziomu otępienia w stopniu umiarkowanym. Stwierdzone dysfunkcje mają charakter trwały. W aktualnym stanie psychicznym powód jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, wymaga stałej pomocy innych osób, nie jest zdolny do podejmowania racjonalnych decyzji. U powoda wobec tego wystąpił trwały uszczerbek na zdrowiu, który spowodował niezdolność do samodzielnej egzystencji. Bezpośrednio po wypadku u R. M. wystąpił szereg poważnych zaburzeń fizycznych, które również skutkowały głębokimi zaburzeniami stanu psychicznymi. W wyniku leczenia uzyskano pewną poprawę stanu psychofizycznego oraz jego stabilizację. Obecnie manifestuje się to diagnozowanym przez biegłych zespołem chorobowym. Zdaniem biegłych rokowanie na przyszłość powoda jest niepomyślne, otępienie będzie się wraz z wiekiem pogłębiać, a wypadek i jego skutki zapewne przyczyni się do skrócenia okresu przeżycia powoda. Analizując dokumentację medyczną i badanie powoda należy stwierdzić, iż nie ma dowodów na występowanie u powoda zaburzeń psychicznych przed 18 października 2014r. Wobec tego stwierdzane przez biegłych zaburzenia psychiczne są wyłącznym następstwem wypadku z tegoż dnia. (opinia sądowo psychiatryczna -psychologiczna k. 522-535).

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się na powołanych dowodach, w szczególności: zeznaniach świadków G. M. i M. M., dowodach z dokumentacji medycznej - nie budzących wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy i nie kwestionowanych przez którąkolwiek ze stron oraz na dowodach z opinii biegłych różnych specjalności. Skutki wypadku jakiemu uległ R. M., trwałość tych skutków oraz możliwość ich ustąpienia zostały ustalone na podstawie opinii biegłych: ortopedii-traumatologii, psychiatrii, psychologii, neurologii, rehabilitacji medycznej. Opinie przez nich sporządzone Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Treść tych opinii oparta została na badaniu powoda i jego dokumentacji medycznej przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegli wyjątkowo szczegółowo i obszernie opisali stan zdrowia powoda zarówno ten po wypadku, jak i obecny, bazując przy tym na szerokiej dokumentacji medycznej R. M., a nadto na wnioskach wynikających z jego badań, ustalając procentowy uszczerbek na zdrowiu oraz charakter obrażeń powoda uwzględnili również swoje wieloletnie doświadczenie. Nie dostrzeżono przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów. Należy zwrócić uwagę również na to, że stan faktyczny w sprawie miał charakter bezsporny co do faktu zaistnienia zdarzenia, w wyniku którego powód odniósł obrażenia, a odpowiedzialność strony pozwanej została przesadzona odrębnym wyrokiem wstępnym. Odnośnie dolegliwości bólowych należy mieć na względzie to, że ból jest indywidualnie odczuwany przez każdego człowieka i stopień jego nasilenia mógł zostać ustalony jedynie na podstawie przesłuchania bliskich powoda, co pozwoliło w sposób przybliżony określić okres jego występowania oraz stopień intensywności. Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na także na dokumentach znajdujących się w aktach oraz na opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Zwłaszcza ten ostatni dowód okazał się na tyle istotny, że pozwolił na ustalenie kto odpowiadał za zaistnienie wypadku z dnia 08 października 2014 r. i jaka była w nim rola powoda. Sąd oddalił wnioski dowodowe strony powodowej o przesłuchanie świadków R. A., K. S. oraz M. J., albowiem okoliczności na jakie przywołani świadkowie mieli zeznawać zostały wyjaśnione w toku postępowania przez co ich słuchanie było zbędne i zmierzało do nieuzasadnionego przewlekania postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Roszczenia strony powodowej w części zasługiwały na uwzględnienie.

W ocenie Sądu nie sposób zgodzić się z podniesionym przez stronę pozwaną zarzutem przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody. Opiniujący w niniejszej sprawie biegły z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy w sposób jednoznaczny przyznał, że otwór, przez który w momencie wypadku wypadł poszkodowany nie wymagał dodatkowego zabezpieczenia ponad zamykającą go pokrywę oraz, że zgodnie ze wskazanymi w opinii przepisami powód nie był zobligowany do montażu barierek ochronnych, a zatem nie sposób uznać, aby naruszył zasady BHP. W świetle powyższych twierdzeń, które Sąd Okręgowy w Sieradzu w niniejszym składzie w pełni podziela uznać należało, iż zarzut przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody nie zasługuje na uwzględnienie.

Art. 445 § 1 k.c. określa, że w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, wywołanego czynem niedozwolonym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W niniejszym postępowaniu powód dochodził m.in. zadośćuczynienia za doznaną w wyniku wypadku szkodę niemajątkową tzw. krzywdę. Sąd, procedując w zakresie wysokości zadośćuczynienia, za punkt wyjścia uznał przede wszystkim ustalenie rzeczywistych następstw zdarzenia, któremu uległ powód, ponieważ jego wysokość zależy od skali urazów, przyjmując w uproszczeniu, że im szerszy zakres urazów, tym większa krzywda powoda. Na rozmiar krzywdy składają się wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne, ich intensywność i długotrwałość, nieodwracalny charakter. Kolejnym elementem jest wiek pokrzywdzonego, z reguły bowiem intensywność cierpień z powodu kalectwa jest silniejsza u człowieka młodego – co winno wpłynąć na podwyższenie zadośćuczynienia.

Ustalając rozmiar krzywdy powoda, sąd miał na uwadze, iż jest on osobą starszą, w związku ze zdarzeniem odczuwał silny ból, przebył hospitalizację, był poddawany zabiegom operacyjnym, a następnie musiał korzystać i korzysta nadal z rehabilitacji. Aktualnie trwały uszczerbek na zdrowiu powoda określony został przez biegłego neurologa na 60%, a przez biegłego ortopedę na 10 %. Podnieść należy, iż u R. M. w następstwie wypadku doszło między innymi do trwałego uszkodzenia tkanek mózgu występującego w postaci zmian organicznych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Uszczerbek ten spowodował niezdolność do samodzielnej egzystencji powoda. Bezpośrednio po wypadku u R. M. wystąpił szereg poważnych zaburzeń fizycznych, które również skutkowały głębokimi zaburzeniami stanu psychicznego. Co szczególnie istotne stwierdzone dysfunkcje mają charakter trwały. Dokonując wskazanych ustaleń sąd oparł się na opinii biegłych lekarzy różnych specjalności, które były wyczerpujące i zawierały jasne, logiczne wnioski. W tej sytuacji kwota, która w ocenie sądu winna zrekompensować poniesioną przez powoda krzywdę związaną z zaistnieniem zdarzenia szkodowego, wynosi 140.000 zł. Wskazana kwota jest znacząca, ale nie na tyle wysoka, aby można ją było ocenić jako wygórowaną i nieuzasadnioną w konkretnych okolicznościach przedmiotowej sprawy. W zakresie odsetek Sąd orzekł, iż są one należne od dnia 17 lutego 2015 r. to jest od dnia następnego po dniu kiedy pozwany zajął ostateczne stanowisko procesowe w sprawie, (patrz k. 24).

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Z faktur oraz rachunków załączonych przez stroną powodową do pozwu jednoznacznie wynika, iż powód poniósł koszty leczenia w wysokości 975,34 zł oraz koszty rehabilitacji w wysokości 15.360,00 zł. Tym samym Sąd w pkt. 2 wyroku zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A z siedzibą w W. kwotę 975,34 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 lutego 2015 r. to jest od dnia następnego po dniu kiedy pozwany zajął ostateczne stanowisko procesowe w sprawie, zaś w pkt. 3 wyroku zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A z siedzibą w W. kwotę 15.360,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 października 2015 r., to jest z upływem 30 dniowego terminu od dnia doręczenia pozwu. Nadto w oparciu o tą samą podstawę związaną z poniesionymi kosztami rehabilitacji Sąd w oparciu o opinie biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej mgr P. M., który uznał te koszty za w pełni zasadne, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 15.877,55 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 marca 2016 r., to jest z upływem 30 dniowego terminu od dnia doręczenia pisma rozszerzającego powództwo w tym zakresie, o czym orzekł w pkt. 4 wyroku oraz w oparciu o poniesione koszty leczenia i rehabilitacji od pozwanego na rzecz powoda kwotę 22.492 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 08 kwietnia 2019 r., to jest z upływem 30 dniowego terminu od dnia doręczenia pisma rozszerzającego powództwo w tym zakresie, o czym orzekł w pkt. 5 wyroku. W związku z poniesionymi i udokumentowanymi przez stronę powodową kosztami dostosowania łazienki do potrzeb powoda Sąd zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. na rzecz powoda R. M. kwotę 657,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 08 kwietnia 2019 r., to jest z upływem 30 dniowego terminu od dnia doręczenia pisma rozszerzającego powództwo w tym zakresie, o czym orzekł w pkt. 6 wyroku.

Strona powodowa dochodziła w niniejszym postępowaniu renty z tytułu zwiększonych potrzeb wynikających z konieczności ponoszenia stale kosztów leczenia i rehabilitacji medycznej. Przypomnieć w tym miejscu należało, iż zgodnie z treścią art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Celem wskazanej regulacji jest naprawienie szkody przyszłej wyrażającej się w wydatkach na zwiększone potrzeby oraz w braku możliwości osiągnięcia tych zarobków i korzyści majątkowych, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć w przyszłości, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Przenosząc treść powyższej regulacji na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż przedkładając rachunki oraz faktury za zakupów leków, środków higienicznych, środków ortopedycznych i pomocniczych oraz za zakup paliwa celem dojazdów do placówek leczniczych stwierdzić należy, że strona powodowa w sposób należyty wykazała, iż w związku z aktualnym stanem zdrowia związanym z zaistniałym wypadkiem zwiększyły się potrzeby powoda. Z zeznań żony powoda wynika, że dziennie wymaga on opieki przez okres 6 h, co przy wynagrodzeniu za 1 h opieki na poziomie 10 zł generuje kwotę 1.800 zł miesięcznie. Nadto koszt miesięczny koniecznej rehabilitacji powoda wynosi 1.200 zł, zaś miesięczny koszt zakupu leków wynosi 200 zł. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, iż wskutek wypadku R. M. stał się osobą niepełnosprawną, uzależnioną od pomocy osób trzecich w pkt 7 wyroku sąd zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda tytułem comiesięcznej renty kwotę 3.500 zł płatną z góry do 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 14 października 2015 r. W zakresie wymagalności świadczenia rentowego wskazać należy, że na etapie przedsądowym powód nie żądał renty, a roszczenie w tym zakresie sprecyzował dopiero w pozwie, zaś pozwany ustosunkował się do tego roszczenia w odpowiedzi na pozew z dnia 14 października 2015 r.

Jeżeli chodzi o zgłoszone przez powoda roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z dnia 08 października 2014 roku mogące wystąpić w przyszłości u powoda, to podnieść należy, że nadal zachowuje aktualność pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1970 r., sygn. III PZP 34/69, OSNCP 1970/12/217, iż w sprawie o naprawienie szkody wynikłej z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia zasądzenie określonego świadczenia nie wyłącza jednoczesnego ustalenia w sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia. Szkody na osobie nie zawsze powstają jednocześnie ze zdarzeniem, które wywołało uszkodzenie ciała. Są one z istoty swej rozwojowe. Poszkodowany z reguły nie może w chwili wszczęcia procesu dochodzić wszystkich roszczeń, jakie mogą mu przysługiwać z określonego stosunku prawnego. Następstwa bowiem uszkodzenia ciała są z reguły wielorakie i zwłaszcza w wypadkach cięższych uszkodzeń wywołują niekiedy skutki, których dokładnie nie można określić ani przewidzieć, gdyż są one zależne od indywidualnych właściwości organizmu, osobniczej wrażliwości, przebiegu leczenia i rehabilitacji oraz wielu innych czynników. Przy uszkodzeniu ciała lub doznaniu rozstroju zdrowia poszkodowany może określić podstawę żądanego odszkodowania jedynie w zakresie tych skutków, które już wystąpiły, natomiast nie może określić dalszych skutków jeszcze nie ujawnionych, których jednak wystąpienie jest prawdopodobne. Często bowiem nie da się przewidzieć wszystkich następstw rozstroju zdrowia, chociaż nie można wyłączyć wystąpienia w przyszłości dalszych następstw uszkodzenia ciała obok tych, które się już ujawniły. Artykuł 189 k.p.c. nie stoi zatem na przeszkodzie jednoczesnemu wytoczeniu powództw o świadczenie i o ustalenie w sytuacji, gdy ze zdarzenia wyrządzającego szkodę w postaci uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przysługują już poszkodowanemu określone świadczenia, ale z tego samego zdarzenia mogą się ujawnić w przyszłości inne jeszcze szkody, których dochodzenie nie jest na razie możliwe. Jak wynika z opinii biegłych sądowych, u powoda leczenie nie zostało zakończone i rokowania co do stanu zdrowia powoda są niepomyślne. Dowody przeprowadzone w sprawie, w postaci opinii biegłych, pozwalają na wnioskowanie o możliwości wystąpienia w przyszłości nieustalonych obecnie skutków zdarzenia z dnia 08 października 2014 roku. Tym samym, powód poprzez swego pełnomocnika sprostał obowiązkowi (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.) udowodnienia zasadności powództwa opartego na treści art. 189 k.p.c. Należy bowiem uznać, że powód ma interes prawny w ustaleniu na przyszłość odpowiedzialności za skutki wypadku, któremu uległ. Powyższe roszczenie podlegało zatem uwzględnieniu (punkt 8 wyroku).

W pozostałym zakresie nieuwzględnionym w punktach 1-8 wyroku, Sąd powództwo oddalił (punkt 9 wyroku).

Kierując się dyspozycją art. 102 k.p.c. oraz mając na uwadze stan zdrowia powoda oraz jego trudną sytuację majątkową i życiową Sąd nie obciążył powoda R. M. kosztami procesu należnymi stronie pozwanej. P. wygral proces w 65 %. W oparciu o treść art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze Sąd zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 7.020 zł tytułem obciążającej go części kosztów zastępstwa prawnego, o czym orzeczono w pkt 11 wyroku. W pkt 12 wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 9.750 zł tytułem części opłaty sądowej od uiszczenia której strona powodowa była zwolniona, przy uwzględnieniu stosunku, w którym przegrał sprawę oraz kwotę 3.851 zł tytułem zwrotu części wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa. Podstawę prawną tego rozstrzygnięcia stanowił art. 113 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2019.785 j.t.).