Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Harasimiuk

Protokolant: Jagoda Kasińska

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko M. T.

o zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od M. T. na rzecz (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 106.772,80 zł. (sto sześć tysięcy siedemset siedemdziesiąt dwa złote osiemdziesiąt groszy) z odsetkami umownymi liczonymi od kwoty 84.420 (osiemdziesiąt cztery tysiące czterysta dwadzieścia) złotych od dnia 10 października 2018 r. do dnia zapłaty w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku z zastrzeżeniem, że wysokość tych odsetek w stosunku rocznym nie może przekraczać odsetek maksymalnych za opóźnienie;

II.  w pozostały zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza M. T. na rzecz (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 1261,69 (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

IV.  w pozostałym zakresie nieuiszczone koszty sądowe przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;

Sygn. akt I C 726/17

UZASADNIENIE

(...) Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. (dalej jako (...) S.A. w W.) pozwem z 29 listopada 2016 r. wniosła o zasądzenie od M. T. na jej rzecz kwoty 100.625,45 zł oraz dalszych odsetek naliczanych od dnia następnego po dniu wystawienia wyciągu z ksiąg banku, obliczonych od kwoty niespłaconego kapitału, tj. od kwoty 94.312,70 zł według zmiennej stopy procentowej wyznaczonej jako 4-krotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym z zastrzeżeniem, że od dnia 1 stycznia 2016 r. wysokość tych odsetek nie może przekraczać w stosunku rocznym wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie wynikających z art. 481 § 2 ¹ k.c. Nadto, strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych (k.5-7).

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że 7 listopada 2013 r. powódka udzieliła pozwanemu kredytu w wysokości 141.588,79 zł. Powódka podała, iż pozwany nie wywiązał się z obowiązku terminowego spłacania kredytu dochodzona. Powyższe skutkowało wypowiedzeniem umowy kredytu, który stał się wymagalny 16 listopada 2016 r. Wyjaśniono, że na dochodzoną kwotę 100.625,45 zł składa się: należność główna w kwocie 94.312,70 zł, odsetki 5.997,75 zł stanowiące różnicę pomiędzy sumą odsetek umownych naliczonych w związku z udzieleniem kredytu w kwocie 23.680,39 zł i odsetek karnych w kwocie 1.249,25 zł , a sumą odsetek zapłaconych przez pozwanego w kwocie 1.8931,89 zł oraz koszty, opłaty i prowizje 315 zł.

W dniu 4 kwietnia 2017 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu (k.8).

Pozwany M. T. wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (k. 8v-9).

Pozwany w uzasadnieniu sprzeciwu potwierdził, że zawarł z powódką umowę pożyczki. Podał, że ze zobowiązań finansowych wywiązywał się regularnie do momentu utraty pracy. Dodał, że pomimo braku zatrudnienia starał się w miarę swoich możliwości spłacać zadłużenie. Pozwany stanął na stanowisku, iż powódka powinna w pierwszej kolejności zakończyć spór w sposób polubowny.

Wniesienie sprzeciwu skutkowało przekazaniem sprawy do sądu według właściwości ogólnej.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał powództwo co do zasady i związku z uiszczonymi przez pozwanego kwota po jego wytoczeniu, cofnął pozew co do kwoty 2.724,52 zł. Wskazano, iż roszczenie zmieniło strukturę i na datę sporządzenia pisma (09/08/2017 r.) wynosi 103.532,65 zł. wraz z dalszymi odsetkami do kwoty 91.588,18 zł. od dnia 10 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, obliczonymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, wynikających z art. 481 § 2 ¹ k.c. W uzasadnieniu stanowiska wskazano, iż sytuacja materialna pozwanego jest tego rodzaju, iż nie zapewnia wierzycielowi zaspokojenia w ratach deklarowanych przez pozwanego, a zatem rozłożenia należności na raty prowadziłoby do udzielenia ochrony dłużnikowi kosztem interesu wierzyciela, a co za tym idzie brak jest podstaw do zastosowania w stosunku do pozwanego dobrodziejstwa płynącego z dyspozycji art. 320 k.p.c.(k. 16 – 18v)

Na terminie rozprawy 12 września 2018 r. pozwany oświadczył, że nie kwestionuje wysokości swojego zadłużenia aczkolwiek uiszcza kolejne wpłaty na poczet zadłużenia. Ponownie wyraził chęć zawarcia ugody z powódką (k.99-100).

Powódka pismem procesowym z 11 października 2018 r. cofnęła pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 12.726,35 zł i wniosła o umorzenie postępowania w tym zakresie. Strona powodowa podała, że tę kwotę pozwany uiścił po dacie wystawienia wyciągu z ksiąg banku.

Nadto, powódka wskazała, że na dzień 9 października 2018 r. aktualny stan zadłużenia wynosi:

- 90.933,88 zł z tytułu należności głównej,

- 22.037,80 zł z tytułu odsetek za okres od 07 listopada 2013 r. do 09 października 2018 r.

- oraz dalsze odsetki naliczane od dnia 10 października 2018 r. do dnia zapłaty obliczane od kwoty kapitału 90.933,88 zł. według czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku z zastrzeżeniem, że od dnia 01 stycznia 2016 r. wysokość tych odsetek nie może przekraczać w stosunku rocznym wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, wynikających z art. 481 § 2 ¹ k.c.

- i kwota 315,00 zł z tytułu kosztów, opłat i prowizji (k.109-110v).

Postanowieniem z 13 listopada 2018 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie umorzył postępowanie w sprawie co do kwoty 12.726,35 zł (k.113-113v).

W piśmie z 17 stycznia 2019 r. powód nie wyraził zgody na zawarcie ugody i podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. (k. 60, k. 109 – 110v, k.116-116v)

Na terminie rozprawy 23 stycznia 2019 r. pozwany oświadczył, że nie kwestionuje rozliczenia przedstawionego przez powódkę (k.118).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. w W. zawarła z M. T. 7 listopada 2013 r. umowę pożyczki gotówkowej o nr (...) w wysokości 141.588,79 zł na okres 7 listopada 2013 r. – 8 listopada 2019 r. Kwotę pożyczki pomniejszono o prowizję jej udzielenia 200 zł i opłatę za ochronę ubezpieczeniową 20.388,79 zł. Pożyczkobiorca otrzymał zatem do dyspozycji kwotę pożyczki w wysokości 120.000 zł. Oprocentowanie nominalne pożyczki wynosiło 7% w stosunku rocznym i było stałe w okresie obowiązywania umowy. Kwota naliczonych odsetek umownych od udzielonej pożyczki wyniosła 32.248,73 zł. Wyliczono, że całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę na dzień zawarcia umowy wyniosła 173.837,52 zł: całkowita kwota pożyczki 120.000 zł, odsetki umowne w kwocie 32.248,73 zł i opłata za ochronę ubezpieczeniową w kwocie 20.388,79 zł. Pożyczkobiorca zobowiązał się do terminowej spłaty pożyczki wraz z odsetkami w 72 ratach miesięcznych, płatnych do 8 dnia każdego kolejnego miesiąca, począwszy od 8 grudnia 2013 r. Na dzień udzielenia pożyczki kwota miesięcznej raty pożyczki powiększona o opłatę za prowadzenie rachunku przez Bank wyniosła 2.414,41 zł.

Spłaty miesięczne miano zaliczać w pierwszej kolejności na pokrycie zapadłych wymagalnych spłat miesięcznych (począwszy od najstarszych płatności, w kolejności: opłata za prowadzenie rachunku, rata pożyczki w kolejności: kapitał, odsetki), a w drugiej kolejności na pokrycie kolejno: zaległych opłat i prowizji, innych kosztów, odsetek karnych. Postanowiono, że Bank będzie pobierał środki z rachunku w terminach zapadalności raty. W przypadku, gdyby środki zgromadzone na rachunku nie wystarczyły na pokrycie w całości lub w części wymaganej spłaty miesięcznej, Bank miał dokonać sprawdzenia salda rachunku i pobrać wymaganą kwotę lub jej część. Strony uzgodniły, że na zaakceptowany przez Bank wniosek Pożyczkobiorcy możliwa była zmiana harmonogramu spłat pożyczki. Zmiana harmonogramu spłaty pożyczki wymagała zmiany umowy pożyczki.

Przyjęto również, że za okres opóźnienia w spłacie raty lub jej części Bank naliczy odsetki od zadłużenia przeterminowanego (odsetki karne). W przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki Bank miał podjąć czynności zmierzające do spłaty zaległych należności. Strony postanowiły także, że w razie opóźnienia Pożyczkobiorcy w zapłacie dwóch pełnych rat, Bank będzie miał prawo wypowiedzieć Umowę z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia po uprzednim wezwaniu Pożyczkobiorcy listem zwykłym do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Natomiast Pożyczkobiorca był zobowiązany do spłaty całości zadłużenia w terminie 30 dni od dnia złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Po upływie okresu wypowiedzenia całość należności Banku stawała się zadłużeniem przeterminowanym (dowód: umowa pożyczki wraz z załącznikami k.41-52).

Od daty zawarcia umowy M. T. dokonał następujących wpłat:

(dowód: zestawienie wpłat k.32).

Z uwagi na nieterminowe spłacanie rat przez M. T., (...) S.A. w W. 9 sierpnia 2016 r. skierowała do pozwanego przedegzekucyjne wezwanie do uregulowania zaległości w łącznej kwocie 22.568,73 zł. Pismo zostało doręczone 19 sierpnia 2016 r. (dowód: przedegzekucyjne wezwanie wraz z potwierdzeniem odbioru k.34-35).

Natomiast 5 października 2016 r. (...) S.A. w W. wypowiedziała M. T. umowę pożyczki z 7 listopada 2013 r. w całości z 30-dniowym okresem wypowiedzenia. Podano, że po upływie okresu wypowiedzenia cała należność z tytułu udzielonej pożyczki stanie się wymagalna. Dodano, że pożyczkobiorca jest obowiązany do niezwłocznego, nie później niż w terminie 30 dni od otrzymania pisma, zwrotu wykorzystanej pożyczki wraz z odsetkami. Wypowiedzenie doręczono 17 października 2016 r. (dowód: wypowiedzenie umowy k.33, potwierdzenie odbioru k.36).

(...) S.A. w W. 25 listopada 2016 r. wystawiła wyciąg z ksiąg banku na łączną kwotę 100.625,45 zł: należność główna w kwocie 94.312,7 zł; odsetki za okres od 7 listopada 2013 r. w kwocie 5.997,75 zł do dnia wystawienia wyciągu z ksiąg banku; opłaty i prowizje w kwocie 315 zł (monit do klienta z 28.12.2015 r. – 15 zł, wizyta windykacyjna z 29.01.2016 r. – 100 zł, monit do klienta z 1.03.2016 r. – 15 zł, monit do klienta z 6.04.2016 r. – 15 zł, wizyta windykacyjna z 1.06.2016 r. – 100 zł, monit do klienta z 5.07.2016 r. – 15 zł, list przedegzekucyjny z 11.08.2016 r. – 15 zł, wypowiedzenie umowy z 7.10.2016 r. – 20 zł, opłata za WKB z 26.11.2016 r. – 20 zł). Podano, że dalsze odsetki, które obciążają dłużnika od dnia następnego po dniu wystawienia wyciągu do dnia zapłaty, obliczone od kwoty 94.312,70 zł, naliczane będą w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Wysokość odsetek na dzień wystawienia wyciągu wynosiła 10,00% w stosunku rocznym (dowód: wyciąg z ksiąg banku k.25-26v).

Po wystawieniu wyciągu z ksiąg rachunkowych M. T. dokonał dalszych spłat:

(dowód: zestawienie wpłat k.32).

Pismem z 19 grudnia 2017 r. M. T. wystąpił do (...) S.A. w W. z prośbą o zawarcie ugody. Podkreślił, że do października 2015 r. spłacał terminowo pożyczkę. Dodał, że od sierpnia 2016 r. ponownie przelewał środki na spłatę kredytu. Zaproponował spłacanie miesięcznych rat w wysokości 1.100 zł (dowód: potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia k.68, pismo z 19 grudnia 2017 r. k.69).

W związku z uiszczaniem przez M. T. kwot w różnej wysokości na rzecz powodowego Banku na dzień 09 października 2018 r. dokonano zestawienia i rozksięgowania wpłat pozwanego po wystawieniu wyciągu z ksiąg Banku i zaliczono kwotę 12.726,35 zł na poczet należności Banku, przy czym wpłaty dokonane od 10 sierpnia 2016 r. nie zostały ujęte w rozliczeniu na datę wystawienia wyciągu z ksiąg Banku i zaliczono je w następujący sposób: 9.892,72 zł na poczet kapitału i 2.833,64 zł. na poczet odsetek. Cofnięto też pozew ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 12.726,35 zł (k. 32 zestawienie wpłat, k. 109 – 110 rozksięgowanie).

Oznacza to, iż po uprawomocnieniu się postanowienia z 13 listopada 2018 r. należność Banku w stosunku do M. T. na dzień 09 października wynosiła kwotę 84,420 zł z tytułu kapitału, 22.037,80 zł z tytułu odsetek za okres od 07 listopada 2013 r. do 09 października 2018 r. i 315,00 zł z tytułu kosztów, opłat i prowizji (wyliczenia nie kwestionowane przez pozwanego), co łącznie na datę zamknięcia rozprawy w ramach żądania pozwu stanowiło kwotę 106.772,80 zł wraz z dalszymi odsetkami liczonymi od 10 października 2018 r. do dnia zapłaty obliczanymi od kwoty kapitału, tj. od kwoty 84.420,00 zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku z zastrzeżeniem, że wysokość odsetek w stosunku rocznym nie może przekraczać odsetek maksymalnych za opóźnienie.

W dacie zawarcia umowy pożyczki z powodowym Bankiem M. T. był zatrudniony od 02/11/2009 r. jako Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem netto 17.490,00 zł (k. 52 – kopia zaświadczenia). Obecnie M. T. ma zobowiązania kredytowe w stosunku do (...) Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W., Banku (...) S.A. i Banku (...) na około 385.000,00 zł W dacie zamknięcia rozprawy nie świadczył pracy, gdyż w grudniu 2018 r. zlikwidowano jego stanowisko pracy w PPHU (...), gdzie był zatrudniony jako specjalista ds. dystrybucji i została mu wypowiedziana umowa o pracę. Dodatkowo miał wylew i pozostaje na zwolnieniu lekarskim. Poszukuje pracy. Ma też zobowiązania alimentacyjne na dwójkę dzieci w kwocie 3000 złotych miesięcznie – na podstawie umowy podpisanej z matką dzieci. (zeznania pozwanego w charakterze stronnym: e-protokół z 23/01/2019 r., k. 119 – protokół pisemny, k. 71 – 74, 75-79 ugody (...) na łączną kwotę 89.783,39 zł k. 81 – 86 ugody z (...) Bank (...) S.A. na dzień 15 stycznia 2018 r. na kwotę 162.393,17, k.. 80 – zobowiązanie).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie ww. dokumentów urzędowych i prywatnych, którym Sąd dał wiarę w ramach zakreślonych dyspozycjami art. 244 i 245 k.p.c., nadto żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności ani prawdziwości, nie wzbudziły też one wątpliwości Sądu, co do czasu i miejsca ich powstania, oraz na podstawie zeznań pozwanego M. T. w charakterze strony, które w ocenie Sądu były szczere i spójne, korespondowały ze złożonymi do akt sprawy przez strony dokumentami, oraz pozwoliły na ustalenie możliwości zarobkowych i płatniczych pozwanego na datę zamknięcia rozprawy, co umożliwiło ocenę zasadności wniosku pozwanego o rozłożenie świadczenia na raty, gdyż ku temu zmierzała jego propozycja ugody skierowana do powodowego Banku.

W tym miejscu podkreślania wymaga, iż wyciągi z ksiąg rachunkowych powoda mogą być oceniane jedynie jako dokumenty prywatne – a zatem korzystają z przymiotu autentyczności i są dowodem na to, iż powódka złożyła oświadczenia we wskazanej w nich treści. Dokumenty prywatne nie korzystają w przeciwieństwie do dokumentów urzędowych z domniemania prawdziwości zawartych w nich oświadczeń. nie są więc dowodem na to, iż powódka ma w stosunku do pozwanego wierzytelność w wysokości wskazanej w tych dokumentach (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 824/14, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt V CSK 503/16, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2011 r., P 1/10).

Charakter dowodowy dokumentów, złożonych przez powódkę na okoliczność zasadności wysokości dochodzonej pozwem kwoty, nie budzi wątpliwości również w świetle art. 95 ust. 1a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 128 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od 20 lipca 2013 r. (zatem zarówno przed datą wystawienia przedmiotowych dokumentów, jak i przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie), który stanowi, iż moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1 cytowanego przepisu, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. (art. 95 ust. 1 brzmi: „Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.”(vide art. 3 ustawy z 19.04.2013 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych; Dz. U. z 2013 r., poz. 777))

Niesporną pomiędzy stronami okolicznością było, iż kredyt został zawarty na cele niezwiązane z żadną działalnością gospodarczą, czy zawodową. Pozwany nie kwestionował również wyliczeń sporządzonych prze powodową Spółkę, z tym rozksięgowania uiszczanych przez niego wpłat zarówno przed jak i po wypowiedzeniu umowy pożyczki.

W ustalonym stanie faktycznym i przy zaprezentowanej ocenie materiału dowodowego, Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie co do zasady, w tym w części co do wysokości.

Na wstępie podkreślenia wymaga, iż Sąd jest związany żądaniem strony powodowej, stosownie bowiem do brzmienia art. 321 k.p.c. Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem ani zasądzać ponad żądanie.

Wobec powyższego Sąd był związany żądaniem ostatecznie precyzowanym przez powodową Spółkę pismem datowanym na 09 października 2018 r. i zawartym w nim oświadczeniem o cofnięciu pozwu co do kwoty 12.726,15 zł. ze zrzeczeniem się roszczenia i dokonanymi przez stronę powodową zaliczeniami wpłat pozwanego po 10 sierpnia 2016 r. (chociaż powoływano się na datę wystawienia wyciągu z ksiąg Banku) i ich rozksięgowaniem w następujący sposób: 9.892,72 zł na poczet kapitału i 2.833,64 zł. na poczet należnych odsetek. Cofnięto też pozew ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 12.726,35 zł i w tym zakresie postępowanie zostało prawomocnie umorzone (k. 32 zestawienie wpłat, k. 109 – 110 rozksięgowanie).

Dokonując oceny powództwa, Sąd stanął na stanowisku, iż roszczenie (...) Bank (...) z siedzibą we W. znajduje swe źródło w art. 69 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (j.t. Dz. U. z 2018 r., poz. 2187 ze zm. – dalej „pr. bank.”) i art. 75 pr. bank. Otóż stosownie do treści art. 69 ust. 1 pr. bank. przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Natomiast art. 75 pr. bank. stanowi, iż w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Natomiast, stosownie do dyspozycji art. 75c pr. bank. jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Powodowa Spółka w przedegzekucyjnym wezwaniu do zapłaty poinformowała pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia (k. 34 – pismo z 09/08/2016 r.). Pozwany, na którym spoczywał ciężar dowodu z tym zakresie nie wykazał, aby taki wniosek został złożony i aby doszło do restrukturyzacji zadłużenia. Wskazywał natomiast w toku postępowania, iż składał wniosek o upadłość konsumencką, której jednakowoż nie ogłoszono.

Umowa zawarta pomiędzy stronami spełniała wszelkie warunki umowy kredytowej, tj. zawarta została na piśmie, określała w szczególności: strony umowy, kwotę i walutę kredytu, cel na który kredyt jest udzielany, zasady i termin spłaty kredytu, wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, terminy i sposób pozostawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, wysokość prowizji (o ile jest przewidziana) oraz warunki dokonania zmian i rozwiązania umowy (ust. 2). Nie budzi też wątpliwości, iż jest to umowa zawarta z konsumentem stosownie do ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 993 ze zm.)

Z uwagi na niewywiązywanie się kredytobiorcy z warunków umowy i nieprzedstawienie wniosku o restrukturyzację kredytu – umowa pożyczki gotówkowej o nr (...) została wypowiedziana.

Wobec niekwestionowania przez pozwanego wysokości zadłużenia wynikającej z wyciągu z ksiąg Banku – poza zarzutem częściowego spełnienia świadczenia, oraz przy niezakwestionowaniu rozksięgowania dokonanego przez powodową Spółkę w toku procesu, powiązanego z cofnięciem pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia – bezprzedmiotowe są wywody dotyczące ustalenia wysokości wierzytelności, w szczególności odsetkowej w związku z niewykonaniem umowy.

W całości uznano za zasadne roszczenie wynikające z pozwu z uwzględnieniem oświadczenia powodowego Banku o częściowym cofnięciu pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia i rozksięgowaniem przedstawionym przez Bank. Nie zasługiwało natomiast na uwzględnienie stanowisko Banku, iż po umorzeniu postępowania co do kwoty 12.726,35 zł. i uwzględnieniu rozliczenia wskazanego na k. 110 akt do zapłaty pozostała kwota 90.933,88 zł. z tytułu kapitału, 22.037,80 zł., z tytułu odsetek za okres od dnia 07 listopada 2013 r. do dnia 09 października 2018 r. – przy czym wyliczoną z piśmie z 09 października 2018 r. kwotą z tytułu odsetek Sąd był związany co do je górnej wysokości, natomiast co do należności głównej należało dokonać prawidłowego jej rozliczenia w odniesieniu do niekwestionowanych kwot wynikających z dokumentu prywatnego w postaci wyciągu z ksiąg Banku, wystawionego 25 listopada 2016 r. i z uwzględnieniem dokonanych przez pozwanego wpłat i ich rozksięgowania. Z tabeli księgowań przedstawionej przez Bank wynikało, iż kwoty uiszczone 10/08/2016 r., 08/10/2016 r., 10/11/2016 r. i 23/11/2016 r. – zatem przed wystawieniem wyciągu z ksiąg Banku nie zostały zaksięgowane na poczet rozliczeń umowy pożyczki objętej niniejszym postępowaniem, a przynajmniej tak wynika z oświadczeń zawartych w piśmie.

Z jednej strony saldo umowy na dzień 25 listopada 2016 r wg wyciągu wyniosło 94.312,70 zł – co w wyciągu wskazano jako należność główną, w drugiej zaś przedstawiono rozksięgowanie kwoty 12.726,35 zł. „uiszczonej przez pozwanego po wystawieniu wyciągu”, z którego jednoznacznie wynika, iż jako element tej kwoty potraktowano wpłaty w wysokości 8.246,35 zł. uiszczone w okresie od 10 sierpnia 2016 r. do 23 listopada 2016 r.

Uwzględniając zatem dokonane przez pozwanego wpłaty, oraz zaliczenie kwoty 9.892,72 zł. na spłatę kapitału i kwoty 2.833,64 zł na spłatę odsetek, należało kapitał wskazany w wyciągu z ksiąg Banku pomniejszyć o kwotę 9.892,72 zł., uzyskując na dzień modyfikacji żądania kwotę 84.420 zł z tytułu kapitału. Powyższa kwota powiększona została o odsetki wskazane w piśmie (k. 110v) 22.037,80 zł. oraz koszty w wysokości 315 zł., co ogółem stanowi kwotę 106.772,80 zł. zasądzoną wyrokiem. Za zasadne – na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. - uznano też roszczenie odsetkowe, obliczone od kwoty kapitału (tj. kwoty: 84.420 zł) wg stawki umownej od dnia 10 października do dnia zapłaty, przy czym wskazano, iż stopa odsetek nie może przekroczyć wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, wynikających z art. 481 § 2 ¹ k.c.

W pozostałym zakresie, tj. co do kwoty 6.513,88 zł. (określonej jako należność główna) i dalszych odsetek umownych od tej kwoty za okres od 10 października 2018 r. do dnia zapłaty - powództwo zostało oddalone.

Brak było podstaw do zastosowania art. 320 k.p.c. w niniejszej sprawie, bowiem rozważając taką możliwość sąd musi brać pod uwagę interesy obu stron, a także skutki, jakie orzeczenie spowoduje w ich sferze prawnej i życiowej. Z możliwości rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty Sąd korzysta wówczas, gdy z okoliczności sprawy wynika, że rozłożenie świadczenia na raty umożliwi zobowiązanemu wywiązanie się ze zobowiązania w możliwym do przyjęcia przez wierzyciela terminie. Uwzględnienie wniosku dłużnika jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. W przeciwnym razie bowiem ani on sam nie odczuje ulgi, ani wierzyciel nie zostanie należycie zaspokojony, a wszystko zakończy się i tak postępowaniem egzekucyjnym. W niniejszej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że uwzględnienie wniosku dłużnika jest racjonalne. Pozwany wnosił w pierwszej kolejności o doprowadzenie do zawarcia ugody z Bankiem na proponowanych przez siebie warunkach, posiłkując się ugodami zawartymi z innymi wierzycielami, nie wykazał jednakże, iż jest w stanie spełnić świadczenie w rozsądnym terminie. W toku postępowania okazało się wręcz, iż nie posiada stałych, bieżących dochodów umożliwiających mu realizację zaciągniętych zobowiązań, zważywszy także umową alimentacyjną, którą zawarł celem zaspokojenia potrzeb dzieci.

W sytuacji gdy opóźnienie w zapłacie należności wynosi kilka lat, uzasadnione jest stanowisko, że dłużnik miał możliwość podjęcia działań zmierzających do uzyskania środków finansowych na zaspokojenie wierzyciela, oraz że nie dołożył należytej staranności, aby środki takie pozyskać. Niewątpliwie dalsze odkładanie płatności godzi w uzasadnione interesy wierzyciela, który będąc podmiotem gospodarczym nastawionym na zysk ponosi stratę.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W niniejszej sprawie Sąd zasądził od pozwanego M. T. na rzecz strony powodowej kwotę 1261,69 zł. tytułem zwrotu uiszczonej opłaty od pozwu oraz kosztów poświadczenia z/z odpisu pełnomocnictwa, nie uwzględniając wniosku powodowej Spółki o zasądzenie na jej rzecz kwoty 17,00 złotych tytułem zwrotu poniesionych kosztów postępowania (jako niewykazanego). W pozostałym zakresie nieuiszczone koszty sądowe przejęte zostały na rachunek Skarbu Państwa, ze względu na sytuację finansową i życiową pozwanego w dacie zamknięcia rozprawy.