Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2396/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 października 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku Ł. N. z dnia 30 maja 2018 r., odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że, na dzień zgłoszenia wniosku o świadczenie – wnioskodawca udowodnił 2 lata 5 miesięcy 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych , a orzeczeniem lekarza Orzecznika ZUS z dnia 28 sierpnia 2018 r. ubezpieczony został uznany za niezdolnego do pracy, ze wskazaniem, że niezdolność do pracy nie powstała do dnia 10 maja 2015 roku.

/decyzja – k. 42 akt ZUS/

Od decyzji ZUS odwołanie w dniu 30 października 2018 r. złożył wnioskodawca Ł. N. i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/odwołanie – k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame, jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 5/

Na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2019 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, zaś pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

/e-protokół rozprawy z dnia 21 sierpnia 2019 r. – 00:14:33 – 00:14:53 – płyta CD – k. 69/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ł. N. urodził się (...)

/ bezsporne/

Ubezpieczony udowodnił 2 lata, 5 miesięcy i 4 dni okresów ubezpieczenia.

/bezsporne/

W dniu 30 maja 2018 r. ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 1 – 3 plik II akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u ubezpieczonego encefalopatię pourazową, przebyty, 11 grudnia 2016 roku, uraz czaszkowo-mózgowy ze stłuczeniem mózgu i ewakuacją krwiaka przymózgowego i kości sklepienia czaszki po stronie lewej, padaczkę pourazową - napadów uogólnionych drgawkowych, dysfazję ruchową, bradyfrenię. Orzeczeniem z dnia 28 sierpnia 2018 roku,, Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy do 31 sierpnia 2020 roku. Datą powstania całkowitej niezdolności jest 11 grudnia 2016 roku, natomiast niezdolność do pracy nie powstała przed 10 września 2015 roku.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika – k. 40 plik II akt ZUS, k. 17 dokumentacji medycznej/

Zaskarżoną decyzją z dnia 4 października 2018 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku Ł. N. z dnia 30 maja 2018 r., odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 28 sierpnia 2018 r. ubezpieczony została uznany za niezdolnego do pracy, wskazano, że niezdolność do pracy nie powstała do dnia 10 maja 2015 roku.

/decyzja – k. 41 plik II akt ZUS/

W sądowym badaniu neurologicznym, stwierdzono u badanego encefalopatię pourazową, stan po ciężkim urazie czaszkowo-mózgowym ze stłuczeniem mózgu i ewakuacją krwiaków nad- i podtwardówkowych, padaczkę pourazową. Stwierdzono całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej od 11 grudnia 2016 roku do 31 sierpnia 2020 roku. niezdolność powstała w dniu urazu tj. 11 grudnia 2016 roku.

/opinia lekarza biegłego neurologa J. B. – k. 12-14/

U wnioskodawcy w sądowym badaniu neurochirurgicznym rozpoznano stan po urazie czaszkowo-mózgowym w dniu 16 grudnia 2016 roku z powstaniem krwiaków na i podtwardówkowych nad lewą okolicą czołowo-skroniowo-ciemieniową i stłuczeniem lewej półkuli mózgu. Stan po leczeniu operacyjnym krwiaków przymózgowych nad lewą półkulą mózgu. Padaczka pourazowa. Ubezpieczony jest niezdolny do pracy w okresie od 11 grudnia 2016 roku do 31 sierpnia 2020 roku.

/opinia lekarza biegłego neurochirurga A. M. k. 47-50 /

Wnioskodawca posiada stopień niepełnosprawności orzeczony do dnia 31 marca 2022 roku.

/e-protokół rozprawy z dnia 21 sierpnia 2019 roku 00:04:29-00:11:39 płyta CD k. 69/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych neurologa i neurochirurga.

W ocenie Sądu, opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały, bowiem, sporządzone przez biegłych, o specjalnościach właściwych z punktu widzenia udokumentowanych schorzeń wnioskodawcy, w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań wnioskodawcy.

Zarówno biegły lekarz neurolog jak i neurochirurg uznali wnioskodawcę za okresowo całkowicie niezdolnego do pracy określając datę powstania niezdolności na dzień 11 grudnia 2016 roku zaś datę końcową na dzień 31 sierpnia 2020 roku.

W ocenie Sądu, brak jest podstaw by kwestionować opinie biegłych, gdyż są one rzetelne, kompleksowe, jasne, a, wynikające z nich wnioski, logiczne i prawidłowo, merytorycznie uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych w sposób wystarczający obrazują stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy, pod kątem zdolności do pracy. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. W ocenie Sądu, brak jest podstaw do powoływania kolejnych biegłych sądowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Przesłanki nabycia uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy określa przepis art. 57 ust. 1. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1270). Zgodnie z tym przepisem renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który:

1) jest niezdolny do pracy,

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, oraz

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji ( art. 12 cyt. Ustawy).

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ( art. 13 ust. 1).

Zdefiniowanie pojęcia "poziom kwalifikacji", użytego w tym przepisie ma istotne znaczenie, bowiem stanowi ono podstawę do ustalania rodzajów prac, które są w zasięgu możliwości ubezpieczonego, mimo stwierdzanego upośledzenia sprawności organizmu, a co za tym idzie, do ustalenia czy ograniczenie zdolności do pracy można zakwalifikować, jako znaczne. O poziomie posiadanych kwalifikacji do pracy decyduje nie tylko wykształcenie, lecz także uzyskana poprzez przyuczenie do zawodu umiejętność wykonywania specjalistycznej, kwalifikowanej pracy, także pracy fizycznej. Niższy jest zatem poziom kwalifikacji osób wykonujących proste prace fizyczne, niewymagające przyuczenia zawodowego niż poziom kwalifikacji osób wykonujących prace wymagające określonych specjalistycznych umiejętności nabywanych na podstawie przygotowania zawodowego./tak SA w wyroku z dnia 19 listopada 2015 r , III AUa 786/15, Lex nr 1950585/.

Częściowo niezdolny do pracy jest pracownik, który w wyniku choroby ma w istotny sposób ograniczoną zdolność do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Może on natomiast wykonywać zatrudnienie niżej kwalifikowane, o niższych zarobkach, w obniżonym wymiarze godzin. Wykonywanie pracy o takim charakterze nie świadczy o odzyskaniu zdolności do pracy./tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 19 stycznia 2016 r, III Aua 342/15, Lex nr 2026205/

Stosownie do art. 58 ust. 1 warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Na mocy ust. 2 art. 58 okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Zgodnie z art. 58 ust. 3 jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, i którym mowa w ust. 1 warunek posiadanego wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Zgodnie zaś ust. 4 art. 58 przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Z kolei w oparciu o art. 57 ust. 2 określonego w art. 57 ust. 1 pkt. 3 warunku aby niezdolność do pracy powstała we wskazanych okresach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5, okresy składkowe, o których mowa w art. 6; oraz okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7. Przy czym w myśl ust. 2 art. 5 przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało podstaw dla uwzględnienia odwołania.

Istotą sporu była kwestia ustalenia niezdolności do pracy wnioskodawcy, jej rodzaju i daty jej powstania.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż wnioskodawca jest niezdolny do pracy - okresowo od dnia 11 grudnia 2016 roku.

Na okoliczność oceny stanu zdrowia wnioskodawcy Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych.

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o opinie biegłych: neurologa i neurochirurga.

Sąd, oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych.

W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Biegli opinie wydali po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej, złożonej przez wnioskodawcę dokumentacji lekarskiej, w tym przedstawionych wyników i wywiadu lekarskiego. Określili schorzenia występujące u badanego oraz ocenili ich znaczenie dla jej zdolności do pracy i jej terminu, odnosząc swą ocenę do poziomu jego kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu, opinie biegłych są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

Dlatego też Sąd nie odmówił tym opiniom wiarygodności i mocy dowodowej i przyjął, iż , w świetle opinii biegłych, wnioskodawca jest niezdolny do pracy, a niezdolność ta powstała w dniu 11 grudnia 2016 roku.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 3 niezdolność powinna powstać w trakcie ubezpieczenia lub 18 miesięcy po jego ustaniu. W przypadku wnioskodawcy, data krańcowa w której powinna powstać niezdolność do pracy, przypada na 10 maja 2015 roku.

Wnioskodawca, w toku postępowania przed organem rentowym, udowodnił okres ubezpieczeniowy w łącznej liczbie 2 lat 5 miesięcy i 4 dni.

Należy dodać, że wnioskodawca w toku postępowania o rentę okazał legitymację osoby niepełnosprawnej.

W tym miejscu wskazać należy, że na stanowisko Sądu co do poprawności i wiarygodności opinii biegłych treść orzeczenia o niepełnosprawności nie może mieć wpływu. Nie ulega bowiem wątpliwości, że orzeczenie powyższe wskazuje jedynie na określony stan zdrowia wnioskodawcy, nie zaś na jego wpływ na zdolność do pracy zarobkowej.

Pojęcie niepełnosprawności na gruncie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie pokrywa się z pojęciem niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 20 sierpnia 2003 r. (II UK 386/02 OSNP 2004/12/213), Sad Najwyższy odnosząc się do obu pojęć wskazał, iż na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do ich utożsamiania. Różnice występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej (pojęcie niezdolności do pracy, zawarte w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jest inne niż pojęcie niepełnosprawności, zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych), jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów. Są one też przesłanką do przyznania innego rodzaju świadczeń (uprawnień). Niepełnosprawność sama przez się nie zawsze uniemożliwia świadczenie pracy.

Jednocześnie wskazać należy, iż odwołujący się nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych na poparcie swojego stanowiska, a tym samym nie uczynił zadość wymogom określonym w art. 6 kc, zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Strona w toku procesu winna bowiem dowodzić swoich racji, a nie jedynie przedstawiać poglądy.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na postawie art. 477 14 § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku, bowiem nie zostały spełnione wszystkie przesłanki prawa do renty.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia apelacji

M.P