Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII P 41/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2019 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Katarzyna Błażejowska

Ławnicy:

Elżbieta Jurek, Elżbieta Walczak

Protokolant:

st. sekr. sądowy Wiktoria Niesiobędzka - Pawlak

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2019 r. w Bydgoszczy na rozprawie

sprawy z powództwa J. W. (1)

przeciwko (...) Urzędowi Wojewódzkiemu w B.

o przywrócenie do pracy, zapłatę

1.  przywraca powoda do pracy u pozwanego na dotychczasowych warunkach;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8 813,22 zł (osiem tysięcy osiemset trzynaście złotych 22/100) tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy przez powoda,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 530 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

4.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

SSR Katarzyna Błażejowska

Elżbieta Jurek Elżbieta Walczak

Sygn. akt VII P 41/19

UZASADNIENIE

Powód J. W. (1) pozwem przeciwko (...) Urzędowi Wojewódzkiemu w B. wniósł o przywrócenie go do pracy na poprzednich warunkach w (...) Urzędzie Wojewódzkim w B. oraz o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania za okres pozostawania bez pracy jak również o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu powód wskazał, iż pozwany w dniu 14 stycznia 2019 r. złożył powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, zawartej na czas nieokreślony, bez zachowania okresu wypowiedzenia, które to oświadczenie powód przyjął, jednakże w ocenie powoda nie zaszły żadne podstawy do zwolnienia dyscyplinarnego. J. W. (1) podniósł, iż w trakcie zatrudnienia przestrzegał wszystkich obowiązków pracowniczych wynikających z kodeksu pracy oraz Ustawy o służbie cywilnej. Oceny jego pracy były na poziomie oczekiwań, jak również został wyróżniony przez Wojewodę (...) za pomoc i zaangażowanie w usuwaniu skutków nawałnicy z sierpnia 2017 r. Nadto powód podniósł, iż nie zaszły żadne okoliczności, które wskazywałyby, iż popełnił przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie go na zajmowanym stanowisku jak również, aby utracił ze swojej winy uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Zdaniem powoda wskazanie, że przyczyną rozwiązania umowy o pracę jest utrata zaufania niedotycząca naruszenia obowiązków pracowniczych w oparciu o jednostronne informacje jest daleko krzywdzące. Powód podniósł, iż pozwany pracodawca nie podjął żadnych czynności w celu zweryfikowania informacji wskazanych, jako przyczynę rozwiązania umowy. Jedynym działaniem ze strony pracodawcy było odebranie od powoda oświadczenia, że rozmowy ze wskazanym Panem miały miejsce w social-media. Ponadto powód wskazał, iż w sprawie Państwa P. zgłosił w grudniu 2018 r. zawiadomienie na policję ws. gróźb karalnych wobec jego osoby. J. W. (1) podniósł także, iż wcześniej również zgłosił zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa dot. nękania, poniżania, propagowania nienawiści przez K. P. (1) i M. P. wobec osoby powoda. Powód podkreślił, iż wszelkie jego wpisy na portalu społecznościowym były wynikiem bezradności i emocjonalnego stosunku, w związku z prześladowaniem, jakie dotknęło powoda ze strony K. P. (1).

Pismem z dnia 27 marca 2019 r. pełnomocnik powoda sprecyzował, iż wnosi o przywrócenie powoda do pracy w (...) na stanowisku inspektora w Wydziale (...) i Z. (...) oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 8 082,23 zł za okres pozostawania bez pracy, trzymiesięczny, równy okresowi obejmującemu wypowiedzenie, jakie mogłoby nastąpić na podstawie ustawy o służbie cywilnej.

Na posiedzeniu jawnym w dniu 16 września 2019 r. pełnomocnik powoda rozszerzył żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie odszkodowania za czas pozostawania bez pracy w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy tj. w kwocie 8 813,22 zł (k. 118v).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany przyznał, iż powód był zatrudniony w pozwanym Urzędzie na stanowisku inspektora w Wydziale (...) i Z. (...) (...) jak również fakt prowadzenia przez Wojewodę (...) postępowanie egzekucyjne na wniosek Prezydenta Miasta B., wobec osób fizycznych i prawnych zamieszkujących lub mających swoją siedzibę w B. przy ul. (...). Egzekucja skierowana była m.in. do K. P. (1) i jego rodziny oraz przedsiębiorstw, w których pełnił on funkcję członka zarządu, która to egzekucja była warunkiem sine qua non budowy Trasy (...), jak również wzbudzała wiele emocji, o czym wiedzę posiadał również powód, dlatego też istotnym dla pozwanego było, aby pracownicy (...) zachowali pełen obiektywizm oraz transparentność i legalność działań na każdym etapie postępowania egzekucyjnego. Pozwany wskazał, iż powód przez swoje zachowanie utracił zaufanie pozwanego, niezbędne do wykonywania powierzonych mu obowiązków. Pozwany podkreślił, iż od powoda wymagane były wyjątkowy profesjonalizm oraz szczególna staranność w wykonywaniu obowiązków. Jednakże powód w sposób naganny i nieprzystający do godności sprawowanego stanowiska zachowywał się w stosunku do K. P. (1) i jego rodziny. W okresie szczególnym dla pozwanego i wielu jego pracowników – to jest przeprowadzenia egzekucji (...)– powód zaogniał atmosferę pomiędzy pozwanym a osobami zobowiązanymi do opuszczenia nieruchomości. Nadto powód działał publicznie, czym naraził pozwanego na utratę dobrego imienia oraz podważył profesjonalizm i bezstronność osób występujących w umocowaniu pozwanego. Nadto, pomimo wielokrotnych rozmów prowadzonych z powodem, podczas których wskazywano na popełnienie przez powoda błędu oraz ostrzegano przed możliwymi konsekwencjami nie wykazywał on chęci poprawy. Pozwany wskazał również, iż dążył do porozumienia się z powodem jak również przystał na jego propozycję trzymiesięcznej przerwy w świadczeniu pracy natomiast rozwiązanie umowy o pracę stało się dla niego ostatecznością. W ocenie pozwanego przyczyna rozwiązania umowy o pracę jest konkretna, jasno sprecyzowana i sformułowana w sposób niebudzący wątpliwości i niepozostawiający pola do szerokiej interpretacji.

Jednomiesięczne wynagrodzenie liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy powoda wynosiło 2 937,74 zł.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód J. W. (1) był zatrudniony w (...) Urzędzie Wojewódzki w B. na stanowisku inspektora w Wydziale (...) i Z. (...) od dnia 18 czerwca 2012 r., początkowo na czas określony, a następnie od dnia 18 czerwca 2013 r. na czas nieokreślony. Stanowisko to zostało zaliczone do grupy stanowisk wspomagających w służbie cywilne, wobec czego powód był pracownikiem służby cywilnej, nie zaś urzędnikiem służby cywilnej.

Do obowiązków powoda należało wykonywanie czynności związanych z szeroko rozumianą analizą zagrożeń występujących na terenie województwa (...), prognozowaniem wystąpienia powyższych zagrożeń, monitorowaniem ich rozwoju oraz współpraca z właściwymi jednostkami oraz służbami w celu sprawowania koordynacji oraz zwalczania zagrożeń. Swoje zadania powód wykonywał, jako dyżurny w Centrum (...). Charakter powyższych obowiązków uzasadniał zatrudnienie powoda w różnych godzinach oraz zmianach.

Dowód: umowa o pracę na czas określony z dnia 18 czerwca 2012 r. – k. 3 cz. B akt osobowych, umowa o pracę na czas nieokreślony z dnia 11 czerwca 2013 r. – k. 15 cz. B akt osobowych, zakres czynności, uprawnień i odpowiedzialności – k. 63

Powód w miejscu pracy nie był osobą konfliktową. Przełożeni powoda oceniali jego pracę, jako powyżej oczekiwań, w szczególności w związku z działaniami podjętymi przez powoda wobec nawałnicy w sierpniu 2017 r., za co powód otrzymał nagrodę oraz podziękowania od Wojewody (...). Przez okres zatrudnienia żaden pracownik pozwanego (...) jak również osoba trzecia nie składał skarg i zastrzeżeń do pracy powoda.

Dowód: zeznania świadka L. K. – e-protokół – k. 89, zeznania świadka M. B. – k. 109v, zeznania świadka A. D. – e-protokół - k. 109v, zeznania świadka J. W. (2) – e-protokół – k. 114v, pierwsza ocena w służbie cywilnej z dnia 15 maja 2013 r. – cz. B akt osobowych, ocena okresowa członka korpusu służby cywilnej z dnia 18 czerwca 2017 r. – cz. B akt osobowych, podziękowania od Wojewody (...) – k. 17

W związku z rozbudową Trasy (...) oraz połączeniem z ul. (...) w B. Wojewoda (...) prowadził postępowanie egzekucyjne na wniosek Prezydenta Miasta B. wobec osób fizycznych i prawnych zamieszkujących lub mających siedzibę w B. przy ul. (...). Powyższa egzekucja skierowana była m.in. do K. P. (1), jego rodziny oraz przedsiębiorstw, w których pełnił on funkcję prezesa zarządu (dalej: (...)). Jednocześnie Wydział, w którym zatrudniony był powód nie brał bezpośredniego udziału we wspomnianej egzekucji.

W związku z problemami związanymi ze sprawnym przeprowadzeniem egzekucji (...), którą K. P. (1) skutecznie utrudniał, na portalu społecznościowym F. (...)zaczęły pojawiać się wpisy nieprzychylne Prezydentowi Miasta B. i Wojewody (...) dotyczące legalności prowadzonych przez te organy działań przy ul. (...). Do dyskusji z pełnym zaangażowaniem emocjonalnym dołączył również powód. Z biegiem czasu polemika została ukierunkowana na wzajemne przerzucanie się inwektywami i oskarżeniami zarówno przez powoda jak i K. P. (1), jego rodzinę oraz osób go popierających.

W związku z rozwojem sytuacji K. P. (1) w kwietniu 2018 r. zwrócił się do przełożonego powoda L. K., przedstawiając swoje zarzuty wobec J. W. (1), jak również informując o skierowaniu przez siebie pism do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego a także domagał się zwolnienia powoda z pracy. W dniu 6 kwietnia 2018 r. I. P. złożyła w sekretariacie (...) także pismo zatytułowane „Doniesienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez pracownika tut. wydziału – J. W. (1)” jak również głośno wyraziła swoje zdanie oraz zarzuty.

Po sprawdzeniu zasadności zgłoszenia, okazało się, iż powód rzeczywiście wdał się w konflikt z właścicielem (...)i jego żoną I. P., jednakże nie wykorzystywał w tym celu sprzętów służbowych, ani też nie czynił tego w godzinach swojej pracy jak również nie wypowiadał się negatywnie o Wojewodzie (...). W związku z powyższym, J. W. (1) złożył na Komisariacie Policji B.-S. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Państwa P. na osobie urzędnika publicznego. Jednocześnie Dyrektor (...) również złożył zawiadomienie do Prokuratury w sprawie podejrzenia popełnienia czynu zabronionego przez powoda, o czym K. P. (1) został poinformowany. Aby załagodzić sytuację konfliktową powód wystąpił z wnioskiem o udzielenie mu trzymiesięcznego urlopu bezpłatnego, na co uzyskał zgodę. W okresie od dnia 11 kwietnia 2018 r. do dnia 10 lipca 2018 r. powód przebywał na urlopie bezpłatnym

Dowód: zeznania świadka L. K. – e-protokół – k. 88v, zeznania świadka J. W. (2) – e-protokół – k. 114, zeznania świadka A. D. – e-protokół – k. 109v, kopie wiadomości oraz komentarzy na portalu społecznościowym F. – k. 45-47, 52-54, k. 67-69, pismo z dnia 4 kwietnia 2018 r. zatytułowane „Doniesienie o możliwości popełnienia przestępstwa” – k. 61, pismo K. P. do MSWiA z dnia 9 kwietnia 2018 r. – k. 64, pismo Dyrektora Generalnego (...) Urzędu Wojewódzkiego z dnia 18 maja 2018 r. – k. 55-56, pismo Dyrektora (...) z dnia 10 kwietnia 2018 r. – k. 57 oświadczenie powoda z dnia 14 stycznia 2019 r. – k. 39, notatka służbowa powoda z dnia 10 kwietnia 2018 r. – k. 60, wniosek powoda z dnia 10 kwietnia 2018 r. – k. 42 cz. B akt osobowych, pismo Dyrektora Generalnego (...) w B. z dnia 10 kwietnia 2018 r. – k. 43 cz. B akt osobowych

W dniu 10 grudnia 2018 r. odbyła się zaplanowana egzekucja (...), która w związku z medialnym zainteresowaniem, zgromadziła zarówno przeciwników jak i zwolenników egzekucji a także osoby postronne. Powód również pojawił się prywatnie na miejscu egzekucji oraz wykonał kilka zdjęć. Państwo P. także byli obecni podczas prowadzonych czynności, zaś na widok powoda zareagowali agresywnie kierując w stronę powoda groźby, wobec czego konieczna była interwencja policji. W związku z powyższym zdarzeniem powód ponownie złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez K. P. (1), wobec czego w dniu 6 stycznia 2019 r. Komenda Miejska Policji wszczęła dochodzenie, które zakończyło się skierowaniem do Sądu Rejonowego Wydziału Karnego w dniu 27 sierpnia 2019 r. aktu oskarżenia przeciwko K. P. (1).

Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez powoda w dniu 10 grudnia 2018 r. złożył również K. P. (1) zarzucając powodowi stosowanie wobec niego i jego rodziny gróźb oraz używania słów powszechnie uznanych za obelżywe.

W dniu 10 stycznia 2019 r. K. P. (1) ponownie zgłosił zarzuty wobec J. W. (1) przesyłając do przełożonych powoda screeny komentarzy oraz wiadomości z portalu społecznościowego, których autorem był powód. Dyrektor (...) pismem z dnia 11 stycznia 2019 r. zwrócił się do Dyrektora Generalnego (...) w B. z wnioskiem o rozwiązanie z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia wskazując na przyczynę utraty zaufania do pracownika realizującego zadania służbowe na rzecz i dla pracodawcy.

Jednocześnie pozwany pracodawca nie podjął żadnych innych czynności dyscyplinujących powoda.

Dowód: zeznania świadka L. K. – e-protokół – k. 88v-89, zeznania świadka J. W. (2) – e-protokół – k. 114v, notatka urzędowa powoda z dnia 11 grudnia 2019 r. – k. 51, pismo J. W. (2) z dnia 11 stycznia 2019 r. – k. 48-50, pisma K. P. z dnia 11 stycznia 2019 r. oraz z dnia 13 stycznia 2019 r. – k. 40-44, pismo K. – k. 7, pismo Prokuratury Rejonowej B.-P. z dnia 27 sierpnia 2019 r. – k. 117

W dniu 14 stycznia 2019 r. J. W. (2) w obecności M. B. wręczył powodowi oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia. Powód ponownie potwierdził, iż to on jest autorem komentarzy zamieszczonych na portalu społecznościowym, jednakże żaden wpis nie był realizowany w godzinach pracy i przy użyciu sprzętu służbowego.

Dowód: zeznania świadka G. B. – k. 109, zeznania świadka M. B. – k. 109v zeznania świadka J. W. (2) – e-protokół – k. 114, notatka służbowa J. W. (2) z dnia 14 stycznia 2019 r. – k. 37-38, oświadczenie powoda z dnia 14 stycznia 2019 r. – k. 39

Pismem z dnia 14 stycznia 2019 r. pozwany (...) Urząd Wojewódzki w B. rozwiązał z powodem umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia na podstawie art. 30 § 1 pkt 3 kp w związku z art. 9 ust 1 i art. 74 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej. Jako powód rozwiązania umowy pozwany wskazał utratę zaufania polegającą na nagannym postępowaniu powoda wobec rodziny Państwa P. przejawiającym się między innymi w aktywności na portalach społecznościowych i zamieszczaniu obraźliwych i lekceważących wpisów dotyczących Pana K. P. (1) i członków jego rodziny, co narusza dobro pracodawcy i zakładu pracy. Pozwany podkreślił, iż fakt ten wskazuje w sposób niebudzący wątpliwości, że powód zachował się w sposób niegodny członka korpusu służby cywilnej i utracił zaufanie pracodawcy, natomiast ze względu na negatywne zachowanie powoda, trwające od kilku miesięcy, zachodzi prawdopodobieństwo, że postawa powoda nie ulegnie poprawie.

Dowód: rozwiązanie umowy o pracę z dnia 14 stycznia 2019 r. – k. 6, świadectwo pracy z dnia 14 stycznia 2019 r. – k. 10-11

Powyższe komentarze oraz wiadomości powoda ujawnione przez K. P. (1) były opublikowane przez powoda poza godzinami jego pracy oraz z prywatnego sprzętu. Nadto powód w treści swoich wypowiedzi nie powoływał się na fakt zatrudnienia w (...) Urzędzie Wojewódzkim w B. jak również nie działał w imieniu ani na zlecenie pozwanego pracodawcy. Jednocześnie pozwany pracodawca nie przedstawił powodowi żadnych wytycznych związanych z postawą pracownika (...) Urzędu Wojewódzkiego w B. poza godzinami jego pracy. Powód odbierał kierowane w jego stronę treści, jako ataki i groźby ze strony właściciela (...), jego rodziny oraz osób jemu przychylnych, wobec czego powód podejmował się swojej obrony. K. P. (1) na publicznym forum internetowym stwierdzał, nie posiadając w tym zakresie żadnej wiedzy, iż powód jest osobą o zaburzeniach emocjonalnych i psychicznych oraz stanowi zagrożenie dla otoczenia jak również upubliczniał prywatne życie powoda, jak chociażby relacje powoda z żoną. Nadto K. P. (1) wskazywał, iż zna adresy zamieszkania powoda oraz jego byłej żony i dziecka. Jednocześnie G. P. wprost przyznał, iż starał się sprowokować powoda, aby uzyskać określone zachowania.

Powyższa sytuacja spowodowała znaczne obciążenie psychiczne powoda, w związku, z czym w okresie od dnia 22 stycznia 2019 r. do dnia 7 czerwca 2019 r. przebywał na zwolnieniu lekarski, natomiast w okresie od dnia 7 czerwca 2019 r. był zarejestrowany, jako osoba bezrobotna bez prawa do pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Okoliczności bezsporne, nadto: zeznania świadka M. B. – e-protokół - k. 109v, zeznania świadka A. D. – k. 109v, przesłuchanie powoda – e-protokół – k. 114v, kopie wiadomości oraz komentarzy na portalu społecznościowym F. – k. 45-47, 52-54, k. 67-69, załącznik do pisma pełnomocnika powoda z dnia 27 marca 2019 r.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił, w oparciu o zgromadzone w aktach sprawy dokumenty, które nie były przez strony kwestionowane, co do ich autentyczności i wiarygodności. Nadto Sąd przeprowadził dowód z zeznań świadków L. K. (k. 88v-89v), G. B. (k. 109), M. B. (k. 109v), A. D. (k. 109v) oraz J. W. (2) (k. 114) jak również z przesłuchania powoda (k. 114v, k. 118).

Sąd uznał, iż zeznania świadków zasadniczo były wiarygodne, spójne, korelowały ze sobą i znalazły odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym. Jednakże zeznania świadka G. B. w ocenie Sądu, mimo, iż były wiarygodne, jasne, konkretne i logiczne, nie miały żadnego znaczenia dla ustalenia istoty niniejszej sprawy. W związku z tym, iż świadek ten nie był zatrudniony w pozwanym Urzędzie jak również nie był stroną postępowania egzekucyjnego, nie miał wiedzy odnośnie pracy powoda oraz wykonywanych przez niego obowiązków a także ewentualnych ich naruszeń.

Sąd nadto wskazuje, iż oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka T. P., bowiem w ocenie Sądu okoliczności, na które miałaby zeznawać świadek zostały dostatecznie wykazane zeznaniami pozostałych świadków. Wobec powyższego pełnomocnik powoda zgłosił zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. w zw. z art. 218 i 236 k.p.c.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd ocenił z uwzględnieniem zasad doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania.

W pierwszej kolejności zadaniem Sądu było ustalenie czy do powoda stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1559, t.j.) w zakresie rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia. Powyższa ustawa reguluje kwestie związane z zatrudnieniem członków korpusu służby cywilnej, którymi są pracownicy służby cywilnej, zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę oraz urzędników służby cywilnej, zatrudnieni na podstawie mianowania. Kwestia możliwości zastosowania w stosunku do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę przepisów kodeksu pracy w zakresie rozwiązania z nimi umowy o pracę była przedmiotem rozważań judykatury. Niemniej jednak w ocenie tut. Sądu należy podzielić stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyrokach z dnia 24 sierpnia 2010 r. oraz z dnia 15 marca 2011 r. (I PK 36/10, Lex 6118212; I PK 192/10, OSNP 2012/9-10/116). Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach zaprezentował tezę, iż do członków korpusu służby cywilnej niebędących urzędnikami służby cywilnej stosuje się przepisy Kodeksu pracy dotyczące rozwiązywania umów o pracę za wypowiedzeniem. W ocenie tut. Sądu powyższa teza ma również zastosowanie w niniejszej sprawie z uwagi na jej podobieństwo gatunkowe. Przedmiotowa ustawa w art. 71 reguluje rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia oraz rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej bez wypowiedzenia z winy urzędnika. Regulacje zawarte w powyższej ustawie milczą jednakże w stosunku do pracowników służby cywilnej, a więc osób zatrudnionych w korpusie służby cywilnej na podstawie umowy o pracę. Powyższe przemawia, zatem, zdaniem Sądu Najwyższego, za uznaniem tej problematyki za nieuregulowaną bezpośrednio w ustawie o służbie cywilnej. Zatem oznacza to, iż zgodnie z art. 9 ust 1 cyt. ustawy w sprawach dotyczących stosunku pracy w służbie cywilnej, nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy Kodeksu pracy i inne przepisy prawa pracy.

W niniejszej sprawie nie ma żadnych wątpliwości, iż w stosunku do powoda zastosowanie mają przepisy Kodeksu pracy, na mocy art. 9 ust 1 ustawy o służbie cywilnej, bowiem jest on pracownikiem (nie urzędnikiem) służby cywilnej zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.

Przechodząc do dalszych rozważań należy wskazać, iż art. 30 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy określa jeden z nadzwyczajnych sposobów rozwiązania, istniejącego między pracodawcą a pracownikiem stosunku pracy. Zgodnie, bowiem z treścią tego przepisu, umowa o pracę rozwiązuje się przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia). Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia jest jednostronną czynnością prawną, która powoduje bezzwłoczne ustanie umowy w chwili, w której oświadczenie woli dotarło do adresata w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią.

Abstrahując od formalnych wymogów oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia należy wskazać, że artykuł 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy stanowi, iż pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Przepis ten ma, więc charakter klauzuli generalnej (zob. postanowienie SN z dnia 4 marca 2003 r., I PK 393/02, Legalis). Dla jego zastosowania należy uwzględnić następujące elementy: winę pracownika, ciężkie naruszenie obowiązku podstawowego, wystąpienie, co najmniej zagrożenia interesów pracodawcy. Warto w tym miejscu przytoczyć poglądy judykatury, w świetle, których ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 1 k.p. musi być spowodowane przez pracownika świadomie, w sposób przez niego zawiniony i stanowić zagrożenie dla interesów pracodawcy (zob. wyrok SA w Warszawie z dnia 17 listopada 2005 r., III APa 103/04, OSA 2007/12/21). Określenie "ciężkie naruszenie" należy tłumaczyć z uwzględnieniem stopnia winy pracownika i zagrożenia dla interesów pracodawcy powstałego wskutek jego działania (zaniechania). Samo naruszenie obowiązków pracowniczych nie jest wystarczające do niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika (zob. postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2008 r., I PK 229/07, Legalis). Wystąpienie wskazanych elementów należy analizować łącznie w każdym konkretnym stanie faktycznym, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danego przypadku. Sąd Najwyższy stwierdził również, że w pojęciu "ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych" mieszczą się trzy elementy. Są to:

1) bezprawność zachowania (naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego),

2) naruszenie lub zagrożenie interesów pracodawcy,

3) zawinienie obejmujące zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo, które muszą wystąpić łącznie.

Samo zagrożenie lub naruszenie interesów pracodawcy nie może, więc uzasadniać rozwiązania umowy w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Podobnie, nie uzasadnia rozwiązania umowy o pracę w tym trybie sama tylko bezprawność zachowania pracownika (wyrok SN z dnia 22 marca 2016 r., I PK 94/15, Legalis). Najczęściej występującą w praktyce przyczyną rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia jest ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (§ 1 pkt 1). Orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjmuje (np. wyrok z dnia 21 lipca 1999 r., I PKN 169/99, OSNAPiUS 2000/20/746), że do spełnienia tego warunku niezbędny jest znaczny stopień winy pracownika (wina umyślna lub rażące niedbalstwo). O istnieniu tej winy wnioskuje się na podstawie całokształtu okoliczności związanych z zachowaniem pracownika. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 sierpnia 1999 r. (I PKN 188/99; OSNAPiUS 2000/22/818) przyjął, że w razie rozwiązania umowy z tej przyczyny ocena rodzaju i stopnia winy pracownika powinna być dokonana w stosunku do naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, jak i z uwzględnieniem zagrożenia lub naruszenia interesów pracodawcy. Analogiczny pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 września 1997 r. (I PKN 274/97, OSNAPiUS 1998/13/396) oraz w wyroku z dnia 19 marca 1998 r. (I PKN 570/97, OSNAPiUS 1999/5/163). Typowymi przyczynami z § 1 pkt 1 są: nietrzeźwość pracownika, niewykonanie polecenia, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, zakłócenie porządku w miejscu pracy, czy też kradzież, bądź jedynie usiłowanie kradzieży mienia pracodawcy. Stosowanie przedmiotowego trybu rozwiązania umowy uzasadnia jednakże (już choćby z uwagi na jego nadzwyczajność) tylko ciężkie naruszenie i to podstawowych obowiązków pracowniczych. Wprawdzie ustawodawca nie sprecyzował w Kodeksie pracy pojęcia zawinionego naruszenia obowiązków pracowniczych, wydaje się jednak, że przy ustaleniu ciężkości ich naruszenia winien być brany pod uwagę stopień winy pracownika, intensywność i jej nasilenie (umyślność lub rażące niedbalstwo), intencje pracownika, pobudki jego działania (tak SN w wyroku z dnia 21 lipca 1999 r., I PKN 169/99, OSNAPiUS 2000/20/746). Sąd Najwyższy przyjął, że czyn pracownika uznaje się za bezprawny, gdy jest sprzeczny z jego obowiązkami wynikającymi ze stosunku pracy, natomiast winę można przypisać pracownikowi wówczas, gdy jego stosunek psychiczny do czynu (stanowiącego działanie lub zaniechanie) jest świadomy, jak również, gdy pracownik, mając świadomość szkodliwości skutku swojego postępowania, celowo do niego zmierza lub co najmniej na ów skutek się godzi. W konsekwencji o zakwalifikowaniu działania lub zaniechania pracownika, jako odpowiadającego art. 52 § 1 pkt 1 k.p. nie decyduje wysokość szkody majątkowej, (chociaż w pewnych sytuacjach nie jest ona bez znaczenia), lecz okoliczność, że postępowanie pracownika przedmiotowo bezprawne i podmiotowo zawinione – stanowi zagrożenie interesów pracodawcy (por. wyrok SN z dnia 20 maja 1998 r., I PKN 135/98, OSNAPiUS 1999/11/361; wyrok SN z 15 kwietnia 1999 r., I PKN 12/99, OSNAPiUS 2000/12/467; wyrok SN z 23 września 1997 r., I PKN 274/97, OSNAPiUS 1998/13/396). Nie bez znaczenia przy ocenie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych jest cel, do którego zmierza pracownik swoim działaniem i towarzyszące temu inne okoliczności, zwłaszcza stan świadomości i woli pracownika (por. wyrok SN z 1 grudnia 1998 r., I PKN 329/98, OSNAPiUS 2000/2/49; wyrok SN z 1 października 1997 r., I PKN 300/97, OSNAPiUS 1998/14/424).

Trzeba podkreślić, że chociaż ustawodawca nie sprecyzował pojęcia zawinionego naruszenia obowiązków pracowniczych, ciężkie naruszenie należałoby definiować oceniając stopień winy pracownika, intensywność i nasilenie a także intencje pracownika oraz pobudki jego działania (tak SN w wyroku z dnia 21 lipca 1999 r., I PKN 169/99, OSNAPiUS 2000/20/746). Pojęcie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych ma, bowiem złożony charakter. Składają się na nie element obiektywny dotyczący pogwałcenia obowiązków pracowniczych oraz zagrożenia bądź naruszenia interesów pracodawcy oraz element subiektywny polegający na podmiotowej wadliwości zachowania pracownika będącej wynikiem winy umyślnej bądź rażącego niedbalstwa. Naruszenie może mieć charakter jednorazowy bądź ciągły, lecz każdorazowo winno skutkować, co najmniej poważnym zagrożeniem interesów pracodawcy majątkowych bądź niemajątkowych (Baran K.W., Kodeks pracy, Komentarz, WKP, 2012).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z dnia 14 stycznia 2019 r. nie spełnia w/w wymogów. Z treści wspomnianego oświadczenia wynika, iż pracodawca zarzucał powodowi fakt utraty przez pracodawcę zaufania polegającym na nagannym postępowaniu powoda wobec rodziny Państwa P. przejawiającym się między innymi w aktywności na portalach społecznościowych i zamieszczaniu obraźliwych i lekceważących wpisów dotyczących Pana K. P. (1) i członków jego rodziny, co narusza dobro pracodawcy i zakładu pracy.

Podnieść należy, iż zgodnie z zawartą w art. 6 k.c. regułą rozkładu ciężaru dowodu, w razie sporu, co do istnienia przyczyny rozwiązania umowy o pracę i jej zasadności, obowiązek wykazania owej przyczyny spoczywa na pracodawcy, który podając pracownikowi określony powód swojej decyzji, wywodzi skutki prawne z faktów przytoczonych w pisemnym oświadczeniu woli. Natomiast pracownika obciąża dowód, iż przyczyna ta jest nieprawdziwa albo nie stanowi dostatecznego usprawiedliwienia dla decyzji pracodawcy, bądź też rozwiązanie umowy o pracę narusza zasady współżycia społecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 września 1977 r., I PRN 17/77). Wskazana pracownikowi przyczyna rozwiązania ma być konkretna i zarazem uzasadniona w subiektywnym przekonaniu pracodawcy, natomiast wyrok sądu zawiera ocenę, czy taka jest też obiektywnie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1999 r., I PKN 182/99).

Z powyżej przytoczonego stanowiska Sądu Najwyższego wynika, iż to na pracodawcy ciąży obowiązek wykazania okoliczności, które stanowiły podstawę do złożenia pracownikowi oświadczenia o rozwiązaniu z nim umowy o pracę. W niniejszym postępowaniu, w ocenie Sądu, pozwany pracodawca temu obowiązkowi nie sprostał.

Podkreślić jeszcze raz należy, iż rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika musi być oparte na ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracowniczych, a zatem na: bezprawności zachowania (naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego), naruszeniu lub zagrożeniu interesów pracodawcy oraz zawinieniu obejmującym zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo. Powyższe przesłanki muszą nadto zaistnieć kumulatywnie. Przesłanki podane przez pozwanego w oświadczeniu z dnia 14 stycznia 2019 r. nie spełniają powyższych wymogów Wskazać należy, iż z art. 52 § 1 pkt 1 k.p. wynika, iż naruszenie musi dotyczyć podstawowego obowiązku pracownika. W przedmiotowej sprawie Sąd nie dopatrzył się żadnego zachowania powoda wypełniającego powyższą normę . W szczególności pozwany nie wykazał, w jaki sposób zachowanie powoda w stosunku do Państwa P. stanowiło ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, które utrudniałoby jednocześnie postępowanie egzekucyjne (...). Do obowiązków powoda, jako pracownika pozwanego (...) należało wykonywanie czynności związanych z szeroko rozumianą analizą zagrożeń występujących na terenie województwa (...), prognozowaniem wystąpienia powyższych zagrożeń, monitorowaniem ich rozwoju oraz współpraca z właściwymi jednostkami oraz służbami w celu sprawowania koordynacji oraz zwalczania zagrożeń. Z powyższego nie wynika jakoby prowadzenie dyskusji na forum internetowym stanowiło obowiązek powoda.

Wskazać należy, wbrew twierdzeniom pozwanego, iż powód zdawał sobie sprawę z powagi sytuacji, bowiem to na jego wniosek pracodawca udzielił mu trzymiesięcznego urlopu bezpłatnego. Nadto od czasu udania się na urlop w kwietniu do dnia 10 grudnia 2018 r. do przełożonych powoda nie dochodziły żadne informacje o konflikcie powoda z właścicielem (...) i jego rodziną, zatem uznać należy, natomiast całe postępowanie egzekucyjne było torpedowane przez właściciela (...). Zatem powód w żaden sposób nie przyczynił się do powstania jakichkolwiek trudności, na co wskazał Dyrektor (...) J. W. (2).

Bezspornym jest, iż postępowanie egzekucyjne (...) należącego do K. P. (1) nastręczało włodarzom miasta B. oraz Wojewodzie (...) znacznych trudności. Niemniej jednak to K. P. (1) nakręcał spiralę mowy nienawiści, którą następnie kontynuowały również osoby trzecie, niebędące stronami sporu i niemające żadnego interesu w jego rozstrzygnięciu. Sytuację tę można, więc porównać do rzucenia przez K. P. (1) i jego rodzinę małego kamyczka, który wywołał potężną lawinę negatywnych, zawistnych komentarzy. Trudno, więc oczekiwać, aby wobec powyższej sytuacji, adresat internetowych oszczerstw pozostawał całkowicie bierny i obiektywny. Dlatego też powód podjął się dyskusji z internetowymi komentatorami broniąc swojego dobrego imienia, mimo, iż w ocenie Sądu sposób wypowiedzi oraz użyte przez powoda sformułowania pozostawały dalekie od kulturalnej wymiany zdań, czego też Sąd nie pochwala. Niemniej jednak powód miał prawo czuć się zagrożony ze strony K. P. (1) i jego rodziny a także otoczenia jak również obawiać się o zdrowie i życie swojej rodziny i podjąć niezbędne działania, co znalazło wyraz w skierowaniu przez J. W. (1) zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez K. P. (1) na swoją szkodę a także w zakończeniu postępowania przygotowawczego poprzez przesłanie do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy Wydziału Karnego aktu oskarżenia przeciwko K. P. (1), co zostało ujawnione na posiedzeniu jawnym w dniu 16 września 2019 r. Powyższe ewidentnie potwierdza fakt, iż to K. P. (1) jest agresorem, zaś powód jedynie bronił bezpieczeństwa swojego i swojej rodziny przed atakami z jego strony. Jednocześnie Sąd zaznacza, iż nawet, jeżeli uznać wypowiedzi powoda na portalu społecznościowym F. za urągające zajmowanemu przez powoda stanowisku w służbie cywilnej, to w ocenie Sądu nie stanowi to ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków.

Ponadto w ocenie Sądu fakt, iż powód był pracownikiem pozwanego (...), był czynnikiem zapalnym a w związku z tym wykorzystywany przez właściciela (...) do nagłośnienia całej sytuacji i utrudnienia postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie na uwagę zasługuje również to, iż przełożeni powoda twierdzili, iż nie jest ich przedmiotem zainteresowania działalność powoda poza godzinami jego pracy, jednakże uzasadniając decyzję o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę odnosili się właśnie do życia prywatnego powoda. Zatem w ocenie Sądu wywody pozwanego w tym zakresie są niespójne.

Podkreślenia również wymaga, iż powód był pracownikiem lubianym, wysoko ocenianym przez swoich przełożonych, wykonującym swoje obowiązki w sposób sumienny, za co był wielokrotnie nagradzany, jak chociażby za podjęte działania podczas nawałnicy w sierpniu 2017 r. Powód wykazywał się również własną inicjatywą wprowadzając nowe rozwiązania na swoim stanowisku pracy jak również przeprowadzając szkolenia, za co również był ceniony i chwalony. Jednocześnie powód był osobą niekonfliktową i potrzebną w miejscu pracy, pomagał pozostałym pracownikom w opanowaniu nowych rozwiązań. Powyższe w ocenie Sądu wskazuje, iż w miejscu pracy powoda nie ma żadnego konfliktu między powodem a pozostałymi pracownikami.

Mając powyższe na uwadze Sąd uwzględnił zgłoszone roszczenie o przywrócenie do pracy, gdyż zgodnie z art. 56 § 1 kp pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie, stosownie do wyboru pracownika. W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanego przepisu, Sąd w punkcie 1 wyroku przywrócił powoda do pracy w pozwanym Urzędzie na dotychczasowych warunkach.

Zgodnie natomiast z art. 57 § 1 k.p. pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc. Wynagrodzenie to liczone jest jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, wobec czego w punkcie 2 wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8 813,22 zł tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy przez powoda, co stanowi 3 miesięczne wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.

O kosztach procesu orzeczono z kolei w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., w którym została wyrażona zasada odpowiedzialności za wynik procesu. Zgodnie z treścią tego przepisu strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód wygrał przedmiotową sprawę w całości, a na koszty procesu, które poniósł składa się wynagrodzenie ustanowionego w sprawie pełnomocnika. Wysokość przyznanych powodowi kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zmienionego rozporządzeniem z dnia 3 października 2016 r. zasądzając na rzecz powoda kwotę 1 530,00 zł, na którą składa się stawka podstawowa w wysokości 180,00 zł (§9 ust 1 pkt 1 rozporządzenia), ustalona w związku z uwzględnieniem żądania powoda przywrócenia do pracy oraz kwota w wysokości 1 350,00 zł (§ 9 ust 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia), ustalona w związku z zasądzeniem na rzecz pozwanego wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.

O kosztach sądowych orzeczono natomiast w punkcie 4 wyroku na podstawie art. 94, art. 97 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t.: Dz. U. z 2019 r., poz. 785 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c. Strona powodowa była z mocy prawa zwolniona od ponoszenia kosztów sądowych, natomiast powództwo zostało w całości uwzględnione, a zatem w tej sytuacji kosztami sądowymi winien być obciążony pozwany Urząd. Niemniej jednak, w ocenie Sądu, (...) Urząd Wojewódzki w B., jako Skarb Państwa, zgodnie z art. 94 uksc nie ma obowiązku uiszczania opłat (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2008 r., II PZP 8/07, OSNP 2008/11-12/154), a zatem w tej sytuacji brak jest podstaw do obciążania którejkolwiek ze stron tymi kosztami, które musiał w związku z tym ponieść Skarb Państwa.

SSR Katarzyna Błażejowska