Sygn. akt VIII U 1441/19
Decyzją z dnia 21 marca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, iż T. W. (1) od 8 października 2018 r. nie podlega ubezpieczeniom społecznym, to jest ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik u płatnika składek S. sp z oo. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych nastąpiło z uchybieniem terminu, a od 16.10.2018 r T. W. stał się niezdolny do pracy z powodu choroby, poprzednie zatrudnienie ustało z dniem 30.09.2018 r. W ocenie Zakładu z akt sprawy wynika, że T. W. (1) nie wykonywał pracy u płatnika, a został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń – zasiłku chorobowego. Zatem umowa jako zawarta dla pozoru jest nieważna.
/decyzja k. 7 – 8 akt ZUS/.
W dniu 18 kwietnia 2019 r. odwołanie od decyzji ZUS złożył ubezpieczony T. W. (1), wnosząc o jej uchylenie i zasądzenie kosztów postepowania według norm przepisanych, podnosząc, że faktycznie świadczył pracę.
/ odwołanie k.3 – 11 /.
W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.
/ odpowiedź na odwołanie k. 17/.
Na rozprawie w dniu 24 września 2019 r prezes zarządu płatnika S. sp z oo przyłączył się do odwołania.
/e – prot. Z dnia 24.09.2019 00:03:06/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
T. W. (1) urodził się w dniu (...), posiada wykształcenie wyższe, ukończył Wyższą Szkołę (...) oraz studia podyplomowe w zakresie tworzenia aplikacji biznesowych.
/kwestionariusz osobowy – k. 13 akt ZUS/
Wnioskodawca był zatrudniony w okresie:
- 3.09.1990 – 30.06.1992 w (...) SA na stanowisku elektromonter - uczeń
- 1.06.1996 – 14.04.1997 – w (...) sp (...) na stanowisku pracownika handlowego
- 15.04.1997 - 31.12.1998 – w A. na stanowisku magazyniera
- 4.01.1999 – 3.01.2005 – w (...) SA w Ł. na stanowisku referenta w dziale wprowadzania danych
- 3.01.2005 – 31.10.2015 – w C. s.c na stanowisku wdrożeniowiec - sprzedawca
- 2.11.2015 – 9.09.2016 w PHU (...) na stanowisku serwisanta komputerowego
- 12.09.2016 – 30.09.2018 r na stanowisku informatyka w Izbie Administracji Skarbowej.
/świadectwo pracy - k. 43, 45 akt ZUS/
W dniu 8.10.2018 r doszło do zawarcia umowy o pracę pomiędzy S. sp z oo w Ł. a T. W. (1) na okres do 7.04.2019 r, na stanowisku pracownika biurowego – informatyka, za wynagrodzeniem w kwocie 2100 zł.
/umowa w aktach ZUS/
Wnioskodawca przedstawił ważne /do dnia 7.09.2020 r/ orzeczenie lekarskie o braku przeciwskazań do pracy na stanowisku informatyk – pracownik administracyjno – biurowy.
/orzeczenie – k. 29 akta ZUS/
Została sporządzona karta szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, z której wynika odbycie instruktażu ogólnego i stanowiskowego przez wnioskodawcę.
/kserokopia karty – k. 31 akt ZUS/
Płatnik prowadzi firmę transportową .Płatnik tworzył duży projekt autorski i szukał pracownika z zakresu informatyki. Wnioskodawca pracował dla firmy, która wcześniej świadczyła usługi dla płatnika. Płatnik złożył propozycję pracy, wnioskodawca zaakceptował warunki. Było to w sierpniu 2018 r. Do końca września wnioskodawca pozostawał w stosunku pracy. Płatnik potrzebował człowieka na miejscu, który będzie zajmował się siecią. Płatnik chciał przygotować 8 portali informacyjnych, 5 już funkcjonuje.
Wnioskodawca nie otrzymał zakresu obowiązku na piśmie. Miał opiekować się komputerami i siecią i całym oprogramowaniem, brać udział w tworzeniu nowego projektu. W firmie było ok. 10 komputerów oraz serwery.
Wnioskodawca podjął pracę 8 października 2018 roku. Wnioskodawca na początku zatrudnienia przygotował sobie stanowisko, zapoznał się z całą strukturą, dokumentacją. Pracował od 7:30-16:30. Podpisywał się na listach obecności. Zapoznawał się ze strukturą firmy, sieci, przeglądał komputery, oprogramowanie, dostał stare komputery do przejrzenia, z czego złożył 2 komputery jeden dla dla siebie.
Od 16.10.18 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim, spadł z wysokości, wypadek miał miejsce 15.10.18 r. Po zwolnieniu lekarskim, które skończyło się 16.04.19 r. podjął pracę w tej samej firmie. Pracuje nadal u płatnika. Obecnie administruje, uzupełnia informacje na stronach, wyszukuje elementy nielogiczne.
/ zeznania świadka S. C.-R. - e prot.z dnia 24.09.19 00:25:19 – 00:30:21, M. P. – 00:30:21 – 00:36:27 ,zeznania wnioskodawcy 00:37:57 w zw. 00:03:37 – 00:17:42, zeznania płatnika – 00:40:17 w zw. Z 00:17:42 – 00:23:40/
Wnioskodawca pokwitował odbiór wynagrodzeń za październik i listopad. Wynagrodzenie otrzymywał przelewem.
/ listy płac – w aktach ZUS, przelewy – k. 198 -201 /
W dniu 16.10.2018 r wnioskodawca został przyjęty do szpitala w trybie nagłym w związku z upadkiem z drabiny. Rozpoznano złamania kości stępu lewego oraz złamanie kompresyjnego trzonu kręgu L1. Został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego. W szpitalu przebywał do 2.11.2018 r.
/dok. med. – k. 63 – 147/
Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów zawarte w aktach organu rentowego i załączone do akt sprawy w toku postępowania, zeznania odwołującego się od decyzji organu rentowego, płatnika i świadków – współpracowników . Zdaniem Sądu zebrany materiał dowodowy jednoznacznie potwierdził, że T. W. (1) faktycznie świadczył pracę do jakiej się zobowiązał na podstawie zawartej w dniu 8.10. 2018 r. umowy o pracę na okres próbny, a jego zatrudnienie było uzasadnione rzeczywistymi potrzebami pracodawcy. Potwierdziły to zarówno zeznania świadków i uczestników postępowania jak i zgromadzone w sprawie dokumenty. Za ich prawdziwością przemawiają ustalone okoliczności zawarcia zakwestionowanej przez organ rentowy umowy o pracę.
Przed sądem ubezpieczony oraz płatnik szczegółowo i zgodnie przedstawili okoliczności w jakich doszło do zawarcia między nimi umowy o pracę jak również rodzaj i zakres wykonywanych przez ubezpieczonego czynności pracowniczych. Ustalono, że zatrudnienie wnioskodawcy było uzasadnione rzeczywistymi potrzebami przedsiębiorcy w związku z rozwojem firmy. Wnioskodawca posiada wymagane na stanowisku wykształcenie i doświadczenie zawodowe. Zatrudnienie wnioskodawcy nie było jego pierwszym tytułem do ubezpieczenia, ani też powstałym po znacznej przerwie. Wnioskodawca dysponował aktualnymi badaniami na zajmowanym stanowisku. Natomiast zgłoszenie do ubezpieczeń z uchybieniem terminu pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie wobec ustalenia, iż wnioskodawca faktycznie podjął zatrudnienie.
Odnosząc się do wysokości wynagrodzenia za jakim został zatrudniony wnioskodawca wskazania wymaga, że wysokość wynagrodzenia za pracę jest wynikiem negocjacji pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, czemu jest dawany wyraz w umowie o pracę. O wysokości wynagrodzenia decyduje przede wszystkim rodzaj i charakter obowiązków pracowniczych, a także możliwości płatnicze pracodawcy. Mając na uwadze rodzaj powierzonej wnioskodawcy pracy, zakres obowiązków pracowniczych, ustalonej w umowie o pracę kwoty wynagrodzenia nie można uznać za zaniżoną czy zbyt wygórowaną. Fakt świadczenia pracy przez wnioskodawcę potwierdziły zeznania wnioskodawcy, płatnika oraz świadka. Zeznania te są spójne i wzajemnie się uzupełniają.
Okoliczność, iż wnioskodawca świadczył pracę tylko przez kilka dni pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie, mając na względzie to, że stał się niezdolny do pracy na skutek zdarzenia losowego w postaci upadku z drabiny i doznania nagłego urazu.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jest uzasadnione.
Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 poz. 1778 z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.
Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą. W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Zgodnie z art. 22 § 1 kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że dla włączenia do ubezpieczenia społecznego niezbędna jest przynależność do określonej w ustawie systemowej grupy podmiotów podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. O tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje zatem samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. II UK 204/09, LEX nr 590241/. Jednocześnie podkreśla się, iż skorzystanie z ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym jest legalnym celem zawierania umów o pracę, a stronom zmierzającym do osiągnięcia takiego zgodnego z prawem celu nie można czynić zarzutu działania sprzecznego z ustawą. Objęcie pracowniczym ubezpieczeniem społecznym i uzyskanie świadczeń z tego ubezpieczenia jest bowiem jedną z prawnych konsekwencji nawiązania stosunku pracy. Inaczej mówiąc, zawarcie umowy o pracę, choćby nawet zmierzało wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, nie jest powiązane z zamiarem obejścia ustawy czy sprzeczności z zasadami współżycia społecznego / por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116/. Tylko jednoznaczne ustalenie, że strony w ogóle nie zamierzały osiągnąć skutków wynikających z umowy o pracę, w szczególności jeżeli nie doszło do podjęcia i wykonywania pracy, a jedynym skutkiem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, umowa taka jako pozorna – zgodnie z art. 83 kc – jest nieważna. Pozorności natomiast nie można przyjąć w sytuacji, kiedy umowa o pracę była rzeczywiście realizowana / por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 321/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 12, poz. 190, str. 503; wyrok Sądu Najwyższego z 14 marca 2001 r. II UKN 258/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr 21, poz. 527/.
W rozpoznawanej sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę zawartej w dniu 8.10. 2018 r. pomiędzy T. W. (1) a S. sp z oo, stojąc na stanowisku, że podpisanie tej umowy i zgłoszenie z tytułu jej wykonywania do ubezpieczeń społecznych było czynnościami pozornymi dokonanymi jedynie w celu uzyskania świadczeń w związku z chorobą.
W ocenie Sądu Okręgowego postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie dowiodło w sposób niewątpliwy, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art. 22 § 1 kp formalne elementy umowy o pracę, jak również że strony zamierzały osiągnąć skutki wynikające z tej umowy.
W sprawie ustalono, że ubezpieczony pracę w dniu 8.10. 2018 r. podjął i faktycznie powierzone mu obowiązki pracownicze wykonywał do czasu powstania niezdolności do pracy na skutek choroby co nastąpiło w okresie od dnia 16.10. 2018 r. Z kolei odwołujący się płatnik świadczenie to przyjmował płacąc umówione wynagrodzenie, w tym także obciążające go wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy. W postępowaniu wykazano, że stan zdrowia w dacie nawiązywania stosunku pracy umożliwiał wnioskodawcy realizację obowiązków pracowniczych. Fakt świadczenia pracy przez ubezpieczonego (przegląd sprzętu komputerowego i oprogramowania ) potwierdziły zgodne i spójne zeznania stron umowy i świadków oraz dokumenty. W sytuacji, kiedy umowa o pracę była faktycznie realizowana, nie można było przyjąć pozorności jej zawarcia. Nie ma żadnych podstaw do uznania, że strony zawierając przedmiotową umowę miały zamiar wywołania innych skutków prawnych niż te, które wynikają z umowy o pracę, oraz by jednocześnie próbowały przez jej zawarcie wprowadzić kogokolwiek w błąd co do dokonania tej a nie innej czynności. Przeciwnie, nie pozorowały zawarcia umowy o pracę i były zgodne co do tego, aby ich oświadczenia woli wywołały odpowiadający im skutek. Skutkiem tym było między innymi objęcie wnioskodawcy pracowniczym ubezpieczeniem społecznym od 8.10. 2018 r.
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 kpc, zaskarżoną decyzję ZUS zmienił i orzekł, że T. W. (1) od 8 października 2018 r. podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w (...) sp. Z (...)..