Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Stachurska

Protokolant: sekr. sądowy Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2019 r. w Warszawie

sprawy E. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o prawo do rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych

na skutek odwołania E. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 26 lipca 2018 r. znak:(...)

z dnia 24 września 2018 r. znak: (...)

z dnia 24 września 2018 r. znak:(...)

oddala odwołania.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2018r. E. S. (1) złożyła odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.:

⚫

z dnia 26 lipca 2018r., znak: (...) przyznającej zaliczkę na poczet emerytury przysługującej na podstawie ustawy z dnia 26 stycznia 1982r.
Karta Nauczyciela i ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (VII U 1525/18) – wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne wyliczenie zaliczki na poczet przysługującej emerytury na podstawie ustawy Karta Nauczyciela i ustawy emerytalnej z uwzględnieniem rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach oraz, po ponownym wyliczeniu zaliczki, o wypłatę świadczenia;

⚫

z dnia 24 września 2018r., znak: (...)przyznającej emeryturę
na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (VII U 1526/18) – wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne przeliczenie wysokości emerytury
z uwzględnieniem przy ustalaniu kapitału początkowego rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze;

⚫

z dnia 24 września 2018r., znak: (...) odmawiającej prawa
do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w trybie art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (VII U 1527/18) – wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa
do rekompensaty.

Ponadto pełnomocnik ubezpieczonej wniósł o zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaskarżonym decyzjom zarzucił naruszenie art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych (u.e.p.) oraz art. 95 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W uzasadnieniu powyższych odwołań pełnomocnik ubezpieczonej zakwestionował stanowisko organu rentowego w zakresie odmowy przyznania prawa do rekompensaty. Wskazał, że ubezpieczonej bezzasadnie odmówiono go, powołując się na przyznanie emerytury nauczycielskiej. W ocenie pełnomocnika przyznanie tego świadczenia emerytalnego nie wyłącza możliwości uzyskania rekompensaty, gdyż art. 21 ust. 2 u.e.p. należy intepretować w taki sposób, że wyłączenie dotyczy jedynie osób, które nabyły prawo do emerytury w obniżonym wieku z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ubezpieczona nigdy nie nabyła emerytury w obniżonym wieku emerytalnym czy też emerytury pomostowej. W dniu 20 sierpnia 2018r. złożyła wniosek o emeryturę, wskazując że wnosi o wyliczenie emerytury zgodnie z ustawą Karta Nauczyciela i emerytury powszechnej z rekompensatą za pracę w warunkach szczególnych oraz wnioskowała o wybranie najkorzystniejszego wariantu. Z kolei w dniu 20 lipca 2018r. złożyła wniosek o emeryturę z ustawy Karta Nauczyciela. W obu przypadkach podkreśliła, że chce odebrać decyzje osobiście. Decyzją z dnia 26 lipca 2018r. przyznano emeryturę w kwocie zaliczkowej, a następnie decyzją z dnia 10 sierpnia 2018r. ZUS dokonał rozliczenia zaliczki na poczet przysługującej emerytury od 21 lipca 2018r. W dniu 13 sierpnia 2018r. odwołująca złożyła wniosek o wycofanie wniosku o przyznanie emerytury zgodnie z Kartą Nauczyciela, a następnie, po złożeniu w dniu 20 sierpnia 2018r. wniosku o wyliczenie emerytury zgodnie z ustawą KN oraz emerytury na zasadach ogólnych z rekompensatą, złożyła w dniu 23 sierpnia 2018r. wniosek o wycofanie wniosku z 13 sierpnia 2018r.

Pełnomocnik odwołującej podkreślił również, że w niniejszej sprawie nie została wydana ostateczne decyzja o przyznaniu emerytury nauczycielskiej, bowiem decyzja
z dnia 10 sierpnia 2018r. dotyczy rozliczenia z urzędu zaliczki na poczet emerytury.
Żadna z decyzji nie została również doręczona w sposób prawidłowy, gdyż w aktach sprawy brakuje awiz bądź potwierdzeń odbioru (odwołania z dnia 24 października 2018r., k. 2-9 akt spraw o sygn. VII U 1525/18, VII U 1526/18, VII U 1527/18).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. w odpowiedziach
na odwołania wniósł o ich oddalenie.

Odnosząc się do stanowiska ubezpieczonej organ rentowy wskazał, że odmówił przyznania prawa do rekompensaty, ponieważ ubezpieczona ma przyznane prawo do emerytury nauczycielskiej. Wyjaśnił przy tym, że zgodnie z art. 21 ust. 1 i art. 2 pkt 5 u.e.p. rekompensata stanowi odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej; rekompensata przysługuje ubezpieczonemu jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy emerytalnej w wymiarze co najmniej 15 lat.

Organ rentowy odniósł się również do okoliczności faktycznych powołanych przez pełnomocnika ubezpieczonej, wskazując, że ubezpieczona kierując kolejne pisma
do Oddziału wskazywała na numery i daty wydania poszczególnych decyzji, co pozwala przyjąć, iż zostały jej doręczone (odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 grudnia 2018r., k. 11 i 12 akt spraw o sygn. VII U 1525/18, VII U 1526/18, VII U 1527/18).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. S. (1), urodzona w dniu (...), w okresie od 1 września 1990r. do 20 lipca 2018r. była zatrudniona w Przedszkolu nr (...) w W.. W tym czasie pracowała w pełnym wymiarze czas pracy na stanowisku nauczyciela wychowania przedszkolnego. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu z dniem 20 lipca 2018r. na podstawie art. 23 ust. 4 ustawy Karta Nauczyciela (świadectwo pracy z 20 lipca 2018r., k. 10 a.r., zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 30 czerwca 2018r., k. 12-14 a.r., tom I).

W dniu 20 lipca 2018r. E. S. (2) złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. wniosek o emeryturę. We wniosku zaznaczyła wariant obliczenia emerytury w oparciu o zarobki pozwalające
na ustalenie najkorzystniejszej kwoty świadczenia, dołączyła również kwestionariusz
z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentacją potwierdzającą te okresy (wniosek o emeryturę z 20 lipca 2018r. z załącznikami, k. 1-20 a.r. tom I). Sprawa została przekazania (...)Oddziałowi ZUS w W. w dniu 23 lipca 2018r.

Po rozpoznaniu powyższego wniosku ZUS (...) Oddział w W. decyzją
z dnia 26 lipca 2018r., znak: (...) przyznał ubezpieczonej zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 21 lipca 2018r., obliczoną na podstawie ustawy Karta Nauczyciela oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął 25 lat, 2 miesiące i 14 dni okresów składkowych oraz 5 lat, 4 miesiące
i 6 dni okresów nieskładkowych (decyzja ZUS z 26 lipca 2018r., k. 24 a.r. tom I). Następnie organ rentowy zwrócił się do dwóch płatników składek: (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w W. oraz (...) z wnioskami o potwierdzenie ubezpieczenia odwołującej, na skutek czego uzyskał poświadczenia dla celów świadczeń emerytalno-rentowych zawierające informacje o okresach i tytułach podlegania ubezpieczeniom przez odwołującą, podstawy wymiaru składek oraz okresach i przyczynach przerwy/zwolnienia w opłacaniu składek na ubezpieczenia (wnioski o potwierdzenie ubezpieczenia, k. 25 i 28 a.r., poświadczenia dla celów świadczeń emerytalno-rentowych, k. 27 i 30 a.r. tom I). W oparciu o powyższe w dniu 10 sierpnia 2018r. organ rentowy wydał decyzję
o rozliczeniu zaliczki na poczet przysługującej E. S. (1) emerytury nauczycielskiej (decyzja ZUS z 10 sierpnia 2018r., k. 31 a.r. tom I).

W dniu 13 sierpnia 2018 roku ubezpieczona złożyła w (...) Oddziale ZUS formularz wycofania wniosku o emeryturę nauczycielską z dnia 20 lipca 2018r., na podstawie którego wydano zaskarżoną decyzję z dnia 26 lipca 2018 roku, znak: (...), o przyznaniu zaliczki na poczet przysługującej emerytury nauczycielskiej (wycofanie wniosku z 13 sierpnia 2018r., k. 35 a.r. tom I). Następnie w dniu 23 sierpnia 2018 roku ubezpieczona złożyła na formularzu wycofanie powyższego wniosku (wycofanie wniosku z 23 sierpnia 2018r., k. 36 a.r. tom I). W międzyczasie wielokrotnie kontaktowała się z Oddziałem telefonicznie w sprawie realizacji wniosków, przyznania emerytury oraz działań, jakie powinna podjąć (zeznania E. S. (1), k. 35v-36 a.s.).

W dniu 20 sierpnia 2018r. E. S. (1) złożyła w III Oddziale ZUS wniosek o emeryturę, wnosząc o wyliczenie emerytury nauczycielskiej oraz powszechnej wraz z przyznaniem rekompensaty za pracę w szczególnym charakterze oraz wybranie najkorzystniejszego wariantu ( wniosek o emeryturę z 20 sierpnia 2018r. z załącznikami, k. 1-6 a.r. tom II). Po rozpoznaniu powyższego wniosku ZUS(...)Oddział w W. wydał w dniu 24 września 2018r. dwie odrębne decyzje:

⚫

znak: (...) w której przyznał prawo do emerytury od 1 sierpnia 2018r., obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy wskazał, że podstawę obliczenia emerytury stanowiła kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Jednocześnie organ rentowy zawiesił wypłatę tego świadczenia wskazując, że jest mniej korzystne;

⚫

znak: NE/20/055023051, w której odmówił prawa do rekompensaty, wskazując, że od 21 lipca 2018 roku ubezpieczona ma przyznaną emeryturę nauczycielską; organ rentowy powołał się przy tym na treść art. 21 i 23 ustawy o emeryturach pomostowych, wskazując że rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat i jednocześnie nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS (decyzje ZUS z 24 września 2018r., k. 7-10 a.r. tom II).

E. S. (1) odebrała decyzje ZUS (...) Oddział w W.
z dnia 26 lipca 2018r., znak:(...) z dnia 24 września 2018r.
znak: (...) oraz z dnia 24 września 2018r., znak:(...)
w Oddziale ZUS w dniu 24 września 2018r. (zeznania E. S. (1), k. 35v-36 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o niekwestionowane przez strony dokumenty zgromadzone w aktach organu rentowego oraz na podstawie zeznań ubezpieczonej, które zostały uwzględnione w zakresie, w jakim ubezpieczona potwierdziła otrzymanie zaskarżonych decyzji oraz kontakty z organem rentowym w sprawie emerytury.

Sąd oddalił zgłoszony na rozprawie w dniu 20 marca 2019r. wniosek pełnomocnika o przesłuchanie ubezpieczonej dodatkowo na okoliczność przebiegu procesu wymiany korespondencji między ubezpieczoną a organem rentowym. W ocenie Sądu okoliczności te wynikają z dokumentów, a poza tym były bezprzedmiotowe dla rozstrzygnięcia tego, co jest istotą sporu w przedmiotowej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania E. S. (1) podlegały oddaleniu.

Ubezpieczona zaskarżyła trzy decyzje organu rentowego dotyczące kolejno przyznania zaliczki na poczet emerytury nauczycielskiej, przyznania prawa do emerytury powszechnej oraz odmowy przyznania prawa do rekompensaty na podstawie art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych. Argumentacja podniesiona w odwołaniach jest jednak niemal identyczna i skupia się na kwestionowaniu przede wszystkim odmowy przyznania prawa do rekompensaty, zaś zgłoszone żądania obejmują uwzględnienie rekompensaty i przeliczenie w związku z tym emerytury powszechnej i nauczycielskiej. To oznacza, że kluczową kwestią wymagającą rozważenia w przedmiotowej sprawie – mimo zaskarżenia trzech odrębnych decyzji, mających inny przedmiot - było w rzeczywistości ustalenie, czy ubezpieczonej przysługuje prawo do rekompensaty w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu.

Warunki przyznania rekompensaty zostały określone w ustawie z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2018r., poz. 1924 ze zm. – dalej jako u.e.p.) oraz ustawie z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 1270 – dalej jako ustawa emerytalna). Zgodnie z art. 2 ust. 5 u.e.p. rekompensata stanowi odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub
o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Artykuł 23 stanowi, że ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego
o emeryturę oraz, że przyznawana jest ona w formie dodatku do kapitału początkowego,
o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
W art. 21 ust. 1 ustawy wskazano natomiast, że rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej
15 lat. Z art. 21 ust. 2 ustawy wynika zaś, że rekompensata nie przysługuje osobie,
która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach
z FUS. Przesłankami uprawniającymi do rekompensaty są więc:

1)  utrata przez ubezpieczonego możliwości przejścia na emeryturę we wcześniejszym wieku emerytalnym w związku z wygaśnięciem po dniu 31 grudnia 2008r. –
w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., a przed dniem
1 stycznia 1969r. – podstawy prawnej przewidującej takie uprawnienie;

2)  niespełnienie przez ubezpieczonego warunków uprawniających go do emerytury pomostowej na zasadach wynikających z przepisów o emeryturach pomostowych;

3)  legitymowanie się przez ubezpieczonego co najmniej 15 letnim okresem pracy
w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z FUS;

4)  nieuzyskanie przez ubezpieczonego prawa do emerytury według zasad przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

Wymaga przy tym zaznaczenia, że rozumienie przepisu art. 21 ust. 2 u.e.p.
jako wyłączającego prawo do rekompensaty dla każdej osoby, która nabyła prawo
do jakiejkolwiek emerytury z FUS byłoby oczywiście nieprawidłowe; przepis ten nie dotyczy każdej osoby uprawnionej do emerytury z FUS, lecz jedynie osób, które nabyły prawo
do emerytur w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na prace w warunkach szczególnych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 września 2017r., III AUa 529/16).

Analizując okoliczności faktyczne ustalone w rozpatrywanej sprawie, Sąd Okręgowy zważył, że E. S. (1) od 20 lipca 2018r. ma przyznane prawo do emerytury na podstawie art. 88 ust. 2a ustawy Karty Nauczyciela. Zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 967) nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę. Z kolei w myśl art. 88 ust. 2a tej ustawy, nauczyciele urodzeni po 31 grudnia 1948r., a przed 1 stycznia 1969r. zachowują prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli:

1)  spełnili warunki do uzyskania emerytury, określone w ust. 1, w ciągu 10 lat od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy oraz

2)  nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Na wniosek ubezpieczonej z dnia 20 lipca 2018r. organ rentowy przyznał emeryturę nauczycielską w oparciu cytowane wyżej przepisy, ponieważ ubezpieczona spełniła przewidziane w nich przesłanki warunkujące jej uzyskanie. Ubezpieczona wykazała trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze jako nauczyciel, co znajduje potwierdzenie w dokumentacji załączonej do powyższego wniosku, a przy tym nie przystąpiła do OFE oraz rozwiązała stosunek pracy z ostatnio zatrudniającym ją pracodawcą przed złożeniem wniosku o emeryturę. Okoliczność ta ma znaczenie o tyle istotne, że emerytura nauczycielska jest świadczeniem przyznawanym w związku z wykonywaniem pracy nauczyciela, która w rozumieniu art. 32 ust. 1-3 ustawy emerytalnej w zw. z § 15 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. 1983 nr 8 poz. 43) jest definiowana jako praca w warunkach szczególnych, której wykonywanie w stosownym wymiarze umożliwiało przejście na wcześniejszą emeryturę. Fakt, że ubezpieczona uzyskała powyższe świadczenie od 21 lipca 2018r. nie przesądza zatem, że jest to emerytura przyznana na zasadach ogólnych, bowiem świadczenie to zostało przyznane z tytułu pracy w warunkach szczególnych jako nauczyciel, a o dacie jego przyznania zadecydowała data rozwiązania stosunku pracy, tj. 20 lipca 2018r. zgodnie z załączonym świadectwem pracy wystawionym przez Przedszkole nr (...) w W.. Świadczenie emerytalne przyznane zostało zatem od dnia następnego po rozwiązaniu stosunku pracy, tj. od 21 lipca 2018r. Sąd Okręgowy miał przy tym na względzie wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2018r. zapadły w sprawie o sygn. akt III AUa 506/17, którego motywy i rozważania w zakresie stosowania art. 21 ust. 2 u.e.p. w przypadku emerytury nauczycielskiej w całości podzielił. Rozstrzygając w bardzo zbliżonym stanie faktycznym Sąd Apelacyjny zważył, że rekompensata, o której mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, przewiduje odszkodowanie za utratę przez ubezpieczonego możliwości przejścia na emeryturę „wcześniejszą” w związku z wygaśnięciem po 31 grudnia 2008r. – w stosunku
do ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948r., a przed dniem 1 stycznia 1969r.
– podstawy normatywnej przewidującej takie uprawnienie. Emerytura nauczycielska przyznana na podstawie art. 88 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela jest emeryturą z tytułu pracy w szczególnym charakterze, tj. pracy nauczycielskiej, a w świetle tych uregulowań nie dochodzi do utraty in abstracto prawa do nabycia wcześniejszej emerytury, a zatem takie odszkodowanie – w formie rekompensaty – nie przysługuje.

Z kolei argument ubezpieczonej, że pobiera emeryturę od osiągnięcia tzw. powszechnego wieku emerytalnego, jest o tyle bezprzedmiotowy, że okoliczność ta nie przesądza, że jest to emerytura przyznana na warunkach ogólnych. Świadczenie to jest wciąż emeryturą przyznaną z tytułu pracy w szczególnym charakterze, jako nauczyciel.

Powyższej konkluzji, zdaniem Sądu, nie zmienia również fakt,
że emerytura nauczycielska została przyznana w formie zaliczkowej, a w szczególności nie oznacza to – jak zdawał się sugerować pełnomocnik ubezpieczonej formułując zarzuty podniesione w odwołaniach – że prawo do tej emerytury nie zostało odwołującej ostatecznie przyznane. Świadczenie zaliczkowe, zgodnie z art. 120 ust. 1 ustawy emerytalnej, przyznaje się jeżeli prawo do świadczeń zostało udowodnione, ale zainteresowany nie przedłożył dowodów niezbędnych do ustalenia wysokości świadczeń; w takim przypadku świadczenie przyznaje się w kwocie zaliczkowej zbliżonej do kwoty przewidywanych świadczeń. Tym samym decyzja przyznająca świadczenie w formie zaliczkowej jest decyzją o przyznaniu prawa do świadczenia – w przedmiotowej sprawie, emerytury nauczycielskiej – jednakże z zastrzeżeniem ostatecznego ustalenia jego wysokości w przyszłości, po spełnieniu skonkretyzowanego warunku (tj. po przedłożeniu dowodów niezbędnych do ustalenia wysokości świadczenia). Przepis ten ma za zadanie eliminować sytuacje, w których wnioskodawca spełnia warunki do uzyskania świadczenia, ale go nie otrzymuje z powodu przejściowej i możliwej do usunięcia przeszkody w ustaleniu jego wysokości, przykładowo, podjętych przez organ rentowy działań w celu potwierdzenia okresów ubezpieczenia. W sytuacji ubezpieczonej ostateczne ustalenie wysokości emerytury nauczycielskiej nastąpiło po uzyskaniu przez organ rentowy dodatkowych poświadczeń dla celów świadczeń emerytalno-rentowych za okresy jej zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. oraz (...). Decyzją z dnia 10 sierpnia 2018r. dokonano rozliczenia świadczenia emerytalnego przyznanego w formie zaliczkowej w oparciu o nowo uzyskane informacje m.in. co do okresów i tytułów podlegania ubezpieczeniom czy też podstawy wymiaru składek. Decyzja ta jednak w żadnej mierze nie dotyczyła samego prawa do emerytury, które zgodnie z decyzją z dnia 26 lipca 2018r. zostało przyznane od 21 lipca 2018r. W kontekście tego zaakcentować należy, że prawo do danego świadczenia,
a jego wysokość stanowią dwie odrębne, częściowo niezależne od siebie kwestie i z samego faktu braku ostatecznych ustaleń wysokości świadczenia – a taka właśnie sytuacja została objęta przez ustawodawcę hipotezą wskazanego art. 120 ustawy emerytalnej – nie można wnioskować, że świadczenie nie przysługuje, czy że nie zostało przyznane. Przepisy ustawy emerytalnej przewidują wiele przypadków, kiedy może nastąpić zmiana wysokości świadczeń m.in. z uwagi na coroczną waloryzację czy też potrącenia komornicze. Tym samym wysokość świadczenia może być zmieniana, ale pozostaje to bez wpływu na to, że prawo do świadczenia danej osobie przysługuje.

Zdaniem Sądu, dla rozstrzygnięcia istoty sporu, w tym przedstawionych wyżej kwestii, nie miały natomiast znaczenia zgłoszone przez pełnomocnika ubezpieczonej zastrzeżenia co do sposobu załatwienia wniosków ubezpieczonej przez organ rentowy czy też kwestie związane z doręczeniem zaskarżonych decyzji. Okoliczności, czy ubezpieczona otrzymała decyzje, czy też nie, a przede wszystkim w jakiej dacie, mogłyby mieć ewentualne znaczenie dla rozpatrywania kwestii terminowości złożenia odwołań, ale ta kwestia w przedmiotowej sprawie nie była przedmiotem szczególnego badania, gdyż ubezpieczona – jak zeznała – ostatecznie wszystkie zaskarżone decyzje odebrała i licząc termin na złożenie odwołania od daty odbioru, zaskarżyła je w terminie. Należy przy tym podkreślić, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych sąd odwoławczy, rozpoznając odwołanie od decyzji ZUS, jest zobowiązany do jej weryfikacji pod kątem prawidłowości zastosowania przez organ rentowy materialnoprawnej podstawy tej decyzji, wobec czego kwestie ewentualnych uchybień procesowych, jakich organ ten miałby się dopuścić, pozostają co do zasady poza przedmiotem rozważań w tych sprawach. Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy – jak zostało wskazane - ustalił, że ubezpieczona otrzymała wszystkie zaskarżone decyzje podczas wizyty w (...) Oddziale ZUS w dniu 24 września 2018r., na co wprost wskazała podczas składania zeznań.

Mając na względzie powyższe, należało przyjąć, że decyzja organu rentowego
z dnia 24 września 2018r. w sprawie odmowy przyznania ubezpieczonej prawa
do rekompensaty na podstawie art. 21 u.e.p. była w pełni zasadna z uwagi na zaistnienie okoliczności wyłączającej prawo do tego świadczenia, określonej w ust. 2 tegoż przepisu. Konsekwencją powyższej konkluzji jest też stwierdzenie co do braku zasadności odwołań ubezpieczonej od decyzji z dnia 26 lipca 2018r. oraz z dnia 24 września 2018r. w przedmiocie odpowiednio przyznania prawa do emerytury nauczycielskiej i powszechnej – w zakresie, w jakim ubezpieczona żądała ich zmiany poprzez uwzględnienie rekompensaty przy obliczeniu wysokości wymienionych świadczeń emerytalnych.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy oddalił odwołania E. S. (1) na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

(...)