Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2019 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca Sędzia SR A. S.

Protokolant starszy sekretarz sądowy M. O.

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2019 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2200 zł (dwa tysiące dwieście złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 października 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4624,57 zł (cztery tysiące sześćset dwadzieścia cztery złote pięćdziesiąt siedem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 października 2017 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  obciąża pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotą 1982,14 zł (jeden tysiąc dziewięćset osiemdziesiąt dwa złote czternaście groszy) tytułem tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa kosztów sądowych;

5.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 774,44 zł (siedemset siedemdziesiąt cztery złote czterdzieści cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt II C 720/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 października 2017 roku skierowanym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., powód T. P. – reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata – wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego kwoty 10.100 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 1 czerwca 2012 roku w Ł. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd powoda marki M. (...) o nr rej. (...), a którego sprawca posiadał ochronę ubezpieczeniową u pozwanego na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia OC w związku z ruchem pojazdów mechanicznych. Powód zgłosił szkodę pozwanemu i wystąpił z roszczeniami: tytułem odszkodowania za zniszczony samochód w kwocie 9.000 złotych, tytułem odszkodowania za koszty leczenia w kwocie 566,63 złotych, tytułem odszkodowania za holowanie samochodu z miejsca wypadku w kwocie 270,63 złotych, tytułem garażowania rozbitego samochodu od daty wypadku do daty otrzymania decyzji od pozwanego co do sposobu likwidacji szkody w kwocie 1.135,45 złotych, tytułem odszkodowania pokrywającego koszt przystosowania nowego samochodu do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie osobowego transportu w kwocie 581,50 złotych, kwoty 10.244,56 złotych tytułem niezdolności do pracy wywołanej doznanymi w trakcie wypadku obrażeniami ciała przez okres 74 dni, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwotę 10.000 złotych. Jednocześnie powód wezwał pozwanego do wypłaty wszystkich należności w terminie do dnia 20 czerwca 2014 roku. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 800 złotych tytułem zadośćuczynienia, kwotę 351,80 złotych tytułem kosztów leczenia, kwotę 2.215,80 zł tytułem utraty dochodów, kwotę 5.600 złotych tytułem odszkodowania za zniszczony samochód.

(pozew – k. 2-3, pełnomocnictwo – k. 4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 13 listopada 2017 roku pozwany – reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego – wniósł o oddalenie powództwa, zobowiązanie powoda do pisemnego sprecyzowania roszczenia poprzez wskazanie co składa się na żądaną sumę, a także o zasądzenie na swoją rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, że na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego przyznał na rzecz powoda kwotę 5.600 złotych tytułem odszkodowania za zniszczony samochód (szkoda całkowita w pojeździe), kwotę 800 złotych tytułem zadośćuczynienia, kwotę 351,80 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia, kwotę 2.215,80 zł w zakresie obejmującym utracone dochody, kwotę 270,60 zł za szkodę na podstawie faktury numer (...) obejmującej koszty transportu pojazdu, kwotę 1.125,45 złotych na podstawie faktury numer (...) dokumentujących koszty parkowania pojazdu. W ocenie pozwanego, roszczenia powoda zgłoszone w pozwie są bezpodstawne i nieudowodnione. Zdaniem strony pozwanej, krzywda powoda została w całości zrekompensowana zadośćuczynieniem przyznanym w postępowaniu likwidacyjnym w wysokości 800 złotych. Pozwany podkreślił, iż powód błędnie przyjmuje dla wyliczenia utraconych korzyści kwotę przychodu, nie zaś zysk, który jest częścią dochodu. Pozwany stanął na stanowisku, że przedłożone przez powoda wydruki z kasy są dokumentami niewystarczającymi do udowodnienia straty w postaci zysku. Nadto uwzględnić należy wypłacony powodowi przez ZUS zasiek chorobowy, który pomniejszył szkodę. Pozwany wyjaśnił, że wypłacona powodowi w postępowaniu likwidacyjnym kwota tytułem zwrotu kosztów leczenia w całości rekompensuje doznaną szkodę. W ocenie pozwanego powód nie udowodnił kosztów przejazdów do placówek medycznych. Zdaniem pozwanego niezasadny jest zarzut powoda co do błędnego wyliczenia szkody w pojeździe. W przekonaniu pozwanego, najwcześniejszą datą naliczania odsetek może być data następująca po dniu doręczenia odpisu pozwu pozwanemu (20 października 2017 roku). Niemniej, w związku z tym, że to ewentualnie Sąd będzie ustalał wysokość świadczenia, ewentualne roszczenie odsetkowe winno być liczone od dnia wydania wyroku w sprawie. Z ostrożności procesowej pozwany podniósł zarzut przedawnienia odsetek liczonych jak w pozwie z uwagi na upływ trzyletniego terminu przedawnienia.

(odpowiedź na pozew – k. 43-52, pełnomocnictwo – k. 55, odpis KRS k. 56-61v)

W piśmie z dnia 2 stycznia 2018 roku powód sprecyzował, że na dochodzoną pozwem kwotę składają się kwoty:

- 581,50 złotych tytułem kosztów adaptacji nowego samochodu do wykonywania transportu zarobkowego,

- 218,39 złotych tytułem kosztów dojazdów do placówek służby zdrowia w celu leczenia skutków wypadku drogowego,

- 214,82 złotych tytułem dwóch usług medycznych: faktura VAT numer (...) i rachunek numer (...) oraz zakupu leków: numer (...) i numer (...),

- 2.200 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (ponad wypłaconą przez pozwanego dobrowolnie kwotę 800 złotych),

- 1.000 złotych tytułem wyrównania odszkodowania za zniszczony samochód,

- 5.795,33 złotych tytułem utraconych dochodów (ponad dobrowolnie wypłaconą kwotę 2.215,80 złotych).

(pismo – k. 76)

W piśmie z dnia 16 stycznia 2019 roku pozwany podniósł, że nie otrzymał od powoda faktury VAT numer (...) i rachunku numer (...) oraz rachunków: numer (...), dlatego nie jest w stanie odnieść się do tych roszczeń.

(pismo k. 178-179)

W piśmie z dnia 10 czerwca 2019 roku powód zmodyfikował powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 4.200 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty.

(rozszerzenie powództwa – k. 228)

W piśmie procesowym z dnia 2 lipca 2019 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, w tym również w rozszerzonym zakresie.

(pismo– k. 231-231v)

Do czasu zamknięcia rozprawy strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 czerwca 2012 roku w Ł. doszło do zdarzenia drogowego, którego sprawca, doprowadził do zderzenia z pojazdem marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którym kierował powód T. P.. Sprawca tego zdarzenia objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...).

(kserokopia odpisu wyroku z dnia 10 września 2012 roku – k. 6, bezsporne)

Dnia 2 czerwca 2012 roku powód udał się do Wojewódzkiej (...) w Ł., gdzie po wykonaniu badania rtg rozpoznano u niego stłuczenie mostka i głowy. Zalecono dalsze leczenie u lekarza POZ. Od lekarza POZ powód otrzymał skierowanie do szpitala. W dniach 13 – 18 czerwca 2012 roku powód był hospitalizowany w Oddziale Neurologii Centrum (...) w Ł.. W trakcie hospitalizacji wykonano powodowi badania: CT głowy – wypadło prawidłowo, rtg odcinka szyjnego kręgosłupa – wykazało zniesienie lordozy szyjnej, przestrzenie mk C2/C3, C3/C4, C4/C5 wydają się nieco zwężone, zaostrzenia na krawędziach trzonów kręgów. W badaniu stwierdzono ograniczone ruchy w odcinku szyjnym kręgosłupa. Powód został wypisany z mierną poprawą z rozpoznaniem: bóle głowy po przebytym urazie głowy i kręgosłupa szyjnego. Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od 4 czerwca do dnia 13 sierpnia 2012 roku. Powód kontynuował leczenie w Poradni Neurologicznej oraz PZP.

(dokumentacja medyczna k. 8-12v, k. 92, k. 101-120, zaświadczenia lekarskie k. 13-16)

Przed zdarzeniem z dnia 1 czerwca 2012 roku powód prowadził działalność gospodarczą w zakresie wykonywania transportu drogowego taksówką.

(pismo z Urzędu Miasta Ł. – 71, bezsporne)

W wyniku zdarzenia z dnia 1 czerwca 2012 roku uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność powoda.

(bezsporne)

W dniu 9 sierpnia 2012 roku powód złożył do organu licencyjnego wniosek o zmianę licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką. Wnioskowana zmiana polegała na ujawnieniu w jej treści innego pojazdu – marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Decyzją z dnia 14 sierpnia 2012 roku Prezydent Miasta Ł. dokonał zmiany w treści przedmiotowej licencji zgodnie z wolą powoda.

(pismo z Urzędu Miasta Ł. - k. 71)

Po zdarzeniu z dnia 1 czerwca 2012 roku w czasie pozostawania na zwolnieniu lekarskim powód nie wykonywał pracy w ramach prowadzonej działalności. Odczuwał bóle kręgosłupa w okolicach szyjnej i piersiowej.

(zeznania powoda k. 158, k. 235-236)

Powód poniósł koszty związane z adaptacją nowego samochodu do wykonywania transportu drogowego taksówką w łącznej kwocie 556,50 złotych.

(formularz ustalenia opłaty za czynności wykonywane przez organy administracji miar i podległe im urzędy – k. 24, pokwitowanie – k. 24, faktura VAT – k. 25, dowód wpłaty – k. 26, rachunek – k. 27, zeznania powoda k. 235-236)

Wartość rynkowa pojazdu marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w stanie jak przed szkodą na dzień 1 czerwca 2012 roku wynosiła 6.200 złotych.

Wartość tego samochodu w stanie uszkodzonym w dacie szkody wynosiła 700 złotych.

(opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej oraz ruchu drogowego W. S. wraz z zał. – k. 136-146)

Po zdarzeniu z dnia 1 czerwca 2012 roku powód nie naprawiał uszkodzonego pojazdu, sprzedał go za kwotę 1.000 złotych.

(zeznania powoda k. 158, k. 235)

W wyniku wypadku z dnia 1 czerwca 2012 roku powód doznał urazu czaszki i odcinka szyjnego kręgosłupa w mechanizmie biczowym. Po urazie kręgosłupa zazwyczaj dolegliwości bólowe są najbardziej dokuczliwe przez okres 4-5 tygodni, w miarę upływu czasu ulegając złagodzeniu. U powoda mogły być ograniczone ruchy zginania odcinka szyjnego kręgosłupa, np. przy wiązaniu sznurowadeł czy zakładaniu butów bądź unoszeniu kończyn górnych. W wyniku wypadku powód nie doznał uszczerbku na zdrowiu. W badaniu RTG odcinka szyjnego kręgosłupa u powoda rozpoznano zmiany o charakterze zwyrodnieniowym, które także mogą dawać zmiany o charakterze bólowym. W badaniu przedmiotowym nie stwierdzono u powoda odchyleń od stanu prawidłowego, wobec czego rokowania na przyszłość są dobre jeśli chodzi o zmiany pourazowe.

(opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii A. K. – k. 161-163)

Wysokość utraconych przez powoda dochodów w okresie niezdolności do pracy, tj. od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia 13 sierpnia 2012 roku, przy uwzględnieniu wypłaconych świadczeń z ZUS wynosi kwotę 6.183,87 złotych netto.

(opinia biegłej sądowej z zakresu księgowości A. W. wraz z załącznikami – k. 184-193, pisemna opinia uzupełniająca biegłej– k. 218-220, raporty z kasy fiskalnej k. 28, deklaracje podatkowe k. 131, k. 204-212, zaświadczenie ZUS k. 133)

W wyniku zgłoszenia szkody przez powoda oraz przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego, pozwany w oparciu o decyzje z dnia 4 lipca i 17 lipca 2014 roku przyznał na rzecz powoda kwotę 5.600 złotych tytułem odszkodowania za zniszczony samochód (szkoda całkowita w pojeździe), kwotę 800 złotych tytułem zadośćuczynienia, kwotę 351,80 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia, kwotę 2.215,80 zł w zakresie obejmującym utracone dochody, kwotę 270,60 zł za szkodę na podstawie faktury numer (...) obejmującej koszty transportu pojazdu, kwotę 1.125,45 złotych na podstawie faktury numer (...) dokumentujących koszty parkowania pojazdu.

(decyzje w aktach szkody k. 62, bezsporne)

Powód skierował do pozwanego pismo sporządzone w dniu 31 maja 2014 roku, w którym wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 9.000 złotych tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe, kwoty 566,63 złotych tytułem kosztów leczenia, kwoty 270,66 złotych tytułem holowania samochodu z miejsca wypadku, kwoty 1.135,45 złotych tytułem garażowania rozbitego samochodu, kwoty 581,50 złotych tytułem przystosowania innego samochodu do prowadzenia działalności zarobkowej, kwoty 10.244,56 złotych tytułem utraconego zarobku, kwoty 10.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, kwoty 218,39 złotych tytułem kosztów dojazdu do placówek medycznych – w terminie do dnia 20 czerwca 2014 roku.

(odpis wezwania do zapłaty – k. 7-7v)

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o okoliczności bezsporne, powołane wyżej dowody, wśród nich dokumenty, opinie biegłych z zakresu techniki samochodowej oraz ruchu drogowego, neurologii, księgowości oraz zeznania powoda.

Sąd przyjął, iż opinie wydane przez wyżej wskazanych biegłych, zostały sporządzone w sposób profesjonalny i przekonujący, a co za tym idzie posiadają atrybut wiarygodności. Zdaniem Sądu, biorąc pod uwagę doświadczenie biegłych sądowych oraz ich specjalistyczną wiedzę, opinie przez nich sporządzone należało uznać w pełni za zrozumiałe, jednoznaczne, zupełne i logiczne. Biegli wyjaśnili w sposób precyzyjny motywy przyjętego przez siebie stanowiska i w sposób wyczerpujący je uzasadnili. Należy podkreślić, że strony – reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników – nie wniosły zastrzeżeń do opinii sporządzonych przez biegłych z zakresu neurologii i techniki samochodowej. Strona pozwana wnosiła o uzupełnienie opinii przez biegłą sądową z zakresu księgowości. Przedmiotowa opinia uzupełniająca nie była następnie kwestionowana.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W niniejszej sprawie bezsporne było, że w dniu 1 czerwca 2012 roku miało miejsce zdarzenie drogowe, którego sprawca miał zawartą z pozwanym (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W wyniku tego zdarzenia powód doznał obrażeń ciała, a nadto został uszkodzony jego samochód. Powód zgłosił szkodę i pozwany przyznał na jego rzecz m.in. kwotę 5.600 złotych tytułem odszkodowania za zniszczony samochód (szkoda całkowita w pojeździe), kwotę 800 złotych tytułem zadośćuczynienia, kwotę 351,80 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia, kwotę 2.215,80 zł w zakresie obejmującym utracone dochody.

Podstawą prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki zdarzenia jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów oraz przepis art. 822 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz umowa została zawarta. Podstawą odpowiedzialności strony pozwanej w niniejszej sprawie jest także ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2018r., poz. 473).

Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku i ograniczona jest kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c.).

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 13 ust. 3 w zw. z art. 34 i art. 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczenia obowiązkowych (…), odszkodowanie z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia mienia wypłaca się w kwocie odpowiadającej wysokości poniesionej szkody, w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, z ograniczeniem do sumy ubezpieczenia. Przy czym, ubezpieczeniem posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w czasie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę z związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy).

Jak wskazano powyżej, ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, unormowanej w kodeksie cywilnym. Odpowiada zatem za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. W tych granicach naprawienie szkody, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania, winno objąć pełen koszt przywrócenia stanu poprzedniego (art. 361 § 1 i 2 k.c.). Zauważyć w tym miejscu należy, iż zgodnie z treścią przepisu art. 361 § 2 k.c. statuującego zasadę pełnego odszkodowania, naprawienie szkody obejmuje wszelkie poniesione straty oraz korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Natomiast, w myśl art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić poprzez przywrócenie stanu poprzedniego bądź też zapłatę odszkodowania pieniężnego zależnie od wyboru poszkodowanego.

Podstawę prawną roszczenia o zadośćuczynienie stanowi art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c., który pozwala przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w przypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, zadośćuczynienie stanowi sposób naprawienia szkody niemajątkowej na osobie wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. Inaczej niż przy odszkodowaniu, w przypadku zadośćuczynienia, ustawodawca nie wprowadza jasnych kryteriów ustalania jego wysokości. Wskazuje jedynie ogólnikowo, iż suma przyznana z tego tytułu winna być odpowiednia.

W judykaturze i piśmiennictwie podkreśla się, że zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny i jako takie musi mieć odczuwalną wartość ekonomiczną, jednocześnie nie może być nadmierne. Wskazuje się na potrzebę poszukiwania obiektywnych i sprawdzalnych kryteriów oceny jego wysokości, choć przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji stron (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 września 2002 roku, IV CKN 1266/00). Do podstawowych kryteriów oceny w tym zakresie zalicza się stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 czerwca 1968 roku, I PR 175/68, OSNCP 1968, nr 2, poz.37; w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 8 grudnia 1973 roku, III CZP 37/73, OSNCP 1974, nr 9, poz.145; w wyroku z dnia 12 września 2002 roku, IV CKN 1266/00, niepubl; Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 sierpnia 1980 roku, IV CR 238/80, OSNCP 1981, nr 5, poz.81; w wyroku z dnia 30 stycznia 2004 roku, I CK 131/03, OSNC 2004 r, nr 4, poz.40).

Zważyć przy tym należy, iż doznanej przez poszkodowanego krzywdy nigdy nie można wprost, według całkowicie obiektywnego i sprawdzalnego kryterium przeliczyć na wysokość zadośćuczynienia. Charakter szkody niemajątkowej decyduje, bowiem o jej niewymierności (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 lutego 2000 roku, III CKN 582/98.), zaś pojęcie „odpowiedniej sumy zadośćuczynienia” użyte w art. 445 § 1 k.c. ma charakter niedookreślony (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 września 2001 roku, III CKN 427/00). Dlatego też w orzecznictwie wskazuje się, że oceniając wysokość należnej sumy zadośćuczynienia sąd korzysta z daleko idącej swobody (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lipca 2000 roku, II CKN 1119/98). Ustawodawca nie wprowadza bowiem żadnych sztywnych kryteriów ustalania wysokości zadośćuczynienia, pozostawiając to zagadnienie w całości uznaniu sędziowskiemu.

Przesłanką konieczną dla przyjęcia odpowiedzialności deliktowej jest występowanie związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem, a szkodą. Zgodnie z teorią przyczynowości adekwatnej związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy gdy w zestawie wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powodują określone skutki. Nie wystarczy więc stwierdzenie istnienia związku przyczynowego jako takiego, wymagane bowiem jest stwierdzenie, że chodzi o następstwo normalne.

W toku postępowania ustalono, że powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu na skutek urazów odniesionych w zdarzeniu z dnia 1 czerwca 2012 roku. Sąd miał przy tym na uwadze, iż procentowy rozmiar uszkodzeń ciała jest tylko jednym z kryteriów ustalania wysokości zadośćuczynienia i nie determinuje tej kwoty bez uwzględnienia innych okoliczności, a jedynie stanowi pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego odszkodowania /por. wyrok SN z dnia 5.10.2005 r., sygn. akt I PK 47/05, opubl. (...)/. Sąd wziął również pod uwagę stopień i długotrwałość cierpień T. P.. W wyniku zdarzenia z dnia 1 czerwca 2012 roku powód doznał urazu czaszki i odcinka szyjnego kręgosłupa w mechanizmie biczowym. Powód po zdarzeniu był hospitalizowany, odczuwał dolegliwości bólowe, nie mógł pracować zawodowo. Nie ulega wątpliwości, że jakość życia powoda uległa pogorszeniu wskutek stanowiących następstwo wypadku dolegliwości i ograniczeń. Rokowania w przypadku powoda z uwagi na zmiany pourazowe są dobre.

Na tej podstawie Sąd ustalił, iż odpowiednią kwotą dalszego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę stanowić będzie dla T. P. kwota w wysokości 2.200 złotych (ponad wypłaconą przez pozwanego kwotę 800 zł) i taką też zasądził od pozwanego na rzecz powoda. W pozostałej części żądanie w zakresie zadośćuczynienia podlegało oddaleniu jako wygórowane.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 zd. 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Naprawienie szkody obejmuje w szczególności zwrot wszelkich wydatków poniesionych przez poszkodowanego zarówno w związku z samym leczeniem i rehabilitacją (lekarstwa, konsultacje medyczne, protezy, kule, wózek inwalidzki itp.), jak i koszty opieki niezbędnej w czasie procesu leczenia (por. np. orz. SN z 21.5.1973 r., II CR 194/73, OSP 1974, Nr 4, poz. 83) oraz inne dodatkowe koszty związane z doznanym uszczerbkiem (np. przejazdów, wyżywienia).

Jakkolwiek najbardziej charakterystyczną postacią szkody majątkowej stanowiącej konsekwencję tzw. szkody na osobie są koszty leczenia, roszczenie powoda obejmować może także żądanie wyrównania innych poniesionych przez niego szkód, przybierających postać zarówno damnum emergens, jak i lucrum cessans. Typowym przykładem takiej szkody są utracone przez podmiot doznający szkody na osobie zarobki (a ściślej, środki pieniężne, które otrzymałby na podstawie umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej, gdyby nie zdarzenie wyrządzające szkodę).

Utracone korzyści wyrażają się w różnicy między dochodami, jakie poszkodowany uzyskiwałby, gdyby nie wystąpiło zdarzenie szkodzące, a dochodami uzyskiwanymi po zdarzeniu szkodzącym.

Każde roszczenie, stosownie do art. 6 k.c., wymaga wykazania zasadności tego roszczenia zarówno co do zasady, jak i jego wysokości. Zasada ta znajduje potwierdzenie w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, według którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 k.p.c. zdanie pierwsze).

Bierność strony w zakresie obowiązku dowodzenia swych twierdzeń nie zobowiązuje Sądu – poza wyjątkowymi przypadkami – do prowadzenia dowodu z urzędu. Jak wskazuje się w judykaturze Sądu Najwyższego, nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1996 w sprawie sygn. akt: I CKU 45/96, OSNC 1997 r., Nr 6-7, poz. 76). Jeśli zatem strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, że dany fakt nie został wykazany (udowodniony).

Rygoryzm tego obowiązku jest wzmocniony zwłaszcza tam, gdzie strona jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika. Przepis art. 232 zdanie drugie k.p.c. stwarza sądowi jedynie możliwość dopuszczenia dowodu niewskazanego przez stronę, który należy traktować jako wyjątek od zasady wskazanej w zdaniu pierwszym przepisu, dopuszczalny jedynie w zupełnie szczególnych wypadkach. Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 marca 1998 roku, II CKN 656/97 (OSNC 1998, zeszyt 12, poz.208), w którym wypowiedział się, iż przewidziane w art. 232 k.p.c. uprawnienie sądu dopuszczenia dowodu z urzędu niewskazanego przez strony ma charakter wyjątkowy.

Powód żądał zasądzenia kwoty 1000 zł tytułem dalszego odszkodowania za uszkodzony samochód.

W niniejszej sprawie nie było sporu, że przywrócenie stanu poprzedniego poprzez naprawienie pojazdu pociągałoby za sobą koszty w wysokości wyższej od wartości pojazdu w dniu likwidacji szkody. Przyjąć należało zatem, iż pozwany uprawniony był do zlikwidowania zgłoszonej mu szkody, jako całkowitej. Ze szkodą taką mamy do czynienia wówczas gdy pojazd ulega zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo też gdy koszty naprawy przekraczają wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 lutego 1992 roku w sprawie I ACr 30/92, publ. OSA 1993/5/32).

Zgodnie z wyrażanym w orzecznictwie ugruntowanym stanowiskiem, które tutejszy Sąd również podziela, należne poszkodowanemu świadczenie z tytułu odszkodowania nie może przekraczać wartości pojazdu w chwili wypadku (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1981 roku w sprawie III CZP 8/81, publ. OSNC 1981/9/167).

Uwzględniając powyższe Sąd ustalił wartość szkody powoda jako różnicę pomiędzy wartością pojazdu przed szkodą i wartością pozostałości. Ustalenia w tym zakresie Sąd poczynił w oparciu o przywoływaną już opinię biegłego sądowego. Jak wynika z poczynionych w sprawie ustaleń, wartość pojazdu powoda wynosiła przed szkodą z dnia 1 czerwca 2012 roku 6200 złotych, natomiast wartość tzw. pozostałości, tj. wartość pojazdu po zaistnieniu szkody wynosiła 700 złotych. Zatem wysokość zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu przedmiotowego zdarzenia wyraża się kwotą 5500 zł. Mając na uwadze, że w postępowaniu likwidacyjnym pozwany wypłacił kwotę 5600 zł tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe, powództwo o odszkodowanie tytułem szkody w pojeździe podlegało oddaleniu jako nieuzasadnione. Niezależnie od tego, powód sprzedał pozostałości pojazdu za 1000 zł.

Nieudowodnione pozostało także żądanie powoda w zakresie zasądzenia kwoty 214,83 zł. Powód nie złożył dowodu poniesienia kosztu usług medycznych na które powoływał się z pozwie (57/11/12, 4/12) i zakupu leków ( (...), (...)). Nie wykazał też ich związku z wypadkiem.

W niniejszej sprawie za uzasadnione uznać należy wydatki poniesione przez powoda na adaptację nowego samochodu do wykonywania transportu drogowego taksówką w łącznej kwocie 556,50 złotych. W dacie zdarzenia z dnia 1 czerwca 2012 roku powód trudnił się wykonywaniem transportu drogowego taksówką. Pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony, powód nie naprawił go. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany przyjął tzw. szkodę całkowitą. Uznać więc należy, że przystosowanie przez powoda innego pojazdu do wykonywania zawodu było celowe i było konsekwencją przedmiotowego zdarzenia.

Zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdził, ażeby powód poniósł koszt adaptacji pojazdu do wykonywania działalności zarobkowej w kwocie 581,50 złotych. Po zsumowaniu kwot wskazanych w złożonych dokumentach wartość tychże kosztów wyniosła 556,50 złotych, dlatego ponad tą kwotę powództwo podlegało oddaleniu.

Po zdarzeniu z dnia 1 czerwca 2012 roku powód przebywał na zwolnieniu lekarskim. Wysokość utraconych przez powoda dochodów w okresie niezdolności do pracy, tj. od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia 13 sierpnia 2012 roku wynosiła kwotę 6.183,87 złotych netto. Sąd przyjął, że powodowi należy się od pozwanego w tym zakresie zwrot kwoty 3968,07 złotych (6.183,87 złotych minus kwota 2.215,80 złotych wypłacona przez pozwanego w trakcie postępowania likwidacyjnego). W pozostałej części żądanie Sąd oddalił jako nieudowodnione.

Powód żądał także zasądzenia kwoty 218,39 zł tytułem dojazdu do placówek medycznych. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda tytułem kosztu dojazdu do placówek medycznych kwotę 100 zł, biorąc pod uwagę zasadę wyrażoną w przepisie art. 322 k.p.c. Zgodnie z przepisem art. 322 k.p.c., jeżeli w sprawie o naprawienie szkody,(...)ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, sąd może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swojej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Przepis powyższy stanowi wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej w przepisie art. 6 k.c. wyrażającej obowiązek udowodnienia żądania, co do jego wysokości w sposób ścisły i dokładny. Odstępstwo to jednak dotyczy jedynie pewnej kategorii spraw enumeratywnie wymienionych w przepisie art. 322 k.p.c., do której ustawodawca zaliczył sprawę będącą przedmiotem niniejszego procesu- o naprawienie szkody. Niewątpliwie powód w związku z koniecznością leczenia poniósł koszty związane z dotarciem do placówek medycznych i z powrotem. W ocenie Sądu, brak jest jednak adekwatnego związku przyczynowego między zdarzeniem z dnia 1 czerwca 2012 roku a korzystaniem przez powoda z taksówek w tym celu. Z opinii sporządzonej przez biegłego sądowego z zakresu neurologii nie wynika ażeby powód miał ograniczenia przy przemieszczaniu się. W konsekwencji Sąd stoi na stanowisku, że powód mógł skorzystać z transportu publicznego. Uwzględniając, zatem powyższe rozważania, treść przepisu art. 322 k.p.c. roszczenie o zasądzenie w zakresie kwoty 100 zł tytułem zwrotu kosztów przejazdu uwzględniono, a w pozostałej części podlegało ono oddaleniu.

Łącznie na rzecz powoda tytułem odszkodowania Sąd zasądził kwotę 4624,57 zł (556,50 zł + 100 zł + 3968,07 zł).

Rozstrzygnięcie o odsetkach z tytułu opóźnienia w wypłacie należnego powodowi zadośćuczynienia i odszkodowania zapadło na podstawie art. 817 § 1 i 481 § 1 k.c. Wymagalność roszczenia w stosunku do zakładu ubezpieczeń powstaje w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku, chyba, że w powyższym terminie wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia jego odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe. Zawiadomienie ubezpieczyciela o wypadku rodzi, zatem po jego stronie obowiązek spełnienia świadczenia w ustawowym terminie. Niespełnienie świadczenia w terminie rodzi po stronie dłużnika konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie (§ 2 art. 481 k.c.).

Powód nie wykazał, kiedy pozwanemu doręczono pismo z dnia 31 maja 2014 roku, w którym kwotowo sprecyzował żądanie. W odpowiedzi na pozew pozwany przyznał tylko, że powód zgłosił mu roszczenia związane ze zdarzeniem.

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od zadośćuczynienia i odszkodowania od dnia 5 października 2017 roku, tj. od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, jako daty pewnej, w której pozwany niewątpliwie wiedział o żądaniach powoda sformułowanych w piśmie z dnia 31 maja 2014 roku, powołanym w pozwie.

Aktualnie w orzecznictwie dominuje pogląd, który tutejszy Sąd Rejonowy podziela, zgodnie z którym odszkodowanie jak i zadośćuczynienie za krzywdę staje się wymagalne po wezwaniu ubezpieczyciela przez poszkodowanego /pokrzywdzonego/ do spełnienia świadczenia odszkodowawczego /art. 455 § 1 kc/. Od tej zatem chwili biegnie termin do odsetek za opóźnienie - art. 481 § 1 k.c. /por. wyrok SN z 18 lutego 2010 r., II CSK 434/09/.

O kosztach orzeczono na podstawie przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając.

Na koszty procesu poniesione przez powoda w kwocie 5.618 złotych złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3.600 złotych ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych, opłata sądowa od pozwu w wysokości 501 złotych, zaliczki na wynagrodzenie biegłego w łącznej kwocie 1.500 złotych.

Z kolei na koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną w kwocie 3.617 złotych złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3.600 złotych ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804 z pozn. zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.

Skarb Państwa poniósł koszty w wysokości 1982,14 zł, na które złożyła się opłata od rozszerzonej części powództwa w kwocie 100 zł, a w pozostałej części wynagrodzenie biegłych.

Łącznie koszty procesu wyniosły 11.217,14 zł.

Powództwo zostało uwzględnione w 56,82 %, i w takiej wysokości pozwany powinien ponieść koszty procesu tj. w kwocie 6373,58 zł. Powoda koszty procesu obciążają w kwocie 4843,56 zł, gdyż przegrał proces w 43,18%.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 623) w zw. z art. 100 zd. 1 k.p.c., Sąd obciążył pozwanego kwotą 1982,14 zł tytułem tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa kosztów sądowych. W pkt 5 wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 774,44 zł tytułem różnicy między kosztami poniesionymi a należnymi.