Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 66/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2019 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Jolanta Dzitowska

Protokolant Katarzyna Amielawska

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2019r .w Giżycku na rozprawie sprawę

z powództwa małoletnich N. S. i D. S. reprezentowanych przez matkę A. S. (1)

przeciwko Ł. S.

o alimenty

1.Zasądza od pozwanego Ł. S. na rzecz małoletnich powodów N. S., ur. (...) w G. i D. S., ur. (...) w G. alimenty w kwotach po 300 (trzysta) zł miesięcznie na każde z dzieci, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności każdej z rat, do rąk matki małoletnich A. S. (1) , poczynając od dnia 27 września 2019r.

2.W pozostałej części powództwo oddala.

3.Zwalnia pozwanego od kosztów sądowych w sprawie.

4.Wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Jolanta Dzitowska

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów N. S. i D. S., A. S. (1) w pozwie przeciwko Ł. S. wniosła o zasądzenie alimentów w kwotach po 600zł miesięcznie na każde dziecko, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności każdej raty, do rąk matki małoletnich powodów.

Wniosła nadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletnich powodów kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przedstawiła, że ze związku małżeńskiego z pozwanym w dniu (...) urodziła się córka N., zaś w dniu (...) syn D.. Małżeństwo od kilku lat przeżywało kryzys. W dniu 11 listopada 2015r. pozwany trafił do aresztu śledczego w Norwegii za handel narkotykami, zaś w dniu 25 lutego 2016r. został skazany na karę sześciu i pół roku pozbawienia wolności. Obecnie odsiaduje karę w Polsce. Dzwoni z aresztu do dzieci. Dwa razy dzieci odwiedziły go miejscu odbywania kary. Od dnia rozstania z mężem cały ciężar utrzymania i wychowania dzieci spoczywa na ich matce. Jej główne źródło utrzymania stanowią różnego rodzaju zasiłki, zaś w okresie letnim dochody z pracy dorywczej, jako pokojówka. Od czasu, gdy pozwany trafił do aresztu śledczego nie otrzymuje od ojca dzieci pieniędzy na ich utrzymanie.

A. S. (1) wniosła również o zabezpieczenie powództwa, przez zasądzenie na czas trwania postępowania alimentów w kwocie po 600zł na każde z małoletnich.

Pełnomocnik pozwanego Ł. S. w odpowiedzi na wniosek o zabezpieczenie wniósł o oddalenie wniosku do czasu przesłuchania pozwanego, ewentualnie zobowiązanie pozwanego do utrzymania małoletnich w kwotach po 200zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew wniósł o zasądzenie od pozwanego tytułem alimentów na rzecz małoletnich kwot po 200zł miesięcznie, oddalenie powództwa w pozostałym zakresie oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, o ile nie zostanie przedłożony spis kosztów.

W uzasadnieniu pełnomocnik pozwanego przedstawił, że po ślubie strony zamieszkały u rodziców pozwanego K. i B. S. (1). Po kilku miesiącach urodziła się N.. Utrzymanie bytu rodziny należało wtedy do pozwanego, lecz rodzina korzystała z szerokiej pomocy finansowej i rzeczowej świadczonej przez K. i B. S. (1). Pozwany podejmował prace dorywcze, a w celu znalezienia stałej pracy wyjechał za granicę. A. S. (1) była wtedy w ciąży i nadal mieszkała z teściami, którzy łożyli na wszystkie jej i dziecka potrzeby. Pozwany przekazywał zarobione pieniądze. W dniu 12 listopada 2015r. pozwany został tymczasowo aresztowany, zaś w 2017r. prawomocnie skazany na karę 6 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Dzień ukończenia kary przewidziano na 10 stycznia 2022r. W latach 2015-2018 pozwany odbywał karę w zakładach karnych w Norwegii i Holandii. Przez okres około roku A. S. (1) z dziećmi zamieszkiwała z rodzicami pozwanego, którzy wspierali ją finansowo. Nie partycypowała w kosztach utrzymania mieszkania, a teściowie opłacali nawet przedszkole małoletnich. A. S. (1) wyprowadziła się od teściów z powodu jej bliskich relacji z innym mężczyzną, z którym następnie wraz z dziećmi wyjechała bez zgody pozwanego za granicę. Po powrocie do G. zamieszkała wraz partnerem i dziećmi na stancji. Po pewnym czasie rozstała się z tym mężczyzną. Po zatrzymaniu pozwanego jego rodzice pomagali w wychowaniu wnuków, a także łożyli na ich utrzymanie oraz przekazywali powódce oszczędności pozwanego. Ł. S. do czasu osadzenia go w zakładzie karnym w Polsce był zatrudniony za wynagrodzeniem. Z otrzymanych pieniędzy przekazywał powódce środki na utrzymanie dzieci. Zakład karny w którym przebywa obecnie umożliwia jedynie podjęcie nieodpłatnej pracy. Po przybyciu do ZK w S. upoważnił A. S. (1) do odbioru gotówki z depozytu ZK w kwocie 400-500 euro.

Pozwany obecnie nie posiada majątku, ani oszczędności. Nie posiada też zawodu, zaś zdobył jedynie wykształcenie gimnazjalne. Choruje na nadciśnienie tętnicze. Zdaniem pozwanego wydatki na syna i córkę wynoszą po 600zł miesięcznie, łącznie 1200zł. Powódce nadal pomagają jego rodzice, zaś pozwany jest w stanie ponosić koszty utrzymania dzieci jedynie w łącznym wymiarze 400zł miesięcznie.

Postanowieniem z dnia 17 maja 2019r. trybie zabezpieczenia na czas trwania postępowania zasądzono od pozwanego Ł. S. na rzecz małoletnich powodów N. S., ur. (...) w G. i D. S., ur. (...) w G., tyt. alimentów kwoty po 200 (dwieście) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi każdej z rat do rąk matki małoletnich A. S. (1) poczynając od 15 maja 2019roku.

W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. S. (1) i Ł. S. związek małżeński zawarli w dniu 22 października 2010r. Ze związku tego w dniu (...) urodziła się N. S., zaś w dniu 8 lipca 2014r. D. S. (d: odpisy aktów stanu cywilnego k. 4-6).

Dzieci zamieszkują od kilku lat z matką, której główne źródło utrzymania stanowią różnego rodzaju zasiłki gminne (d: decyzje Burmistrza Miasta G. k. 7-9). Największym wydatkiem jaki obciąża budżet rodziny jest koszt wynajmu mieszkania w kwocie 850zł (d: umowa najmu k. 14).

A. S. (1) i Ł. S. po zawarciu małżeństwa mieszkali u rodziców pozwanego przez około 6 lat. Po osadzeniu Ł. S. w zakładzie karnym za granicą, jego żona i dzieci pozostali u B. i K. S. (1), którzy utrzymywali rodzinę syna z własnych środków i przysyłanych przez niego z zagranicy. Po przeniesieniu Ł. S. do zakładu karnego w Polsce przekazał on żonie około 500 euro. A. S. (1) w grudniu 2017r. wyjechała z dziećmi do Anglii. B. i K. S. (1) po uzyskaniu wiadomości, że synowa przebywa za granicą z mężczyzną, przewieźli jej i dzieci rzeczy do matki powódki. Okoliczność ta nie spowodowała przerwania pomocy dziadków ojczystych małoletnich, jednak była już ona świadczona głównie w formie pomocy w opiece nad dziećmi. Sporadycznie dziadkowie opłacali za zajęcia dzieci typu lekcje nauki języka, wspomagali A. S. (1) kwotami pieniężnymi (d: zeznania B. S., K. S. k. 112-114).

A. S. (1) mieszka z dziećmi na stancji za którą płaci 700zł, po uwzględnieniu dodatku mieszkaniowego w kwocie 234zł. Matka małoletnich pracuje sezonowo przy sprzątaniu apartamentów na wynajem. W sezonie 2019r. otrzymała kwotę około 2220zł wynagrodzenia (d: zaświadczenie k. 143). W 2018r. uzyskała dochód w kwocie 3755zł (d: PIT 37 k. 144-150). Jej stałe dochody, to kwota 1900zł w skład której wchodzą zasiłki rodzinne i 500+. W 2019r. korzystała też z zasiłków celowych i kilkakrotnie otrzymała zasiłek z powodu bezrobocia (d: decyzje k. 142). A. S. (1) określiła, że miesięczny koszt utrzymania każdego z powodów sięga kwot 800-900 zł. Dziewczynka chodzi do szkoły, zaś chłopiec do przedszkola, które miesięcznie kosztuje 160zł. Dzieci nie posiadają stałych schorzeń, jednak sezonowo chorują, co podwyższa miesięczny koszt utrzymania o kwoty 200zł (d: przesłuchanie A. S. k. 151). A. S. (1) korzysta z szerokiej pomocy koleżanek, głównie przy opiece nad dziećmi w godzinach jej pracy (d: zeznania świadków J. S., A. K., E. K. k.112). Korzysta też z finansowej pomocy siostry udzielającej jej drobnych pożyczek pieniężnych (d: przesłuchanie A. S. k. 151).

Sąd zważył, co następuje :

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 oraz art.135 § 1 kr i o.

Koszty utrzymania dzieci są niewątpliwie wysokie. Prócz potrzeb wynikających z egzystencji, rodzice powinni zapewnić małoletnim również możliwości rozwoju duchowego oraz zabezpieczyć potrzeby edukacji, typu: zakup zabawek, książek. Koszty te mogą być jednak zaspokojone jedynie w wysokości na jaką pozwalają możliwości zobowiązanych.

Koszty utrzymania małoletnich N. S. i D. S. cały czas rosną. Pierwsze, to podstawowe potrzeby takie jak ubrania, obuwie, okresowo wydatki na leczenie. Następne to wydatki związane z edukacją.

A. S. (1) jest pierwszoplanowym rodzicem małoletnich powodów. Przez to już wykonywanie przez nią obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci polega w dużej części na osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie małoletnich - art. 135§ 2 kr i o. Otrzymywane przez A. S. (1) świadczenia z opieki społecznej, w postaci zasiłku rodzinnego i 500+ nie wpływają na zakres świadczeń alimentacyjnych – art. 135 § 2 kr i o.

Ł. S. z powodu pobytu w zakładzie karnym ma ograniczone możliwości zarobkowania.

Nic dziwnego, że dziadkowie ojczyści pomagali w szerokim zakresie A. S. (1) w wychowaniu małoletnich. Na nich ciąży również obowiązek alimentacyjny wobec wnucząt wynikający z przepisów art. 128 i 129 kr i o.

Sąd ocenił zeznania wszystkich przesłuchanych świadków jako prawdziwe, lecz nie brał pod uwagę pomocy finansowej udzielanej aktualnie matce powodów przez teściów (d: zeznania B. S., K. S. k. 112-114).

Pomoc ta nie jest aż tak szeroka, jak w okresie wspólnego zamieszkiwania. Sąd ocenił ją jako powszechne wsparcie dziadków, udzielane wnuczętom, czy to w formie rzeczowej, formie opieki, czy wreszcie finansowej, jak w wielu rodzinach. Pomoc ta nie ma charakteru regularnego. Dzięki niej dziadkowie ojczyści mają kontakt z wnukami. W zakresie pokrywania kosztów utrzymania małoletnich powodów pomoc jest całkowicie zależna od woli wspomnianych dziadków. W zakresie opieki nad dziećmi natomiast pomoc ta nie jest wystarczająca, skoro powódka wielokrotnie korzystać musiała z pomocy koleżanek z pracy (d: zeznania świadków J. S., A. K., E. K. k.112).

Podejście Ł. S. do obowiązku alimentacyjnego na dzieci jest właściwe. Nie posiada wprawdzie zawodu, jednak jest osobą zdolną do pracy. Przez długi okres życia łożył na utrzymanie dzieci. Przekazał jednorazowo po zmianie miejsca odbywania kary żonie kwotę około 500 euro, która siłą rzeczy nie mogła wystarczyć na długo. Nie było dotychczas potrzeby zasądzania alimentów (d: przesłuchanie pozwanego k. 133).

Pozwany utracił możliwości zarobkowe przez konsekwencje popełnionego przestępstwa. W zakładzie karnym będzie przebywał do 2022r. (d: przesłuchanie pozwanego k. 133). Pozbawienie wolności nie zależy bezpośrednio od woli pozwanego, natomiast w zasięgu jego woli pozostawały zachowania, który doprowadziły do umieszczenia go w zakładzie karnym. Zobowiązany utrudnił tym wykonywanie obowiązku utrzymania dzieci. Postępowanie takie nie może uzasadniać zwolnienia Ł. S. z obowiązku świadczeń na rzecz dzieci. Rozumie to zresztą sam pozwany uznając żądanie do kwot po 200zł miesięcznie.

Sąd zważył wnikliwie sytuację finansową pozwanego. Nie posiada on majątku, pracy przynoszącej dochody. O zdobycie tej pracy powinien jednak zabiegać. Alimenty w kwotach po 300 zł miesięcznie pokryją jedynie koszt wyżywienia dzieci, jednak tylko w tej wysokości są możliwe. Pozostałe koszty będzie musiała ponieść matka powodów.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc Sąd wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd zwolnił pozwanego od kosztów sądowych uznając, iż tego rodzaju rozstrzygnięcie znajduje uzasadnienie w ujawnionej sytuacji braku dochodów i istniejących obciążeń alimentacyjnych.