Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 566/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 lutego 2019 r. M. R. i F. S. wnieśli przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 lutego 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, iż dnia 18 października 2017 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki H. (...) nr rej. (...), należący do M. K.. Sprawca szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową na podstawie ważnej polisy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej z (...) spółką akcyjną w W.. Poszkodowana zwróciła się do powodów o pomoc w dochodzeniu należnego odszkodowania, a jednocześnie dnia 19 października 2017 r. wynajęła u powodów pojazd zastępczy, zbywając na rzecz powodów przysługującą jej wierzytelność w stosunku do ubezpieczyciela sprawcy szkody. Z tego tytułu powodowie wystawili na rzecz poszkodowanej fakturę VAT na kwotę 7035,60 zł, przyjmując dobową stawkę najmu na poziomie 220 zł netto przy okresie najmu wynoszącym 26 dni.

Decyzją z dnia 26 stycznia 2018 r. ubezpieczyciel przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wypłacił powodom z tytułu najmu pojazdu zastępczego kwotę 2398,50 zł przyjmując za uzasadniony okres najmu 26 dni, przy stawce dobowej 75 zł netto. Powodowie wezwali ubezpieczyciela sprawcy do zapłaty dalszego odszkodowania, jednakże ten odmówił zmiany dotychczasowej decyzji i dopłaty odszkodowania.

Niniejszym pozwem powodowie dochodzą części kwoty stanowiącej kwotę 1600 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 26 lutego 2019 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie (...) spółka akcyjna w W. wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zakwestionował żądanie powodów, wskazując na ofertę najmu złożoną poszkodowanemu na którą nie odpowiedział. Nadto zastosowane przez powodów stawki najmu zostały znacznie zawyżone, zaś okres najmu uległ nieuzasadnionemu wydłużeniu.

Pismem z dnia 10 września 2019 r. powodowie rozszerzyli powództwo do kwoty 4637,10zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 lutego 2018 r. do dnia zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 18 października 2017 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki H. (...) nr rej. (...), należący do M. K.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w (...) spółce akcyjnej w W..

Poszkodowana zwróciła się do powodów o pomoc w dochodzeniu należnego odszkodowania, udzielając pełnomocnictwa, jednocześnie dnia 19 października 2017 r. poszkodowana zawarł z powodami umowę najmu pojazdu zastępczego marki F. nr rej. (...), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 220 zł netto. Poszkodowana podpisał oświadczenie, że pozwana nie zaoferowała mu pojazdu zastępczego na czas likwidacji przedmiotowej szkody.

Dowód:

- umowa najmu k. 11;

- oświadczenie k. 10;

- pokwitowanie k. 19v.

- akta szkody nr (...), płyta CD k. 67;

- zeznania świadka M. K. k. 82;

F. S. w imieniu poszkodowanej dokonał telefonicznego zgłoszenia szkody, w trakcie której konsultant poinformował pełnomocnika poszkodowanej o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela szkody.

Pismem z dnia 24 października 2017 r. pozwany zakład ubezpieczeń poinformował o przyjęciu zgłoszenia szkody.

Dowód:

- potwierdzenie zgłoszenia szkody k. 65-66;

- potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia szkody k. 20, 60-62;

- historia kontaktów k. 63-64;

- zeznania świadka M. K. k. 82;

Pismem z dnia 20 października 2017 r. F. S. jako pełnomocnika poszkodowanej zwrócił się do ubezpieczyciela sprawcy szkody o wskazanie wypożyczalni, która udostępni poszkodowanej całkowicie bezpłatnie pojazd zastępczy na okres likwidacji szkody, z pełnym pakietem ubezpieczeń bez konieczności dopłaty przez poszkodowaną.

Dowód:

- pismo z dnia 20 października 2017 r. k. 19;

- zeznania świadka M. K. k. 82;

Wiadomością e-mail z dnia 26 października 2017 r. pełnomocnik poszkodowanej zwrócił się do ubezpieczyciela sprawcy szkody o wyjaśnienie dlaczego szkoda likwidowana jest w ramach bezpośredniej likwidacji szkody w sytuacji w której winna zostać zlikwidowana z OC sprawcy. Nadto ubezpieczyciel szkody dwukrotnie potwierdził przyjęcie zgłoszenia szkody, nadając 2 różne numery sprawy o wyjaśnienie czego również zwrócił się pełnomocnik.

Wiadomością e-mail z dnia 27 października 2017 r. pełnomocnik poszkodowanej monitował o pilne udzielenie odpowiedzi.

Wiadomością e-mail z dnia 30 października 2017 r. ubezpieczyciel sprawcy poinformował pełnomocnika poszkodowanej, iż szkoda likwidowana jest z OC sprawcy przesyłając jednocześnie akta szkody.

Dowód:

- korespondencja e-mail k. 21-22;

Wiadomością e-mail z dnia 7 listopada 2017 r. pozwany zakład ubezpieczeń przesłał pełnomocnikowi poszkodowanej nowe dokumenty w szkodzie, jednakże z uwagi na ich zapisanie w niewłaściwym formacie, monitowano ubezpieczyciela o nadesłanie dokumentów elektronicznych w formacie pozwalających na ich otwarcie.

Dowód:

- korespondencja e-mail k. 23-24;

Decyzją z dnia 7 listopada 2017 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody zakwalifikował szkodę w pojeździe poszkodowanej jako szkodę całkowitą ustalając wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym na kwotę 4390,24 zł netto, ubytek wartości na kwotę 569,11 zł netto, przy czym różnica wyniosła 3821,13 zł netto.

Dowód:

- decyzje (...) z dnia 7 listopada 2017 r. k . 31, 32, 33;

- kalkulacja (...) z dnia 25 października 2017 r. k. 25-30;

- potwierdzenie przelewu k. 32v.;

Wiadomością e-mail z dnia 21 listopada 2017 r. pełnomocnik poszkodowanej zwrócił się do ubezpieczyciela sprawy szkody o przyznanie odszkodowania stanowiącego wysokość podatku VAT, albowiem poszkodowana nie jest płatnikiem ww. podatku oraz o zwrot kosztów zakupu uszkodzonego w trakcie zdarzenia fotelika dziecięcego w kwocie 999 zł.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 21 listopada 2017 r. k. 33v.;

Dnia 21 listopada r. poszkodowana zwróciła powodom wynajęty pojazd zastępczy, oświadczając jednocześnie o konieczności najmu pojazdu zastępczego w celach dojazdów do lekarzy, na użytek codzienny, na zakupu oraz wizyt u lekarza z dzieckiem.

Dowód:

- potwierdzenie zwrotu pojazdu k. 11v.;

- oświadczenie poszkodowanej k.10v.;

Dnia 30 listopada 2017 r. powodowie wystawili na rzecz poszkodowanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 7035,60 zł brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 26 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 220 zł netto.

Tego samego dnia poszkodowana zawarła z powodami umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbyła na rzecz powodów przysługującą jej wierzytelność z tytułu faktury wystawionej za najem pojazdu zastępczego w stosunku do (...) spółki akcyjnej w W..

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 9v.;

- umowa cesji wierzytelności z dnia 30 listopada 2017 r. k. 49v.;

Decyzją z dnia 14 grudnia 2017 r. (...) spółka akcyjna w W. przyznał poszkodowanej dalsze odszkodowanie w kwocie 878,87 zł tytułem dopłaty podatku VAT oraz 900 zł tytułem wypłaty za uszkodzony fotelik przy potrąceniu jego zużycia w 10%.

Dowód:

- decyzje (...) z dnia 14 grudnia 2017 r. k. 37;

- potwierdzenie przelewów k. 36;

- korespondencja e-mail 34-35

Pismem z dnia 20 grudnia 2017 r. powodowie dokonali zgłoszenia wierzytelności nabytej od poszkodowanego pozwanemu zakładowi ubezpieczeń.

Dowód:

- pismo z dnia 20 grudnia 2017 r. k. 9;

- wydruk cenników k. 12-18;

Wiadomością e-mail z dnia 4 stycznia 2018 r. powodowie zwrócili się do ubezpieczyciela sprawcy szkody o niezwłoczne wskazanie nabywcy pozostałości pojazdu poszkodowanej albowiem poszkodowane przetrzymuje pozostałość pojazdu na miejscu garażowym, które musi zwolnić do dnia 10 stycznia 2018 r. Ponownie wystąpiły problemy z formatem nadesłanych dokumentów o co monitowała strona powodowa.

Dowód:

- korespondencja e-mail r. k. 38-40;

Dnia 11 stycznia 2018 r. poszkodowana zbyła na rzecz (...) A. J. pozostałość pojazdu marki H. (...) nr rej. (...) za kwotę 200 zł.

Dowód:

- umowa kupna-sprzedaży z dnia 11 stycznia 2018 r. k. 41;

Decyzją z dnia 26 stycznia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał powodom odszkodowanie w kwocie 2398,50 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony cały okres najmu tj. 26 dni, przy zweryfikowanej dobowej stawce najmu do kwoty 75 zł netto, wobec złożonej oferty najmu.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 26 stycznia 2018 r. k. 42v.

Pismem z dnia 22 marca 2018 r. powodowie wezwali pozwany zakład ubezpieczeń do zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania w wysokości 4637,10 zł w terminie 7 dni.

Dowód:

- pismo z dnia 22 marca 2018 r. k. 43-44;

- dowód nadania k. 45;

Dnia 23 marca 2018 r. powodowie złożyli odwołanie od decyzji ubezpieczyciela sprawcy szkody domagając się zapłaty kwoty 500 zł w terminie 7 dni, tytułem pełnego rozliczenia szkody całkowitej.

Dowód:

- pismo z dnia 23 marca 2018 r. k. 46-47;

- dowód nadania k. 48;

Decyzją z dnia 26 kwietnia 2018 r. ubezpieczyciel sprawy przyznał poszkodowanej dopłatę do odszkodowania w kwocie 500 zł.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 26 kwietnia 2018 r. k. 42;

Decyzją z dnia 25 kwietnia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody odmówił powodom wypłaty dalszego odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego, podtrzymując swoją dotychczasową decyzję.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 25 kwietnia 2018 r. k. 49;

Cena netto za dobę wynajmu pojazdu zastępczego klasy C, jak pojazd uszkodzony, na okres ponad 14 dni, w opcji bez limitu kilometrów i ze zniesionym udziałem własnym w szkodach zawierała się na (...) tynku lokalnym w IV kwartale 2017 r. w przedziale 135-214 zł netto za dobę, średnio 171 zł netto/doba.

Zastosowana przez powódkę stawka najmu w wysokości 220 zł netto/doba praktycznie mieściła się w zakresie stawek stosowanych ówcześnie na rynku lokalnym przy wynajmach pojazdów klasy C, gdyż przekraczała ten zakres nieznacznie, bowiem o 3%. Stawka ta była stawką akceptowalną.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 87-93;

Sąd zważył, co następuje.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów podlegało uwzględnieniu w całości.

Stan faktyczny albo był bezsporny – w zakresie dat poszczególnych czynności przy likwidacji szkody, faktu najmu pojazdu zastępczego albo Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, zeznań M. K. oraz pisemnej opinii biegłego sądowego W. S.. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań świadka.

Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter roszczenia odszkodowawczego, znajdującego oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Okoliczności kolizji z dnia nie były sporne pomiędzy stronami. Również legitymacja bierna pozwanej spółki do występowania w niniejszym procesie, mająca za podstawę art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, nie pozostawała przedmiotem sporu. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanej spółce. Pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności i wypłaciła w części odszkodowanie za wynajem samochodu zastępczego. Nie budziło wątpliwości, iż do przedmiotowego zdarzenia drogowego doszło na skutek zawinionego działania uczestnika ruchu drogowego posiadającego polisę O.C. w pozwanej spółce.

Legitymacja procesowa czynna powodów wynika, poza wskazanymi powyżej przepisami, ponadto z treści art. 509 § 1 i 2 k.c., jako że wierzytelność przysługująca poszkodowanej została przelana na rzecz powodów. W sprawie nie była kwestionowana ani legitymacja czynna ani legitymacja bierna stron.

Spór będący przedmiotem niniejszego postępowania rozgrywał się na płaszczyźnie ustalenia rozmiaru i wysokości szkody poniesionej w związku z zaistniałą kolizją, a w konsekwencji, co do wysokości należnego odszkodowania związanego z kosztami wynajęcia pojazdu zastępczego.

W niniejszej sprawie sam fakt konieczności najmu pojazdu zastępczego był niekwestionowany. Sporna była stawka najmu pojazdu zastępczego, albowiem pozwany zaakceptował okres najmu w całości, czyli wysokość szkody.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W zakresie okresu najmu, wobec uznania szkody za szkodę całkowita i wypłaty odszkodowania na mocy decyzji z dnia 26 stycznia 2018 r. w sytuacji w której szkoda zostaje zakwalifikowana jako całkowita, za uzasadniony okres najmu uznaje się okres do dnia przyznania poszkodowanemu odszkodowania, które pozwala na nabycie kolejnego pojazdu, wobec czego technologiczny okres naprawy nie jest miernikiem uzasadnionego okresu naprawy, w sytuacji w której naprawa okazuje się nieopłacalna, przy czym strona pozwana zaakceptowała cały okres najmu wynoszący 26 dni.

W przedmiocie uzasadnionej stawki najmu, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność przeciętnych stawek najmu. Opina była przekonywująca, biegły ją uzasadnił. Biegły przedstawił przeciętne stawki rynkowe najmu. Biegły wskazał, iż zastosowana przez powodów stawka dobowa najmu w wysokości 220 zł mimo, iż przekraczała zaledwie o 3% poziom stawek akceptowalnych nadal była stawką akceptowalną i nie była stawką zawyżoną.

Jednakowoż istnieje też obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Zauważalna stała się tendencja organizowania przez nich najmu pojazdu zastępczego. Sąd na podstawie podobnych spraw dostrzega, że zdarzają się sytuacje że propozycja najmu jest tak zawoalowana, że niedostrzegalna w natłoku informacji, bywa że jest iluzoryczna, a eksponowany koszt najmu nie zawiera w sobie wszystkich istotnych dla poszkodowanego elementów lub wiąże się z różnymi niedogodnościami, tyle że nie ma podstaw z góry zakładania takiej sytuacji. Zauważyć też należy fakt, że to ubezpieczyciel sprawcy finansuje najem pojazdu zastępczego i musi mieć on zagwarantowany wpływ na ten najem.

W tej sprawie pozwany powoływał się na okoliczność przekazania poszkodowanemu w trakcie rozmowy telefonicznej oraz odpowiedzi na zgłoszenie szkody przesłanej poszkodowanej informacji o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela, jednakże okoliczność ta została zakwestionowana przez świadka, który po pierwsze złożył oświadczenie w tracie postępowania likwidacyjnego, iż pozwany nie złożył mu oferty najmu pojazdu zastępczego, po drugie na rozprawie w dniu 11 czerwca 2019 r. świadek zeznała, iż nie pamięta aby dostała wiadomości wskazane na kartach 60-62. Nadto z przedłożonej przez pozwanego historii kontaktów w żaden sposób nie wynika, iż powoływane wiadomości faktycznie zawierały ofertę najmu na co powoływał się pozwany. Sąd przyjął że poszkodowanej oferta organizacji najmu pojazdu zastępczego nie został złożona, czego w sposób dostateczny nie wykazała strona pozwana, wywodząca z fakty tego skutki prawne.

Na podstawie analizy materiału dowodowego Sąd uznał, że nie doszło faktycznie do złożenia poszkodowanej oferty najmu. W piśmie potwierdzającym zgłoszenie szkody wskazano wysokość akceptowalnych stawek, jednakże nastąpiło to już po wynajęciu pojazdu przez poszkodowaną od powodów, zaś brak jest dowodów na to, aby poszkodowana zapoznała się z ww. ofertą. Sąd uznał, że zgłaszający szkodę nie został w ogóle poinformowany o warunkach najmu oferowanego przez ubezpieczyciela, albowiem w zapisie rozmowy w momencie dotyczącym złożenia oferty najmu oraz wskazania wysokości akceptowalnych stawek znajduje się jedynie informacja „poinformowano” jednakże nie ma żadnych informacji na temat reakcji zgłaszającego szkodę na przekazane informacje, jak również pozwany pozostał bierny na zapytanie skierowane w piśmie z dnia 20 października 2017 r. przez pełnomocnika poszkodowanej na jej wyraźne zlecenie o zapytanie dotyczące ewentualnych warunków najmu pojazdu zstępczego zorganizowanego przez ubezpieczyciela. Pozwany w zakresie poinformowania o akceptowalnych stawkach powołuje się na wydruki na k. 63 i 64, ale w ocenie Sądu nie świadczą one o tym jaka treść została przekazana poszkodowanej i czy w ogóle została przekazana. Pozwana tez nie odpowiadała na maile na k. 19-23, a poszkodowana zeznała że nie przypomina sobie aby informacje o warunkach najmu otrzymała. Wszystkie te dowody łącznie oceniane pozwoliły na ustalenie, że faktycznie informacja o możliwości zorganizowania najmu oraz jego warunkach wraz z konsekwencjami nie przyjęcia tej oferty nie została przedstawiona poszkodowanej. Poszkodowana z kolei wynajęła samochód od powodów przy zastosowaniu stawki rynkowej

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał za uzasadnioną stawkę najmu, przyjęta przez powodów tj. 220 zł netto. Koszt najmu według ww. stawki za 26 dni najmu wynosił 7035,60 zł brutto (5720 zł netto). Pozwany wypłacił dotychczas odszkodowanie w kwocie 2398,50 zł, zatem różnica wynosi 4637,10 zł i taką kwotę zasądzono uwzględniając przy tym rozszerzenie powództwa dokonane przez powodów pismem z dnia 10 września 2019 r.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.p.c. od dnia 26 lutego 2018 r., albowiem dnia 26 stycznia 2018 r. pozwany wydał decyzję w przedmiocie odszkodowania, a co za tym idzie miał wówczas cały materiał niezbędny do wydania prawidłowej decyzji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powodów koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika 900 – zł, zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł, opłata od pozwu w kwocie 80 zł, opłata uzupełniająca od rozszerzonego powództwa w kwocie 320 zł oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 787,20 zł.

O zwrocie nadpłaconej przez powodów zaliczki orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 623). Koszt pisemnej opinii biegłego wyniósł 787,20 złotych, powodowie uiścili zaliczkę w wysokości 1500 złotych. Z zaliczki strony powodowej pobrano całą kwotę 787,20 zł, wobec czego należało zwrócić powodom pozostała kwotę zaliczki kwocie 712,80 zł o czym orzeczono w pkt III wyroku.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)